اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر عملکرد خواندن و آگاهی واج‌شناختی در دانش‌آ-موزان نارساخوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تبریز

2 دانشگاه علوم پزشکی تبریز

3 دانشیار

چکیده

نارساخوانی تحولی به­عنوان یک آسیب اختصاصی در توانایی خواندن، علی­رغم هوش طبیعی و فرصت­های آموزشی کافی در نظر گرفته می­شود و یکی از شایع­ترین اختلالات دوران کودکی است. با پیشرفت اخیر مطالعات علوم اعصاب و با توجه به­ اینکه این اختلال یک اختلال عصبی رشدی محسوب می­شود برای بهبود افراد مبتلا به این اختلاف، درمان­های مبتنی بر نوروفیدبک مطرح شده است، و هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر عملکرد خواندن و آگاهی واج­شناختی در کودکان نارساخوان بود. پژوهش حاضر از نوع طرح­ تک­آزمودنی با خط­پایه چندگانه انجام شد. مراحل چندگانه پیش از مداخله بر شش دانش­آموز مقطع ابتدایی(سوم و چهارم) نارساخوان در 3 مجموعه­ دو نفره صورت گرفت که طی آن خط ­پایه متغیرهای وابسته اندازه­گیری شد و سپس مرحله­ ­مداخله (20 جلسه­ آموزش نوروفیدبک) به اجرا درآمد. در جریان مداخله اندازه­گیری مکرر متغیرهای وابسته و نهایتاً ارزیابی به­منظور پیگیری صورت­گرفت. برای جمع­آوری داده­ها از آزمون­های خواندن میکائیلی (1384) و آگاهی واج­شناختی دستجردی (1382)، و از اندازه­ اثر (dکوهن) نیز برای بررسی معناداری بالینی تغییرات استفاده شد. نتایج بهبودی قابل ملاحظه­ای در آگاهی واج­شناختی با اندازه­ اثر بالایی در تمام آزمودنی­ها نشان داد، هم­چنین عملکرد خواندن نیز با اندازه­ اثر نسبتاً خوبی در تک­تک آزمودنی­ها بهبودی نشان داد.  مبتنی بر نتایج می­توان بیان داشت که آموزش نوروفیدبک بر آگاهی و عملکرد خواندن واج­شناختی در دانش­آ­موزان نارساخوان می­تواند موثر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Neurofeedback Training in Reading Performance and Phonological Awareness in Dyslexic Students

نویسندگان [English]

  • Mihammadali Nazari 1
  • Shiva Taghizadeh 1
  • Ali Jahan 2
  • Touraj Hashemi 1
  • Mirmahmood Mirnassab 3
چکیده [English]

Developmental dyslexia is considered as a specific impairment in reading ability despite of normal intelligence and adequate educational opportunities. Besides, it is regarded as one of the most common childhood disorders. According to recent progressive neuroscience studies and regarding that developmental dyslexia is a neurological disorder, neurofeedback training has been discussed for the improvement of dyslexic children. Therefore, the present research investigated the Effectiveness of Neurofeedback Training (NFT) in Reading Performance and Phonological Awareness of Students with Dyslexia.
This study was a single subject study with multiple baseline design. Six dyslexic students (in the third and fourth grades) were assessed in the baseline stage. Then, intervention stage (including 20 NFT sessions) was conducted. During the treatments, repeated measures were performed. Finally, follow up measures were obtained. Data were collected from the
 
Mikayili reading (2005) and Dastjerdi phonological awareness (2003) tests. For the assessment of clinical evaluation and treatment effects, cohen’sd was used.
Results showed considerable improvements in phonological awareness with a large ES, as well as reading performance.
Consequently, it could be suggested that Neurofeedback Training could be phonological awareness and reading performance of students with dyslexia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neurofeedback training
  • Dyslexia
  • Phonological awareness
  • Reading performance