ارائه مدل پریشانی هیجانی بر اساس رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و احساس انسجام روانی با نقش میانجی‌گری معنای زندگی در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی

شاکری, آزاده; اصلی آزاد, مسلم

doi:10.22034/jmpr.2023.56528.5579

ارائه مدل پریشانی هیجانی بر اساس رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و احساس انسجام روانی با نقش میانجی‌گری معنای زندگی در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران.

² دکترای روانشناسی، واحد اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

10.22034/jmpr.2023.56528.5579

چکیده

بروز بیماری‌های فیزیولوژیک همانند بیماری عروق کرونر قلبی نظم شناختی و هیجانی بیماران را مختل نموده و آنان را با پریشانی هیجانی مواجه می‌سازد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، الگویابی ساختاری پریشانی هیجانی بر اساس رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و احساس انسجام روانی با نقش میانجی‌گری معنای زندگی در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی بود. پژوهش از نوع کاربردی و روش پژوهش همبستگی به شیوه‌ مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر بندرعباس در فصل زمستان سال 1401 بودند. از بین جامعه آماری 245 نفر به شیوه نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پریشانی هیجانی (کسلر و همکاران، 2002)، پرسشنامه رفتارهای ارتقا دهنده سلامت (والکر و همکاران، ۱۹۸۷)، پرسشنامه احساس انسجام روانی (فلسنبرگ، ونتکولت و مریک، 2006) و پرسشنامه معنای زندگی (استگر و همکاران، 2006) بودند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری، به وسیله نرم‌افزار SPSS و Amos ویرایش 23 صورت گرفت. نتایج نشان داد که رفتارهای ارتقا دهنده سلامت بر معنای زندگی (05/0p<، 617/0β=) و پریشانی هیجانی (05/0p<، 482/0-β=) افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی دارای اثر مستقیم معنادار بوده و توانسته به ترتیب‌ 38 و 2/23 درصد از واریانس این متغیرها را تبیین کند. همچنین احساس انسجام روانی بر معنای زندگی (05/0p<، 548/0β =) و پریشانی هیجانی (05/0p<، 538/0-β =) افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی دارای اثر مستقیم معنادار بوده و توانسته به ترتیب‌ 30 و 9/28 درصد از واریانس این متغیرها را تبیین کند. در نهایت معنای زندگی بر پریشانی هیجانی (05/0p<، 442/0-β =) افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی دارای اثر مستقیم معنادار بوده و توانسته 5/19 درصد از واریانس این متغیر را تبیین کرده و در رابطه بین رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و احساس انسجام روانی با پریشانی هیجانی افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی نیز نقش میانجی معنادار ایفا کند (05/0p<). با توجه به نقش میانجی معنادار معنای زندگی، می‌توان با بکارگیری مداخلات موثر همانند آموزش معنای زندگی از بروز پریشانی هیجانی افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلبی کاست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روانشناسی

عنوان مقاله [English]

Model Evaluation of Emotional Distress Based on Health-Promoting Behaviors and Sense of Psychological Coherence with the Mediating Role of the Meaning of Life in People with Coronary Heart Disease

نویسندگان [English]

Azadeh Shakeri ¹
Moslem Asli Azad ²

¹ MA of Clinical Psychology, Firozabad Branch, Islamic Azad University, Firozabad, Iran.

² PhD in Psychology, Isfahan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Occurrence of physiological diseases such as coronary heart disease disrupts the cognitive and emotional distress of patients and makes them face emotional distress. According to this the objective of the present study was the structural model of emotional distress based on health-promoting behaviors and a sense of psychological coherence with the mediating role of the meaning of life in people with coronary heart disease. The research is applicative and the research method was correlational through structural equations modeling. The statistical population included people with coronary heart disease who referred to Bandar Abbas medical centers in the winter of 2022. 245 people with coronary heart disease were selected from the statistical population as the available sampling. The research instruments were emotional distress questionnaire (Kessler et al, 2002), health-promoting behaviors questionnaire (Walker et al, 1987), sense of psychological coherence questionnaire (Flensborg, Ventegodt, Merrick, 2006) and meaning of life questionnaire (Steger et al, 2006). The data analysis was conducted through structural equations modeling via SPSS and Amos versions 23. The results showed that Health-promoting behaviors has a significant direct effect on meaning of life (p < 0.05, β = 0.617) and emotional distress (p < 0.05, β = -0.482) of people with coronary heart disease and it was able to explain 38 and 23.2 percent of the variance of these variables, respectively. Also, sense of psychological coherence has a significant direct effect on meaning of life (β = 0.548, p < 0.05) and emotional distress (β = -0.538, p < 0.05) of people with coronary heart disease and was able to explain 30 and 28.9 percent of the variance of these variables, respectively. Finally, meaning of life had a significant direct effect on emotional distress (p < 0.05, β =-0.442) of people with coronary heart disease and was able to explain 19.5% of the variance of this variable. Meanwhile, meaning of life has a significant mediating role in the relationship between health-promoting behaviors and sense of psychological coherence with emotional distress in people with coronary heart disease (p<0.05). Considering the significant mediating role of meaning of life, it is possible to reduce the occurrence of emotional distresss in people with coronary heart disease by using effective interventions such as meaning of life training.

کلیدواژه‌ها [English]