تاثیر آموزش شیوۀ‌فرزندپروری مبتنی بر توانمندی‌ها بر بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان و خودکارآمدی والدین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی تربیتی ، دانشگاه علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش شیوۀ‌فرزندپروری مبتنی بر توانمندی‌ها بر بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان و خودکارآمدی والدین انجام شد. پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون، پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری والدین دارای نوجوان 12 تا 18 سال شهر تهران در سال 1401- 1400 بودند که از طریق اطلاع‌رسانی در شبکه‌های مجازی شرکت کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 44 نفر (22 نفر گروه آزمایش و 22 نفر گروه کنترل) بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس و با در نظرگرفتن شرایط ورود و خروج، انتخاب شدند. پس از همتاسازی هر دو گروه به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در همتاسازی هر دو گروه به لحاظ داشتن سن مشابه نوجوانان و جنسیت والدین برابر شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه خودکارآمدی والدین دومکا و همکاران (1996) و پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989) در مراحل قبل و بعد از اجرای برنامه و سه ماه پس از آموزش استفاده شد. برنامه آموزش شیوۀفرزندپروری مبتنی بر توانمندی‌ها به شیوه گروهی در هشت جلسه دو ساعته برای گروه آزمایش ارائه شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS22 از روش تحلیل وایانس آمیخته استفاده شد. یافته‌ها نشان داد آموزش شیوۀ‌فرزندپروری مبتنی بر توانمندی‌ها بر افزایش خودکارآمدی والدین و بهزیستی روان‌شناختی نوجوان به طور معناداری تاثیر دارد (001/0 ≥P). این تاثیر در مرحله پیگیری سه ماه پایدار مانده بود. بنابراین با استفاده از آموزش شیوۀ فرزندپروری مبتنی بر توانمندی‌ها می‌توان خودکارآمدی والدین و بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Strength-based Parenting Training on the Psychological Well-being of Adolescents and the Self-Efficacy of Parents

نویسندگان [English]

  • zahra khosrojerdi 1
  • mahmood Heidari 2
1 PhD in Educational Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of determining the effect of strength-based parenting training on the psychological well-being of adolescents and the self-efficacy of parents. Research was a quasi-experimental with pre-test, post-test, follow-up and control group. The study population included parents of adolescents aged 12 to 18 years in Tehran in 1401-1400 who participated in virtual networks through information. The research sample consisted of 44 people (22 people in the experimental group and 22 people in the control group) were selected by available sampling method and considering entry and baseline condition. After matching, both groups were randomly divided into experimental and control groups. In matching, both groups were equal in terms of having the same age of teenagers and gender of parents. To collect data Dumka and et al.'s parent self-efficacy questionnaire (1996) and Ryff 's psychological well-being questionnaire (1989) were used in the stages before and after the implementation of the program and three months after the training. The strength-based parenting training program was presented to the experimental group in 8 two-hour sessions. In order to analyze the data with SPSS22 software, the mixed variance analysis method was used. The findings showed that that strength-based parenting training has a significant effect on increasing the self-efficacy of parents and the psychological well-being of adolescents (P ≥ 0.001). This effect remained stable in the three-month follow-up phase. Therefore, by using strength-based parenting training, it is possible to improve the self-efficacy of parents and the psychological well-being of adolescents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychological well-being
  • self-efficacy of parent
  • strength-based parenting
  • and Adolescent