اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب‌آوری و رضایت زناشویی همسران جانبازان مرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی بالینی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، اصفهان، ایران

2 گروه روانشناسی بالینی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تابآوری و رضایت زناشویی همسران جانبازان مرد شهرستان نجف آباد در سال 1394بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. به منظور اجرای پژوهش 30نفر از همسران جانبازان مرد بالای 25درصد و به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و بهطور کاملا تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. بر روی هر دو گروه، پرسشنامه تابآوری کونور و دیویدسون (1979)و رضایت زناشویی اسلامی (1388)اجرا گردید. گروه آزمایشی طی 10جلسه، به مدت 90دقیقه مورد مداخله قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. پس از اتمام جلسات در گروه آزمایش، پس آزمون در دو گروه اجرا شد. نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قابلیت افزایش تاب آوری (P<0/05)و رضایت زناشویی (P<0/05) همسران جانبازان مرد را داشت. همچنین نتایج بیانگر تفاوت معنادار دو گروه در ابعاد ارتباط کلامی، حل تعارض، مدیریت مالی و اوقات فراغت بود، و در سایر زیرمقیاسها تفاوت معناداری مشاهده نشد. با توجه به نتایج میتوان استنباط نمود که از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به منظور افزایش تابآوری و رضایت زناشویی همسران جانبازان مرد میتوان استفاده نمود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy on Resiliency and Marital Satisfaction Wife’s Veterans

نویسندگان [English]

  • Elaheh Jafari 1
  • Akram Dehghani 2
1 M.A, Clinical psychology, Department of Clinical Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
2 Corresponding Author: Department of Clinical Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. Email: ddehghani55@yahoo.com
ابراهیمی، امراله؛ بوالهر، جعفر و فضیله ذوالفقاری (1381). بررسی رابطه شیوه‌های مقابله با استرس و حمایت اجتماعی با میزان افسردگی جانبازان قطع نخاع، مجله اندیشه و رفتار، 8(2)، 42-48.
امانالهی، عباس؛ حیدریان فرد، نرگس؛ خجستهمهر، رضا و مهدی ایمانی (1393). اثربخشی مبتنی بر پذیرش و تعهد دردرمان پریشانی زوج‌ها، دوفصلنامه مشاوره کاربردی، 4(1)، 130-119.
 
Baruch, D., Kanker, J. & Busch, A. (2012). Acceptance and commitment therapy: enhancing the relationships, Journal of Clinical Case Studies, 8 (3): 241-257.
Behboodi, M., & Katebi, A. (2015). Investigation the Correlation between the Acceptance and Commitment with Resilience and Happiness in Students, Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, Vol. 5 (S2), 2110-2114
Carmody, J., Baer, R.A., Lykins, E. & Olendzki, N. (2009). An empirical study of the mechanisms of mindfulness in a mindfulness-based stress reduction program, J Clin Psychol; 65(6):613- 26.
Carson, J., Baucom, D. & Gil, K. (2011). Mindfulness and acceptance –based relationship enhancement, Journal of Behavior Therapy, 39: 471-494. 67
Ciccheti D, Gramzy N. (1993). Milestone in the development of resilience, Dev Psychology, 5: 497-774.-
Conner, K.M., & Davidson, J.R.T. (2003). Development of a new resilience scale: The Conner-Davidson Resilience Scale (CDRISC). Depress Anxiety; 18: 76-82.
DeLongis, A. & Holtzman, S. (2005). Coping in context: The role of stress, social support, and personality in coping, J pers; 73(6): 1633-56, doi: 10.1111/j.1467-6494.2005.00361.x, PMID: 16274448.
Eadie, T.L. & Bowker, B.C. (2012). Coping and quality of life after total laryngectomy. Otolaryngol Head Neck Surg; 146(6): 959-65. doi: 10.1177/0194599812437315, PMID: 22307574, PMCID: PMC3360982.
Forman, E.M. & Herbert, D. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: acceptance based therapies, chapter to appear in W. O’donohue, Je. Fisher, (Eds), cognitive behavior therapy: Applying empirically supported treatments in your practice, 2nd ed. Hoboken, NJ: Wiley, 263-26.
Friborg, O., Hjmedal, O., Rosenvinge, O. H., martinusen, M., & Aslaksen, M. (2006). Resilience as a moderator of pain and stress, J Psychosom Res; 61: 213-19.
Georg, L.A. & Eifert, G.H. (2004). Treating parent-adolescent conflict: Is acceptance the missing link for an integrative family therapy? Cogn Behav Pract; 11(3):305-314.
Giacco, D., Matanov, A. & Priebe, S. (2013). Symptoms and subjective quality of life in post-traumatic stress disorder: a longitudinal study.
Hafmann, S. & Asmundson, G. (2008). Acceptance and mind fullness-based, Therapy: New wave or old hat, Available online at www.science direct.
Harris, R. (2009). ACT with love, Oakland, New Horbinger publication.
Harter, S. L. (2000). Psychological adjustment of adult children of alcoholics: A review of the recent empirical literature, Clin Psychol Rev; 20: 311-37.
Hayes, S. & Lillis, S. (2012). Acceptance and commitment therapy, American psychological association publication.
Hayes, S.C. & Strosahl, K.D. (2010). A practical guide to acceptance and commitment therapy, New York: Springer, Science and Business Media Inc.
Hayes, S.C., Wilson, K.G., Gifford, E.V., Follette, V.M. & Strosahl, K. (1996). Emotionalavoidance and behavioral disorder: A A functional dimensional approach to diagnosis and treatment, J consult Clin Psychol: 64(6): 1152-68. 67
Hjemdal, O., Vogel, P.A., Solem, S., Hagen, K., & Stiles, T.C. (2011). The relationship between resilience and levels of anxiety, depression, and obsessive-compulsive symptoms in adolescents, Clin Psychol Psychother 18(4):314-21.
Hoge, E.A., Austin, E.D. & Pollack, M.H. (2007) Resilience: research evidence and conceptual considerations for posttraumatic stress disorder, Depression and Anxiety, 24:139-152.
Lazarus, A. (2004). Relationships among indicators of child and family resilience and adjustment following the September 11, 2001 tragedy. Available from: URL: www.Marila, Emory.edu/faculty/lazarus.htm.
Lee, J.E., Sudom, K.A. & Zamorski, M.A. (2013). Longitudinal analysis of psychological resilience and mental health in Canadian military personnel returning from overseas deployment, J Occup Health Psychol: 18(3) 327-37.
Kanter, J.W., Baruch, D.E. & Gaynor, S.T. (2006). Acceptance and commitment therapy and behavioral activation for the treatment of depression; description and comparison, Behave Anal, 29(2):161-185.
Mohammadi Khashouei, M., Ghorbani, M. & Tabatabaei, F. (2016). The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on SelfEfficacy, Perceived Stress and Resiliency in Type II Diabetes Patients,
Global Journal of Health Science; 9(5), online.
McCracken, L.M. (1998). Learning to live with the pain: acceptance of pain predicts adjustment in patient with chronic pain, J Pain; (74): 21-27.
Mylant, M., Tde, B., Cuaves, E. & Meehan, M. (2002). Adolescent children of alcoholics: Vulnerable or resilience? J Am Psychiatry; 8: 57-64.
Paragament, K.I., Smith, B.W., Koining, H.G. & Perezel, L. (1999). Positiveand Neggative Religious coping with Major life stressors, JSSR; 3(7):710-724.
Peterson, B.D., Eifert, G.H., Feingold, T. & Davidson, S. (2009). Using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: A case study with two couples, Cogn Behav Pract, 16(4): 430-442.
Pinquart, M. (2008). Moderating effect of dispositional resilience on association between hassles and psychological distress, J Appl Dev Psychol, 30(1): 53-60.
Ray, S.L. & Vanstone, M. (2009). The impact of PTSD on veterans’ family relationships: An interpretative phenomenological inquiry. Int J Nurs Stud; 46(6): 838-47. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2009.01.002, PMID: 19201406 67
Renshaw, K.D., & Rodebaugh, T.L. (2010). Rodrigues CS. Psychological and marital distress in spouses of Vietnam veterans: Importance of spouses’ perceptions. J anxiety disord; 24(7): 743-50. doi:10.1016/j.janxdis.2010.05.007, PMID: 20541905.
Richardson, J.D., Long, M.E., Pedlar, D., & Elhai, J.D. (2008). Posttraumatic stress disorder and health-related quality of life among a sample of treatment-and pension-seeking deployed Canadian Forces peacekeeping veterans, Can J Psychiatry; 53(9): 594-600. PMID: 18801222
Roditi, D., & Robinson, M.E. (2011). The role of psychological interventions in the management of patient with chronic pain, Psychol Res Behav Manage, 4: 41-9.
Rutter, M. (1999). Psychological resilience and protective mechanisms, American Journal of Orthopsychiatry, 57(3): 316-31.
Sesar, K., Šimić, N., & Barišić, M. (2010). Multi-type childhood abuse, strategies of coping, and psychological adaptations in young adults. Croat Med J.; 51(5): 406-16. doi: 10.3325/cmj.2010.51.406, PMID: 20960590,
PMCID: PMC2969135.
Sudom, K.A., Lee, J.E., & Zamorski, M.A. (2014). A longitudinal pilot study of resilience in Canadian military personnel, Stress Health, 30(5): 377-85.
Tol, W.A., Song, S. & Jordans, M.J. (2013). Annual research review: Resilience and mental health in children and adolescents living in areas of armed conflict–a systematic review of findings in low-and middle income
countries, J Child Psychol Psychiatry; 54(4): 445-60.
Vallis, M., Ruggiero, L., Greene, G., Jones, H.R.N., Zinman, B., Rossi, S. R.N., Edwards, L., Rossi, J.S., & Prochaska, J.O. (2003). Stages of Change for Healthy Eating in Diabetes Relation to demographic, eating-related, health care utilization, and psychosocial factors, Diabetes Care: 26(5):1624-5.
Waller, M.A. (2000). Resilience in ecosystemic context: Evolution of the child, Am J Orthopsychiatry, 71(3): 290-7.
انوری، محمدحسن و حمیدطاهر نشاط‌دوست (1390). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد گروهی بر شاخص‌های درد،استرس،اضطراب،افسردگی، فاجعه‌پنداری و رضایتمندی از زندگی در بیماران مرد مبتلا به درد مزمن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی دانشگاه اصفهان.
بحرینیان، سیدعبدالمجید و حسین برهانی (1382) بررسی بهداشت روان در یک جمعیت از جانبازان اعصاب و روان و همسران آنان در استان قم، مجله پژوهش در پزشکی، 27(4)، 305-312.
دهقانی، اکرم و محمدباقر کجباف (1392). رابطه سخت‌رویی با سبک‌های مقابله با استرس در دانشجویان، فصلنامه دانش و تندرستی، 8(3)، 112-118.
حمیدی، پروین و اکرم دهقانی (1395). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تهعد بر کیفیت زندگی و فرزندپروری زنان متأهل مبتلا به اختلال افسردگی، اولین کنفرانس بین المللی روانشناسی و علوم اجتماعی.
جدیری، جعفر و مسعود جانبزرگی (1388). اعتبار یابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی، مجله روانشناسی و دین، 2(4)، 41-70.
جوکار، بهرام (1386). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطۀ بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی، روانشناسی معاصر، 2(2)، 3-12.
خاقانی‌زاده، مرتضی و مسعود سیرتی‌نیر (1383). تأثیر عوامل فردی خانوادگی اجتماعی و اقتصادی در تشدید علایم روان پزشکی جانبازان اعصاب و روان، مجله طب نظامی، 6(1)، 31-37.
عزیزی، مریم؛ حسین‌آبادی، حسین؛ مهرام، بهروز و مرتضی سعیدی (1393). مقایسه اثر بخشی گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد با گروه درمانی بین فردی بر بهبود نشانه‌های سلامت روان، تاب‌آوری و درد در افراد مبتلا به سر درد مزمن، پایان نامه کارشناسی رشته روانشناسی بالینی، دانشگاه فردوسی مشهد.
قهاری، شهربانو؛ مهیار، امیرهوشنگ و بهروز بیرشک (1392). بررسی مقایسه‌ای برخی اختلالات روانی در کودکان7تا12سال شاهد، محروم از پدر، جانباز و عادی شهرستان چالوس، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 13(21)، 81-91.
محمدزاده، رضا (1392). اثربخشی سایکودرام در تاب‌آوری و افکار خودکشی سربازان دارای گرایش خودکشی یکی از ارگان‌های نظامی اصفهان در سال 1392، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه آزاد نجف آباد.
مهدی عراقی، مریم (1382) نقش مشاوره در خانواده‌های جانبازان، اولین همایش علمی جانباز و خانواده، 141-152.
موسوی، مریم‌السادات؛ رشیدی، علیرضا و محسن گلمحمدیان (1394). بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش رضایت زناشویی همسران جانباز وآزاده، فصلنامه مشاوره کاربردی، 5(2)، 97-112.
نظری، علی‌محمد؛ محسنزاده، فرشادوطاهره سعیدی‌فر (1393). اثر بخشی‌رویکرد پذیرش‌وتعهد برتاب‌آوری و اضطراب مادران دارای کودکان اختلال یادگیری، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم تربیت معلم، تهران.
وفایی، باقر و علی صیدی (1382). بررسی میزان شیوع و شدت افسردگی در100 نفر از جانبازان30 ای  70 درصد شیمیایی و غیرشیمیایی جنگ تحمیلی در تبریز، مجله طب نظامی، 5(2)، 105-110.
هنرپروران، نازنین؛ میرزایی‌کیا، حسن؛ نیری، احمد و مریم لطفی (1393). راهنمای عملی درمانگران در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، مشهد: امید مهر، چاپ اول.