نقش منزلت‌های هویت تحصیلی و ادراک فعالیت های کلاسی در پیش بینی جهت‌گیری اهداف تسلطی و عملکردی دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری روان­شناسی تربیتی، دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش منزلت‌های هویت تحصیلی و ادراک فعالیت­های کلاسی در پیش­بینی جهت‌گیری اهداف تسلطی و عملکردی دانش­آموزان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه ناحیه 4 در سال تحصیلی 99-1398 در شهرستان تبریز بودند که از این جامعه، تعداد 190 نفر دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه اهداف پیشرفت میگدلی و همکاران (1988)، منزلت هویت تحصیلی واز و ایزاکسون (2008)، ادراک از فعالیت‌های کلاسی جنتری و همکاران (2002) استفاده شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه (هم‌زمان) در نرم‌افزار SPSS.21 تحلیل گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای ادراک از ساختار کلاس درس، منزلت‌های هویت تحصیلی قادرند تغییرات جهت‌گیری هدف تسلطی و عملکردی را در دانش‌آموزان پیش‌بینی کنند؛ بنابراین ادراک فعالیت­های کلاسی و هویت تحصیلی نقش مهمی در جهت‌گیری اهداف یادگیری دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of dignity of academic identity and perceptions of classroom activities in predicting the orientation of mastery and function goals students

نویسنده [English]

  • Ramin Habibi kaleybar
. PhD, Associate Professor, Educational Psychology, Department of Education, Faculty of Education & Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was to investigate the role of dignity of academic identity and perceptions of classroom activities in predicting the orientation of mastery and performance goals in students. The research method was descriptive and correlational. The study population included male high school students in Tabriz in the academic year of 2019-2020. Using multistage cluster sampling, 197 students were selected. Data were collected using the Migdeli et al. (1988) Achievement Goals Orientation Questionnaire, Was and Isaacson (2008) academic identity status, Gentry and et al. (2002) Perceptions of Classroom Activities Questionnaire. Data were analyzed using multiple regression analysis by SPSS software. Results showed that perception of classroom activities, academic identity status could predict variances in students' mastery and performance goal orientation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perception of classroom activities
  • Degrees
  • Mastery goal orientation
  • Functional goal orientation
منابع
امانی، حبیب. (1390). رابطه هویت تحصیلی و اهداف پیشرفت با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد: دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
 
پژمان فرد، مینا. (1392). رابطه بین عوامل بافتی (ادراک از روابط والدینی، حمایت معلم و همسالان) با منزلت‌های هویت تحصیلی، نقش واسطه‌ای نیازهای روان‌شناختی پایه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه تهران.
 
ترک‌زاده، جعفر و کشاورزی، فهیمه. (1394). تعیین رابطه آینده‌نگری و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز؛ سهم واسطه‌گری متغیر جهت‌گیری هدف. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 7(4)، 12-1.
 
جوکار، بهرام و لطیفیان، مرتضی. (1385). رابطه ابعاد هویت و جهت‌گیری هدف در گروهی از دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی شهرستان‌های شیراز و یاسوج. مجله علوم اجتماعی و انسانی شیراز، 25 (4)، 27-46.
 
حاجی خیاط، علیرضا. (1382). تبیین ابعاد هویت. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 4(1)، 183-163.
 
حجازی، الهه و نقش، زهرا. (1387). الگوی ساختاری رابطه ادراک از ساختار کلاس، اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و خودتنظیمی در درس ریاضی. تازه‌های علوم شناختی، 10 (4)، 38-27.
 
زعیم، ناصر. (1395). رابطه کارکردهای اجرایی عصب‌شناختی و نیازهای روان‌شناختی پایه با واسطه‌گری جهت‌گیری هدف و خودتنظیمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
 
صداقت، مریم. (1389). نقش راهبردهای یادگیری خود- تنظیم در رابطه اهداف، ادراکات و گرایش‌های فکری دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی. رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی.
 
کارشکی، حسین (1387). نقش الگوی انگیزشی و ادراکات محیطی در یادگیری خودتنظیمی دانش آموزان پسر پایه دبیرستان‌های شهر تهران. رساله دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه تهران.
 
محبی نورالدین فرد، محمدحسین؛ شهنی‌ییلاق، منیژه و شریفی، حسن پاشا. (1393). رابطه سرمایه روان‌شناختی با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 11(2)، 61-79.
 
Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of educational psychology, 84(3), 261-271.
 
Blatchford, P., Bassett, P., & Brown, P. (2011). Examining the effect of class size on classroom engagement and teacher–pupil interaction: Differences in relation to pupil prior attainment and primary vs. secondary schools. Learning and Instruction, 21(6), 715-730.
 
Bosma, H. A. (1985). Identity development in adolescence: Coping with commitments (Doctoral dissertation, Rijksuniversiteit Groningen).
 
Carver, C. S., Scheier, M. F., & Segerstrom, S. C. (2010). Optimism. Clinical Psychological Review, 30(38): 879-889.
 
Chorba, K., Was, C. A., & Isaacson, R. M. (2012). Individual Differences in Academic Identity and Self-Handicapping in Undergraduate College Students. Individual Differences Research, 10(2), 60-68.
 
Church, M. A., Elliot, A. J., & Gable, S. L. (2001). Perceptions of classroom environment, achievement goals, and achievement outcomes. Journal of educational psychology, 93(1), 43-54.
 
Covington, M. V. (2000). Goal theory, motivation, and school achievement: An integrative review. Annual review of psychology, 51(1), 171-200.
 
Dweck, C. S., & Leggett, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological review, 95(2), 256-273.
 
Elliot, A. J. (1999). Approach and avoidance motivation and achievement goals. Educational psychologist, 34(3), 169-189.
 
Elliot, A. J. (2005). A conceptual history of the achievement goal construct. Handbook of competence and motivation, 16(2005), 52-72.
 
Gentry, M., Gable, P. K. and Rizza, M. G. (2002). Student's perceptions of classroom activities: are there grade- level and gender differences. Journal of Educational psychology, 94 (3), 539- 544.
 
Greene, B. A., Miller, R. B., Crowson, H. M., Duke, B. L., & Akey, K. L. (2004). Predicting high school students' cognitive engagement and achievement: Contributions of classroom perceptions and motivation. Contemporary educational psychology, 29(4), 462-482.
 
Hejazi, E., Lavasani, M. G., Amani, H., & Was, C. A. (2012). Academic Identity Status, Goal Orientation, and Academic Achievement among High School Students. Journal of Research in Education, 22(1), 291-320.
 
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610.
 
Lannegrand-Willems, L., & Bosma, H. A. (2006). Identity development-in-context: The school as an important context for identity development. Identity, 6(1), 85-113.
 
LaRocque, M. (2008). Assessing perceptions of the environment in elementary classrooms: The link with achievement. Educational Psychology in Practice, 24(4), 289-305.
 
Ley, K., & Young, D. B. (2001). Instructional principles for self-regulation. Educational Technology Research and Development, 49(2), 93-103.
 
Nicholls, J. G. (1984). Achievement motivation: Conceptions of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological review, 91(3), 328-346.
 
Pintrich, P. R. (2000). An achievement goal theory perspective on issues in motivation terminology, theory, and research. Contemporary educational psychology, 25(1), 92-104.
 
Pintrich, P. R., & Schunk, D. H. (2002). Motivation in education: Theory, research, and applications. Prentice Hall.
 
Roeser, R. W., & Lau, S. (2002). On academic identity formation in middle school settings during early adolescence: A motivational-contextual perspective. In T. M. Brinthaupt & R. P. Lipka (Eds.), SUNY series, studying the self. Understanding early adolescent self and identity: Applications and interventions (p. 91–131). State University of New York Press.
 
Scheier, M. F., & Carver, C. S. (1992). Effects of optimism on psychological and physical well-being: Theoretical overview and empirical update. Cognitive therapy and research, 16(2), 201-228.
 
Scheier, M. F., Weintraub, J. K., & Carver, C. S. (1986). Coping with stress: divergent strategies of optimists and pessimists. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1257-1264.
 
Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2013). Teachers’ perceptions of the school goal structure: Relations with teachers’ goal orientations, work engagement, and job satisfaction. International Journal of Educational Research, 62 (1), 199-209.
 
Sungur, S., & Güngören, S. (2009). The role of classroom environment perceptions in self-regulated learning and science achievement. Elementary Education Online, 8(3), 883-900.
 
Urdan, T. C., & Maehr, M. L. (1995). Beyond a two-goal theory of motivation and achievement: A case for social goals. Review of educational research, 65(3), 213-243.