اثربخشی فراشناخت درمانی بر بهبود عملکرد فیزیولوژیکی (فشار خون سیستولیک و دیاستولیک) و روان‌شناختی (افسردگی، استرس، اضطراب) در مبتلایان به فشار خون اولیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی،واحد ارومیه،دانشگاه آزاد اسلامی،ارومیه،ایران.

2 استادیار گروه روان شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

3 دانشیار گروه روان شناسی، واحد ارومیه،دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی فراشناخت درمانی بر بهبود عملکرد فیزیولوژیکی (فشار خون سیستولیک و دیاستولیک) و روان‌شناختی (افسردگی، استرس، اضطراب) در مبتلایان به فشار خون اولیه انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی مردان مبتلا به فشارخون اولیه بود که در نیمه اول سال 1400 به کلنیک شمس شهر بناب مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 40 نفر بود که به صورت داوطلبانه انتخاب و سپس به صورت تصادفی ساده در 2 گروه 20 نفری (گروه آزمایش و گروه کنترل) گمارده شدند. برای گروه آزمایش فراشناخت درمانی در 9 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفته ای یک جلسه برگزار شد. به منظور گردآوری داده ها از مقیــاس افســردگی، اضــطراب و اســترس از دستگاه اندازه گیری فشارخون استفاده شد. از روش تحلیل کواریانش چندمتغیره (مانکوا) به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد که فراشناخت درمانی منجر به تفاوت معنی‌دار بین گروه‌ها در اضطراب، استرس، فشار سیستولیک و فشار دیاستولیک شد(01/0P<). به عبارتی، فراشناخت درمانی منجر به کاهش اضطراب و استرس و بهبود عملکرد فیزیولوژیکی (فشار خون سیستولیک و دیاستولیک) در آزمودنی های گروه آزمایش نسبت گروه کنترل شد (01/0P<). اما تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه در مولفه افسردگی معنی دار نبود (05/0P>). براساس نتایج بهره گیری از این روش درمانی به منظور بهبود شرایط روانشناختی و به تبع آن کاهش مشکلات جسمانی افراد مبتلا به فشار خون اولیه پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The efficiency of metacognitive therapy on improving physiological (systolic and diastolic blood pressure) and psychological (depression, stress, anxiety) functions in patients with primary hypertension.

نویسندگان [English]

  • Behnam salahshour bonab 1
  • Ali shaker doulag 2
  • ali khademi 3
1 PhD student in psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
چکیده [English]

The present paper aims to investigate the efficiency of metacognitive therapy in improving physiological (systolic and diastolic blood pressure) and psychological (depression, stress, anxiety) performance in patients with primary hypertension. The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group. However, the statistical population of the study included all men with primary hypertension who had visited the Shams Clinic, located in Bonab city, in the first half of 2020. The research sample consisted of 40 individuals who were selected voluntarily and then randomly assigned to 2 groups of 20 people (experimental group and control group). Furthermore, for the experimental group, metacognition therapy was held in nine sessions of 90 minutes and one session per week. Depression, anxiety, stress scale, and blood pressure measuring device were used to collect the data. multivariate analysis of covariance (MANCOVA) was applied to analyze the data. The findings showed that, however, metacognitive therapy led to significant differences between groups in anxiety, stress, systolic pressure, and diastolic pressure (P<0.01). In other words, metacognitive therapy led to the reduction of anxiety and stress and the improvement of physiological function (systolic and diastolic blood pressure) in the subjects of the experimental group compared to the control group (P<0.01); although the difference between the mean scores of the two groups in the depression component was not significant (P>0.05).
Therefore, as the results, it is suggested to apply this treatment method to improve psychological conditions and consequently reduce the physical problems of individuals with primary blood pressure

کلیدواژه‌ها [English]

  • metacognitive therapy
  • physiological function
  • primary blood