رابطه بین راهبردهای مقابله مذهبی و تاب‌آوری با رضایت زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تبریز، گروه علوم تربیتی (نویسنده مسئول) Email:sh.nemati@tabrizu.ac.ir

2 استادیار دانشگاه تبریز، گروه علوم تربیتی

3 استادیار دانشگاه تبریز، گروه الهیات و معارف اسلامی

4 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه تبریز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین راهبردهای مقابله مذهبی و تاب­آوری با رضایت زناشویی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه تبریز در سال 1395 بودند که تعداد 127 نفر از آن­ها به­صورت نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و مقیاس­های راهبردهای مقابله مذهبی پارگامنت، تاب­آوری کانر و دیویدسون و رضامندی زوجیت افروز برای جمع­آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفتند. تحلیل  ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که در مقابله­های مذهبی افراد با رضایت زناشویی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد، هم­چنین به تفکیک بین مقابله مذهبی مثبت و رضایت زناشویی و نیز مقابله مذهبی منفی و رضایت زناشویی همبستگی مثبت و معنی­داری وجود دارد، اما بین تاب­آوری و رضایت زناشویی و نیز بین تاب­آوری و مقابله مذهبی همبستگی مثبت و معنی­داری وجود ندارد، افزون براین، تحلیل رگرسیون چندمتغیره همزمان نشان داد که مجموع متغیرهای تاب آوری و مقابله مذهبی 49 درصد از واریانس متغیر رضایت از زندگی را پیش­بینی می­کنند. مداخله­های روان­شناختی و برنامه­های مشاوره­ای از قبیل راهبردهای مقابله مذهبی، تاب­آوری و توکل بر خدا می­تواند برای زوجین مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Religious Coping Strategy, Resiliency and Marital Satisfaction

نویسندگان [English]

  • Shahrooz Nemati 1
  • Ali Imanzadeh 2
  • Naser Fouruhi 3
  • Mohammad Mahdavi 3
  • hossein Afshin 4
1 Ph.D, Assistnat Professor, Department of Educational Sciences, University of Tabriz, (Corresponding Author), Email:sh.nemati@tabrizu.ac.ir
2 Ph.D, Assistant Professor, Department of Educational Sciences, University of Tabriz
3 Ph.D, Assistant Professor, Department of Islamic Konwledge and Theology, University of Tabriz
4 M.A, Student, Educational Psychology, University of Tabriz

مراجع

منابع
قرآن مجید ( 1389). ترجمه الهی قمشه­ای، قم، انتشارات همگرا.
افروز، غلامعلی. قدرتی، مهدی (1390). ساخت و هنجاریابی مقیاس رضامندی همسران افروز (فرم کوتاه). مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، 41، 9-1.
بدری­گرگری، ر؛ و ضرابی­یام، م. (1389). رابطه جهت­گیری دینی وروش­های مقابله مذهبی با سلامت ذهنی دانشجویان. مجموعه مقالات پنجمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
جوکار، ب. (1386). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی، فصلنامه روانشناسی معاصر، 2، 12-3.
سامانی، س؛ جوکار، ب؛ و صحراگرد، ن. (1386). تاب­آوری، سلامت روانی، و رضایتمندی از زندگی. روانپزشکی و روان­شناسی بالینی ایران، (2) 13، 295-290.
کاوه، م. (1388). تدوین برنامه افزایش تاب‌آوری در برابر استرس و تأثیر آموزش آن بر مؤلفه­های کیفیت زندگی والدین دارای کودک کم‌توان ذهنی خفیف، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
محمدی، م؛ جزایری، ع؛ رفیعی، م؛ جوکار، ب؛ و پورشهناز، ع. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر تاب­آوری در افراد در معرض سوءمصرف مواد مخدر. فصلنامه علمی پژوهشی روان­شناسی دانشگاه تبریز، (2) 1، 224-203
نعمتی، ش؛ مهدی­پور-مارالانی، ف. (1395). مدل­یابی ساختاری سبک­های دلبستگی به خدا، تاب­آوری و سلامت روانی در والدین دارای کودکان نارسایی­های رشدی و ذهنی. فصلنامه افراد استثنایی.
نعمتی، ش؛ افروز، غ؛ غباری-بناب، ب؛ شکوهی­یکتا، م؛ به­پژوه، ا. (1395). رابطه مؤلفه­های بخشایش­گری با رضایت زناشویی در بین والدین دارای نارسایی­های رشدی و هوشی. فصلنامه پژوهش­های کاربردی، 7، (3)، 113-103.
Ano, G.G., & Vasconcelles, E.B. (2005). Religious coping and psychological adjustment to stress: A meta-analysis. Journal of Clinical Psychology, 61(4), 461–480.
Beit-Hallahmi, B., & Argyle, M. (1997). The psychology of religious belief, behaviour and experience. London: Routledge.
Bergin, A.E., & Jensen, J.P. (1990). Religiosity of psychotherapists: A national survey. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 27(1), 3.
Connor, K.M., & Davidson, J.R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76–82.
Diener, E., Gohm, C.L., Suh, E., & Oishi, S. (2000). Similarity of the relations between marital status and subjective well-being across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4), 419–436.
Dubow, E.F., Pargament, K.I., Boxer, P., & Tarakeshwar, N. (2000). Initial investigation of Jewish early adolescents’ ethnic identity, stress, and coping. The Journal of Early Adolescence, 20(4), 418–441.
Gallup, G. (1999). Surveying the religious landscape: Trends in US beliefs. Morehouse Publishing.
Griffith, M.A., Dubow, E.F., & Ippolito, M.F. (2000). Developmental and cross-situational differences in adolescents’ coping strategies. Journal of Youth and Adolescence, 29(2), 183–204.
Haapala, C. (2012). Stress, Coping Strategies, and Marital Satisfaction in Spouses of Military Service Members. Retrieved from http://sophia.stkate.edu/msw_papers/31/.
Langer, N.(2004).Resiliency and spirituality: Foundations of strengths perspective counseling with the elderly. Educational Gerontology, 30, 611–617.  
Lazarus, R.S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. Springer publishing company. Retrieved from https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=i-ySQQuUpr8C&oi=fnd&pg=PR5&dq=Lazarus,+R.+S.,+%26+Folkman,+S.+(1984).+Stress,+appraisal,+and+coping.+&ots=DeJNqqcjOi&sig=w7u2RfAxzpLUaDLat9jWdfu94Jg
Lee, J.E., Sudom, K.A., & Zamorski, M.A. (2013). Longitudinal analysis of psychological resilience and mental health in Canadian military personnel returning from overseas deployment. Journal of Occupational Health Psychology, 18(3), 327.
Lucas, T., Parkhill, M.R., Wendorf, C.A., Olcay Imamoglu, E., Weisfeld, C.C., Weisfeld, G.E., & Shen, J. (2008). Cultural and evolutionary components of marital satisfaction: A multidimensional assessment of measurement invariance. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39(1), 109–123.
Masten, A.S., & Obradović, J. (2006). Competence and resilience in development. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094(1), 13–27.
Mylant, M., Ide, B., Cuevas, E., & Meehan, M. (2002). Adolescent children of alcoholics: Vulnerable or resilient? Journal of the American Psychiatric Nurses Association, 8(2), 57–64.
Pargament, K.I., & Mahoney, A. (2005). THEORY: “Sacred Matters: Sanctification as a Vital Topic for the Psychology of Religion.” The International Journal for the Psychology of Religion, 15(3), 179–198.
Pargament, K.I., Koenig, H.G., & Perez, L.M. (2000). The many methods of religious coping: Development and initial validation of the RCOPE. Journal of Clinical Psychology, 56(4), 519–543.
Pargament, K.I., Smith, B.W., Koenig, H.G., & Perez, L. (1998). Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors. Journal for the Scientific Study of Religion, 710–724.
Pavot, W., & Diener, E. (2008). The satisfaction with life scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 3(2), 137–152.
Peres, J.F., Moreira-Almeida, A., Nasello, A.G., & Koenig, H.G. (2007). Spirituality and resilience in trauma victims. Journal of Religion and Health, 46(3), 343–350.
Prince-Embury, S., Saklofske, D.H., & Vesely, A.K. (2014). Measures of Resiliency. Measures of Personality and Social Psychological Constructs, 290. 
Rebello, K., Junior, M.D.S., & Brito, R.C.S. (2014). Fundamental factors in marital satisfaction: An assessment of Brazilian couples. Psychology, 2014. Retrieved from http://file.scirp.org/Html/19-6901085_46370.htm.
Ross, C.E. (1990). Religion and psychological distress. Journal for the Scientific Study of Religion, 236–245.
Rutter, M. (2006). Implications of resilience concepts for scientific understanding. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094(1), 1–12.
Schimmack, U., Radhakrishnan, P., Oishi, S., Dzokoto, V., & Ahadi, S. (2002). Culture, personality, and subjective well-being: integrating process models of life satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 82(4), 582.
Seligman, M.E., & Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction. Springer. Retrieved from http://link.springer.com/10.1007/978-94-017-9088-8_18.
Sokolski, D.M., & Hendrick, S. (1999). Fostering marital satisfaction. Family Therapy, 26, 39-49.
Suh, E., Diener, E., Oishi, S., & Triandis, H.C. (1998). The shifting basis of life satisfaction judgments across cultures: Emotions versus norms. Journal of Personality and Social Psychology, 74(2), 482.
Tummala, A. (2008). Marital Satisfaction. Encyclopedia of Aging and Public Health, 523–524.
Twenge, J.M., Campbell, W.K., & Foster, C.A. (2003). Parenthood and marital satisfaction: A meta-analytic review. Journal of Marriage and Family, 65(3), 574–583.
Waller, M.A. (2001). Resilience in ecosystemic context: evolution of the concept. American Journal of Orthopsychiatry, 71(3), 290.
Wendorf, C.A., Lucas, T., Imamoglu, E.O., Weisfeld, C.C., & Weisfeld, G.E. (2011). Sex differences and similarities in married couples: patterns across and within cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 340–354.
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی
دوره 14، شماره 53
خرداد 1398
صفحه 317-331

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 اردیبهشت 1397
  • تاریخ بازنگری: 21 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار