اثر بخشی رفتار درمانی شناختی بر شناخت‌واره‌های ناکارآمد افراد مبتلا به نشانه‌های وسواس فکری – عملی

تراب زاده, ناصر; هاشمی, تورج; محمود علیلو, مجید

doi:10.22034/jmpr.2022.15291

اثر بخشی رفتار درمانی شناختی بر شناخت‌واره‌های ناکارآمد افراد مبتلا به نشانه‌های وسواس فکری – عملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

² استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

10.22034/jmpr.2022.15291

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر بخشی درمان رفتاری - شناختی بر شناخت واره‌های ناکارآمد وسواسی در افراد مبتلا به نشانه‌های وسواس فکری - اجباری بود. روش: برای اجرای طرح پژوهشی، سی نفر مبتلا به نشانه‌های وسواس فکری – اجباری به شیوه تصادفی انتخاب و در قالب دو گروه (آزمایش و کنترل هر کدام 15 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. اثربخشی مداخله در مراحل پیش آزمون و پس آزمون و مرحله پیگیری یک ماهه مورد ارزیابی قرار گرفت. ابزار: جهت ارزیابی نشانه‌های وسواس فکری - عملی از مصاحبه نیمه ساختار یافته تشخیصی، مصاحبه بالینی ساختار یافته برای تشخیص اختلالات محور(SCID-I) و پرسشنامه باورهای وسواسی 44 سوالی (44-OBQ) استفاده شد. نتایج: تحلیل داده‌ها به شیوه اندازه گیری مکرر نشان داد که درمان شناختی - رفتاری در کاهش شناخت واره‌های ناکارآمد در افراد مبتلا به نشانه‌های وسواسی - اجباری موثر است. هم چنین، نتایج نشان داد که، درمان شناختی – رفتاری قادر است مولفه‌های مسئوولیت پذیری، کمال‌گرایی، اهمیت و کنترل افکار را به طور معنادار کاهش دهد. نتایج نشان داد که برای گروه‌های مورد مطالعه در مولفه ی احساس مسئولیت / ارزیابی از خطر و تهدید (0/139= sigو 4/52=f)، کمال طلبی / نیاز به کسب اطمینان و قطعیت (0/158= sig‌و 5/26=f) و اهمیت و کنترل افکار (0/179= sigو 6/12=f) معنادار می‌باشد. همچنین اثر گروه × زمان معنادار است (0/001=sig و 66/91=f).

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.66.30.0

عنوان مقاله [English]

The Efficiency of Cognitive-Behavioral Therapy (CBT) on Dysfunctional Cognitions in Individuals with Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) Symptoms

نویسندگان [English]

Naser Torabzadeh ¹
Touraj Hashemi ²
Majid Mahmud Alilu ²

¹ MSc in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

² Professor in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The aim of the present study was the determination of the efficiency of Cognitive -Behavioral therapy (CBT) on Dysfunctional cognitions in individuals with Obsessive - compulsive disorder (OCD) Symptoms. Regarding the aim, 30 individuals with Obsessive - compulsive disorder (OCD) Symptoms using random sampling method selected and arranged into two groups (examine and control group each 15 person). The efficiency of the intervention evaluated in pretest - posttest and one - month follows up. In order to evaluate the symptoms of Obsessive-compulsive disorder (OCD) , Semi - structured diagnostic interview, a Structured Clinical Interview for DSM - IV Axis I Disorders (SCID - I) , and the Obsessive Beliefs Questionnaire 44 questions (44 - OBQ) were used. The analysis of data showed that cognitive - behavioral therapy was effective in reducing Dysfunctional cognitions in individuals with OCD symptom. The results showed that posttest scores reduced in all variables. In fact, reduction in scores of Dysfunctional cognitions indicates the effectiveness of the intervention. In addition, results showed that the Cognitive - Behavioral therapy (CBT) could significantly reduce the components of responsibility, perfectionism, importance and controlling thoughts. The results showed that for the studied groups in the component of sense of responsibility / assessment of risk and threat )sig =0.139, f =4.52 (perfectionism / need to gain confidence and certainty )sig=0.158 and f=5.26( and the importance and control of thoughts )sig=0.179, f=6.12( are significant. Also, the effect of group × time is significant (sig=0.001, f = 66.91).

کلیدواژه‌ها [English]

Dysfunctional Cognitions
Obsessive - Compulsive
Obsessive Beliefs

مراجع

آژیده، لیلا؛ محمود علیلو، مجید (1387). اثر بخشی فنون شناختی - رفتاری در کاهش کنترل فکر و احساس مسئوولیت افراطی در افراد دارای نشانه های اختلال وسواسی - جبری. ششمین کنگره علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی در ایران.

Abramovitch, A., McCormack, B., Brunner, D., Johnson, M., & Wofford, N. (2019). The impact of symptom severity on cognitive function in obsessive-compulsive disorder: A meta-analysis. Clinical psychology review, 67, 36-44.

Alizadeh, A).2012. (Cognitive Behavior Therapy (CBT) Selective Treatment for Obsessive Compulsive Disorder (OCD). Journal of Basic and Applied Scientific Research. J. Basic. Appl. Sci. Res., 2 (2). Pp:1368-1372.

American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5nd Ed.). Washington, DC: Author.

Clark, D. A. (2019). Cognitive-behavioral therapy for OCD and its subtypes. Guilford Publications.

Cordeiro, T., Sharma, M. P., Thennarasu, K., & Reddy, Y. J. (2015). Symptom dimensions in obsessive-compulsive disorder and obsessive beliefs. Indian journal of psychological medicine, 37 (4), 403-408.

Dobson, K. S. (2010). Handbook of cognitive-behavioral therapies. New York: Guilford Press.

Gagné, J. P., & Radomsky, A. S. (2017). Manipulating beliefs about losing control causes checking behaviour. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 15, 34-42.

Grøtte, T., Solem, S., Vogel, P. A., Güzey, I. C., Hansen, B., & Myers, S. G. (2015). Metacognition, responsibility, and perfectionism in obsessive–compulsive disorder. Cognitive Therapy and Research, 39 (1), 41-50.

Hollander, E. Zohar, J. Sirovatka, P J. Regier, D. A. (2011). Obsessive-compulsive spectrum disorders. American Psychiatric Association.

Kampman, O., Viikki, M., & Leinonen, E. (2017). Anxiety disorders and temperament—an update review. Current psychiatry reports, 19 (5), 27.

Mahjani, B., Bey, K., Boberg, J., & Burton, C. (2021). Genetics of obsessive-compulsive disorder. Psychological Medicine, 1-13.

Marsden, Z., Lovell, K., Blore, D., Ali, S., & Delgadillo, J. (2018). A randomized controlled trial comparing EMDR and CBT for obsessive–compulsive disorder. Clinical psychology & psychotherapy, 25 (1), e10-e18.

McKay, D., Sookman, D., Neziroglu, F., Wilhelm, S., Stein, D. J., Kyrios, M., & Veale, D. (2015). Efficacy of cognitive-behavioral therapy for obsessive–compulsive disorder. Psychiatry research, 225 (3), 236-246.

Morein-Zamir, S., Shahper, S., Fineberg, N. A., Eagle, D. M., Urcelay, G., Mar, A. C., & Robbins, t. w. (2016). ocd patients show increased certainty seeking in an operant observing response task: A translational approach. European Neuropsychopharmacology, 26 (5), 896-897.

Morein-Zamir, S., Shapher, S., Gasull-Camos, J., Fineberg, N. A., & Robbins, T. W. (2020). Avoid jumping to conclusions under uncertainty in obsessive compulsive disorder. PloS one, 15 (1), e0225970.

Noggle, R. (2016). Belief, quasi-belief, and obsessive-compulsive disorder. Philosophical Psychology, 29 (5), 654-668.

Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (2003). Psychometric validation of the obsessive belief’s questionnaire and the interpretation of intrusions inventory: Part I. Behaviour Research and Therapy, 41 (8), 863-878.

Pinto, A., Dargani, N., Wheaton, M. G., Cervoni, C., Rees, C. S., & Egan, S. J. (2017). Perfectionism in obsessive-compulsive disorder and related disorders: What should treat clinicians know? Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 12, 102-108.

Rachman, S. (1993). Obsessions, responsibility and guilt. Behaviour Research and Therapy, 31, 149–154.

Rus, O. G., Reess, T. J., Wagner, G., Zimmer, C., Zaudig, M., & Koch, K. (2017). Functional and structural connectivity of the amygdala in obsessive-compulsive disorder. NeuroImage: Clinical, 13, 246-255.

Salkovskis, P.M., Wroe, A. L., Gledhill, A., Morrison, N., Forrester, E., & Richards, C., (2000). Responsibility attitudes and interpretations are characteristic of obsessive-compulsive disorder. Behaviour Research and Therapy, 38, 347–372.

Schröder, J., Werkle, N., Cludius, B., Jelinek, L., Moritz, S., & Westermann, S. (2020). Unguided Internet‐based cognitive‐behavioral therapy for obsessive‐compulsive disorder: A randomized controlled trial. Depression and Anxiety, 37 (12), 1208-1220.

Tolin, D. F., Worhunsky, P., & Maltby, N. (2006). Are “obsessive” beliefs specific to OCD? A comparison across anxiety disorders. Behaviour Research and Therapy, 44, 469-480.

Tyagi, H., & Bundies, G. (2021). Resolving the discrepancies of suicide risk in obsessive-compulsive patients: a review of incidence rates and risk factors of suicide and suicide attempts in OCD. BJPsych Open, 7 (S1), S297-S297.

Vellozo, A. P., Fontenelle, L. F., Torresan, R. C., Shavitt, R. G., Ferrão, Y. A., Rosário, M. C., & Torres, A. R. (2021). Symmetry Dimension in Obsessive–Compulsive Disorder: Prevalence, Severity and Clinical Correlates. Journal of Clinical Medicine, 10 (2), 274.

Zetsche, U., Rief, W., & Exner, C. (2015). Individuals with OCD lack unrealistic optimism bias in threat estimation. Behavior therapy, 46 (4), 510-520.