اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش تحریک‌پذیری و پرخاشگری نوجوانان دارای اختلال بی نظمی خلق مخرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش تحریک‌پذیری و پرخاشگری در دانش‌آموزان دوره اول متوسطه شهر کرمانشاه بود. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در شهر کرمانشاه مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش ‌‌ شامل 39 نفر (19 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) بودند که با روش نمونه‌گیری دردسترس، انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه خودگزارشی اختلال بی‌نظمی خلق مخرب بودجریدا و همکاران (2022)، واکنش‌پذیری هیجانی استرینگاریس و همکاران (2012)، مقیاس پرخاشگری نوجوانان آخنباخ (1991) و مصاحبه بالینی نوزبام (2013) بود. گروه آزمایش 10 جلسه 60 دقیقه‌ای (هفته‌ای دو جلسه) تحت رفتار درمانی دیالکتیکی قرار گرفتند و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. در پایان جلسات پس‌آزمون و در نهایت بعد از 3 ماه پیگیری به‌عمل آمد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تک‌متغیره انجام شد. نتایج نشان داد که رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش تحریک-پذیری و پرخاشگری در مراحل پس‌آزمون و پیگیری تاثیر معنی‌دار داشته است. یافته‌های این پژوهش اطلاعات ارزشمندی را در ارتباط با رفتار درمانی دیالکتیکی فراهم می‌کند و مشاوران و روان‌شناسان می‌توانند برای کاهش رفتارهای مخرب مانند تحریک‌پذیری و پرخاشگری در نوجوانان دارای اختلال بی‌نظمی خلق مخرب از این درمان استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Dialectical Behavior Therapy on Reducing Irritability and Aggression in Adolescents with Disruptive Mood Dysregulation Disorder

نویسندگان [English]

  • Ali Ahmadian 1
  • Khodamorad Momeni 2
  • Jahangir Karami 3
1 PhD student of Psychology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to examine the effectiveness of dialectical behavior therapy on reducing irritability and aggression in Middle school students in Kermanshah city. The study employed a semi-experimental research design with a pre-test-post-test methodology and a control group. The statistical population included boy students who were studying in the city of Kermanshah in the academic year of 2022-2023. The research sample consisted of 39 people (19 people in the experimental group and 20 people in the control group) who were selected by the available sampling method and randomly assigned to two experimental and control groups. The research tools included self-report questionnaire of disruptive mood dysregulation disorder Boudjerida et al (2022), Affective reactivity Stringaris et al (2012), Achenbach adolescent aggression scale (1991) and clinical interview Nussbaum (2013). The experimental group underwent 10 sessions of 60 minutes (two sessions per week) and the control group did not receive any training. At the end of the post-test sessions and finally after 3 months, follow-up was done. Data analysis was performed using the method of Univariate analysis of variance. The results showed that dialectical behavior therapy had a significant effect on reducing irritability and aggression in the post-test and follow-up stages. The findings of this research provide valuable information regarding dialectical behavior therapy, and counselors and psychologists can use this therapy to reduce disruptive behaviors such as irritability and aggression in adolescents with destructive mood disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Disruptive Mood Dysregulation Disorder
  • Dialectical Behavior Therapy
  • Irritability
  • Aggression and Students