اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در تغییر سطح باورهای فراشناختی و رضایتمندی زناشویی در زوجین مبتلا به‌افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

2 استادیار مشاوره خانواده، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

3 دکتری تخصصی روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران(نویسنده مسئول)Email: Mehdi_yousefvand@yahoo.com

4 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای فراشناختی و رضایتمندی زناشویی در زوجین مبتلا به افسردگی شهر خرم­آباد انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زوجین مبتلا به افسردگی شهر خرم­آباد در سال 1396-1395 بود که به­منظور اجرای پژوهش غربالگری انجام گرفت که ابتدا 600 زوج شرکت­کننده پرسشنامه افسردگی را تکمیل نمودند و از میان آنها 30 زوج مبتلا به افسردگی (یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه) انتخاب گردید. سپس 30 زوج منتخب به­صورت تصادفی به دو گروه 15 تایی آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 4 ساعته (هفته­ای یک جلسه) به مدت 2 ماه به­صورت گروهی تحت آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند. در نهایت اطلاعات جمع­آوری شده از طریق روش تحلیل کوواریانس، تحلیل شد و نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش میزان باورهای فراشناختی منفی و افزایش باورهای فراشناختی مثبت و رضایتمندی زناشویی تأثیر معنی­داری داشته است (001/>p). مشاهدات حاضر مؤید اثربخشی آموزش درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در تغییر سطح باورهای فراشناختی و میزان رضایتمندی زناشویی زوجین مبتلا به افسردگی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Acceptance and Commitment Treatment in Modifying Beliefs and Marital Satisfaction in Couples with Depression

نویسندگان [English]

  • Ezzatollah Ghadampour 1
  • Masoud Sadeghi 2
  • Mahdi Yousefvand 3
  • Zeynab Alavi 4
1 Ph.D, Associate Professor, Educational Psychology, University of Lorestan, Khorramabad, Iran
2 Ph.D, Assistant Professor, Family Consulation, University of Lorestan, Khorramabad, Iran
3 Ph.D, Educaional Psychology, University of Lorestan, Khorramabad, Iran, (Corresponding Author), Email:hamdipour@gmail.com
4 M.A, Educational Psychology, University of Lorestan, Khorramabad, Iran
  1. منابع

    ایزدی، مریم (1386). فرزانگی در ازدواج و روابط زناشویی. اصفهان: انتشارات نشاط.

    پاکروان، اسماعیل (1389). اثربخشی آموزش حل مسئله به­شیوه زوجی بر رضایت زناشویی و علایم روان­شناختی زوجین شهر اصفهان. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته روان­شناسی بالینی، دانشگاه اصفهان. دانشکده علوم تربیتی. چاپ نشده.

    رادفر، مولود؛ وظیفه اصل، منصوره و رحیم چوبدار (1386). بررسـی مقایـسه­ای افـسردگی در سـالمندان مقیم در مراکز نگهداری سالمندان ارومیه با سالمندان ساکن در خانه. خلاصه مقالات کنگره سالمندی، دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشـتی درمانی کاشان، دانشکده پرستاری و مامایی، آبان 1386.

    سالاریفر، محمد؛ حسین پوراعتماد، حمیدرضا؛ حیدری، محمود و علی­اصغر اصغرنژاد فرید (1390). باورها و حالت فراشناختی، بازدارنده یا تسهیل­کننده نگرانی. فصلنامه فرهنگ مشاوره، 2(5)، 93-77.

    شاه­سیاه، مرضیه؛ بهرامی،فاطمه؛ اعتمادی، عزرا و سیامک محبی (1389). تأثیرآموزش جنسی بر بهبود رضایت زناشویی زوجین شهر اصفهان، مجله تحقیقات نظام سلامت، 6(4)، 121-117.

    غضنفری، پریسا و حسین حسن­آبادی (2017). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر باورهای کنترل فکر و فراشناختی در زنان با تجربه نامشروع امور تروما. مجله بهداشت و سلامتی زنان. 2(3) 245-231.

    کاپلان و سادوک (2015). خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری/ روانپزشکی. ترجمه: حمزه گنجی (1389). نشر ساوالان.

    محمدخانی، پروانه (386). بررسی مختصات روان­سنجی پرسشنامه افسردگی در نمونه مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی. ویژه­نامه توان­بخشی در بیماری­ها و اختلالات روانی. 8(2) 86-80.

    هالفورد، کیم (2004). زوج­درمانی کوتاه مدت. ترجمه: مصطفی تبریزی، مژده کاردانی و فروغ جعفری (1384). تهران: انتشارات فراروان.

