مدل‌یابی روابط ساختاری بین صفات شخصیت، سبک‌های مقابله با تنیدگی و بهزیستی ذهنی دانشجویان دختر و پسر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دستیار علمی دانشگاه پیام نور، مرکز بیجار

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط بین صفات شخصیت، سبک­های مقابله و بهزیستی ذهنی در دانشجویان دختر و پسر بود. 446 دانشجو (167 پسر و 279 دختر) به فهرست پنج عامل (BFI؛ جان، دوناهو و کنتل، 1991)، نسخه کوتاه فهرست مقابله با موقعیت­های تنیدگی­زا (CISS؛ اندلر و پارکر, 1990) و مقیاس­های بهزیستی ذهنی پاسخ دادند. به منظور بررسی تفاوت­های جنسیتی در صفات شخصیت، سبک­های مقابله با تنیدگی و مقیاس­های بهزیستی ذهنی از تحلیل واریانس چندمتغیری و به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه­گیری شده در الگوی مفهومی, از مدل­یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج MANOVA نشان داد که به طور کلی، بیـن دو جنس از نظر عامـل­های برون­گرایی و روان­رنجورخویی، سبک­های مـقابله مسأله­مدار، هیجان­مدار و اجتنابی و مقیاس­های عاطفه مثبت، عاطفه منفی و رضایت از زندگی تفاوت معنادار بود. نتایج SEM نشان داد که بهزیستی ذهنی بالا از طریق نمرات بالا در عامل برون­گرایی و نمرات پایین در عامل روان­رنجورخویی و سبک مقابله هیجان­مدار، پیش­بینی شد. همچنین، نتایج نـشان داد که رابـطه­ی بین عامل­های برون­گرایی و روان‌رنجورخویی تنها از طریق سبک مقابله هیجان­مدار میانجی‌گری شد. در این الگو، تـمام وزن­های رگـرسیونی از نـظر آماری مـعنادار بوده و متغیـرهای پیش­بینی­کننده­ی الگو، 85/0 از واریانس بهزیستی ذهنی را تبیین کردند. نتایج پژوهش حاضر، ضرورت بازشناسی نقش ویژگی­های شخصیتی و متغیر جمعیت­شناختی جنسیت را در پیش بینی بهزیستی ذهنی دانشجویان مورد تأکید قرار می­دهد. تلویحات یافته­های پژوهش حاضر برای روان شناسان سلامت بحث می­شود.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling the Structural Relationships among Personality Traits, Stress Coping Styles and Subjective Well-being of Male and Female Undergraduate Students

نویسندگان [English]

  • Ali Khodaei 1
  • Omid Shokri 2
چکیده [English]

The purpose of this study was to examine the relationships among extraversion, neuroticism, coping styles and subjective well-being. 419 students (167 male 279 female) completed the Big Five Inventory (BFI, John, Donahue & Kentle, 1991), the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS, Endler, & Parker, 1990) and the Scales of Subjective Well-being. Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) and Structural Equation Modeling (SEM) were used to assess the gender differences in personality traits, coping styles and subjective well-being and the relationships among latent and measured variables in the conceptual model, respectively. MANOVA results indicated that significant gender differences were found on personality traits, coping styles and subjective well-being. SEM Results indicated that higher levels of subjective well-being were predicted by higher scores of extraversion and lower scores of neuroticism factor and scores of emotion oriented coping style. Results also indicated that the relationship between extraversion and neuroticism factors and subjective well-being by emotion oriented coping styles is mediated. All of the regression weights in the model were statistically significant, and model's predictors accounted for 85% of the variance in subjective well-being. The findings emphasize the need to recognize the role of personality traits and gender differences in predicting subjective well-being. Implications of these results are discussed for health psychologists.

کلیدواژه‌ها [English]

  • extraversion
  • Neuroticism
  • Coping styles
  • Subjectve well being