بررسی اثربخشی روش‌های آموزش مستقیم، آموزش شناختی اخلاق، شفاف-سازی ارزش‌ها، و تلفیقی بر قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پسرپایه اول دبیرستان ناحیه چهار تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی آموزش بر قضاوت اخلاقی پسران دبیرستانی صورت گرفت. آزمودنی­های این پژوهش را 150 نفر از دانش­آموزان پسر اول دبیرستانی ناحیه چهار تبریز تشکیل می­دادند که از یک مدرسه به صورت تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند. آزمودنی­ها در 5 کلاس قرار داشتند. هر کدام از کلاس­ها یکی از روش­های چهارگانه آموزشی را به صورت کاملاً تصادفی  دریافت کردند. یکی از کلاس­ها  به­عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. به منظور جمع­آوری اطلاعات از آزمون قضاوت اخلاقی DIT جیمز رست استفاده شد. این آزمون براساس دیدگاه نئوکالبرگیها تهیه شده و تاکنون بر روی بیش ازیک میلیون نفر اجرا شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که قبل از اعمال روش­های آموزشـی تفاوت معنی­داری بین قضاوت­های اخلاقی گروه­های مورد مطالعه وجود ندارد (162/=p). اما اعمال روش­های آموزشی توانست در سطح  قضاوت اخلاقی دانش­آموزان تفاوت ایجاد کند (000/=p). از بین روش­های آموزشی، آموزش شناختی اخلاق بیشترین تأثیر را داشت. آموزش شناختی اخلاق روشی است که در آن دانش­آموزان ترغیب می­شوند تا درباره معماهای اخلاقی به تفکر و تبادل نظر بپردازند. در این روش انواع مختلف معماهای اخلاقی به دانش­آموزان ارائه می­شود و دانش­آموزان نظرات موافق یا مخالف خود را بیان می­کنند. سپس به دو گروه موافق یا مخالف تقسیم می­شوند و موافقان یا مخالفان دیدگاه­های خود را با ذکر دلایل بیان می­کنند و طرف مقابل نیز نظرات خود را با دلیل بیان می­کند. همچنین روش آموزش مستقیم، برخلاف مطالعات و بررسی­های قبلی، جزئ روش­های موثر بود. و نیز روش تلفیقی بعد از روش آموزش شناختی دومین روش آموزشـی موثر بود. بـنابر این می­توان نتیجه گرفت که قضاوت اخلاقی منحصراً نتیجه رشدشناختی نیست بلکه از آموزش نیز تأثیر می­پذیرد. براین اساس می­توان مدعی شد که آموزش توانست در سطح قضاوت اخلاقی گروه­های مختلف تفاوت ایجاد کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Effectiveness of Firect, Vognitive Moral Education, Value Clarification and Combinational Methods on the Moral Judgment of Tabriz 4 Educational Zone Senior Male Students

نویسنده [English]

  • Abolfazl Faried
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of 4 educational methods on the moral judgment of senior male students.150 male senior students were selected randomly and assigned in five groups (classes). Each class received one educational method, and one class considered as control group. The Defining Issues Test (DIT) was used for collecting data from the level of student’s moral judgment as pretest. After education for 60 days, analysis of data revealed that; educational methods can enhance the moral judgment of male students, and cognitive moral education was the most effective method for enhance of the moral judgment.  This method was the method that types of moral dilemma was delivered to the students. After deliver of moral dilemma, the moral judgments of cognitive moral group were heared by other students. Then students were divided to the two groups. One group was presenting their opinions, and other group was presenting themselves opinions. After cognitive moral education, combinational method was the second effective method in the enhance of the level of moral judgment. This method was the method that, moral education fulfilled by all of the methods. Combnitionally Direct method also was the effective method. This method was the method that moral subjects were delivered directly. Based on prior researches this outcome was not anticipated. Thus, we can conclude that; the education can enhance the level of moral reasoning (judgment).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive moral education
  • Value clarification
  • Combinational methods
  • Direct method moral judgment