اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

4 استادیار، گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

هدف این مطالعه بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس بود. روش پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس شهرستان رشت در سال 1398 بودند که در انجمن ام. اس استان گیلان دارای پرونده می‌باشند. در این مطالعه 27 فرد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. بیماران حاضر در گروه آزمایش به مدت 12 هفته تحت مداخله رفتاردرمانی دیالکتیک (12 جلسه) قرار گرفتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این مطالعه شامل پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، 1979) و پرسشنامه کیفیت زندگی (واروشربون، 1992) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک بر سلامت عمومی (0/001>P؛ 0/58=Eta؛ 33/67=F) و کیفیت زندگی (0/001>P؛ 0/43=Eta؛ 17/32=F) افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس تأثیر معناداری داشته است. بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، رفتاردرمانی دیالکتیک با بهره‌گیری از تکنیک‌های تحمل پریشانی، پذیرش و خودنظم‌جویی هیجانی، می‌تواند به عنوان روشی موثر در جهت بهبود سلامت عمومی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Dialectical Behavior Therapy on General Health and Quality of Life of People with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • Alaleh Ashouri 1
  • Reza Pasha 2
  • Hasan Ahadi 3
  • Fariba Hafezi 4
  • Behnam Makvandi 4
1 Ph.D. student, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effectiveness of dialectical behavior therapy on general health and quality of life of people with multiple sclerosis. The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group design. The statistical population included people suffering from multiple sclerosis in Rasht city in 2018, who participated in the M.S. Gilan province have a case. 27 people with multiple sclerosis were selected through purposive sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups. The experimental group received dialectical behavior therapy during twelve sessions. The applied questionnaires included General Health Questionnaire (Goldberg, Hiller, 1979) and Quality of Life Questionnaire (Varoshorbone, 1992). The data from the study were analyzed through Covariance. The results showed that dialectical behavior therapy has significant effect on the general health (F=33.67; Eta=0.58; P<0/001) and quality of life (F=17.32; Eta=0.43; P<0/001) in people with multiple sclerosis. According to the findings of the present study, dialectical behavior therapy can be used as an efficient method to improve general health and quality of life of people with multiple sclerosis through employing techniques such as bearing distress, acceptance and emotional self-regulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dialectical behavior therapy
  • general health
  • quality of life
  • multiple sclerosis

مراجع

امینی، مهنوش.، نوری، ابوالقاسم.، و سماواتیان، حسین. (1392). تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر سلامت عمومی پرستاران. مدیریت اطلاعات سلامت، 10(1)، 1-9.
آذرفر، فاطمه.، مکوند حسینی، شاهرخ.، و صباحی، پرویز. (1398). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک کوتاه مدت گروهی بر کیفیت زندگی دختران نوجوان با علایم اختلال شخصیت مرزی، پژوهش در سلامت روانشناختی، 13(2)، 100-114.
پروانه، پگاه.، خلعتبری، جواد.، و سعیدپور، فریبا. (1400). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی دیالکتیک بر رفتارهای تکانشی، تنظیم هیجان و باورهای غیرمنطقی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه. سلامت جامعه، 15(2)، 69-81.
پیمان‌نیا، بهرام.، حمید، نجمه.، مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز.، و محمودعلیلو، مجید. (1397). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک مبتنی بر آموزش مهارت ها به خانواده و فرزند بر تکانشگری و کیفیت زندگی دختران دارای رفتارهای خودجرحی. نشریه پژوهش در توانبخشی پرستاری، 4(4)، 17-8.
زمانی، نرگس.، فرهادی، مهران.، شکوهی امیرآبادی، لیلا.، حبیبی، مجتبی. (1395). بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر سلامت روان و افسردگی زنان مولتیپل اسکلروزیس. مجله پژوهش سلامت، 2(1)، 8-1.
کریم‌پور، جاسم. (1393). اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR) بر کیفیت زندگی، استرس ادراک شده و بهزیستی روان‌شناختی بیماران قلبی-عروقی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس علوم و تحقیقات (هرمزگان).
کوچک‌زاده طالمی، سبحانه.، علیزاده، شیوا.، و نمازی، آسیه. (1394). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سلامت عمومی در دانشجویان پرستاری. توسعه ی آموزش جندی شاپور، 6(2)، 139-146.
محققی، حسین.، مهدی‌خانلو، مسلم.، پارسی‌نژاد، زهرا.، عاشوری، اعظم. (1399). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودکارآمدپنداری درد و اجتناب تجربه ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر، مجله علوم روانشناختی، 19(88)، 439-449.
منتظری، علی.، گشتاسبی، آزیتا.، وحدانی‌نیا، مریم سادات. (1384). ترجمه، تعیین پایایی و روایی گونه فارسی ابزار استاندارد SF-۳۶، مجله پایش، 5(1)، 33-42.
ندیمی، محسن.، پیشگر، معصومه.، شهابی زاده، فاطمه.، و دستجردی، رضا. (1393). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی به صورت گروهی در کاهش علائم افسردگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله مطالعات علوم پزشکی، 25(4)، 327-337.
Austregésilo, S.C., Goes, P.S.A., Júnior, M.R.S., Pazos, C.T.C. (2019). Clustering of oral and general health risk behaviors among adolescents. Preventive Medicine Reports, 15, 1009-1014.
Christopoulos, A.L., Poulios, A., Pavlopoulos, V. (2020). The relationship between dimensions of mental health and alexithymia in multiple sclerosis patients. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 46, 1025-1029.
Ciesinski, N.K., Sorgi-Wilson, K.M., Cheung, J.C., Chen, E.Y., McCloskey, M.S. (2022). The effect of dialectical behavior therapy on anger and aggressive behavior: A systematic review with meta-analysis. Behaviour Research and Therapy, 154, 1041-1045.
DeCou, C.R., Comtois, C.A., Landes, S.J.(2019). Dialectical Behavior Therapy Is Effective for the Treatment of Suicidal Behavior: A Meta-Analysis. Behavior Therapy, 22, 325-331.
Delaquis, C.P., Joyce, K.M., Zalewski, M., Katz, L.Y., Sulymka,. J., Agostinho, T., Roos, L.E. (2022). Dialectical behaviour therapy skills training groups for common mental health disorders: A systematic review and meta-analysis. Journal of Affective Disorders, 300, 305-313.
Goodwin, J., Savage, E., Horgan, A. (2016). Adolescents' and Young Adults' Beliefs about Mental Health Services and Care: A Systematic Review. Archives of Psychiatric Nursing, 30(5), 636-644.
Gottlieb, A.L.B., Klinger, C.L., Sampaio, D. (2022). Introduction to Dialectical Behavior Therapy for Psychiatrists and Psychiatry Residents. Advances in Psychiatry and Behavioral Health, 2(1), 241-251.
Gulde, P., Hermsdörfer, J., Rieckmann, P. (2021). Sensorimotor function does not predict quality of life in persons with multiple sclerosis. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 52, 1029-1034.
Harned, M.S., Schmidt, S.C., Korslund, K.E., Gallop, R.J. (2021). Does Adding the Dialectical Behavior Therapy Prolonged Exposure (DBT PE) Protocol for PTSD to DBT Improve Outcomes in Public Mental Health Settings? A Pilot Nonrandomized Effectiveness Trial With Benchmarking. Behavior Therapy, 52(3), 639-655.
Kasser, S.L., Zia, A. (2020). Mediating Role of Resilience on Quality of Life in Individuals with Multiple Sclerosis: A Structural Equation Modeling Approach. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 101(7), 1152-1161.
Kim, C., Park, H., Schlenk, E.A., Kang, S., Se, EW.J. (2019). The moderating role of acculturation mode on the relationship between depressive symptoms and health-related quality of life among international students in Korea. Archives of Psychiatric Nursing, 33(6), 192-197.
Koh, M., Lim, K., Fong, S., Khor, S., Tan, C. (2021). Impact of COVID-19 on quality of life in people with epilepsy, and a multinational comparison of clinical and psychological impacts. Epilepsy & Behavior, 117, 107-111.
Lamis, D.A., Hirsch, J.K., Pugh, K.C., Topciu, R., Nsamenang, S.A., Goodman, A., Duberstein, P.R. (2018). Perceived cognitive deficits and depressive symptoms in patients with multiple sclerosis: Perceived stress and sleep quality as mediators. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 25, 150-155.
Lee, B. (2022). A serial mediation model of gratitude on life satisfaction in people with multiple sclerosis: The intermediary role of perceived stress and mental health symptoms. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 58, 1034-1038.
Leibovitz, T., Shamblaw, A.L., Rumas, R., Best, M.W. (2021). COVID-19 conspiracy beliefs: Relations with anxiety, quality of life, and schemas. Personality and Individual Differences, 175, 110-115.
Lois, B.H., Miller, A.L. (2018). Stopping the Nonadherence Cycle: The Clinical and Theoretical Basis for Dialectical Behavior Therapy Adapted for Adolescents with Chronic Medical Illness (DBT-CMI). Cognitive and Behavioral Practice, 25(1), 32-43.
Meek, C., Nair, R., Evangelou, N., Middleton, R., Tuite-Dalton, K., Moghaddam , N. (2022). Psychological flexibility, distress, and quality of life in secondary progressive multiple sclerosis: A cross-sectional study. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 67, 1041-1046.
Pan, Y., Huang, Y., Zhang, H., Tang, Y., Wang, C. (2022). The effects of Baduanjin and yoga exercise programs on physical and mental health in patients with Multiple Sclerosis: A randomized controlled trial. Complementary Therapies in Medicine, 70, 1028-1034.
Ramos-González, E.J., Bitzer-Quintero, O.K., Hernández-Cruz, J.J., Ramírez-Jirano, L.J. (2021). Relationship between inflammation and oxidative stress and its effect on multiple sclerosis. Neurología, In Press, Corrected Proof.
Robinson, S., Lang, J.E., Hernandez, A.M., Holz, T., Cameron, M., Brannon, B.(2018). Outcomes of dialectical behavior therapy administered by an interdisciplinary team. Archives of Psychiatric Nursing, 32(4), 512-516.
Silveira, S.L., Motl, R.W., Marquez, D.X., Lancia, S., Salter, A. (2022). Physical activity as a correlate of symptoms, quality of life, comorbidity, and disability status in Hispanics with multiple sclerosis. Disability and Health Journal, In Press, Corrected Proof.
Tebbett-Mock, A.A., Saito, E., McGee, M., Woloszyn, P., Venuti, M.(2020). Efficacy of Dialectical Behavior Therapy Versus Treatment as Usual for Acute-Care Inpatient Adolescents. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 59(1), 149-156.
Uhr, L., Rice, D.R., Mateen, F.J. (2021). Sociodemographic and clinical factors associated with depression, anxiety, and general mental health in people with multiple sclerosis during the COVID-19 pandemic. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 56, 1033-1039.
Van Der Velden, P.G., Van Bakel, H.J.A., Das, M. (2022). Mental health problems among Dutch adolescents of the general population before and 9 months after the COVID-19 outbreak: A longitudinal cohort study. Psychiatry Research, 311, 1145-1150.
Zalewski, M., Lewis, J.K., Martin, C.G.(2018). Identifying novel applications of dialectical behavior therapy: considering emotion regulation and parenting. Current Opinion in Psychology, 21, 122-126.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 آذر 1401
  • تاریخ بازنگری: 11 دی 1401
  • تاریخ پذیرش: 18 دی 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار