روانشناسی شخصیتی دو روشنفکر اصیل مشروطه (کسروی و تقی زاده) در رابطه با تاثیر جریانات فکری چالش مدرنیسم، ناسیونالیسم و اسلام گرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مدرنیسم از صدر مشروطه تا امروز به عنوان بازیگر اصلی موثر جریان ها در ایران بوده است . نفوذ عقل گرایی و احساس تعلق و سروری به دنیا که بر گرفته از پوزیتویسم قرن نوزدهم بوده باعث ترک خوردن سنت در جامعه ایران گردید . چالش مدرنیته با اسلام گرایی و ناسیونالیسم ایرانی ، جریان ها و گفتمان های مختلفی را در جامعه ایجاد نمود . جریان روشنفکری سکولار نمونه ای از این چالش می باشد . بطور نمونه تحول روانشناسی در دو شخصیت روحانی سید احمد کسروی و سید حسن تقی زاده قابل مشاهده می باشد این دو نفر در یک خانواده روحانی سنتی متولد شده و در اثر این تحول رخت روحانیت را بر انداخته پرچمدار تجددطلبی می شوند . دیدگاه ها و مواضع هر سه جریان اسلامگرایی، تجدد طلبی و ناسیونالیسم ایرانی در چالش میان سنت و تجدد در حین و پس از مشروطه برای اولین بار در ایران ظهور یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Personality Psychology of Two Original Constitutional Intellectuals (Kasravi and Taghizadeh) on the Influence of the Thoughts on the Challenge of Modernism, Nationalism and Islamism

نویسندگان [English]

  • mohammad tohidfam 1
  • Yousef Mehrian 2
  • Ali Asghar Zargar 3
  • Habibollah Abolhasan Shirazi 3
1 Associate Professor and Faculty Member of Political Science Department, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 PhD student, Department of Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Assistant professor, Department of Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Modernism has been the leader of the constitutional movement to date as the main influential actor in Iran. The influence of rationalism and the sense of belonging to the world, taken from the nineteenth-century positivism, has led to the abandonment of tradition in Iranian society. The challenge of modernity with Iranian Islamism and nationalism has created various currents and discourses in society. The secular intellectual stream is an example of this challenge. Typically, the evolution of two clerics In terms of personality psychology, Seyyed Ahmad Kasravi and Seyed Hassan Taghizadeh, is evident. These two people are born in a traditional clerical family and, as a result of this transformation, clerical clericalism is being turned on as a flood of renewalism. The views and positions of all three movements of Islamism, modernity and Iranian nationalism emerged in Iran in the challenge of tradition and modernity during and after the Constitutional Revolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modernization
  • Islamism
  • Nationalism
  • Kasravi and Taghizadeh
آدمیت ، فریدون ، اندیشه ترقی ، تهران ، خوارزمی ، 1351 .
آجودانی ، ماشاالله ، 1382، مشروطه ایرانی ، تهران ، نشر اختران .
آبادیان ، حسین ،مبانی نظری مشروطه و مشروعه ، 1374: تهران ، نی .
ابوالحسنی ، حجت السلام علی ، جریان های سیاسی عصر مشروطه ، موسسه والا منتظر .
بشیریه ، حسین ، تجدد : غیریت ها و محدودیت ؛ ماهنامه نقد و نظر ، سال سوم ، ش 2-3 ، بهار و تابستان 1376 ، ص 282-493.
تقی زاده ، حسن ، زندگی طوفانی ، تهران ، فردوس ، 1379.
حقانی ، موس ، 1378 ، اسناد تهران و تبریز ؛ دو کانون پر التهاب مشروطیت (تبریز در تعارض میان مشروطه خواهان و مشروعه خواهان). فصلنامه تاریخ معاصر ایران، 195-274.
علی لیالی ، محمد ، مقاله جریان سیاسی ، پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه ، 
علوی تبار ، علی رضا ؛ روشنفکری و روشنفکری دینی در ایران ، ماهنامه کیان ، ش 34 ، دی و بهمن 1375 ، ص 38-43.
عیسی نژاد ، سید محمد ، جریان های فکری در نهضت مشروطیت ، مجموعه سخنرانی ها و مقالات ، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی ، 1386 ، چاپ اول .
سواری، بهاران ، مقاله پارادوکس مشروطه خواهی ایرانیان ، جنبش مشروطه دینی یا روشنفکرانه ؟ ، ایلنا ، 1394 .
شهبازی ، عبدالله ، تجددگرایان افراطی و علما در انقلاب مشروطه ، مدنیته و عصر مشروطه ، نشر آموزه ، کتاب ششم ، ص 129.
کسروی ، احمد ، شیعی‌گری بخوانند و داوری کنند، تهران، پیمان، 1323 .
کسروی، احمد، دین و جهان، تهران ،پایدار، چاپ 3، 1336 .
کسروی، احمد ، آئین، تهران پیمان ،1333.
کسروی ، احمد ، تاریخ هیجده ساله آذربایجان ، تهران ، سپهر، 1384چاپ سیزدهم.
کسروی، احمد ،  ما چه می­خواهیم؟، تهران، رشیدیه، 1358، چاپ سوم.
رضایی شریف آبادی ، مسعود ،مقاله ها و خطابه ها ،نشر شونیز ،1392 .
رهبری ، مهدی ،روحانیت؛ انقلاب مشروطه و ستیز میان سنت و تجدد ، دوره 4،شماره 7 بهار و تابستان ، 1387:
زیبا کلام ، صادق ، سنت و مدرنیته ، تهران : روزنه ، 1392.
مریجی ، شمس الله ؛ بازشناسی جریان های روشنفکری در ایران ، فصلنامه علوم سیاسی ، ش 37 بهار 1386 ، ص 45-70 .
نجفی ، موس (1379) ، حوزه نجف و فلسفه تجدد در ایران ، تهران ، نشر موسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر .
نجفی ، موس ؛ رهیافتی مقایسه ای به جریان اندیشه های اصلاح طلب عصر مشروطیت و تطبیق آن با جامعه امروز ایران ؛ ماهنامه اندیشه حوزه ، ش 28 ، خرداد و تیر 1380.152.
نصر ، سید حسین ، زمینه فکری برخورد فرهنگ و تمدن ایران و غرب ، ماهنامه یغما، ش 296، اردیبهشت 1352.  
نقوی ، سید مصطفی ، بررسی جریانات فکری – سیاسی از مشروطه تا انقلاب اسلامی.