    Ahmadi, K., Nabipoor, SM., Kimiaee, SA., Afzali, MH. (2010). Effect of family problem solving on marital satisfaction. Journal of Applied Science, 1, 682-687[In Persian].

    Alonso-Fernandez, M., Lopez-Lopez, A., Losada, A., Gonzalez, JL., & Wetherell, JL. (2015). Acceptance and commitment therapy and selective optimization with compensation for institutionalized older people with chronic pain. Pain medicine. 42, 682-693.

    Anvari, MH. (2013). The Effectiveness of group-based acceptance and commitment therapy on pain index, stress, anxiety, depression, catastrophizing & life satisfaction in patients with chronic pain. M.A. Thesis in clinical psychology. University of Isfahan, Faculty of Educational Sciences &Psychology, Department of Psychology [In Persian].

    Bairami, M., & Porfarajomran, M. (2013). The Relationship of Metacognitive Beliefs, Self- Efficacy and Optimism with Exam Anxiety in Students of Medical Universities. Sci J Ilam Univ Med Sci, 21, 9-16[In Persian].

    Botha, F., & Booysen, F. (2014). Family Functioning and Life Satisfaction and Happiness in South African Households. Social Indicators Research, 119(1), 163-82.

    Burpee, L., & Langer, E. (2005). Mindfulness and marital therapy. Journal of adult Development, 32, 1957-1963.

    Edalati, A., & Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 132-137.

    Erol, RY., & Orth, U. (2014). Development of self-esteem and relationship satisfaction in couples: Two longitudinal studies. Developmental psychology, 50(9):2291.

    Forman, E.M., Goetter, E.M., Herbert, J.D. & Park, J.A. (2012). Long- Term follow- up of a Randomized controlled Trial comparing Acceptance and commitment Therapy and Standard Cognitue Behavior Therapy for Anxiety and Depression. Journal of Behavior Therapy. 43 (5), 801-811.

    Fowers, BJ., & Olson, DH. (1989). ENRICH Marital Inventory: A discriminant validity and crossvalidation assessment. Journal of marital and family therapy. 15(1), 65-79.

    Hayes, S,. Strosahl, K,. & Wilson, K.G. (2011). Acceptance and commitment therapy, second edition: the process and practice of mindful change. New York, NY: Guilford Press.

    Hayes, S.C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and the Third Wave of Behavioral and MetaCognitive in Couples with Obsessive Comulsive Disorder-Republished Article. Behavior Therapy, 47, 869-885.

    Hayes, S.C. (2008). Climbing our hills: A beginning Conversation on the comparison of act and traditional CBT. Clinical psychology: Science and Practice, 5, 286-295.

    Hayes, S.C., Pistorello, J., & Levin, ME. (2012). Acceptance and commitment therapy as a unified model of behavior change. The Counseling Psychologist, 40(7), 976-1002.

    Herbert, M.S., Afari, N., Liu, L., Heppner, P., Rutledge, T., Williams, K., Eraly, S., VanBuskirk, K., Nguyen, C., Bondi, M.J., Atkinson, H., Golshan, S., & Loebach, J.W. (2017). Telehealth Versus In-Person Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain ana depression: A Randomized Noniferiority Trial, The Journal of Pain, 18, 200-211.

    Isanejad, O. (2008). Effectiveness of relationship enhancement on marital quality of couples. [Master thesis]. Faculty of Psychology and Educational Sciences. Isfahan, Iran. [In Persian]

    IsHak, W.W., Balayan, K., Bresee, C., Greenberg, J.M., & Fakhry, H,A. (2013). descriptive analysis of quality of life using patient- reported measures in major depressive disorder in a naturalistic outpatient setting. Quality of Life Research, 22, 585-596.

    Koohi, S,. Etemadi, O,. & Fathizadeh, M. (2014). Relationship between marital dissatisfaction with mental health and personality characteristics. Researches of Cognitive and Behavioral Sciences, 4(1), 71-84.

    Mahmoudi, M.S. (2006). Effects of physical properties Location (apartments) on mental health and marital satisfaction of couples. The Master Letters of General Psychology, Faculty of Humanities, Tarbiat Modarres University. [In Persian]

    Maisel, N.C,. & Karney, B.R. (2012). Socioeconomic status moderates associations among stressful events, mental health, and relationship satisfaction. Journal of Family Psychology, 26(4):654.

    McCracken, L.M,. & Vowles, K.E. (2014). Acceptance and commitment therapy and mindfulness for chronic pain: model, process, and progress. The American psychologist, 69(2), 178-187.

