مدل ساختاری عملکرد جنسی بر اساس کیفیت خواب با نقش میانجی تحمل پریشانی در زنان یائسه مبتلا به دیابت نوع دو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

2 دانشیار، گروه رفتار حرکتی و روانشناسی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل­‌یابی معادلات ساختاری عملکرد جنسی بر اساس کیفیت خواب با نقش میانجی تحمل پریشانی در زنان یائسه مبتلا به دیابت نوع دو بود. مطالعه حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان یائسه مبتلا به دبابت نوع 2 ساکن شهر تهران در سال 1402 بودند. حجم نمونه بر اساس مدل Kline (2023) و با روش نمونه‏‌گیری در دسترس 300 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده­­‌های پژوهش شامل پرسشنامه عملکرد جنسی زنان (FSFI-6) Isidoriو همکاران (2010)، پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بویس و همکاران (1989) و مقیاس تحمل پریشانی (DTS) سیمونز و گاهر (2005) بود. تحلیل آماری داده‌‏ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 28 انجام گرفت. یافته‌­های پژوهش نشان داد که اثرات مستقیم اضطراب، افسردگی و تحمل پریشانی بر عملکرد جنسی معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که تحمل پریشانی در رابطه بین کیفیت خواب با عملکرد جنسی نقش میانجی و معنادار دارد. همچنین مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (0/056=RMSEA و 0/05>P-value) و 90 درصد عملکرد جنسی به ‌وسیله کیفیت خواب با نقش میانجی تحمل پریشانی ‏تبیین می‌‏شود. بنابراین عملکرد جنسی زنان یائسه مبتلا به دیابت نوع دو می‌­تواند متاثر از کیفیت خواب و تحمل پریشانی آنان باشد. لذا نتیجه‏‌گیری می­شود که کیفیت خواب نامطلوب با تاثیرگذاری بر تحمل پریشانی موجب نقص در عملکرد جنسی زنان یائسه مبتلا به دیابت نوع دو می­‌شود که بر این اساس پیشنهاد می‌­شود در مداخلات روانشناختی برای این زنان اقدام به بهبود عملکرد جنسی آنان کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling of Sexual Function Based on Sleep Quality with Mediating Role of Distress Tolerance in Menopause Women with Type 2 Diabetes

نویسندگان [English]

  • Maryam Shojaeeyan 1
  • Nasser Sobhi Gharamaleki 2
  • Hossein Ebrahimi Moghadam 3
1 Ph.D. student in General Psychology, Faculty of Psychology, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
2 Associate Professor, Department of Motor Behavior and Sports Psychology, Faculty of Physical Education and Sports Science, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran.
چکیده [English]

The purpose of the present study was to investigate structural equation modeling of sexual function based on sleep quality with mediating role of distress tolerance in menopause women with type 2 diabetes. The present research is the correlation. The statistical population in this research included postmenopausal women with type 2 diabetes in Tehran city in year 2023. The sample size was selected based on Kline model (2023) and with convenience sampling of 300 people. Data collection tools included the female sexual function index (FSFI-6) of Isidori and et al (2010), Pittsburgh sleep quality index (PSQI) of Buysse and et al (1989) and distress tolerance scale (DTS) of Simons and Gaher (2005). Statistical analysis of data was performed using SPSS and AMOS-28 software. The findings showed that the direct effect of sleep quality and distress tolerance were significant on sexual function. Also, the results showed that distress tolerance has a mediating role in relationship between sleep quality with sexual function. Also, proposed model had an acceptable fitness to the data (RMSEA=0/056, P-value<0/05) and analyses also revealed that %90 of variance of sexual function was explained by sleep quality through the mediating role of distress tolerance. Therefore, it is concluded that sleep quality affect the distress tolerance and cause defects in the sexual function of postmenopausal women with type 2 diabetes, so it is suggested to reduce their sexual function in psychological interventions for these women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • distress tolerance
  • menopause
  • sexual function
  • sleep quality
  • type 2 diabetes

مراجع

‌ابراهیمی، فرزانه؛ ایرانی برقی، زیبا؛ علی اکبری دهکردی، مهناز. (1401). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش نوسانات خلقی، کیفیت خواب و بهبود عملکرد جنسی در زنان یائسه. نشریه علمی روانشناسی سلامت، 11(4)،88-73. https://doi.org/10.30473/hpj.2023.59513.5289
تفنگچی، مریم؛ رئیسی، زهره؛ قمرانی، امیر؛ و رضایی، حسن. (1400). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس چند بعدی تحمل پریشانی در بین زنان مبتلا به سردردهای تنشی. نشریه بیهوشی و درد، 12 (4)، ، 43-34. http://jap.iums.ac.ir/article-1-5602-fa.html
خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ میرحسینی، سیده آمنه؛ فلسفی نژاد، محمدرضا؛ و ثناگو، اکرم. (1397). بررسی تفاوت سرمایه روان شناختی و تحمل پریشانی در زنان یائسه با و بدون نشانگان افسردگی. نشریه توسعه پرستاری در سلامت، 9 (1)، 88-79. http://ndhj.lums.ac.ir/article-1-187-fa.html
قریب‌بلوک، معصومه؛ میکائیلی، نیلوفر؛ و بشرپور، سجاد. (1401). نقش میانجی ذهن‌آگاهی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب در نوجوانان دوره متوسطه دوم دبیرستان. نشریه روان پرستاری، 10(2)، 72-61. http://dx.doi.org/https://doi.org/10.22034/IJPN.10.2.61
قسامی، مریم؛ شعیری، محمدرضا؛ اصغری مقدم، محمدعلی؛ رحمتی، نرجس. (1393). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه ۶ سؤالی مقیاس عملکرد جنسی زنان. مجله علمی و پژوهشی پرستاری و مامایی، 12 (7)، 543-532. http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-1619-fa.html
نظرپور، سهیلا؛ سیمبر، معصومه؛ و رمضانی تهرانی، فهیمه. (1393). عوامل مؤثر بر عملکرد جنسی در یائسگی: مروری بر متون پژوهشی. نشریه پایش، 14 (1)، 58-41. http://payeshjournal.ir/article-1-255-fa.html
Al-Badri, M., Kapoor, E., Faubion, S. S., & Kling, J. M. (2022). The Relationship Between Sleep and Sexual Function in Women. Current Sexual Health Reports, 14 (4), 231-238. https://doi.org/10.1007/s11930-022-00347-6
Amasyali, A. S., Taştaban, E., Amasyali, S. Y., Turan, Y., Kazan, E., Sari, E., ... & Erol, H. (2016). Effects of low sleep quality on sexual function, in women with fibromyalgia. International journal of impotence research, 28(2), 46-49. https://doi.org/10.1038/ijir.2015.31
Armeni, A., Anagnostis, P., Armeni, E., Mili, N., Goulis, D., & Lambrinoudaki, I. (2023). Vasomotor symptoms and risk of cardiovascular disease in peri-and postmenopausal women: A systematic review and meta-analysis. Maturitas, 171 (1), 13-20. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2023.02.004
Bourgonje, A. R., van Goor, H., Bakker, S. J., Hillebrands, J. L., Bilo, H. J., Dullaart, R. P., & van Dijk, P. R. (2024). Serum peroxiredoxin-4, a biomarker of oxidative stress, is associated with the development of nephropathy in patients with type 2 diabetes (Zodiac-65). Free Radical Biology and Medicine, 212, 186-190. https://doi.org/10.1016/j.freeradbiomed.2023.12.025
Brown, C., Beardslee, J., Frick, P. J., Steinberg, L. D., & Cauffman, E. (2023). Perceived sleep quality predicts aggressive offending in adolescence and young adulthood. Journal of child psychology and psychiatry, 64 (2), 320-328. https://doi.org/10.1111/jcpp.13712
Buysse, D. J., Reynolds III, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., & Kupfer, D. J. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry research, 28 (2), 193-213. https://doi.org/10.1016/0165-1781 (89)90047-4
Cairoli, E., Grassi, G., Gaudio, A., Palermo, A., Vescini, F., Falchetti, A., ... & Gennari, L. (2023). Validation of the clinical consensus recommendations on the management of fracture risk in postmenopausal women with type 2 diabetes. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 33 (1), 158-167. https://doi.org/10.1016/j.numecd.2022.10.004
Casagrande, M., Forte, G., Tambelli, R., & Favieri, F. (2021). The coronavirus pandemic: a possible model of the direct and indirect impact of the pandemic on sleep quality in Italians. Nature and Science of Sleep, 1 (2), 191-199. https://doi.org/10.2147/NSS.S285854
Cerdas Perez, S. (2023). Menopause and diabetes. Climacteric, 26 (3), 216-221. https://doi.org/10.1080/13697137.2023.2184252
Di Muzio, M., Diella, G., Di Simone, E., Novelli, L., Alfonsi, V., Scarpelli, S., & De Gennaro, L. (2020). Nurses and Night Shifts: Poor sleep quality exacerbates psychomotor performance. Frontiers in Neuroscience, 14 (2), 10-21. https://doi.org/10.3389/fnins.2020.579938
Fabre, L. F., & Smith, L. C. (2012). The effect of major depression on sexual function in women. The Journal of Sexual Medicine, 9 (1), 231-239. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2011.02445.x
Farrahi Moghaddam, J., Nakhaee, N., Sheibani, V., Garrusi, B., & Amirkafi, A. (2012). Reliability and validity of the Persian version of the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI-P). Sleep and Breathing, 16 (1), 79-82. https://doi.org/10.1007/s11325-010-0478-5
Feduniw, S., Korczyńska, L., Górski, K., Zgliczyńska, M., Bączkowska, M., Byrczak, M., ... & Ciebiera, M. (2022). The Effect of Vitamin E Supplementation in Postmenopausal Women—A Systematic Review. Nutrients, 15 (1), 160-170. https://doi.org/10.3390/nu15010160
Fernandes, J., Pedro, J., Costa, M. E., & Martins, M. V. (2023). Effect of depression and anxiety on sexual functioning in couples trying to conceive with and without an infertility diagnosis. Psychology & Health, 38 (1), 58-75. https://doi.org/10.1080/08870446.2021.1955115
Filippatos, G., Anker, S. D., Agarwal, R., Pitt, B., Ruilope, L. M., Rossing, P., & FIDELIO-DKD Investigators. (2021). Finerenone and cardiovascular outcomes in patients with chronic kidney disease and type 2 diabetes. Circulation, 143 (6), 540-552. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.120.051898
Hamilton, M. A. X. (1959). The assessment of anxiety states by rating. British journal of medical psychology, 32 (1). 50-55. https://doi.org/10.1111/j.2044-8341.1959.tb00467.x
Harvey, P. D., Greenberg, B. R., & Serper, M. R. (1989). The affective lability scales: development, reliability, and validity. Journal of clinical psychology, 45 (5), 786-793. https://doi.org/10.1002/1097-4679 (198909)45:5%3C786::AID-JCLP2270450515%3E3.0.CO;2-P
Isidori, A. M., Pozza, C., Esposito, K., Giugliano, D., Morano, S., Vignozzi, L., & Jannini, E. A. (2010). Outcomes assessment: Development and validation of a 6-item version of the Female Sexual Function Index (FSFI) as a diagnostic tool for female sexual dysfunction. The journal of sexual medicine, 7 (3), 1139-1146. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2009.01635.x
Kamrul-Hasan, A. B. M., Alam, M. S., Zarin, N., Aalpona, F. T. Z., Mustari, M., Akter, F., ... & Selim, S. (2023). Sexual dysfunction in women with type 2 diabetes mellitus: A single-centre cross-sectional study from Bangladesh. Archives of Endocrinology and Metabolism, 67(1), 1-10. https://doi.org/10.20945/2359-3997000000635
Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications. https://books.google.com/books?
Lampio, L., Polo-Kantola, P., Polo, O., Kauko, T., Aittokallio, J., & Saaresranta, T. (2014). Sleep in midlife women: effects of menopause, vasomotor symptoms, and depressive symptoms. Menopause, 21(11), 1217-1224. https://doi.org/10.1097/GME.0000000000000239
Lekkala, S., Sacher, S. E., Taylor, E. A., Williams, R. M., Moseley, K. F., & Donnelly, E. (2023). Increased advanced glycation endproducts, stiffness, and hardness in iliac crest bone from postmenopausal women with type 2 diabetes mellitus on insulin. Journal of Bone and Mineral Research, 38(2), 261-277. https://doi.org/10.1002/jbmr.4757
Xourafa, G., Korbmacher, M., & Roden, M. (2024). Inter-organ crosstalk during development and progression of type2 diabetes mellitus. Nature Reviews Endocrinology, 20(1), 27-49.
Lo, C. M., & Lee, P. H. (2012). Prevalence and impacts of poor sleep on quality of life and associated factors of good sleepers in a sample of older Chinese adults. Health and quality of life outcomes, 10 (1), 1-7. https://doi.org/10.1186/1477-7525-10-72
Lopez-de-Andres, A., Jimenez-Garcia, R., Hernandez-Barrera, V., de Miguel-Diez, J., de Miguel-Yanes, J. M., Omaña-Palanco, R., & Carabantes-Alarcon, D. (2022). Trends of Non-Traumatic Lower-Extremity Amputation and Type 2 Diabetes: Spain, 2001–2019. Journal of Clinical Medicine, 11 (5), 1-10. https://doi.org/10.3390%2Fjcm11051246
Lorefice, L., D’Alterio, M. N., Firinu, D., Fenu, G., & Cocco, E. (2023). Impact of Menopause in Patients with Multiple Sclerosis: Current Perspectives. International Journal of Women's Health, 1 (2), 103-109. https://doi.org/10.2147/IJWH.S334719
Lovibond, S. H., & Lovibond, P. F. (1996). Manual for the depression anxiety stress scales. Psychology Foundation of Australia. https://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1037/t01004-000
Mishra, P., Davies, D. A., & Albensi, B. C. (2023). The Interaction Between NF-κB and Estrogen in Alzheimer’s Disease. Molecular Neurobiology, 60 (3), 1515-1526. https://doi.org/10.1007/s12035-022-03152-3
Moulton, M. K., Johnson, B. R., Lavender, D. L., Osae, S. P., Phillips, B. B., Thomas, I., & Stone, R. H. (2022). A Scoping Review Evaluating the Effect of SGLT-2 Inhibitors on Insulin Dose Requirements in Insulin-Dependent Patients With Type 2 Diabetes. Annals of Pharmacotherapy, 1 (2), 21-32. https://doi.org/10.1177/10600280211071089
O’Cleirigh, C., Ironson, G., & Smits, J. A. (2007). Does distress tolerance moderate the impact of major life events on psychosocial variables and behaviors important in the management of HIV?. Behavior therapy, 38 (3), 314-323. https://doi.org/10.1016/j.beth.2006.11.001
Rosen, C., Brown, J., Heiman, S., Leiblum, C., Meston, R., Shabsigh, D., Ferguson, R., & D'Agostino, R. (2000). The Female Sexual Function Index (FSFI): a multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex &Marital Therapy, 26 (2), 191-208. https://doi.org/10.1080/009262300278597
Santoro, N., Epperson, C. N., & Mathews, S. B. (2015). Menopausal symptoms and their management. Endocrinology and Metabolism Clinics, 44 (3), 497-515. https://doi.org/10.1016/j.ecl.2015.05.001
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8 (2), 23-74. https://psycnet.apa.org/record/2003-08119-003
Shuster, L. T., Rhodes, D. J., Gostout, B. S., Grossardt, B. R., & Rocca, W. A. (2010). Premature menopause or early menopause: long-term health consequences. Maturitas, 65 (2), 161-166. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2009.08.003
Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motivation and Emotion, 29 (2), 83-102. https://doi.org/10.1007/s11031-005-7955-3
Smith, L., Grabovac, I., Veronese, N., Soysal, P., Isik, A. T., Stubbs, B., ... & Jackson, S. E. (2019). Sleep quality, duration, and associated sexual function at older age: findings from the English longitudinal study of ageing. The Journal of Sexual Medicine, 16 (3), 427-433. https://doi.org/10.1016/j.jsxm.2019.01.005
Sochocka, M., Karska, J., Pszczołowska, M., Ochnik, M., Fułek, M., Fułek, K., ... & Leszek, J. (2023). Cognitive decline in early and premature menopause. International Journal of Molecular Sciences, 24 (7), 1-10. https://doi.org/10.3390/ijms24076566
Wykoff, C. C., Khurana, R. N., Nguyen, Q. D., Kelly, S. P., Lum, F., Hall, R., & Garmo, V. (2021). Risk of blindness among patients with diabetes and newly diagnosed diabetic retinopathy. Diabetes Care, 44 (3), 748-756. https://doi.org/10.2337/dc20-0413
Yang, Y., Wang, Q., Li, G., Guo, W., Yang, Z., Liu, H., & Deng, X. (2023). Cysteine-Derived Chiral Carbon Quantum Dots: A Fibrinolytic Activity Regulator for Plasmin to Target the Human Islet Amyloid Polypeptide for Type 2 Diabetes Mellitus. ACS Applied Materials & Interfaces, 15 (2), 2617-2629. https://doi.org/10.1021/acsami.2c17975
Yangın, H. B., Sözer, G. A., Şengün, N., & Kukulu, K. (2008). The relationship between depression and sexual function in menopause period. Maturitas, 61 (3), 233-237. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2008.09.004
Zhang, Y. Y., Li, W., Sheng, Y., Wang, Q., Zhao, F., & Wei, Y. (2024). Prevalence and Correlators of Diabetes Distress in Adults with Type 2 Diabetes: A Cross-Sectional Study. Patient preference and adherence, 111-130. https://doi.org/10.2147/PPA.S442838

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 آذر 1402
  • تاریخ بازنگری: 09 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 18 بهمن 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار