رابطه رهبری تحول‌گرا و سرمایه روان‌شناختی با رضایت شغلی : نقش میانجی‌ مشارکت کاری در پرستاران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، تعیین رابطۀ رهبری تحول‌گرا و سرمایه روان‌شناختی با رضایت شغلی باتوجه به اثرات میانجی مشارکت کاری در پرستاران بیمارستان‌های شهر تبریز بود. این پژوهش، باتوجه به اهداف از نوع پژوهش­های بنیادی همبستگی بود. درراستای هدف پژوهش، از جامعۀ پرستاران بیمارستان‌های شهر تبریز، تعداد 302 نفر به شیوۀ هدفمند انتخاب شدتد. برای اندازه‌گیری رهبری تحول‌گرا از پرسشنامه بویل و همکاران (2018)  و برای سنجش مشارکت کاری از پرسشنامه دای و همکاران (2019) و برای سنجش سرمایه روان‌شناختی از پرسشنامه کیم و همکاران (2018) و برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه ینسِن و همکاران (2017) استفاده شد. برای تحلیل داده­ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد. یافته‌ها نشان داد مشارکت کاری قادر است رابطۀ رهبری تحول‌گرا و سرمایه روان‌شناختی با رضایت شغلی را بطور معنی­دار میانجیگری کند، به نحوی که رهبری تحول‌گرا سرمایه روان‌شناختی با مشارکت کاری رابطۀ مثبت داشته و این متغیر نیز با رضایت شغلی دارای رابطۀ مثبت بود. این یافته­ها دارای تلویحات عملی بوده مه به تفصیل مورد بحث واقع شده­اند.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between Transformational, Leadership Psychological Capital and Job Satisfaction: Mediating Role of Work Engagement among Nurses

نویسندگان [English]

  • seyed samad hosseini 1
  • Younes Nikkhah Tekmedash 2
  • Naser Sanoubar 3
1 Ph.D., Assistant Professor, Department of Management, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Iran
2 MA , Business Management, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Ph.D., Associate Professor, Department of Management, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

 
Abstract
The aim of this study was to determine the relationship between transformational leadership, psychological capital and job satisfaction regarding the mediating effects of work engagement among nurses in Tabriz hospitals. This study was conducted with a correlational method. Therefore, 302 people from the population of nurses in Tabriz hospitals were selected by purposeful method. Data were collected by Boyle et al.'s (2018) transformational leadership questionnaire, Dai et al.'s (2019) work engagement Scale, Kim et al.'s (2018) psychological capital inventory as well as Jensen et al.'s (2017) job satisfaction scale. Data were analyzed by structural equation modeling in Smart PLS software. Findings showed that work engagement could significantly mediate the relationship between transformational leadership and psychological capital with job satisfaction. Accordingly, transformational leadership psychological capital had a positive relationship with work engagement as well as with job satisfaction. These findings had practical implications and discussions of the implications of the study findings are presented.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transformational leadership
  • Psychological capital
  • Work engagement
  • Job satisfaction
  • Nurse
منابع
احسانی، مریم؛ صداقتی، مریم و قنبری، عاطفه. (1391). بررسی ارتباط بین سبک‌های رهبری سرپرستاران با رضایت شغلی پرستاران شاغل در بخش‌های داخلی و جراحی بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن. آموزش و اخلاق در پرستاری. دوره 1، شماره 1، ۱۴-۲۰.
بریمانی، ابوالقاسم؛ مدانلو، یاسمن و یوسفی، حبیب‌اله. (1394). رابطه بین سرمایه روان‌شناختی و رضایت شغلی کارکنان کمیته امداد امام خمینی شرق استان مازندران. فصلنامه پژوهشنامه تربیتی، دوره 10، شماره 44، 129-145.
حسنی، رفیق؛ توکلی، معصومه و زندی، خلیل. (1395). نقش میانجی توانمندسازی روان‌شناختی در تبیین ارتباط رهبری تحول‌آفرین و درگیری شغلی کارکنان. مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 14، شماره 3، 883-907.
حسینی، سید صمد؛ کرمی، اژدر و نیکخواه، یونس. (1397). مدل‌سازی معادلات ساختاری با Smart PLS V3: رویکرد پایان‌نامه‌نویسی و مقاله‌نویسی. چاپ اول، تهران: انتشارات اندیشه فاضل.
طاهری‌لاری، مسعود؛ شکاری، غلام عباس و اعتمادی‌خواه، علی. (1393). بررسی نقش میانجی رهبری تحول‌گرا در رابطه بین هوش اخلاقی مدیران و رضایت شغلی کارکنان. پژوهشنامه مدیریت تحول، دوره 6، شماره 11، 48-73.
فرامرزپور، مطهره؛ برهانی، فریبا و باقری، پژمان. (1394). رضایت شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان‌های آموزشی شهر جیرفت. نشریه پرستاری ایران، دوره 28، شماره ۹۷، ۷۷-۸۶.
کاملی، علیرضا؛ یزدانی، حمیدرضا؛ نیکخواه کیارمش، روح‌الله و هژبرافکن، حسن. (1395). تأثیر رهبری اصیل بر رفاه کارکنان و رفتارهای انحرافی با میانجی‌گری سرمایه روان‌شناختی. مطالعات رفتار سازمانی، دوره 5، شماره 2، 177-201.
گل محمدیان، محسن؛ سجادی سیده نسیم و سلیمی، حمید. (1395). نقش سرمایه روان‌شناختی و رفتار شهروندی سازمانی در پیش‌بینی رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی. تعلیم و تربیت استثنایی، دوره 5، شماره 3 (پیاپی، 140)، ۵-۱۲.
محمدی، جیران؛ باقری، مژگان السادات؛ صفریان، سارا و علوی برازجانی، سیده آزاده. (1395). تبیین نقش پارتی‌بازی در رضایت و عملکرد شغلی کارکنان. پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، دوره 6، شماره 1، 237-257.
مقیمی، سید محمد. (1394). مبانی سازمان و مدیریت. چاپ سوم، تهران: انتشارات راه‌دان.
یعقوبی، نورمحمد؛ مقدمی، مجید و کیخا، عالمه. (1389). بررسی رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، سال 2، شماره 4، 64-96.
Abdelhadi, N., & Drachzahavy, A. (2012). Promoting patient care: work engagement as a mediator between ward service climate and patient-centred care. Journal of Advanced Nursing, 68(6), 1276-1287.
Ahmad, E. A., Hanadi, Y., Hamadi, S. A., Nazik, M., & Zakari, A. (2016). The work engagement of nurses in multiple hospital sectors in Saudi Arabia: a comparative study. Journal of Nursing Management, 24(4), 540-548.
Alkahtani, A.H. (2016). The influence of leadership styles on organizational commitment: the moderating effect of emotional intelligence. Business and Management Studies, 2(1), 23-34.
Arnold, K. A., Turner, N., Barling, J., Kelloway, E. K., & McKee, M. C. (2007). Transformational leadership and psychological well-being: the mediating role of meaningful work. Journal of Occupational Health Psychology, 12(3), 193-203.
Atefi, N., Abdullah, K.L. & Wong, L.P., et al. (2015). Factors influencing job satisfaction among registered nurses: a questionnaire survey in Mashhad, Iran. Journal of Nursing Management, 23(4), 448-458.
Attridge, M. (2009). Measuring and managing employee work engagement: a review of the research and business literature. Journal of Workplace Behavioral Health, 24(4), 383-398.
Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational culture. Public Administration Quarterly, 17, 112-121.
Buila, I., Martínez, E., & Matute, J. (2018). Transformational leadership and employee performance: The role of identification, engagement and proactive personality. International Journal of Hospitality Management, 77, 64-75.
Chai, D.S., Hwang, S.J., & Joo, B.K. (2017). Transformational leadership and organizational commitment in teams: The mediating roles of shared vision and team‐goal commitment. Performance Improvement Quarterly, 30(2), 137-158.
Chandra, T., & Priyono, P. (2016). The influence of leadership styles, work environment and job satisfaction of employee performance–studies in the school of SMPN 10 Surabaya. International Education Studies, 9(1), 131-140.
Chin, W. W. (1998). The partial least squares approach to structural equation modeling. In: G. A. Marcoulides (Ed.), Modern Methods for Business Research (295-358). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Christian, M.S., Garza, A.S., & Slaughter, J.E. (2011). Work engagement: A quantitative review and test of its relations with task and contextual performance. Personnel Psychology, 64(1), 89-136.
Cicolini, G., Comparcini, D., & Simonetti, V. (2014). Workplace empowerment and nurses' job satisfaction: a systematic literature review. Journal of Nursing Management, 22(7), 855-871.
Dai, Y-D., Zhuang, W-L., & Huan, T-C. (2019). Engage or quit? The moderating role of abusive supervision between resilience, intention to leave and work engagement. Tourism Management, 70, 69-77.
Datu, J.A.D., & Valdez, J.P.M. (2016), Psychological Capital predicts academic engagement and wellbeing in Filipino high school students. The Asia-Pacific Education Researcher, 25(3), 399-405.
Eva, G., Bernardo, M.J., Alfredo, R.M., Raquel, R.C. (2011). Role stress and personal resources in nursing: across-sectional study of burnout and engagement. International Journal of Nursing Studies, 48(4), 479-89.
Fournier, J., Lightfoot, N., Larocque, S., Johnson, J., & Eger, T. (2019).Theory of Nurse Practitioner Job Satisfaction. The Journal for Nurse Practitioners. Available online 2 February 2019, https://doi.org/10.1016/j.nurpra.2018.10.011.
Haghighi, F.B. (2016). The relationship between transformational leadership style and behavior of organizational citizen (case study: Ghavamin bank). International Journal of Learning and Development, 6(3), 80-91.
Henseler, J., Ringle, C.M., & Sinkovics, R.R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in International Marketing, 20, 277-320.
Ji, W.Y. (2016). The relationship among college students’ psychological capital, learning empowerment, and engagement. Learning and Individual Differences, 49, 17-24.
Karatepe, O.M., & Karadas, G. (2015). Do psychological capital and work engagement foster frontline employees’ satisfaction? A study in the hotel industry. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(6), 1254-1278.
Kim, M., Kim, A.C.H., Newman, J.I., Ferris, G.R., & Perrewé, P.L. (2019). The antecedents and consequences of positive organizational behavior: The role of psychological capital for promoting employee well-being in sport organizations. Sport Management Review, 22(1), 108-125.
Ladd, H.F. (2011). Teachers' perceptions of their working conditions: How predictive of planned and actual teacher movement? Educational Evaluation and Policy Analysis, 33(2), 235-261.
Laschinger, H.K.S., Wilk, P., Cho, J., & Greco, P. (2009). Empowerment, engagement and perceived effectiveness in nursing work environments: does experience matter? Journal of Nursing Management, 17(5) 636-46.
Li, X., Sanders, K., & Frenkel, S. (2012). How leader member exchange, work engagement and HRM consistency explain Chinese luxury hotel employees' job performance. International Journal of Hospitality Management, 31(4), 1059-1066.
Li, Y., Castaño, G., & Li, Y. (2018). Linking leadership styles to work engagement: The role of psychological capital among Chinese knowledge workers. Chinese Management Studies, 12(2), 433-452.
Lu, H., Barriball, K.L., & Zhang, X., et al. (2012). Job satisfaction among hospital nurses revisited: a systematic review. International Journal of Nursing Studies, 49(8), 1017-1038.
