مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و مهارت تنظیم هیجان بر گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل در زنان متقاضی جراحی زیبایی

تورانی, فائزه; آقایی, حکیمه; حاجی آقایی, لیلا; صانعی, امین

doi:10.22034/jmpr.2023.16509

مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و مهارت تنظیم هیجان بر گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل در زنان متقاضی جراحی زیبایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای تخصصی روان‌شناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

² گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود، سمنان، ایران.

³ استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر، شوشتر، ایران

⁴ کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود، سمنان، ایران

10.22034/jmpr.2023.16509

چکیده

مقدمه: امروزه جراحی‌های زیبایی به عنوان یکی از دغدغه‌های انسان در جامعه ایرانی تلقی می‌شود. هدف از این مطالعه مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و مهارت تنظیم‌هیجان بر گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل در زنان متقاضی جراحی زیبایی بود. روش‌: پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون چند گروهی با گروه گواه بود. 30 نفر از زنان مراجعه‌کننده به کلینیک زیبایی نیکا شهر شاهرود به صورت در دسترس انتخاب شده و به طور تصادفی به سه گروه 10 نفری گمارده شدند. گروه‌های آزمایشی هر کدام در 8 جلسه درمانی هر هفته یک جلسه 60 دقیقه‌ای شرکت داشتند اما گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل بود. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چند متغیری و روش تعقیبی توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان فراشناختی و مهارت تنظیم هیجان بر کاهش گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل نسبت به گروه گواه به طور معناداری در زنان متقاضی جراحی زیبایی اثربخش بوده است (05/0>P). نتایج آزمون توکی نشان داد میانگین گروه درمان فراشناختی در متغیرهای پژوهش نسبت به گروه آموزش مهارت تنظیم هیجان در پس‌آزمون، اثربخش‌تر بود و تفاوت معنادار نشان داد (05/0>P). نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش، اثربخشی این دو مداخله در کاهش گرایش به مد، باورهای غیرمنطقی و هم‌جوشی فکر_عمل را نشان داده است. از این رو، درمانگران می‌توانند از این دو رویکرد درمانی و آموزشی به‌ویژه درمان فراشناختی که از درمان‌های موج سوم است، استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1402.18.70.9.4

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Metacognitive Therapy and Emotion Regulation Skills on Fashion Orientation, Irrational Beliefs and Thought-Action Fusion in Women Applying for Cosmetic Surgery

نویسندگان [English]

Faezeh Tourani ¹
hakimeh aghaei ²
Leila Haji Aghaei ³
Amin Sanei ⁴

¹ PhD Student in Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran

² Department of Psychology, Shahrood Islamic Azad University, Semnan, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Sociology, Islamic Azad University of Shushtar, Shushtar, Iran

⁴ Master of Clinical Psychology, Shahrood Islamic Azad University, Semnan, Iran

چکیده [English]

Introduction: The aim of this study was to compare the effectiveness of metacognitive therapy and emotion regulation skills on fashion orientation, irrational beliefs and thought-action fusion in women applying for cosmetic surgery. Method: The present study was a semi-experimental design with a multi-group pre-test-post-test design with a control group. 30 women referring to Nika beauty clinic in Shahrood city were selected as available and randomly assigned to three groups of 10 people. The experimental groups each participated in 8 therapy sessions, one 60-minute session per week, but the control group did not receive any intervention until the end of the study. The research tool included a questionnaire of fashion orientation, irrational beliefs and thought-action fusion. Data were analyzed by multivariate analysis of covariance and Tukey's post hoc method. Findings: The results showed that metacognitive therapy and emotion regulation skills were significantly effective in reducing fashion trends, irrational beliefs, and thought-action fusion compared to the control group (P<0.05). The results of Tukey's test showed that the average of the metacognitive therapy group was more effective in the research variables than the emotion regulation training group in the post-test and showed a significant difference (P<0.05). Conclusion: The findings of this research have shown the effectiveness of these two interventions in reducing the trend towards fashion, irrational beliefs and thought-action fusion. Therefore, therapists can use these two therapeutic and educational approaches, especially metacognitive therapy, which is one of the third wave therapies.

کلیدواژه‌ها [English]