اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه‌پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر

عباس مفرد, حریه; ملیحی الذاکرینی, سعید; الهی, کوثر

doi:10.22034/jmpr.2023.16516

اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه‌پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری روان‌شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران.

² استادیار گروه روان‌شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

³ کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، موسسه آموزش عالی رحمان رامسر، رامسر، ایران.

10.22034/jmpr.2023.16516

چکیده

مقدمه: سندرم روده تحریک‌پذیر به‌دلیل اثرات فیزیولوژیکی مزمن، سبب ابجاد آسیب‌های شناختی و روان‌شناختی برای مبتلایان می‌شود. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه‌پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر انجام گرفت. روش‌: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر مراجعه کننده به متخصص‌های گوارش شهر رامسر در فصل ‌تابستان سال 1400 بود. در این پژوهش تعداد 30 زن مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 زن). پس از ریزش تعداد 26 نفر در پژوهش باقی ماندند (13 نفر در گروه آزمایش و 13 نفر در گروه گواه). گروه آزمایش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (لواس و اسچامان- الیور، 2018) را طی دو و نیم ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه همجوشی شناختی (گیلاندرز و همکاران،2010) و پرسشنامه فاجعه‌پنداری درد (سالیوان و همکاران، 1995) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه‌پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر تأثیر معنادار داشته (p<0/001) و توانسته منجر به کاهش همجوشی شناختی و فاجعه‌پنداری درد در این زنان شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1402.18.70.16.1

عنوان مقاله [English]

Efficacy of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on the Cognitive Fusion and Catastrophizing the Pain in the Women with Irritable Bowel Syndrome (IBS)

نویسندگان [English]

HORRIEH ABBAS MOFRAD ¹
saeid mali alzakerini ²
KOSAR ELAHI ³

¹ PhD student in health psychology, Karaj branch, Islamic Azad University of Karaj, Iran.

² Assistant Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran

³ Ma in General Psychology, Rahman Ramsar Institute of Higher Education, Ramsar, Iran.

چکیده [English]

IBS causes cognitive and psychological damages in the people due to chronic physiologic effects. Therefore, the present study was investigated to investigate the efficacy of mindfulness-based cognitive therapy on the cognitive fusion and catastrophizing the pain in the women with IBS. the present study was quasi-experimental study with pretest, posttest, control group and two-month follow-up design. The statistical population of the present study included the women with IBS who referred to gastroenterologists in the city of Ramsar in the summer 2021. 30 women with IBS were selected through convenient sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 15 women). 26 people (13 in the experimental and 13 in the control group) remained after the exit of some subjects. Experimental group received eight seventy-five-minute sessions of mindfulness-based cognitive therapy (Lovas, Schuman-Olivier, 2018) during two-and-a-half months. The applied questionnaires in this study included cognitive fusion questionnaire (Gillanders, et.al, 2010) and the questionnaire of catastrophizing the pain (Sullivan, et.al., 1995). the results showed that mindfulness-based cognitive therapy had significant effect on the cognitive fusion and catastrophizing pain in the women with IBS (p<0.001) and led to the decrease of cognitive fusion and catastophzing pain in these women. the findings of the present study revealed that mindfulness-based cognitive therapy can be applied as an efficient therapy to decrease cognitive fusion and catastrophizing pain in the women with IBS through employing techniques such as modifying cognitive process, mindful attention, acceptance and mindful behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]