مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، ذهن آگاهی و مصاحبه انگیزشی بر تحمل پریشانی در مردان دارای اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده

کاشفی زاده, مهسا; طاهر, محبوبه; خانزاده, عباسعلی حسین; حاج ابوطالبی, نرگس

doi:10.22034/jmpr.2023.15338

مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، ذهن آگاهی و مصاحبه انگیزشی بر تحمل پریشانی در مردان دارای اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری تخصصی، گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

² استادیار، گروه روان شناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

³ دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

⁴ استادیار، گروه ریاضی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

10.22034/jmpr.2023.15338

چکیده

سوءمصرف مواد یکی از بحران‌های چهارگانه قرن بیست و یکم و مهم‌ترین عامل ایجادکننده رفتارهای پرخطر است. این پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، ذهن آگاهی و مصاحبه انگیزشی بر تحمل پریشانی در مردان دارای اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده انجام شد. طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تمام مردان دارای اختلال سوء‌مصرف مواد افیونی رباط‌کریم در سال 1399 بود که در مراکز درمان سوء‌مصرف مواد این شهر تحت درمان بودند. از بین آن‌ها نمونه‌ای به حجم 72 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به تصادف در سه گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) استفاده شد. گروه‌های آزمایشی به مدت ده جلسه 50 دقیقه‌ای تحت گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد، مصاحبه انگیزشی و ذهن‌آگاهی قرارگرفتند. نتایج تحلیل آزمونِ تحلیل کوواریانس یک‌راهه نشان داد بین هر سه رویکرد مداخله‌ای و گروه گواه در میزان تحمل پریشانی مردان دارای اختلال سوء‌مصرف مواد تحت درمان نگهدارنده تفاوت معنادار وجود دارد. بین گروه پذیرش و تعهد و ذهن‌آگاهی تفاوت معناداری وجود ندارد اما میانگین گروه پذیرش و تعهد بیشتر از میانگین گروه مصاحبه انگیزشی (p<0/001) و میانگین گروه ذهن‌آگاهی بیشتر از میانگین گروه مصاحبه انگیزشی است (p<0/001). براساس یافته‌های حاصل می‌توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و ذهن‌آگاهی با کمک به افراد در برقراری ارتباط با تجارب دردناک و مواجهه با هیجان منفی بر تحمل پریشانی مردان دارای اختلال سوء‌مصرف مواد مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.68.15.9

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy, Mindfulness and Motivational Interviewing on Distress Tolerance in Men with Substance Abuse Disorder Undergoing Maintenance Therapy

نویسندگان [English]

Mahsa Kashefizadeh ¹
Mahboobe Taher ²
Abbasali Hossein Khanzadeh ³
Narges Haj Aboutalebi ⁴

¹ PhD student, Shahrood, Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

² Assistant Professor, Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

³ Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran.

⁴ Assistant Professor, Department of Mathematics, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

چکیده [English]

Substance abuse, as one of the four crises of the 21st century, and also the most important cause of high-risk behaviors. The aim of this study was to compare the effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy, Mindfulness and Motivational Interviewing on distress tolerance in men with substance abuse disorders undergoing maintenance treatment. The research design was a quasi-experimental pretest-posttest with a control group. The statistical population included all men with Robat Karim opioid abuse disorder who referred to substance abuse treatment centers in this city from March 2017 to June 2014. Among them, a sample of 72 people was selected using cluster random sampling method and randomly placed in three experimental groups and one control group. The Simmons and Gaher (2005) Distress Tolerance Questionnaire was used to collect data. The experimental groups underwent ten sessions of 50 minutes under the group of Acceptance and Commitment Therapy, Motivational Interview and Mindfulness. The results of one-way analysis of covariance showed that there is a significant difference between all three treatment approaches based on Acceptance and Commitment Therapy, Mindfulness and Motivational Interview and the control group in the degree of anxiety tolerance of men with substance abuse disorder. Also, there is no significant difference between Acceptance and Commitment Therapy and Mindfulness groups. But the mean of Acceptance and Commitment Therapy group is higher than the average of Motivational Interview group (p <0.001). Also, the mean of mindfulness group was higher than the mean of motivational interview group (p <0.001).

کلیدواژه‌ها [English]