مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراتشخیصی بر سازگاری روانی اجتماعی با بیماری و خودمراقبتی در افراد دارای بیماری قلبی عروقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراتشخیصی بر سازگاری روانی اجتماعی با بیماری و خودمراقبتی در افراد دارای بیماری قلبی عروقی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش بیماران قلبی عروقی شهر اصفهان در سال 1401 بود که تعداد 51 نفر از بیماران با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 17 نفر) گمارده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سازگاری روانی اجتماعی با بیماری دراگتیس (۱۹۸۶) و خودمراقبتی جارسما و همکاران (۲۰۰۳) بود. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 9 جلسه 90 دقیقه‌ای و به صورت یکبار در هفته و درمان فراتشخیصی نیز در 9 جلسه 90 دقیقه‌ای و به‌صورت یک‌بار در هفته اجرا و گروه کنترل در انتظار درمان قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده روش آماری واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی تحلیل شدند. نتایج نشان دهنده اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراتشخیصی بر سازگاری روانی اجتماعی با بیماری (0/753= اتا) خودمراقبتی(0/362= اتا) بیماران قلبی عروقی بود به‌طوری‌که در مرحله پیگیری نیز این تاثیرات پایداری خود را حفظ کرده بود (0/001>P) نتایج آزمون بونفرنی نشان داد میزان اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود مراقبتی بیماران بیشتر بود. بنابراین از هر دو مداخله می‌توان جهت سازگاری روانی اجتماعی با بیماری و خود مراقبتی بیماران قلبی عروقی و ارتقاء کیفیت زندگی آن‌ها استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy and Transdiagnostic Treatment on Psychosocial Adjustment to the Disease and Self-Care in People with Cardiovascular Disease

نویسندگان [English]

  • Majied Amiri 1
  • Hassan Khoshakhlagh 2
  • Parinaz Sadat Sajjadian 3
  • Hassan Rezaei Jamaloei 3
1 PhD student, Department of Psychology, Naein Branch, Islamic Azad University, Naein, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Naein Branch, Islamic Azad University, Naein, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
چکیده [English]

The aim of the research was to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy and transdiagnostic therapy on psychosocial adjustment to the disease and self-care in people with cardiovascular disease. The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group and a two-month follow-up phase.. The statistical population of the study was cardiovascular patients in Isfahan city in 1401, and 51 patients were selected using the purposeful sampling method and randomly assigned to two experimental groups and one control group (17 people in each group). The research tool was the questionnaire of psychosocial adjustment to the disease Dragtis(1986) and self-care by Jarsma et al(2003). Acceptance and commitment therapy was implemented in 9 sessions of 90 minutes and once a week, and transdiagnostic therapy was also implemented in 9 sessions of 90 minutes and once a week, and the control group was waiting for treatment.. Data were analyzed using mixed variance statistical method and Bonferroni post hoc test. The results showed the effectiveness of acceptance and commitment therapy and transdiagnostic therapy on psychosocial adjustment to the disease (Eta = 0.753) and self-care (Eta = 0.362) of cardiovascular patients, so that these effects were maintained in the follow-up phase(P<0.001). The results of the Bonferroni test showed that the effectiveness of acceptance and commitment therapy to self-care of patients was higher. Therefore, both interventions can be used for psychosocial adjustment to the disease and self-care of cardiovascular patients and to improve their quality of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment Therapy
  • Transdiagnostic Therapy
  • Psychosocial Adjustment to the Disease
  • Self-Care
  • Cardiovascular Disease