    Montesi, J.L,. Conner, B.T,. Gordon, E.A,. Fauber, R.L,. Kim, K.H,. & Heimberg, R.G.(2013). On the relationship among social anxiety, intimacy, sexual communication, and sexual satisfaction in young couples. Archives of sexual behavior, 42(1), 81-91.

    Pelege, O. (2012). The relation between differentiation of self and marital satisfaction: What can be learned from married people over the course of life? The American Journal of Family Therapy, 36, 388- 401.

    Qahvehchi, F., & Mohammadkhani, S. (2012). The Correlation between Metacognitive Beliefs, Coping Strategies, and Negative Emotions with Students' Smoking. Journal Zanjan Univ Med Sci. 20(81):93-102. [In Persian].

    Robles, T.F,. Slatcher, R.B,. Trombello, J.M,. & McGinn, M.M. (2014). Marital quality and health: A meta-analytic review. Psychological bulletin, 140(1):140-87.

    Roditi, D,. & Robinson, M.E. (2011). The role of psychological interventions in the management of patients with chronic pain. Psychol Res Behav Manag, 4, 41-9.

    Rosenzweig, C., Krawec, J., & Montague, M. (2011). Meta-cognitive strategy use of eighth-grade students with and without learning disabilities during mathematical problem solving: a think-aloud analysis. Journal of learning Dasabilities, 44 (6), 508-520.

    Ruiz, F.J. (2012). Acceptance and commitment therapy versus traditional cognitive behavioral therapy: a systematic review and metaanalysis of current empirical evidence. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 12(3), 333-57.

    Segal, Z.V., Williams, J.M.G., & Teasdale, J.D. (2007). Mindfulness-based Cognitive Therapy for Depression: A New Approach to Preventing Relaps. Cognitive Behavioral Therapy Book Review, 3,351.

    Shackelford, R., Besser, M., & Goetz, DF. (2007). or better or for worse: marital wellbeing of newlyweds. Journal of Conseling Psychology, 14, 223-242.

    Shirinzade S, Goodarzi M, Rahimi C, & Naziri G. (2009).The study of factorial structure, validity and reability of MCQ-30. Psychol J. 48(2):445-61, [In Persian].

    Soleyimanian, A. (1994). Influence of irrational thoughts based of cognitive in marital dissatisfaction. Kharazmi University: faculty of psychology [In Persian].

    Spada, M.M,. Nikcevic, A.V,. Moneta, G.B, & Wells A. (2008). Metacognition, perceived stress, and negative emotion. Personality and Individual Differences, 44(5), 1172– 81.

    Taniguchi, S.T,. Freeman, P.A,. Taylor, S,.  & Malcarne, B. (2006). Study of married couple’s perceptions of marital satisfaction in outdoor recreation. Journal of experimental education, 28(3), 253-254.

    Thomas, N,. Shawyer, F,. Castle, D.J,.  Copolov, D,. Hayes, S.C & Farhall, J. (2014). A randomised controlled trial of acceptance and commitment therapy (ACT) for psychosis: study protocol. BMCPsychiatry, 14, 198-210.

    Tjak, J.G,. Davis, M.L,. Morina, N,. Powers, M.B, Smits, J.A,. & Emmelkamp, P.M. (2015). A meta-analysis of the efficacy of acceptance and commitment therapy for clinically relevant mental and physical health problems. Psychother Psychosom, 84(1), 30-6.

    1. S Department of Health and Human Seruices. (2015). Physical activity Fundamental to Preenting Disease [document on the Interntune 20]. Available from:http://aspe.Hhs.gov/ Health/ reports/ physicalactivity/ index. shtml.

    Wells, A. (2009). Metacognitive therapy for anxiety and depression .UK: Guilford Press.

    Yilmaz, E.A., Gencoze, T., & Wells, A. (2011). The temporal precedence of metacognition in the development of anxiety and depression symptoms in the context oflifestress: A prospective study. Journal of Anxiety Disorder, 25, 389-396.

    Yovel, Mor, N., & Shakarov, H. (2014). Examination of the Core Cognitive Components of Cognitive Behavioral Therapy and Acceptance and CommitmentTherapy: An Analogue Investigation. Behavior Therapy, 45, 482-494.

    Zac, E. Seidler, Alexei, J. Dawes, Simon, M. Rice, John, L. Oliffe, Haryana, M. & Dhillon. D. (2016). The role of masculinity in men's help-seeking for depression: A systematic review.Clinical Psychology Review, 49, 106-118.