اثر بخشی کاربرد گیاهان در محیط آموزش و بازی بر پرورش خلاقیت کودک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کار شناسی ارشد دانشگاه تبریز، گروه فضای سبز

2 دانشیاردانشگاه تبریز

3 استاد دانشگاه تبریز

4 استادیار دانشگاه تبریز

چکیده

هدف این تحقیق بررسی اثر بخشی  کاربرد گیاهان در محیط آموزش و بازی کودکان بر پرورش خلاقیت و زیر مؤلفه‌های آن است. جامعه آماری این پژوهش کودکان سنین پیش دبستانی واقع در شهر تبریز بود که با استفاده از روش غیر تصادفی و با توجه به محدودیت های موجود، یک مهدکودک با تعداد 30 نفر از کودکان 4-6 سال انتخاب و در گروه‌های آزمایش و کنترل و در هر گروه 15 نفر قرار داده شد. یکی از گروه‌ها به کلاسی که منظر داخلی آن با استفاده از گیاهان تغییر داده شده بود و گروه دیگر به کلاس معمولی منتقل شد و به مدت سه هفته در این شرایط قرار‌‌‌‌گرفتند. پرسشنامه خلاقیت عابدی جهت جمع آوری داده ها به کار برده شد و آزمون کوواریانس یک طرفه (ANCOVA) برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که کاربرد گیاهان در محیط بازی و یادگیری کودک بر خلاقیت کودک و نیز زیر مؤلفه بسط و انعطاف‌پذیری، تأثیر معنی داری داشت. به عبارت دیگر تفاوت معنی‌داری بین گروه کنترل و آزمایش در زیر مؤلفه بسط، انعطاف‌پذیری و خلاقیت کل مشاهده گردید ولی بر زیر مؤلفه سیالی و ابتکار تاثیر معنی داری نداشت. وجود گیاهان بر تولید جزییات (بسط) و تولید اندیشه‌های متنوع و غیر‌ معمول و ارائه راه حل‌های مختلف برای یک مسئله (انعطاف پذیری) تأثیر مثبت معنی داری داشته است. انتقال روح زنده طبیعت به فضاهای داخلی باعث ارتباط بین محیط بیرون و درون شده و موجب می‌شود تا انعطاف پذیری و خلاقیت وی تقویت گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of plants using in the educational and play environment on creativity improvement of child

نویسندگان [English]

  • Sonia Ahmadzadeh Beheshti 1
  • Saadollah Alizadeh Ajirlo 2
  • Jalil Babapour 3
  • Ahmad Hami 4
1 Department of Landscape Engineering- Tabriz University
2 University of Tabriz
3 University of Tabriz
4 University of Tabriz
چکیده [English]

The aim of this study is to investigate the effect of plants presence in the children education and play environment on the improvement of creativity and its sub-components. The sample was preschool children of Tabriz city and a due to some limitations a kindergarten was selected using a non-random method and a total number of 30 children with 4-6 years old were selected and divided into two groups (treatment and control group) of 15 individuals. One of the groups was moved to a classroom with modified interior landscape using plants, and the other one was held in ordinary classroom and retained there for 3 weeks. Abedi's questionnaire for creativity was used to collect the data and the one way covariance test was applied for analysis of the data. The results indicated that, the application of plants in child's play and learning environment had a significant effect on child's creativity, as well as the elaboration sub-component and flexibility. In other words, there was a significant difference between the elaboration, flexibility, and creativity component of control group and the treatment group, but on the component of the fluency and the originality had not significant effect. Plants presence had a significant positive effect on the production of details (elaboration), the creating of diverse and unusual thoughts, and the provision of various solutions for a problem (flexibility). The transfer of the living spirit of nature to the interior space causes the connection between the outdoor and indoor environment, which enhances his/her flexibility and creativity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • landscape
  • child
  • creativity
  • nature
  • environmental psychology
منابع
پارسا، محمد (1383). روانشناسی تربیتی. انتشارات سخن. تهران.
پارسامنش، فریبا و صبحی قراملکی ناصر (1392). تأثیر بازی‌های وانمودی شعر بر پرورش         خلاقیت کودکان، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره دوم، شماره چهارم، صفحات 143-157
تورنس، ئی پال (1372). استعدادها و مهارت‌های خلاقیت و راه‌های پرورش آنها. ترجمه قاسم زاده، حسن. تهران: نشر دنیای نو.
جمالی فیروزآبادی، محمود، سپهریان، حیدرزاده منوچهر و جلالی کشاورز، مریم، (1389). تأثیر روش‌های آموزش نقاشی بر افزایش خلاقیت کودکان، نشریه تحقیقات روانشناختی، 2(7)،111-104
سید عامری، میر حسن (1383). بررسی و مقایسه میزان توسعه شاخص‌های خلاقیت دانش آموزان دختر و پسر گروه سنی 8 سال با مقیاس تورنس با تاکید بر فعالیت‌های حرکتی، حرکت، 21، 110-122
شریعتمداری، علی (1376). روانشناسی تربیتی. انتشارات امیر کبیر. تهران
عظمتی، حمیدرضا و پرویزی، رضا (1395). اصول طراحی مؤثر در ارتقای خلاقیت دانش آموزان در فضاهای آموزشی. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 6(2)، 142-121
فزائی، سمیرا و عشایری، حسن (1397). تأثیر آموزش موسیقی بر خلاقیت کودکان 7 تا 9 ساله شهر تهران. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. جلد 24، شماره 1صفحه29-16
کرونر، و (1388). معماری برای کودکان، ترجمه دکتر احمد خوش نویس و المیر امیر رحیمی. نشر گنج هنر. تهران.
کریمی آذری، امیر رضا؛ حسینی، سید باقر و صدق پور، بهرام (1394). اصول طراحی فضای مسکونی با رویکرد ارتقا خلاقیت کودکان 7-3 ساله در ایران (نمونه موردی شهر تهران منطقه 4)، باغ نظر، 13(14): 34-19
گلکار، کورش (1380). مؤلفه‌های سازنده کیفیت طراحی شهری، نشریه علمی پژوهشی صفه، شماره 32، صفحات 65-38
مبینی، داوود،  پیرخائفی، علیرضا و زارع، حسین. (1389). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسأله بر ارتقای خلاقیت مهندسین با توجه به سنخ شخصیتی آنان. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی-سازمانی، 1(3):56-49
مهرعلی، اباذر(1392). نقش و جایگاه محیط زیست در رشد فکری و پرورش خلاقیت کودکان، اولین همایش ملی معماری، مرمت، شهرسازی و محیط زیست پایدار، همدان، انجمن ارزیابان محیط زیست هگمتانه
نقره کار، عبدالحمید، مظفر، فرهنگ و صالح، بهرام، (1388). پیمایش در تبیین اصول طراحی فضاهای آموزشی کودکان، نشریه آرمانشهر، شماره دو، 68-74
 
Aturupane, H., Glewwe, P., & Wisniewski, S. (2013). The impact of school quality, socioeconomic factors, and child health on students’ academic performance: evidence from Sri Lankan primary schools. Education Economics, 21(1), 2-37.
Clarke, T., & Costall, A. (2008). The emotional connotations of color: A qualitative investigation. Color Research & Application: Endorsed by Inter‐Society Color Council, The Colour Group (Great Britain), Canadian Society for Color, Color Science Association of Japan, Dutch Society for the Study of Color, The Swedish Colour Centre Foundation, Colour Society of Australia, Centre Français de la Couleur, 33(5), 406-410.
 
Costco,N. (2007). Developing evidence-based design: Environmental interventions for healthy development of young children in the outdoors. In C. Ward Thompson & P. Travlou (Eds.), Open space: People space (pp. 125–35). London, UK: Taylor and Francis.
 
Debby.M, Tim.C, Jane. H (2015). The learning grounds, guid for school, Evergreen, http://www.innovatieforganiseren.nl/files/2008/03/index.pdf
 
Dyment, J. E., & Bell, A. C. (2007). Grounds for movement: green school grounds as sites for promoting physical activity. Health education research, 23(6), 952-962.
 
