اثر مستقیم و غیرمستقیم دیدگاه فهمی بر کیفیت زناشویی: آزمودن یک مدل میانجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس ارشد مشاوره خانواده

چکیده

مطالعات نشان می­دهد که دیدگاه فهمی می­تواند تأثیر مهمی بر کیفیت زناشویی افراد داشته باشد. این تأثیر می­تواند هم به صورت مستقیم و هم به­صورت غیرمستقیم و در تعامل با سایر متغیرهای روان­شناختی از قبیل الگوهای ارتباطی باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم دیدگاه فهمی از طریق الگوهای ارتباطی (الگوهای ارتباطی سازنده متقابل، الگوهای ارتباطی توقع/کناره­گیری، الگوهای ارتباطی اجتنابی متقابل) بر کیفیت زناشویی انجام شد. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 300 نفر زن و مرد بودند که از بین معلمان متأهل شهر اهواز با روش تصادفی چندمرحله­ای انتخاب شدند و به مقیاس دیدگاه فهمی خود (SDPT)، مقیاس دیدگاه فهمی همسر (ODPT)، پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) پاسخ دادند. تحلیل داده­ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) و اثرات غیرمستقیم از طریق آزمون بوت استراپ انجام شد. مدل ارزیابی شده از شاخص­های برازندگی ­خوبی برخوردار بود. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری دیدگاه فهمی همسر به صورت مستقیم پیش­بین مثبت کیفیت زناشویی است. دیدگاه فهمی خود و دیدگاه فهمی همسر به صورت غیرمستقیم از طریق الگوی ارتباطی سازنده متقابل پیش­بین مثبت کیفیت زناشویی و الگوی ارتباطی سازنده متقابل به صورت مستقیم پیش­بین مثبت کیفیت زناشویی است. الگوی ارتباطی توقع/کناره گیری و الگوی ارتباطی اجتنابی متقابل به صورت مستقیم پیش بین منفی کیفیت زناشویی است. همچنین دیدگاه فهمی خود و دیدگاه فهمی همسر به­صورت غیرمستقیم از طریق الگوی ارتباطی اجتنابی متقابل و الگوی ارتباطی توقع/کناره­گیری پیش­بین منفی کیفیت زناشویی است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Direct and Indirect Effect of Perspective-taking on Marital Quality: Testing a Mediation Model

نویسندگان [English]

  • reza KhojastehMehr 1
  • Shamsali Sobhani-joo 2
  • Gholamreza Rajabi 1
چکیده [English]

Studies show that perspective-taking can have a significant impact on the couple’s marital quality. This impact can be direct or indirect and can be in interaction with other psychological significant variables such as communication patterns. This study aimed to investigate direct and indirect effects of perspective-taking on marital quality with mediating of Communication Patterns (mutual constructive communication pattern, demand/ with drywal and mutual avoidance communication patterns). The participants of the study were 300 married teachers who were living in Ahvaz and were selected by multiphasic random sampling method. Participants completed marital Quality Index (QMI), Communication Patterns Questionnaire (CPQ), Self-Dyadic Perspective Taking Scale (SDPT), and Other Dyadic Perspective Taking Scale (ODPT). The data were analyzed by structural equation modeling (SEM) and also the indirect effects were tested by bootstrapping method of AMOS/18 software. The results showed that the proposed model had a good fit for the data. Results of structural equation modeling indicated that other dyadic perspective-taking was directly Positive predictive of marital quality. Self-dyadic perspective-taking and other-dyadic perspective-taking, through mutual constructive communication pattern indirectly was positive predictor of marital quality and mutual constructive communication pattern directly was positive predictor of marital quality. The result also showed that demand/ with drawl and mutual avoidance communication patterns were directly predictor of marital quality. Also, self-dyadic and other-dyadic perspective-taking, through demand/with drawl and mutual avoidance communication patterns were indirectly negative predictor of marital quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital satisfaction
  • empathy
  • Communication patterns