اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر تاب‌آوری بیماران قلبی- عروقی پس از عمل جراحی قلب باز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی و عروقی از جمله بیماری‌هایی هستند که علاوه بر علل جسمانی، دارای علت‌های روانشناختی متعددی نیز می‌باشند و از این رو مداخلات روانشناختی نیز می‌تواند در این بیماری ها سودمند باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر تاب‌آوری بیماران قلبی- عروقی پس از عمل جراحی قلب باز بود.
روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون، همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری، تمامی بیماران قلبی- عروقی پس از عمل جراحی قلب باز در بیمارستان منتخب آجا تهران در سال 1400 بودند که بر اساس نمونه‌گیری در دسترس تعداد 30 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند، به پرسشنامه‌ تاب‌آوری کانر-دیویدسون (2003) پاسخ دادند و تحت 14جلسه روان‌درمانی قرار گرفتند. شیوه آماری مورد استفاده نیز شامل تحلیل کوواریانس چند متغیره بود که از طریق نرم‌افزار آماری spss-23 انجام پذیرفت.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد درمان شناختی- رفتاری باعث ایجاد تفاوت معنادار در مؤلفه‌های تصور از شایستگی فردی، پذیرش مثبت تغییر و تأثیرات معنوی در دو گروه آزمایش و کنترل شد، به طوری که گروه آزمایش در پس‌آزمون، در این مؤلفه‌ها میانگین نمرات بیشتری را نسبت به گروه کنترل کسب کرده بودند.
نتیجه‌گیری: از این روش درمانی علاوه بر مداخلات پزشکی، می‌توان برای کسانی که مشکلات قلبی- عروقی دارند و جهت افزایش تاب‌آوری به منظور سازگاری با محدودیت‌های بعد از عمل جراحی قلب باز و مواجهه با عوامل استرس‌زا استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Resilience in Cardiovascular Patients After Coronory Artery Bypass Graft Surgery

نویسندگان [English]

  • Elham Irani 1
  • Saeed Moosavipour 2
  • Marzieh Sadat Sajadinezhad 3
1 Master of General Psychology, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran.
چکیده [English]

Background and Aim: Cardiovascular diseases are among the diseases that in addition to physical causes, also have several psychological causes. Therefore, the aim of this study was to evaluate the effectiveness of cognitive-behavioral therapy on resilience in cardiovascular patients after coronory artery bypass graft surgery.
Method: The design of the present study was quasi-experimental with a pretest-posttest design with a control group. The statistical population of the study included all cardiovascular patients after coronory artery bypass graft surgery in selected AJA hospital in Tehran in 1400. Based on available sampling, 30 people were selected as a statistical sample and randomly divided into experimental and control groups. They responded to the And the Connor-Davidson Resilience Questionnaire (2003). and underwent 14 sessions of psychotherapy. The statistical method used also included multivariate analysis of covariance which was performed using SPSS-23 statistical software.
Results: The results showed that there is a significant difference in resilience and components of perception of individual competence, positive acceptance of change and spiritual effects in the experimental and control groups. In the post-test group, the experimental group obtained higher mean scores in these components than the control group..
Conclusion: In addition to medical interventions, this treatment can be used for those who have cardiovascular problems and to increase resilience in order to adapt to the limitations after open heart surgery and exposure to stressors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive-Behavioral Therapy
  • Resilience
  • Cardiovascular Patients
اعتصامی پور، راضیه؛ امیرپور، برزو (1393). مقایسه وضعیت افسردگی و تاب آوری در بیماران قلبی با افراد عادی. مجله علوم پزشکی رازی، 21(126)، 72-83.
بشارت، محمدعلی؛ رامش، سمیه (1398). بررسی رابطه تاب آوری، سلامت معنوی و حمایت اجتماعی با سازگاری با بیماری قلبی در بیماران قلبی شهر یزد. فصلنامه بهداشت و توسعه، 8(1)، ۱-۱۵.
جواد زاده مقتدر، آرزو؛ سالاری، ارسلان؛ شاد، بیژن؛ حسن دخت، طلوع؛ نوری سعید، اعظم (1397). افسردگی و اضطراب در بیماران تحت عمل قلب باز: تفاوت‌های سنی و جنسی. افق دانش، 24(3)، 231-238.
دوستدار طوسی، سیدعلی؛ گلشنی، صمد (1393). تأثیر تاب‌آوری در بیماران قلبی- عروقی بستری شده در بیمارستان. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 24(116)، 102-109.
رایت، جسی؛ بسکو، مونیکا؛ و تیز، مایکل (2006). آموزش درمان شناختی_رفتاری (ترجمه حبیب الله قاسم زاده و حسن حمید پور، 1398). ارجمند: تهران
رسولی، شیوا؛ مقتدر، لیلا (1396). مقایسه راهبردهای مقابله با استرس، تاب آوری و خوش بینی در افراد عادی و بیماران قلبی. مجله پرستاری و مامایی، 15(9)، 704-712.
سلطانی‌نژاد، منصور (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد بر تاب آوری و تنظیم هیجانی زنان مبتلا به سرطان پستان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان.
سلیمانی کهره، زهرا؛ حسینی، سعیده السادات؛ افشاری نیا، کریم (1398). مقایسه اثربخشی درمان‌های شناختی-رفتاری, موسیقی درمانی و تن‌آرامی رفتاری بر افزایش تاب‌آوری بیماران عروق کرونری. یافته، مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا. 10(1)، 2121-2135.
شاد، بیژن؛ سالاری، ارسلان؛ دلوندی، طلوع؛ حسندخت، جلال؛ خیرخواه، اعظم؛ نوری، سعید؛ جوادزاده مقتدر، آرزو. (1397). بررسی وضعیت بهزیستی روان‌شناختی بیماران قلبی و افراد سالم در گیلان. مجله اصول بهداشت روانی، 20(3)، 185-193.
طبیب زاده، فریناز.؛ سپهریان آذر، فیروزه. (1396). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر تاب آوری و نشخوار ذهنی بیماران مولتیپل اسکلروزیس. مطالعات ناتوانی, 7(13)، 1-10
عطادخت، اکبر؛ نوروزی، حمید؛ غفاری، عذرا (1392). تأثیر آموزش حل مسئله ی اجتماعی در ارتقای بهزیستی روان شناختی و تاب آوری کودکان دارای اختلال یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(2)، 92-108.
غلامی، زهرا؛ حیدری، احسان (1396). درمان شناختی- رفتاری و تاب آوری در بیماران بازتوانی قلبی (عروق کرونر). کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی. کازرون.
قدس، علی اصغر، کرامتی، عباس؛ میرمحمدخانی، مجید؛ اسماعیلی، روانبخش؛ عسگری، محمد رضا (1397). بررسی میزان اضطراب در بیماران تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونری و تعیین عوامل مؤثر در آن. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 28(170)، ۱۲۷-۱۳۷
لیهی، رابرت‌؛ هالند، استفان؛ و مک کین، لاتا (2012). برنامه‌ها و مداخلات شناختی-رفتاری برای افسردگی و اختلالات اضطرابی (ترجمه حسین شاره، فرشته اولادی، زهرا علیایی و زهرا امیدوار، 1399). ارجمند: تهران
نیک‌دانش، میثم؛ دوازده‌امامی، محمدحسن؛ قیداری، محمداسماعیل؛ بختیاری، مریم؛ محمدی، ابولفضل (1396). تنظیم هیجانی،ذهن آگاهی و اضطراب وجودی در افراد مبتلا به بیماری های کرونری قلب: یک مطالعه تطبیقی. گروه روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. 28(6)، 384-393.
وکیلی، منیره، احمدیان، حمزه؛ هادی زاده، نوشین (1400). تأثیر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری بر میزان اضطراب، افسردگی و تاب‌آوری مردان مبتال به بیماری عروق کرونر قلب. سلامت جامعه، 15(1)، 40-49.
هینکل، جانیس آل؛ چیویر، کری اچ (2018). پرستاری داخلی و جراحی برونر و سودارث 2018. ترجمه تذکری و همکاران (1400). نشر اندیشه رفیع، تهران.
Bardideh, K., Bardideh, F., & Kakabaraee, K. (2017). Study of the efficacy of cognitive behavioral group treatment on anger rumination and resilience of cardiovascular patients. Global Journal of Health Science, 9(4), 163-173.‏
Bergh, C., Udumyan, R., Fall, K., Almroth, H., & Montgomery, S. (2015). Stress resilience and physical fitness in adolescence and risk of coronary heart disease in middle age. Heart, 101(8), 623-629.
Buck, H. G., Dickson, V. V., Fida, R., Riegel, B., D’Agostino, F., Alvaro, R., & Vellone, E. (2015). Predictors of hospitalization and quality of life in heart failure: A model of comorbidity, self-efficacy and self-care. International journal of nursing studies, 52(11), 1714-1722.‏
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76-82.
Du, J., Zhang, D., Yin, Y., Zhang, X., Li, J., Liu, D., ... & Chen, W. (2016). The personality and psychological stress predict major adverse cardiovascular events in patients with coronary heart disease after percutaneous coronary intervention for five years. Medicine, 95(15).‏
Gallagher, R., & McKinley, S. (2007). Stressors and anxiety in patients undergoing coronary artery bypass surgery. American journal of critical care, 16(3), 248-257.
Liu, N., Liu, S., Yu, N., Peng, Y., Wen, Y., Tang, J., & Kong, L. (2018). Correlations among psychological resilience, self-efficacy, and negative emotion in acute myocardial infarction patients after percutaneous coronary intervention. Frontiers in psychiatry, 9, 1.‏
Meerow, S., & Newell, J. P. (2019). Urban resilience for whom, what, when, where, and why?. Urban Geography, 40(3), 309-329.‏
Naeem, F., Johal, R. K., Mckenna, C., Calancie, O., Munshi, T., Hassan, T., ... & Ayub, M. (2017). Preliminary evaluation of a “formulation-driven cognitive behavioral guided self-help (fcBT-gsh)” for crisis and transitional case management clients. Neuropsychiatric disease and treatment, 10(13), 769-774.‏
Quarteroni, A., Lassila, T., Rossi, S., & Ruiz-Baier, R. (2017). Integrated Heart-Coupling multiscale and multiphysics models for the simulation of the cardiac function. Computer Methods in Applied Mechanics and Engineering, 314, 345-407.‌
Rafei, F., Baghdassarians, A., & Hatami, M. (2020). The Effect of Cognitive-Behavioral Stress Management on Health Locus of Control and Resilience in Patients with Coronary Artery Disease. Iranian Journal of Health Psychology, 3(1), 109-120.‏
Sharpe, L., & Curran, L. (2006). Understanding the process of adjustment to illness. Social science & medicine, 62(5), 1153-1166.
‏ Taylor E. S. (2018). Health psychology: Humanities and social sciences; 8th ed. McCraw Hill.
World Health Organization (2021). Global status report on non-communicable diseases. Geneva: World Health Organization.
Yaghoubi, A., Safaie, N., Azarfarin, R., Alizadehasl, A., & Golzari, S. E. (2013). Evaluation of cardiovascular diseases and their risk factors in hospitalized patients in East azerbaijan province, northwest iran: a review of 18323 cases. The Journal of Tehran University Heart Center, 8(2), 101-105.