Dziedziewicz, D., Gajda, A., & Karwowski, M. (2014). Developing children's
      intercultural competence and creativity. Thinking Skills and Creativity, 13, 32-42.
 
Faber Taylor, A., & Kuo, F. E. (2009). Children with attention deficits concentrate better after walk in the park. Journal of attention disorders, 12(5), 402-409
 
Friedman, R. S., & Förster, J. (2010). Implicit affective cues and attentional tuning: an integrative review. Psychological bulletin, 136(5), 875.
 
Frumkin, H. & Fox, J. (2011). Contact with Nature. In A. L. Dannenberg, H., Frumkin, R. J. Jackson (Eds), Making Healthy Places: Designing and Building for Health, Well-being, and Sustainability (pp.106- 228). Washington: Island Press.
 
Hayward، D. G. Rothenberg، M. Beasley، R. (1973) School aged children in three urban playgrounds, City University of N. Y. Housing Devlopm. Direc. children at play. London،Her Maj. Stat. office
 
Helphand, K. I. (2015). Defiant gardens. Journal of Landscape Architecture, 10(1), 26-35.
Hodson, C. B., & Sander, H. A. (2017). Green urban landscapes and school-level academic performance. Landscape and Urban Planning, 160, 16-27.
 
Karakelle, S. (2009). Enhancing fluent and flexible thinking through the creative drama process. Thinking Skills and Creativity, 4(2), 124-129.
 
Kuo, F. E. (2001). Coping with poverty: Impacts of environment and attention in the inner city. Environment and behavior, 33(1), 5-34.
 
Lichtenfeld, S., Elliot, A. J., Maier, M. A., & Pekrun, R. (2012). Fertile green: Green facilitates creative performance. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(6), 784-797.
 
Li, D., & Sullivan, W. C. (2016). Impact of views to school landscapes on recovery from stress and mental fatigue. Landscape and urban planning, 148, 149-158.
 
Matsuoka, R. H. (2010). Student performance and high school landscapes: Examining the links. Landscape and urban planning, 97(4), 273-282.
 
Moore, R. C., & Cooper Marcus, C. (2008). Healthy planet, healthy children: Designing nature into the daily spaces of childhood. Biophilic design: The theory, science, and practice of bringing buildings to life, 385.
 
Moran III, J. D., Sawyers, J. K., & Moore, A. J. (1988). Effects of structure in instruction and materials on preschoolers' creativity. Home economics research journal, 17(2), 148-152.
 
Oppezzo, M., & Schwartz, D. L. (2014). Give your ideas some legs: The positive effect of walking on creative thinking. Journal of experimental psychology: learning, memory, and cognition, 40(4), 1142.
 
Runco, M. A., & Johnson, D. J. (2002). Parents' and teachers' implicit theories of children's creativity: A cross-cultural perspective. Creativity research journal, 14(3-4), 427-438.
 
Schutte, A. R., Torquati, J. C., & Beattie, H. L. (2017). Impact of urban nature on executive functioning in early and middle childhood. Environment and Behavior, 49(1), 3-30.
 
Staempfli, M.B., 2009. Reintroducing adventure into children’s outdoor play environments. Environment and Behavior, 41 (2), 268-280.
 
Sullivan, W. C., Kuo, F. E., & Depooter, S. F. (2004). The fruit of urban nature: Vital neighborhood spaces. Environment and behavior, 36(5), 678-700.
 
Wells, N. M., & Evans, G. W. (2003). Nearby nature: A buffer of life stress among rural children. Environment and behavior, 35(3), 311-330.
 
Wu, C. D., McNeely, E., Cedeño-Laurent, J. G., Pan, W. C., Adamkiewicz, G.,   Dominici, F., ... & Spengler, J. D. (2014). Linking student performance in  Massachusetts elementary schools with the “greenness” of school surroundings using remote sensing. PloS one, 9(10), e108548.
 
Yoon, C. H. (2017). A validation study of the Torrance Tests of Creative Thinking with a sample of Korean elementary school students. Thinking Skills and Creativity, 26, 38-50.