پیش‌بینی قلدری دانش آموزان متوسطه: نقش خودکنترلی و فرصت های رفتاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزش روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665، تهران، ایران.

2 استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی قلدری دانش‌آموزان دوره اول متوسطه شهر تبریز، براساس میزان خود کنترلی، فرصت‌ها و زمینه‌های منجر به رفتار قلدری انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 99-98 بودند. نمونه پژوهش شامل ۲۸۵ نفر از دانش‌آموزان بودند،که به روش غربالگری و نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای برگزیده شدند. جهت جمع‌آوری اطلاعات، مقیاس‌های قلدری مون و فیفتال آلارید، چک لیست محقق ساخته فرصت با اقتباس از مون و فیفتال آلارید و مقیاس خودکنترلی تاجنی، بامیستر و لوزیوبون مورد استفاده قرار گرفتند. از روش‌های همبستگی و تحلیل رگرسیون چند‌گانه جهت تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها نشان داد، با افزایش فرصت‌های فراهم شده توسط والدین و خودکنترلی، از میزان رفتارهای قلدری کاسته می شود. به علاوه با افزایش فرصت‌های فراهم شده در مدرسه و فرصت‌های فراهم شده توسط معلم، میزان رفتارهای قلدری افزایش می-یابد. افزون بر آن یافته‌ها نشان داد، خود‌کنترلی، فرصت‌های فراهم شده توسط والدین و مدرسه، پیش‌بینی کننده‌های معنادار قلدری هستند. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد خودکنترلی و فرصت داشتن برای انجام رفتارهای قلدرانه، قلدری دانش‌آموزان را پیش‌بینی می‌کنند. لذا باید در جهت آگاه‌سازی معلمان و والدین از این متغیرها در جهت پیشگیری از قلدری، برنامه‌ریزی شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Predicting Bullying of High School Students: The Role of Self-Control and Behavioral Opportunities

نویسندگان [English]

  • Narges Pourtaleb 1
  • Rahim Badri Gargari 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Counselling, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The aim of the current study was to predict bullying of high school students in Tabriz city based on their self- control and opportunity. Correlational design was utilized in this study. Statistical population were high school students. Research sample consisted of 285 students who were randomly selected using multi-stage cluster sampling method. Information was gathered using Moon & Fiftal Alarid scale¸ self-made opportunity check list and self-control scale Tagney, Baumeister & Luzio Boone. Data were analyzed using correlational techniques and step by step regression analysis. The findings showed that, the bullying behaviors were decreased with increasing provided opportunity by parents and self-control. More ever¸ opportunity provided by school and teacher increased bullying behaviors. Furthermore¸ results indicated that¸ self-control¸ and parents’ and school’s provided opportunity can predict bullying behavior. Based on these results, self-control and the opportunity to engage in bullying behaviors at schools. Therefore, it is necessary to plan to inform teachers and parents about these variables in order to prevent bullying.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-Control
  • Opportunity
  • Bullying
  • Schools
  • Parents