اثربخشی واقعیت‌درمانی به شیوه گروهی بر کاهش رفتارهای سهل انگارانه و افزایش مسئولیت‌پذیری دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده علوم انسانی، گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده علوم انسانی، گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

3 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر کاهش سهل انگاری و افزایش مسئولیتپـذیری در دانـشجویان دختر اجرا شـد. روش پژوهـش حاضر نـیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه بود. جامعة آماری این پژوهش دانشجویان کارشناسی دانشگاه عالمه طباطبایی بودند که با استفاده از روش نـمونهگیری خوشهای دانشکدههای حقوق و علوم اجتماعی انتخاب و سپس از بین دانشجویان مقطع کارشناسی این دو دانشکده 100نفر که در فاصله سنی 19تا 24سال بودند انتخاب شدند. پرسشنامههای سهلانگاری و مسئولیتپذیری در مورد این 100دانشجوی دختر مقطع کارشناسی اجرا و در نهایت تعداد 24نفر از دانشجویانی که باالترین نمره را از پرسشنامه سهلانگاری و پائینترین نمره را از پرسشنامه مسئولیتپذیری کسب کرده بودند بهطور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل که تعداد هر گروه 12نفر بود جایگزین شدند. برای اندازهگیری مسئولیتپذیری و سهلانگاری اعضای نمونه از پرسشنامه های
سـهلانگاری تاکمن (1995)و مسئولیتپـذیری کردلو(1389)اسـتفاده شد. پـس از اجـرای پرسشنامه ها روی هر دو گروه کـنترل و آزمایش، اعضای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه و هر جلسه بهمدت 90دقیقه در جلسات واقعیت درمانی شرکت کردند، هیچیک از اعضای گروه کنترل در جلسات واقعیت درمانی شرکت نداشتند. پس از اتمام دوره واقعیت درمانی، پرسشنامه ها مجدداً در مورد هر دو گروه اجرا شد. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار 23-Spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش واقعیت درمانی، سهل انگاری را در دانشجویان کاهش و مسئولیت پذیری را در آنان افزایش میدهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Group Reality Therapy in Decreasing Procrastination and Increasing Responsibility of Student

نویسندگان [English]

  • Fridon Eslamy 1
  • Mahdi Rostami 2
  • Nadreh Saadati 3
1 Ph.D. Student, Counseling, Faculty of Humanities, Department of Counseling, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran (Corresponding Author), Email:feslamy@yahoo.com
2 Ph.D. Student, Counseling, Faculty of Humanities, Department of Counseling, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
3 Ph.D. Student, Consultation, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan)
جلالی شاهکو، ف. (1385). بررسی رابطه جنسیت با منبع کنترل بیرونی درونی) در پیش بینی صفت اهمال کاری در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
جوادی یگانه، م؛ فاطمی امین، ز. و فولادیان، م. (1390). بررسی تطبیقی شاخص تنبلی در ایران و کشورهای جهان و برخی راه حل ها، راهبرد فرهنگ،  3(12) و 4(13)؛ 111-134.
Anthony, J. (2007). (Academic procrastination and the role of hope as a coping strategy), Personality and Individual Differences, 42, 1301-1310.
Brewer, M. (2008). Teaching your child responsibility, Pagewise, Inc.
Ellis, A. & Knaus, W. (2002). Overcoming procrastination, New York: New American Library.
Ferrari, J.R. (2001).Getting things done on time: Conquering Procrast – ination, In C.R. Snyder (Ed.), Coping with stress: Effective people and Process (pp.30-46), Oxford, UK: Oxford University.
Ferrari, J.R. & Diaz-Morales, J.F. (2007). (Procrastination: Different time orientations reflect different motives), Journal of Research in Personality, 41(3), 707-714.
Ferrari, J.R. (2010). Still procrastination: The no-regrets guide to getting it done, New Jersey: Wiley
Ferrari, J.R. & Tice, D.M. (2000). Procrastination as a self handicap for men and women: A task-avoidance strategy in a laboratory setting, Journal of Research in Personality, 34, 73–83.
Glasser, W. & Glasser, C. (2007). Eight Lessons for a Happier Marriage, New York: HarperCollins.
Glasser, W. (2001). Counselimg with Choice Theory, NewYork: HarperCollins.
Glasser, W. (2008). Station of the mind: New direction for reality therapy, New York.
Glasser, W. (2000). Reality therapy in action, New York: Harpe rCollins.
Long, H.J. & Chen, G. (2009). The impact of internet usage on adolescent self identity development, American Journal of Psychiatry, 148,517-23.
Moon, S.M. & Illingworth, A.J. (2005a). (Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastination), Personality and Individual Differences, 38, 297-309.
Milgram, N.A., Mey-Tal, G. & Levison, Y. (1998). Procrastination, generalized or specific, in college students and their parents, Personality and Individual Differences, 25, 297–316.
Palmer Mason, C. & Duba, J.D. (2009). Using Reality Therapy in Schools: Its Potential Impact on the Effectiveness of the ASCA National Model, International Journal of Reality Therapy, 29 (2), 5-12.
Palo Alto, C.A. & Satir, V.M. (2008). Conjoint family therapy: Science and Behavior Books.
Schouwenberg, H.C. (2004). Procrastination in academic setting: General introduction, In counseling the procrastinator in academic setting,
Schouwenberg, H.C. Lay, T.A. Pychyl, & J.R. Ferrari, eds., Washington, DC: APA.
Steel, P. (2007). (The Nature of Procrastination: A Meta-Analytic and Theoretical Review of Quintessential Self-Regulatory Failure), Psychological Bulletin, Vol. 133, No. 1, 65-94.
Tuckman, B.W. (1991). The development and concurrent validity of the procrastination scales, Educational and psychological Measurement, 51, 473-480.
Van Wyk, L. (2004). The relationship between procrastination and stress in the life of the high school teacher, Human resources management in the faculty of economic and management sciences at the University of Pretoria.
Van Eerde, W. (2003). (A metaanalytically derived nomological network of procrastination), Personality and Individual Differences, 35, 1401-1418.
Vaneerde, W. (2000). Procrastination at work and time management training, Journal of psychology, 137(5), 421-434.
Wohl, M.J., Pychyl, T.A. & Bennett, S.H. (2010). (I forgive myself, now I can study: How self-forgiveness for procrastinating can reduce future procrastination), Personality and Individual Differences, 48, 803-808.
Walters, A. (2003). (Understanding procrastination from a self-regulated learning perspective), Journal of Educational Psychology, 95, 179-187.

and normative beliefs, Journal of Youth and Adolescence, 37: 713-22.

Berkowitz, L. (1990). On the formation and regulation of anger and aggression:
a cognitive-neoassociationistic analysis, American Psychologist, 45: 494-
503.

Brody, G.H., Dorsey, S., Forehand, R. & Armistead, L. (2002). Unique and
Protective Contributions of Parenting and Classroom Processes to the
خدابخشی. م.؛عابدی، م.ر. (1388). بررسی روش‌های‌افزایش مسئولیت‌پذیری در دانش‌آموزان دوره راهنمایی شهر شهررضا در اسل تحصیلی 84-85، مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا، 5(1)، 114-121.
خرمایی، ف؛ عباسی، م .و رجبی، س. (1390) مقایسه کمالگرایی و تعلل ورزی در مادران دانش آموز با و بدون ناتوانی یادگیری، مجله ناتوانی های یادگیری، 1(1)، 60-77.
رشنو، م؛ نیسی، ع.ا. (1389). تاثیر آموزش مسؤولیت پذیری به شیوۀ واقعیت درمانی بر کاهش بحران هویت دانش آموزان دختر، مجله یافته های نو در روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 5(15)، 73-89.
رحیمیان، حوریه بانو (1386). نظریه های مشاوره و روان درمانی، تهران. نشر مهرداد.
سواری، ک.؛ بشلیده، ک. و شهنی ییلاق ،م. (1388). ارتباط مدیریت زمان و خوداثربخشی ادراک شده با اهمالکاری تحصیلی، مجله روانشناسی تربیتی، 14، 99-112.
شارف، ر. (1387). نظریه های مشاوره و رواندرمانی، ترجمه مهرداد فیروز بخت، تهران انتشارات رسا.
شعاع کاظمی، م؛ جعفری هرندی، م. (1388). بررسی مقایسه ای نگرش دانشجویان و متاهل نسبت به ازدواج از دیدگاه واقعیت درمانی گلاسر، فصلنامه پژوهش اجتماعی، 2(4)، 111-128.
شفیع آبادی، ع. ناصری، غ.ر. (1392). نظریه های مشاوره و رواندرمانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
شیرافکن، ع. نورانی پور، ر. کریمی، ی. اسمعیلی، م. (1387). اثربخشی آموزش مهارت های مدیریت زمان بر سهل انگاری و کمال گرایی دانشجویان، مجله تازها و پژوهش های مشاوره، 24، 27 تا 50.
شیلینگ، ل. (1388). نظریه های مشاوره، ترجمه خدیجه آرین، تهران، انتشارات اطلاعات.
صفاری نیا، م. و حسن زاده، پ.(1391). آزمون های روانشناسی اجتماعی و شخصیت، انتشارات ارجمند.
کرمی، ج؛ میرجعفری، س.ا؛ بختیارپور، س. (1393). اثربخشی مشاوره گروهی شناختی بر مسئولیت‌پذیری دانش آموزان دختر، فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 15(3) (پیاپی 57)، 101-107.
کردلو، م.(1389). بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری نوجوانان در خانه و مدرسه، نشریه رشد، 13، 1 تا 8.
کوری، ج. (1388). نظریه و کاربست مشاوره و رواندرمانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی،تهران،انتشارات ارسباران.
کوری، ج. (1390). هنر مشاوره تلفیقی، ترجمه احمد اعتمادی و زانت هاشمی آذر،تهران. انتشارات فراروان.
کیانپور، ف؛ مروج، س؛ علی مدد، ز؛ زندیان، خ.(1389). بررسی رابطه کمالگرایی و مسئولیت‌پذیری با اختلال وسواس فکری- عملی در پزشکان ساکن اهواز، مجله علوم پزشکی، 9(3).
گلاسر،و. (1380). واقعیت درمانی، ترجمه سیدعلی مرتضوی(1380). شیراز،انتشارات نوید شیراز.
ماجدی، ف.(1388). بررسی تطبیقی مفهوم مسئولیت‌پذیری از دیدگاه ویلیام گلاسر و مکارم شیرازی، پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی.
موسوی اصل، س.ج. (1388). اثربخشی آموزش واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر مسئولیت پذیری و عزت نفس دانشجویان دختر مرکز تربیت معلم حضرت فاطمه زهرا(س) اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی عمومی.
هاشمی، ت.؛ مصطفوی، ف.؛ ماشینچی عباسی، ن.و بدری، ر.(1391). نقش جهت‌گیری هدف، خودکارآمدی، خودتنظیم‌گری و شخصیت در تعلل‌ورزی، مجله روانشناسی معاصر، 7(1)؛ 73-84.