Luthans, F., & Youssef, C.M. (2004). Human, social, and now positive psychological capital management: Investing in people for competitive advantage. Organizational Dynamics, 33(2), 143-160.
Luthans, F., Youssef, C.M., & Avolio, B.J. (2007). Psychological capital. New York, NY: Oxford University Press.
Masten, A.S., & Reed, M-G. J. (2002). Resilience in development. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 74-88). London: Oxford University Press.
Nielsen, K., Randall, R., Yarker, J., & Brenner, S-O. (2008). The effects of transformational leadership on followers’ perceived work characteristics and psychological well-being: a longitudinal study. Work & Stress, 22(1), 16-32.
Pan, X., Mao, T., Zhang, J., Wang, J. & Su, P. (2017). Psychological capital mediates the association between nurses' practice environment and work engagement among Chinese male nurses. International Journal of Nursing Sciences, 4 (4), 378-383.
Park, S.A., & Ahn, S.H. (2015). Relation of Compassionate Competence to Burnout, Job Stress, Turnover Intention, Job Satisfaction and Organizational Commitment for Oncology Nurses in Korea. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention Apjcp, 16(13), 5463-5469.
Ross, E.J., Fitzpatrick, J. J., Click, E.R., Krouse, H.J., & Clavelle, J.T. (2014). Transformational leadership practices of nurse leaders in professional nursing associations. The Journal of Nursing Administration, 44(4), 201-206.
Ryff, C.D., & Singer, B. (2003). Flourishing under fire: Resilience as a prototype of challenged thriving. In C. L. M. Keyes, & J. Haidt (Eds.), Flourishing: Positive psychology and the life well-lived (pp. 15-36). Washington, DC: American Psychological Association.
Scheier, M.F., Carver, C.S., & Bridges, M.W. (1994). Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): A reevaluation of the life orientation test. Journal of Personality and Social Psychology, 67(6), 1063-1078.
Shanshan, W., & Yanhui, L. (2015). Impact of professional nursing practice environment and psychological empowerment on nurses' work engagement: test of structural equation modeling. Journal of Nursing Management, 23(3), 287-296.
Siller, J., Dolansky, M.A., Clavelle, J.T., & Fitzpatrick. J.J. (2016). Shared Governance and Work Engagement in Emergency Nurses. Journal of Emergency Nursing, 42(4), 325-330.
Snyder, C.R., Rand, K.L., & Sigmon, D.R. (2002). Hope theory. In C. R. Snyder, & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 257-276). New York, NY: Oxford University Press.
Spence, H.K., Grau, A.L., Finegan, J., & Wilk, P. (2011). Predictors of new graduate nurses' workplace well-being: testing the job demands-resources model. Health Care Management Review, 37(2), 175-186.
Stajkovic, A.D., & Luthans, F. (1998). Social cognitive theory and self-efficacy: Going beyond traditional motivational and behavioral approaches. Organizational Dynamic, 26(4), 62-74
Sweetman, D., & Luthans, F. (2010). The power of positive psychology: psychological capital and work engagement. In Bakker, A.B. and Leiter, M.P., Work Engagement: A Handbook of Essential Theory and Research, Psychology Press, Madison Avenue, NY, 54-68.
Tomietto, M., Comparcini, D., Simonetti, V., Pelusi, G., Troiani, S., Saarikoski, M. et al. (2016). Work-engaged nurses for a better clinical learning environment: a ward-level analysis. Journal of Nursing Management, 24(4), 475-482.
Vincent‐Höper, S., Muser, C., & Janneck, M. (2012). Transformational leadership, work engagement, and occupational success. Career Development International, 17(7), 663-682.
Wu, X., Li, J., Liu, G., Liu, Y., Cao, J., & Jia, Z. (2018). The effects of emotional labor and competency on job satisfaction in nurses of China: A nationwide cross-sectional survey. International Journal of Nursing Sciences, 5(4), 383-389.