مدل ساختاری پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی براساس طرحواره‌های هیجانی با نقش واسطه‌ای اضطراب امتحان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی تربیتی ،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان براساس طرحواره‌های هیجانی با نقش واسطه‌ای اضطراب امتحان بود. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بودند که از بین آنها 320 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند.  برای جمع آوری داده‌ها از  مقیاس اهمال‌کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و مقیاس طرحواره‌های هیجانی لیهی استفاده شد. داده‌ها با روش مدل‌ معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که مدل مفهومی تدوین شده، برازندگی مطلوبی با داده‌های جمع‌آوری شده دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و طرحواره‌های هیجانی به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال‌کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 31 درصد واریانس آن را تبیین می‌کنند. طرحواره‌های هیجانی به صورت مستقیم بر اهمال‌کاری تحصیلی اثر داشت. این متغیر همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق اضطراب امتحان بر اهمال‌کاری تحصیلی اثرگذار بود. بر این اساس، داشتن باورهای منفی درباره هیجان‌ها، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان بالاتر می‌کند و از طریق افزایش اضطراب امتحان اهمال‌کاری تحصیلی را بالا می‌برد. بنابراین به نظر می‌رسد می‌توان با شناسایی طرحواره‌های هیجانی افراد و طراحی‌ مداخلات با هدف اصلاح این باورها به کاهش اضطراب امتحان و اهمال‌کاری تحصیلی آنها کمک کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structural model of academic procrastination, based on emotional schemas: Mediating role of test anxiety

نویسندگان [English]

  • Hamid Hashemipour 1
  • Hadi Keramati 2
  • mehdi arabzadeh 2
  • Javad Kavousian 2
1 PhD Candidate, Department of Educational Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Ph.D., Assistant Professor, Department of Educational Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The aim of this research was to predict students' academic procrastination based on emotional schemas through the mediating role of test anxiety. The study was conducted with correlational a method. The study population included all undergraduate students of Shahid Beheshti University of Tehran in the academic year of 2019-20. Using multi-stage cluster sampling 320 subjects were selected. The Procrastination Assessment Scale for Students, Spielberger test anxiety questionnaire and Leahy emotional schemas scale were used to collect data. Data were analyzed by structural equation modeling. Findings showed that the developed conceptual model had a good fitness with the collected data. Test anxiety and emotional schemas explained a total of 31% of variance in academic procrastination. Emotional schemas had a direct effect on academic procrastination. This variable also had an indirect effect on academic procrastination through test anxiety. Accordingly, having negative beliefs about emotions predisposes students to higher test anxiety and increases academic procrastination through increasing test anxiety. Therefore, it seems that by identifying people's emotional schemas and designing interventions to correct these beliefs, it could help reduce their test anxiety and academic procrastination.

کلیدواژه‌ها [English]

