شناسایی مؤلفه های صمیمیت زناشویی در ازدواج های پایدار: براساس نظریه دادهبنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

3 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم‌تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

4 استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

صمیمیت زناشویی مایه پیوند زوجین و ارتقای کیفیت زندگی زناشویی و نبود یا کمرنگ شدن آن عاملی کلیدی در گرایش زوجین به جدایی‌ست. در کشور ایران، این پدیده چون طفلی گمشده‌ست که نیاز به یافتن دارد. از این رو، هدف پژوهش حاضر، یافتن مؤلفه‌های صمیمیت زناشویی در ازدواج‌های طولانی‌مدت می‌باشد. این مطالعه به صورت کیفی و با رویکرد نظریه داده‌بنیاد اجرا شد. اطلاعات تا رسیدن به اشباع داده‌ها توسط مصاحبه‌های نیمه-ساختاریافته با 11 زوج صمیمی که به روش هدفمند و ملاک‌محور انتخاب شده بودند به دست آمد. اطلاعات حاصل از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها منجر به ایجاد یک طبقه اصلی به نام «صمیمیت زناشویی: فرآیندی از درون به برون» گردید که این طبقه از 12 مؤلفه شامل «شخصیت اثربخش»، «تمایزیافتگی»، «دلبستگی زناشویی ایمن»، «باهم‌بودن‌های لذت‌بخش زوجی»، «آموزه‌های خانوادگی-مذهبی»، «پختگی عقلانی»، «ازدواج آگاهانه»، «مسائل اجتماعی-اقتصادی»، «فرزندان و گذر به مرحله والدینی»، «تعاملات سازنده زوجی»، «حمایت ابزاری-عاطفی از همسر»، و «ارتقای کیفیت زندگی زناشویی» تشکیل شد. نتایج این پژوهش به بسیاری از مراکز آموزشی و درمانی کمک می‌کند تا با در نظر داشتن عوامل شناسایی‌شده، بسته‌های آموزشی و برنامه‌های ضروری را در ارتباط با زوج‌ها و خانواده‌ها تدوین کنند. علاوه بر این، آموزش این عوامل به زوجین موجب پیشگیری و جلوگیری از شکست و قطع روابط زناشویی و افزایش شادزیستی و کیفیت زندگی زناشویی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the Components of Marital Intimacy in Stable marriages: Based on the grounded theory

نویسندگان [English]

  • Reza Reyhani 1
  • Mansour Sodani 2
  • Hamid Farhadirad 3
  • Reza Khojastehmehr 4
1 PhD student, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, iran.
2 Professor of Counseling, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
3 Assosiate Professor, Department of Educational Science, faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, iran.
4 Professor of Psychology, Department of Counseling, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

Marital intimacy is the cause of couples bonding and improving the quality of marital life and its absence or diminution is a key factor in a couple's tendency to separate. In Iran, this phenomenon is like a lost child who needs to be found. Therefore, the aim of this study is to find components of marital intimacy in long-term marriages. This study was conducted qualitatively with grounded theory approach. Information, until data saturation is reached, was obtained through semi-structured interviews with 11 intimate couples who were selected in a purposive and criterion-based manner. The obtained data were analyzed through open, axial and selective coding. Data analysis led to a key subject titled “marital intimacy: an process from the inside out” which its framework included twelve components of “effective personality”, “differentiation”, “secure marital attachment”, “pleasant marital cohabitation”, “family-religious teachings”, “intellectual maturity”, “conscious marriage”, “socio-economic issues”, “children and transition to parenthood”, “constructive couple interactions”, “instrumental and emotional support of the spouse”, and “improving the quality of marital life”. The results of this study help many educational and medical centers to develop training packages and necessary programs for couples and families, taking into account the identified factors. In addition, educating couples about these factors will prevent the breakdown and severance of marital relations and increase happiness and quality of marital life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stable marriage
  • Intimacy in Marriage
  • grounded theory

مراجع

بختیاری، انسیه؛ حسینی، سعیده­السادات؛ عارفی، مختار و افشاری­نیا، کریم. (1400). نقش واسطه­ای صمیمیت زناشویی در رابطه بین سبک­های دلبستگی و نگرش به خیانت زناشویی. فصلنامه علمی پژوهش‌های مشاوره انجمن مشاوره ایران، 2(77)، 140-122.
پیرساقی، فهیمه. (1396). شناسایی شاخص­های ارتباط زناشویی کارآمد، پایان­نامه دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی.
حاتمی ورزنه، ابوالفضل؛ اسمعیلی، معصومه؛ فرحبخش، کیومرث و برجعلی، احمد. (1395). ارائه الگوی ازدواج پایدار رضایتمند: یک پژوهش گراند تئوری، فصلنامه مشاوره و روان­درمانی خانواده، 6(1)، 149-120.
خجسته­مهر، رضا؛ بهمنی، ابوطالب؛ سودانی، منصور و عباس­پور، ذبیح­الله (1399). تبیین فرآیند شکل­گیری طلاق: یک پژوهش کیفی. مجله دست­آوردهای روانشناختی، 4(1)، 46-23.
درخش، علی؛ اصلانی، خالد و کرایی، امین. (1397). شناسایی عوامل ازدواج موفق: یک پژوهش کیفی، مطالعه نظریه داده­بنیاد. فصلنامه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 42، 32-1.
دلاور، علی؛ غلامزاده جفره، مریم و فرح­بخش، کیومرث. (1396). بررسی اهداف ازدواج افراد متأهل راضی و ناراضی (یک مطالعه کیفی)، پژوهش­های مشاوره، 16 (61)، 133-112.
رجبی، غلامرضا؛ کاوه­فرسانی، ذبیح­اله؛ امان­الهی، عباس و خجسته­مهر، رضا. (1397). شناسایی مؤلفه­های کیفیت زناشویی زوج­ها: یک پژوهش کیفی. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 7(2)، 213-198.
رضایی، زینب؛ بوستانی­پور، علیرضا و حبیبیان، فاطمه. (1392). بررسی نقش اعتماد و صمیمیت در پیش­بینی بی­ثباتی ازدواج در زنان و مردان متأهل. پژهش‌­های مشاوره، 12 (47)، 81-69.
فرخی، الهام و اسلام­زاده، بابک. (1399). بررسی مؤلفه­های ارتقاء صمیمیت زوج­ها: یک تحلیل کیفی. پژوهش­های مشاوره انجمن مشاوره ایران، 19(76)، 208-172.
فیروزجائیان، علی­اصغر و قدیری، حسن. (1396). مطالعه پدیدارشناختی دلایل بی­وفائی زناشویی. مجلة مطالعات اجتماعی ایران، 11(1)، 144-120.
عزیزپور، پریوش و صفرزاده، سحر. (1395). نقش تعدیل­کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی. فصلنامه خانواده‌­پژوهی، 12(3)، 411-391.
محمدی، بیوک. (1392). بررسی الگوی رابطه صمیمانه همسران. پژوهش­نامه زنان، 4(1)، 187-163.
محمودپور، عبدالباسط؛ دهقانپور، ثنا؛ ایجادی، سحر و یوسفی، ناصر. (1399). پیش­بینی صمیمیت زناشویی زنان بر اساس ذهن­آگاهی، الگوهای حل تعارض، حمایت اجتماعی ادراک­شده و بهزیستی اجتماعی. پژوهش­های روان­شناسی اجتماعی، 39، 102-83.
موسوی، فاطمه و قلی­نسب قوجه‌­بیگلو، رقیه. (1398). نقش حمایت عاطفی و خودتعیین­گری در پیش­بینی تعارضات زناشویی زنان متأهل. مطالعات زن و خانواده، 7(1)، 71-51.
میرقادری، فاطمه­سادات و رضائیان بیلندی، حسین. (1399). سبک­های دلبستگی و صمیمیت زناشویی: نقش میانجی خودمهارگری اسلامی. مطالعات جنسیت و خانواده، 7(2)، 147-125.
ناموران گرمی، کبری؛ مرادی، علیرضا؛ فرزاد، ولی­اله و زاهراکار، کیانوش. (1397). تعیین ابعاد صمیمیت زناشویی زوج­های ایرانی: یک مطالعه کیفی. فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 12(42)، 78-61.
Aghamiri, N. & Vaziri, S (2019). Prediction of Psychological Well-being Based on Marital Intimacy, Resilience and Mental Health of Couples in Tehran. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 6(4), 178-188.
Bartle‐Haring, S., Ferriby, M., & Day, R. (2019). Couple differentiation: Mediator or Moderator of depressive symptoms and relationship satisfaction? Journal of marital and family therapy, 45(4), 563-577.
Collins, N. L., & Feeney, B. C. (2000). A safe haven: An attachment theory perspective on support seeking and caregiving in intimate relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 1053-1073.
Cowan, P. A., & Cowan, C. P. (2012). Normative family transitions, couple relationship quality, and healthy child development. In F. Walsh (Ed.), Normal family processes: Growing diversity and complexity (pp. 428–451). Guilford Press.
Dell’Isola, R., Durtschi, J., & Morgan, P. (2019). Underlying Mechanisms Explaining the Link between Differentiation and Romantic Relationship Outcomes. The American Journal of Family Therapy, 47(5), 293-310.‏
Euromonitor International (2018). Economies and consumers annual data. Retrieved from http://www.euromonitor.com.
Florian, V. Hirschberger, F. & Mikoliner, M. (2013). strivings for romantic intimacy following parther complain or partner eroticism: aterrormangamentperspective. journal of marital & family therapy, 22(1), 103-119.
Furman, W., Simon, V. A., Shaffer, L., & Bouchey, H. A. (2002). Adolescents’ working models and styles for relationships with parents, friends, and romantic partners. Child development, 73(1), 241-255.
George, D., Luo, S., Webb, J., Pugh, J., Martinez, A., & Foulston, J. (2015). Couple similarity on stimulus characteristics and marital satisfaction. Personality and Individual Differences, 86: 126-131.
Gonczarowski, Y. A., Nisan, N., Ostrovsky, R., & Rosenbaum, W. (2019). A stable marriage requires communication. Games and Economic Behavior, 118, 626-647.‏
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1981). Effective evaluation: Improving the usefulness of evaluation results through responsive and naturalistic approaches. Jossey-Bass.‏
Hunler, O, S. & Gencoz, T, I. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy, 27(1), 123-136.
Johanson, B., & Christensen, L. (2016). Educational Research: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches. SAGE Publications.
Johnson, J., & Piercy, F. P. (2017). Exploring partner intimacy among couples raising children on the autism spectrum: A grounded theory investigation. Journal of marital and family therapy, 43(4), 644- 661.‏
Kamali, Z., Allahyar, N., Ostovar, S., bin Syed Mansor, S. M. S., & Griffiths, M. D. (2020). Factors that influence marital intimacy: A qualitative analysis of iranian married couples. Cogent Psychology, 7(1), 1-17.
Karimi, R. Bakhtiyari, M. & Masjedi Arani, A (2019). Protective factors of marital stability in long-term marriage globally: a systematic review. Epidemiol Health, 41, doi:10.4178/epih. e2019023
Kerkmann, B. C., Lee, T. R., Lown, J. M., & Allgood, S. M. (2000). Financial management, financial problems and marital satisfaction among recently married university students. Journal of Financial Counseling and Planning, 11(2), 55-65.
Khojasteh Mehr, R., Kavand, M., & Soudani, M. (2017). The Interaction between Sacrificing Behaviors and Equity Perception: How Does It Contribute to Marital Intimacy? International Journal of Psychology (IPA), 11(2), 175-195.‏
Kirby, J., Baucom, D.H., & Peterman, M. A. (2005), An investigation of unmet intimacy needs in marital relationships. Journal of Marital and Family Therapy, 31(4), 313- 325.
Knoll, N., Kienle, R., Bauer, K., Pfüller, B., & Luszczynska, A. (2007). Affect and enacted support in couples undergoing in vitro-fertilization: When providing is better than receiving. Social Science & Medicine, 64(9), 1789–1801.
Lampis, J., & Cataudella, S. (2019). Adult Attachment and Differentiation of Self-Constructs: A Possible Dialogue? Contemporary Family Therapy, 41(3), 227-235.‏
Laser-Maira, J. A., & Nicotera, N. (2019). Innovative skills to increase cohesion and communication in couples. Oxford University Press. [Google Scholar]
Lawrence, E., Barry, R. A., Brock, R. L., Bunde, M., Langer, A., Ro, E., ... & Dzankovic, S. (2011). The Relationship Quality Interview: Evidence of reliability, convergent and divergent validity, and incremental utility. Psychological assessment, 23(1), 44.‏
Lee, M., Kim, Y. S., & Lee, M. K. (2021). The Mediating Effect of Marital Intimacy on the Relationship between Spouse-Related Stress and Prenatal Depression in Pregnant Couples: An Actor–Partner Interdependent Model Test. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 487.‏
Li, T., & Fung, H. H. (2011). The dynamic goal theory of marital satisfaction. Review of General Psychology, 15(3), 246-254.‏
Maskarin, A. S., Conger, R. D., Martin, M. J., Donnellan, M. B., Masyn, K. E., & Lorenz, F. O. (2013). Romantic relationships in early adulthood: Influences of family, personality, and relationship cognitions. Personal Relationships, 20(2), 356-373.
Mert, A. (2018). The Predictive Role of Values and Perceived Social Support Variables in Marital Adjustment. Universal Journal of Educational Research, 6(6), 1192-1198.‏
Moon, K. J., Chung, M. L., & Hwang, S. Y. (2020). The Perceived Marital Intimacy of Spouses Directly Influences the Rehabilitation Motivation of Hospitalized Stroke Survivors. Clinical Nursing Research, https://doi.org/10.1177/1054773820924573
Moss, B. F., & Schwebel, A. I. (1993). Defining intimacy in romantic relationships. Family Relations, 42, 31-37.
Nollar, P., & Feeney, J. A. (1994). Relationship satisfaction, attachment, and nonverbal accuracy in early marriage. Journal of Nonverbal Behavior, 18, 199-221.
Noori, J., Nejat, H., Nameni, E., & Fariborzi, E. (2020). Comparison of the Effectiveness of the Treatment of a Monotheistic Integrated and the Objective Relationship on Self-Differentiation and Marital Intimacy. The American Journal of Family Therapy, 48(1), 70-86.‏ https://doi.org/10.1080/01926187.2019.1679052
Nurhayati, S. R., Faturochman, F., & Helmi, A. F. (2019). Marital quality: A conceptual review. Buletin Psikologi, 27(2), 109-124.‏ 
Peleg, O., & Messerschmidt‐Grandi, C. (2019). Differentiation of self and trait anxiety: A cross‐cultural perspective. International Journal of Psychology, 54(6), 816-827.
Pourmousa, H., Mohammadifar, M. A., Pesand, S. T., & Rezaei, A. M. (2018). The effectiveness of intimacy training with cognitive-behavioral approach on couples' life quality and happiness. Electronic Journal of General Medicine, 15(6), 1-9.
Prager, K. J. (1995). The psychology of intimacy. New York, NY: Guilford Press.
Prause, N., Siegle, G. J., & Coan, J. (2021). Partner intimate touch is associated with increased interpersonal closeness, especially in non-romantic partners. Plos one, 16(3), e0246065.‏
Sando, A. (2018). Constructionist Grounded Theory - GT. Conceptual and Methodological Clarifications. Revista Romaneasca pentru Educatie Multidimensionala, 10(1), 183-209.
Segrin, C. & Flora, J. (2005). Family communication. London: Lawerence Erlbaum associates publishers.
Strauss, A. L., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 2nd Ed., Sage. J Kleinplatz (Ed.), New Directions in Sex Therapy, innovations and alternatives. Philadelphia: Brunner-Routledge.
Walker, A. J., & Thompson, L. (1983). Intimacy and intergenerational aid and contact among mothers and daughters, Journal of Marriage and the Family, 45, 841-849.
Weisskirch, R. S. (2018). Psychosocial intimacy, relationships with parents, and well-being among emerging adults. Journal of Child and Family Studies, 27(11), 3497-3505.‏
Weisskirch, R. S., & Delevi, R. (2013). Attachment style and conflict resolution skills predicting technology use in relationship dissolution. Computers in Human Behavior, 29(6), 2530-2534.‏
Zahedi, M. (2019). The Effect of Compassion-Based Counseling on Marital Intimacy of ConflictedCouples. Social Behavior Research & Health, 3(2), 393-401.‏
Zerach, G., Anat, B. D., Solomon, Z., & Heruti, R. (2010). Posttraumatic symptoms, marital intimacy, dyadic adjustment, and sexual satisfaction among ex-prisoners of war. The journal of sexual medicine, 7(8), 2739-2749.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 تیر 1400
  • تاریخ بازنگری: 28 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 28 آذر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار