تأثیر سه روش بحث گروهی درباره معماهای اخلاقی، گفتگو در گروه‌های کوچک به روش مشارکتی و سخنرانی، بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان دختر پایه دوم متوسطه

کریمی, فرهاد; باقری, خسرو; صادق زاده قمصری, علیرضا

تأثیر سه روش بحث گروهی درباره معماهای اخلاقی، گفتگو در گروه‌های کوچک به روش مشارکتی و سخنرانی، بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان دختر پایه دوم متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش

² دانشگاه تهران

³ دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تأثیر سه روش بحث گروهی درباره معماهای اخلاقی، گفتگو در گروههای کوچک به روش مشارکتی درباره معماهای اخلاقی و سخنرانی درباره موضوعات اخلاقی، بر رشد قضاوت اخلاقی دانشآموزان بود. به منظور دستیابی به این هدف، از بین کلیه مدارس متوسطه دخترانه منطقه 18 تهران، یک مدرسه با روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شد، سپس از میان دانشآموزان پایه دوم آن و از طریق روش انتخاب و واگذاری تصادفی، 77 نفر در قالب دو گروه آزمایشی (بحث گروهی مرکب از 23 نفر، گفتگو در گروههای کوچک، مرکب از 26 نفر) و گروه گواه (روش سخنرانی، مرکب از 28 نفر) قرار گرفتند. جهت اجرای تحقیق از طرح تجربی پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه استفاده شد. به منظور سنجش قضاوت اخلاقی دانشآموزان در پیشآزمون و پسآزمون، از آزمون تعریف مسایل (DIT) استفاده شد و شاخص پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت (86/0=a). پس از اجرای پیشآزمون، مداخله آموزشی شامل بحث گروهی درباره معماهای اخلاقی، گفتگو در گروههای کوچک درباره معماهای اخلاقی و سخنرانی معلم درباره موضوعات اخلاقی به مدت 12 جلسه به ترتیب به گروههای بحث گروهی، گفتگو در گروههای کوچک و سخنرانی ارائه شد. دادهها با استفاده از آزمونهای t، تحلیل واریانس، تحلیل کواریانس، آزمون ویل کاکسون برای رتبههای علامت گذاری شده و مجذور کای (خی دو) تحلیل شد و نشان داده شد که: دو روش گفتگو در گروههای کوچک و بحث گروهی، تأثیر مثبت و معنیداری بر رشد استدلال اخلاقی دانشآموزان داشتهاند و روش سخنرانی تأثیری نداشته است، تأثیر روش گفتگو در گروههای کوچک بر رشد استدلال اخلاقی دانشآموزان، از تأثیر روش بحث گروهی بیشتر بوده است، اعضا دو گروه بحث گروهی و گفتگو در گروههای کوچک، از نظر ارتقا به مرحله بالاتر قضاوت اخلاقی، در مقایسه با اعضا گروه سخنرانی، عملکرد بهتری داشتهاند که از نظر آماری معنیدار بود. همچنین تحلیل کوواریانس نشان داد که تغییرات مثبت ایجاد شده در قضاوت اخلاقی اعضا دو گروه بحث گروهی و گفتگو در گروههای کوچک، ناشی از اجرای پیشآزمون DIT و آشنایی با مواد آزمون نبوده است، بلکه شرکت در گروههای آزمایشی سبب ارتقای قضاوت اخلاقی آنها شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Three Methods of Group Discussion about Moral Dilemmas, Dialogue In-small Groups and Lecturing on the Improvement of Moral Judgment in Second Grade High School Female Students

نویسندگان [English]

Farhad Karimi ¹
Khosro Bagheri ²
Alireza Sadeghzadeh gamsari ³

چکیده [English]

The purpose of this research was investigating the effects of three methods of group discussion in the classroom about moral dilemma, dialogue about moral dilemma in cooperative-small groups and lecturing about moral issues the improvement of students’ moral judgments. Therefore, by random sampling, one high school amongst all high schools of 18 education districts of Tehran was selected and 77 students of that school were randomly selected and assigned to two experimental groups (group discussion, included 23 people and dialogue in small groups included 26 people) and the control group (lecture method included 28 subjects). Research method was experimental pretest-pottest with a controlgroup. For the assessment of moral judgment, Defining Issue test (DIT) was used both in pretest and posttest. The reliability index of this scale was verified (µ=.86). Conducting pretest the treatments included group discussion about moral dilemmas, dialogue in cooperative-small groups about moral dilemmas and lecturing by teacher about moral issues were presented to experimental and control groups respectively for 12 sessions. Data were analyzed by t-test for independent groups, ANOVA, ANCOVA, Wilcoxon test for matched-pairs signed-ranks and chi square. The results indicated that: group discussion and dialogue insmall groups had positive and significance (x²) on the improvement of moral reasoning of students but lecture method had no effect on moral reasoning, Besides, the effect of dialogue in small groups was more than group discussion on students’ moral reasoning. And both group discussion and dialogue groups had a better performance than lecturing grouping terms of higher level of moral judgment, which was statistically significant. Also, results of analysis of covariance showed that the positive changes in moral judgements in group discussion and dialogue groups were not due to conducting OIT pretest and familiarity with the test, rather, participating in experimental groups had cause the improvement of moral judgment.

کلیدواژه‌ها [English]