  • academic procrastination
  • test anxiety
  • emotional schemas
اقبالی، علی؛ میرمحمدی، میرهاشم؛ پاکدل بناب، سعیده (1395). نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرحواره‌های هیجانی در اضطراب امتحان دانش آموزان پسر دوره اول مقطع متوسطه. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی. 11(44). 1-19.
جوکار، بهرام و دلاورپور، محمد آقا (1386). «رابطه‌ی تعلل ورزی آموزشی با اهداف پیشرفت». اندیشه‌های نوین تربیتی. 3(3 و 4). 61-80
حسین چاری، مسعود؛ دهقانی، یوسف (1387). پیش بینی اهمال کاری تحصیلی بر اساس راهبردهای خود تنظیمی در یادگیری. فصل نامه پژوهش در نظام های آموزش ، سال دوم، شماره چهارم. صص64 -73
خانزاده، مصطفی؛ ادریسی، فروغ؛ محمدخانی، شهرام و سعیدیان، محسن (1392). بررسی ساختار عاملی و مشخصات روانسنجی مقیاس طرحواره‌های هیجانی بر روی دانشجویان. فصلنامه روان شناسی بالینی. 3(11). 91-119.
رضایی، فاطمه؛ سپهوندی، محمدعلی و میرزایی هابیلی، خدیجه. (1396). اثربخشی طرحواره‌ درمانی هیجانی بر اجتناب شناختی-رفتاری و شدت نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر در دانشجویان دختر مبتلا به اضطراب فراگیر. مطالعات روان‌شناختی. 13(1). 43-55.
سعیدی، آزاده؛ حاتمی، محمد (1395). مقایسه طرحواره‌های هیجانی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر و افسردگی اساسی. فصلنامه پرستار و پزشک در رزم. 4 (10-11). 44-49.
شیخ‌الاسلامی، علی (1395). پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی براساس راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی و اضطراب امتحان در دانشجویان. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. 4(3). 81-101
فرخزادیان، علی اصغر؛ رضایی، فاطمه و صادقی، مسعود. (1398). نقش میانجی طرح‌واره‌های هیجانی در رابطۀ بین آسیب‌های دوران کودکی با اختلال اضطراب فراگیر. روان‌شناسی بالینی و شخصیت. 17(2). 89-101
کرمی، سوما؛ بنی‌جمالی، شکوه‌السادات؛ خسروی، زهره و پرهون، هادی (1396). نقش طرحواره‌های هیجانی در پیش‌بینی اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به سرطان. تحقیقات علوم رفتاری. 15 (3). 291-298.
محمودزاده، رقیه و محمدخانی، شهرام (1395). نقش میانجی اضطراب و اجتناب شناختی در رابطه بین کمال‌گرایی منفی و اهمال‌کاری. مجله دست آوردهای روان‌شناختی (علوم تربیتی و روان‌شناسی). 23(1). 73-94
مطیعی، حورا؛ حیدری، محمود و صادقی، منصوره السادات (1391). پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی براساس مؤلفه‌های خودتنظیمی در دانش‌آموزان پایه‌ی اول دبیرستان‌های شهر تهران. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی. 8 (24). 49-70
هاشمی، لادن و لطیفیان، مرتضی (1392). کمال‌گرایی و اهمال‌کاری تحصیلی: بررسی نقش واسطه‌ای اضطراب امتحان. فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی. 2(3). 73-99.
 
Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S., & Schweizer, S. (2010). Emotion-Regulation Strategies across Psychopathology: A Meta-Analytic Review. Clinical Psychology Review, 30, 217-237.
Custer N (2018). Test anxiety and academic procrastination among prelicensure nursing students. Nursing Education Perspectives, 39(3): 162-163.
Day, V., Mensink, D., & O’Sullivan, M. (2000). Patterns of academic procrastination. Journal of College Reading and Learning, 30, 120–134.
De Castella , K., Goldin, P., Jazaieri, H., Ziv. M., Dweck, C. S. & Gross, J. J. (2013) Beliefs About Emotion: Links to Emotion Regulation, Well-Being, and Psychological Distress, Basic and Applied Social Psychology, 35:6, 497-505,
Edwards, E. & Wupperman, P. (2018). Research on emotional schemas: A review of findings and challenges. Clinical Psychologist. Advance online publication.
Ferrari, J.R., O’Callaghan, J., & Newbegin, I. (2005). Prevalence of procrastination in the United States, United Kingdom, and Australia: Arousal and avoidance delays among adults. North American Journal of Psychology, 7, 1–6.
Fritzsche, B. A., Young, B. R., & Hickson, K. C. (2003). Individual differences in academic procrastination tendency and writing success. Personality and Individual Differences, 35, 1549-1557.
Greenberg, L. S. (2002). Emotion-Focused Therapy: Coaching Clients to Work through Their Feelings. Washington DC: American Psychological Association.
Greenberg, L. S., & Safran, J. D. (1990). Emotion in Psychotherapy. New York: Guilford Press.
Gross, J. J. (2013). Emotion Regulation: Taking Stock and Moving Forward. Emotion, 13, 359- 365.
Gross, J. J. (2015). The extended process model of emotion regulation: Elaborations, applications, and future directions. Psychological Inquiry, 26, 130–137
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W, Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and  Commitment Therapy: Model, Processes and Outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44, 1-25.
Khaleghi, M., Leahy, R. L., Akbari, E., Mohammadkhani, S., Hasani, J., & Tayyebi, A. (2017). Emotional schema therapy for generalized anxiety disorder: a single-subject design. International Journal of Cognitive Therapy, 10(4), 269–282.
Kim, K. R., & Seo, E. H. (2015). The relationship between procrastination and academic performance: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 82, 26–33.
Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York: Guilford Press.
Klingsieck, K. B. (2013). Procrastination.When good things don't come to those whowait. European Psychologist, 18, 24–34.
Kneeland, E. T., & Dovidio, J. F. (2020). Emotion malleability beliefs and coping with the college transition. Emotion, 20(3), 452–461.
Lazarus, R. S & Folkman S. (1984). Stress, Appraisal, and Coping. Springer: New York. Mc Cown W, Johnson JL. 1989. `Diferential arousal gradients in chronic procrastination', paper presented at the American Psychological Society, Alexandria, VA.
Leahy, R. L, (2002). Model of emotional schemas. Cognitive and Behavioral Practice, 9, 177-190.
Leahy, R. L. (2019). Introduction: Emotional Schemas and Emotional Schema Therapy. International Journal of Cognitive Therapy. 12:1–4
Leahy, R.L., Wupperman, P., Edwards, E., Shivaji, S., & Molina, N. (2018). Metacognition and Emotional Schemas: Effects on Depression and Anxiety, International Journal of Cognitive Therapy,
Manser, R., Cooper, M. & Trefusis, J. (2012). Beliefs about Emotions as a Metacognitive Construct: Initial Development of a Self‐Report Questionnaire Measure and Preliminary Investigation in Relation to Emotion Regulation. Clinical Psychology and Psychotherapy. 19, 235–246
Mennin, D., & Farach, F. (2007). Emotion and Evolving Treatments for Adult Psychopathology. Clinical Psychology: Science and Practice, 14, 329-352.
Morvaridi, M., Mashhadi, A., Shamloo, Z. S. & Leahy, R. L. (2018). The Effectiveness of Group Emotional Schema Therapy on Emotional Regulation and Social Anxiety Symptoms. International Journal of Cognitive Therapy.
Potts, T. J. (1987). Predicting procrastination on academic tasks with self-report personality measures. (Doctoral dissertation, Hofstra University, 1987). Dissertation Abstracts International, 48, 1543.
Predatu, R., David, D.O., Maffei, A., (2020). The effects of irrational, rational, and acceptance beliefs about emotions on the emotional response and perceived control of emotions. Personality and Individual Differences. 155.
Sirois, F.M., Nauts, S. & Molnar, D.S. (2019) Self-Compassion and Bedtime Procrastination: an Emotion Regulation Perspective. Mindfulness 10, 434–445.
Solomon, L. J., & Rothblum, E. D. (1984). Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31, 503–509.
Soysa CK, Weiss A. (2014). Mediating perceived parenting styles–test anxiety relationships: Academic procrastination and maladaptive perfectionism. Learning and Individual Differences; 34:77–85.
Spielberger, C. D. (1980). The test anxiety inventory. Palo Alto, CA: Consulting Psychologist Press Inc.
Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological Bulletin, 133, 65–94.
Tice, D. M., & Baumeister, R. F. (1997). Longitudinal study of procrastination, performance, stress and health: The costs and benefits of dawding. Psychological Science, 8, 454-459.
Tice, D. M., & Bratslavsky, E. (2000). Giving in to feel good: The place of emotion regulation in the context of general self-control. Psychological Inquiry, 11(3), 149–159.
Tice, D. M., Bratslavsky, E., & Baumeister, R. F. (2001). Emotional distress regulation takes precedence over impulse control: If you feel bad, do it! Journal of Personality and Social Psychology, 80, 53–67.
Trincas, R., Bilotta, E., Mancini, F. (2016). Specific Beliefs about Emotions Are Associated with Different Emotion-Regulation Strategies. Psychology. 7, 1682-1699
Wells, A., & Matthews, G. (1994). Attention and emotion: A clinical perspective. Hove: Psychology Press Ltd.
Werner, K., & Gross, J. J. (2010). Emotion Regulation and Psychopathology. A Conceptual Framework. In A. M. Kring, & D. M. Sloan (Eds.), Emotion Regulation and Psychopathology. A Transdiagnostic Approach
Wohl, M. J.A., Pychyl, T. A., & Bennett, S.H. (2010). I forgive myself, now I can study: How self-forgiveness for procrastinating can reduce future procrastination. Personality and Individual Differences, 48, 803–808.
Wypych M, Matuszewski J and Dragan WŁ (2018) Roles of Impulsivity, Motivation, and Emotion Regulation in Procrastination – Path Analysis and Comparison Between Students and Non-students. Frontiers in Psychology. 9:891.