ملاحظات نظری و عملی در آزمون سیالی کلامی فارسی: مرور نظام مند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه روانشناسی دانشگاه تبریز

2 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه تبریز

3 گروه علوم اعصاب ترجمه ای، پژوهشکده علوم شناختی تهران، ایران انستیتو تحقیقات مغز لاریت، تولسا، اوکلاهما، ایالات متحده امریکا

چکیده

فرآیند هنجاریابی و انطباق فرهنگی آزمون های سیالی کلامی در زبان فارسی و فرهنگ ایران، بیانگر تنوع سلایق و البته خطاهای محتوایی و روش شناختی است. هدف مقاله مروری حاضر بررسی مطالعات ایرانی در زمینه سیالی کلامی از نظر ساختار و محتوا؛ و در نهایت، معرفی آزمون سیالی کلامی متناسب با فرهنگ ایرانی و زبان فارسی برپایه دانش و یافته های موجود بود. در یک طرح مرور نظام مند، 35 مطالعه با در نظر گرفتن ملاک های ورود و خروج، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده دست کم شش نسخه از آزمون سیالی کلامی برای جمعیت ایرانی بود که در گروه ها و جمعیت های مختلف اجرا شده بودند و هر کدام نقاط قوت و ضعف بخصوص خود را داشتند. همچنین نسخه جدیدی برگرفته از داده های خام مطالعه قاسمیان شیروان و همکاران (2018) به عنوان نسخه استاندارد آزمون سیالی کلامی معرفی گردید که بیشترین تناسب را با معیارهای تدوین آزمون داشت. به نظر می رسد با توجه به نقش پررنگ سیالی کلامی نه تنها در توانمندی های زبانی، بلکه در کارکردهای شناختی عام، وجود یک آزمون واحد برای سنجش سیالی کلامی در جمعیت های بالینی و غیربالینی و مقایسه کارآمد آن ها برای مقاصد پژوهشی و درمانی ضروری بود و آزمون حاضر می تواند مبنای مطالعات بعدی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Theoretical and Applied Considerations in Persian Verbal Fluency Task: A Systematic Review

نویسندگان [English]

  • Mostafa Zarean 1
  • Zohreh Bahalouei 2
  • Hamed Ekhtiari 3
1 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Department of Translational Neuroscience, Institute for Cognitive Sciences Studies, Tehran, Iran Laureate Institute for Brain Research: Tulsa, Oklahoma, US
چکیده [English]

The process of standardization as well as cultural adaptation of verbal fluency tasks in Farsi language and Iranian culture shows diversity along with some content and methodological failoures. The present study is aimed at the investigation of Iranian researches on the structure and content of verbal fluency. In a systematic review, 35 studies enrolled to the project based on inclusion and exclusion criteria. Resultes showed that there were atleast 6 different versions of verbal fluency tasks for Iranian population with their underlying pros and cons. The new version of verbal fluency task based on the data from Ghasemian-Shiervan et al (2018) is also been introduced as a standardized version with the highest appropriateness to the test production procedures. Given the important role of verbal fluency in not only the language capabilities, but also in the common cognitive functions, there was a need for a unique task for assessing verbal fluency in clinical and non-clinical populations along with effective comparisons for research and practice purposes, and the presented task could be a basis for future studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • verbal fluency
  • letter fluency
  • category fluency
  • psychological assessment
  • systematic review

مراجع

منابع
ابراهیمی پور، مونا (1393). آزمون روانی گفتار. تهران: قلم علم.
بنازاده، نبی؛ خلیلی، نوید؛ مظهری، شهرزاد و اناری دخت، فاطمه (1396). پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس غربالگری نقایص شناختی در روان پزشکی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک. مجله مطالعات بالینی دانشکده پزشکی افضلی پور. 2(1-2): 14-22.
بهرامی، هاجر؛ نجاتی، وحید؛ پوراعتماد، حمیدرضا و فتح آبادی، جلیل (1391). مقایسه روانی کلامی آوایی و معنایی در مبتلایان به لکنت رشدی و افراد سالم. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان. 14(6): 1-6.
خدامی، سیده مریم؛ موسوی، سیده زهره؛ جعفری، ریحانه؛ دادگر، هوشنگ و معروفی زاده، سامان (1396). مقایسه عملکرد روانی کلامی در کودکان دارای ناتوانی یادگیری و کودکان بهنجار. فصلنامه علمی – پژوهشی طب توانبخشی. 6(1): 9-18.
دادگر، هوشنگ؛ شاه بیگی، سعید؛ نیکبخت، داریوش؛ مالمیر، فرزانه و اکرمی، زهرا (1393). مقایسه خوشه سازی و انتقال بین مقوله های معنایی و واجی در بیماران مبتلا به پارکینسون و افراد بهنجار. شنوایی شناسی. 23(2): 42-48.
رادفر، فرهاد؛ نجاتی، وحید و فتح آبادی، جلیل (1395). تاثیر توانبخشی شناختی بر حافظه ی کاری و روانی کلامی دانش آموزان نارساخوان: یک مطالعه تک موردی. اندیشه و رفتار روان شناسی بالینی. 11(40): 17-26.
عمید، حسن (1390). فرهنگ فارسی عمید. تهران: انتشارات آگاه.
کاظمی، رضا؛ قدم پور، عزت الله؛ رستمی، رضا؛ خمامی، ساناز و رضایی، مهدی (1396). بررسی اثربخشی تحریک دو طرفه مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای بر روی عملکرد شناختی بیماران مبتلا به افسردگی دو قطبی. فصلنامه روانشناسی شناختی. 5(3): 47-56.
کرمی نوری، رضا؛ مرادی، علیرضا؛ اکبری زردخانه، سعید و غلامی، علیرضا (1387آ). بررسی تحول سیالی واژگان کلامی و مقوله ای در کودکان دوزبانه ترک – فارس و کرد - فارس. تازه های علوم شناختی. 10(2): 49-60.
کرمی نوری، رضا؛ مرادی، علیرضا؛ اکبری زردخانه، سعید و غلامی، علیرضا (1387ب). بررسی تحول سیالی واژگان کلامی و مقوله ای در گفتار کودکان فارسی زبان. نوآوری های آموزشی. 7(25): 97-118.
محمدی ثابت، وحیده؛ یادگاری، فریبا و فروغان، مهشید (1395). بررسی روانی واجی و روانی معنایی در سالمندان سالم فارسی زبان. نشریه سالمند. 11(2): 290-299.
مظاهری، سمیرا؛ شمس پر، لیلا؛ رضایی، محمد و ویسی، فرزاد (1393). بررسی تأثیر سنوات تحصیلی و جنسیت روی روانی واجی. مجله علمی پژوهشی پژوهان. 12(3): 37-44.
موسوی، سیده زهره؛ مهری، آذر؛ یوسفی، نگین و معروفی زاده، سامان (1394). بررسی عملکرد روانی کلامی در بزرگسالان دوزبانه و تک زبانه. فصلنامه علمی- پژوهشی طب توانبخشی. 4(2): 53-61.
مهری، آذر؛ موسوی، سیده زهره؛ مرادی، پژمان؛ کریمی یارندی، کوروش؛ معروفی زاده، سامان و کیهانی، محمدرضا (1395). مقایسه روانی کلامی و نامیدن در مواجهه در بیماران مبتلا به ضربه مغزی. فصلنامه علمی – پژوهشی طب توانبخشی. 6(3): 194-202.
نجاتی، وحید (1391). ارتباط بین حافظه فعال و روانی کلامی در سالمندان. پژوهش در علوم توانبخشی. 8(3): 412-418.
نجاتی، وحید و ایزدی نجف آبادی، سارا (1391). اختلال روانی کلامی و حافظه کاری بستگان درجه یک کودکان مبتلا به اوتیسم. دانشگاه علوم پزشکی گرگان. 3: 109-114.
نجاتی، وحید و رحیم زاده، فرشته (1387). مقایسه روانی کلامی آوایی و معنایی در سالمندان. روان شناسی کاربردی. 2(2-3): 538-548.
نظری، سمیه و سیاحی، حیدر (1393). مقایسه سیالی کلامی آوایی و معنایی در دانش آموزان نارساخوان. تعلیم و تربیت استثنایی. 124(2): 18-24.
نیکدل، فریبرز؛ کرمی نوری، رضا و عرب زاده، مهدی (1388). بررسی نقش خودکارآمدی حافظه بر عملکرد حافظه رویدادی و معنایی. تازه های علوم شناختی. 11(2): 19-26.
Aita, S. L., Beach, J. D., Taylor, S. E., Borgogna, N. C., Harrell, M. N., & Hill, B. D. (2019). Executive, language, or both? An examination of the construct validity of verbal fluency measures. Applied Neuropsychology: Adult, 26(5), 441-451.
Ardila, A. (2020). A cross-linguistic comparison of category verbal fluency test (ANIMALS): a systematic review. Archives of Clinical Neuropsychology, 35(2), 213-225.
Asefi, M., Nejati, V., & Sharifi, M. (2017). The Effect of Cognitive Rehabilitation on the Improvement of Language Skills in 9-12 Years Old Children with Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. Journal of Rehabilitation Sciences & Research, 4(4), 89-96.
Barron-Linnankoski, S., Reinvall, O., Lahervuori, A., Voutilainen, A., Lahti-Nuuttila, P., & Korkman, M. (2015). Neurocognitive performance of children with higher functioning autism spectrum disorders on the NEPSY-II. Child Neuropsychology, 21(1), 55-77.
Basagni, B., Luzzatti, C., Navarrete, E., Caputo, M., Scrocco, G., Damora, A., & Avesani, R. (2017). VRT (verbal reasoning test): a new test for assessment of verbal reasoning. Test realization and Italian normative data from a multicentric study. Neurological Sciences, 38(4), 643-650.
Bechtoldt, H. P., Benton, A. L., & Fogel, M. L. (1962). An application of factor analysis in neuropsychology. The Psychological Record, 12(2), 147-156.
Benton, A. L., & Hamsher, K. (1978). Multilingual aphasia examination manual. Iowa City: University of Iowa.
Bertola, L., Mota, N. B., Copelli, M., Rivero, T., Diniz, B. S., Romano-Silva, M. A., ... & Malloy-Diniz, L. F. (2014). Graph analysis of verbal fluency test discriminate between patients with Alzheimer's disease, mild cognitive impairment and normal elderly controls. Frontiers in aging neuroscience, 6, 185.
Burhanullah, M. H., Tschanz, J. T., Peters, M. E., Leoutsakos, J. M., Matyi, J., Lyketsos, C. G., ... & Rosenberg, P. B. (2020). Neuropsychiatric symptoms as risk factors for cognitive decline in clinically normal older adults: the cache county study. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 28(1), 64-71.
Cattaneo, Z., Pisoni, A., Gallucci, M., & Papagno, C. (2016). tDCS effects on verbal fluency: A response to Vannorsdall et al (2016). Cognitive and Behavioral Neurology, 29(3), 117-121.
Chabok, S. Y., Kapourchali, S. R., Leili, E. K., Saberi, A., & Mohtasham-Amiri, Z. (2012). Effective factors on linguistic disorder during acute phase following traumatic brain injury in adults. Neuropsychologia, 50(7), 1444-1450.
Charernboon, T., & Chompookard, P. (2019). Detecting cognitive impairment in patients with schizophrenia with the Addenbrooke’s Cognitive Examination. Asian journal of psychiatry, 40, 19-22.
Cralidis, A., & Lundgren, K. (2014). Component analysis of verbal fluency performance in younger participants with moderate-to-severe traumatic brain injury. Brain injury, 28(4), 456-464.
Dadgar, H., Khatoonabadi, A. R., & Bakhtiyari, J. (2013). Verbal fluency performance in patients with non-demented Parkinson's disease. Iranian journal of psychiatry, 8(1), 55.
Darestani, A. A., Davarani, M. N., Hassani-Abharian, P., Zarrindast, M. R., & Nasehi, M. (2020). The therapeutic effect of treatment with RehaCom software on verbal performance in patients with multiple sclerosis. Journal of Clinical Neuroscience, 72, 93-97.
dos Santos, K. P., & de Oliveira Santana, A. P. (2015). Teste de fluência verbal: uma revisão histórico-crítica do conceito de fluência. Distúrbios da Comunicação, 27(4), 807-818.
Ebrahimipour, M., Motamed, M. R., Ashayeri, H., Modarresi, Y., & Kamali, M. (2016). Developing the Persian version of the homophone meaning generation test. Medical journal of the Islamic Republic of Iran, 29, 335-343.
Ebrahimipour, M., Shahbeigi, S., Jenabi, M., Amiri, Y., & Kamali, M. (2008). Verbal fluency performance in patients with multiple sclerosis. Iranian Journal of Neurology, 7(1), 138-42.
Ebrahimipour, M., Weisi, F., Rezaei, M., Motamed, M. R., Ashayeri, H., Modarresi, Y., & Kamali, M. (2017). Word finding difficulties in multiple sclerosis. Neurology Asia, 22(2), 143-148.
Eddy, C. M., Shapiro, K., Clouter, A., Hansen, P. C., & Rickards, H. E. (2017). Transcranial direct current stimulation can enhance working memory in Huntington's disease. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, 77, 75-82.
Fanid, L. M., Shahrokhi, H., & Amiri, S. (2017). Verbal Fluency is Related to Theory of Mind: Comparison in Control Children and with Autism Spectrum Disorder. International Neuropsychiatric Disease Journal, 9(3), 1-9.
Ferrett, H. L., Carey, P. D., Baufeldt, A. L., Cuzen, N. L., Conradie, S., Dowling, T., ... & Thomas, K. G. (2014). Assessing phonemic fluency in multilingual contexts: Letter selection methodology and demographically stratified norms for three south African language groups. International Journal of Testing, 14(2), 143-167.
Formanek, T., Kagstrom, A., Winkler, P., & Cermakova, P. (2019). Differences in cognitive performance and cognitive decline across European regions: a population-based prospective cohort study. European Psychiatry, 58, 80-86.
Ghanavati, E., Salehinejad, M. A., Nejati, V., & Nitsche, M. A. (2019). Differential role of prefrontal, temporal and parietal cortices in verbal and figural fluency: Implications for the supramodal contribution of executive functions. Scientific reports, 9(1), 1-10.
Gauthier, C. T., Duyme, M., Zanca, M., & Capron, C. (2009). Sex and performance level effects on brain activation during a verbal fluency task: a functional magnetic resonance imaging study. Cortex, 45(2), 164-176.
Ghasemian-Shirvan, E., Shirazi, S. M., Aminikhoo, M., Zarean, M., & Ekhtiari, H. (2018). Preliminary normative data of Persian phonemic and semantic verbal fluency test. Iranian journal of psychiatry, 13(4), 288-295.
Ghoreishi, Z. S., Azimian, M., Khorrami, B. A., Rafiee, S. M., Alaghband, R. J., Salavati, M., ... & Mohammadi, S. V. (2014). Lexical access in Persian normal speakers: Picture naming, Verbal fluency and Spontaneous speech. Iranian Rehabilitation Journal, 12(20), 16-20.
Goldstein, G., Allen, D. N., & DeLuca, J. (2019). Adult comprehensive neuropsychological assessment. In Handbook of Psychological Assessment (pp. 227-273). Academic Press.
Goldstein, S., & Naglieri, J. A. (Eds.). (2014). Handbook of executive functioning. Springer Science + Business Media. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-8106-5
Gollan, T. H., Montoya, R. I., & Werner, G. A. (2002). Semantic and letter fluency in Spanish-English bilinguals. Neuropsychology, 16(4), 562–576. https://doi.org/10.1037/0894-4105.16.4.562
Gordon, J. K., Young, M., & Garcia, C. (2018). Why do older adults have difficulty with semantic fluency?. Aging, Neuropsychology, and Cognition, 25(6), 803-828.
Guzzetti, S., Mancini, F., Caporali, A., Manfredi, L., & Daini, R. (2019). The association of cognitive reserve with motor and cognitive functions for different stages of Parkinson's disease. Experimental gerontology, 115, 79-87.
Ito, E., & Hatta, T. (2006). Reliability and validity of Japanese verbal fluency test. Japanese Journal of Neuropsychology, 22, 146-152.
Jaimes-Bautista, A. G., Rodriguez-Camacho, M., Martinez-Juarez, I. E., & Rodriguez-Agudelo, Y. (2019). Quantitative and qualitative analysis of semantic verbal fluency in patients with temporal lobe epilepsy. Neurología (English Edition), 35(1), 1-9.
Kavé, G., & Sapir-Yogev, S. (2020). Associations between memory and verbal fluency tasks. Journal of Communication Disorders, 83, 105968.
Kavé, G., & Yafé, R. (2014). Performance of younger and older adults on tests of word knowledge and word retrieval: Independence or interdependence of skills?. American Journal of Speech-Language Pathology, 23, 36-45.
Kormi-Nouri, R., Moradi, A. R., Moradi, S., Akbari-Zardkhaneh, S., & Zahedian, H. (2012). The effect of bilingualism on letter and category fluency tasks in primary school children: Advantage or disadvantage?. Bilingualism: Language and cognition, 15(2), 351-364.
Lezak, M. D., Howieson, D. B., & Loring, D.W. (2012). Neuropsychological assessment (5th Ed.). New York: Oxford University Press.
Malek, A., Hekmati, I., Amiri, S., Pirzadeh, J., & Gholizadeh, H. (2013). Designing and standardization of Persian version of verbal fluency test among Iranian bilingual (Turkish-Persian) adolescents. Journal of Annual Reviews Clinical Medicine, 1, 32-42.
Mardani, N., Jalilevand, N., Ebrahimipour, M., & Kamali, M. (2019). Clustering and Switching Strategies in Verbal Fluency Tasks: Comparison between Amyotrophic Lateral Sclerosis (ALS) and Healthy Controls. Journal of Rehabilitation Sciences & Research, 6(1), 21-26.
Mazhari, S., Keshvari, Z., Sabahi, A., & Mottaghian, S. (2015). Assessment of cognitive functions in methadone maintenance patients. Addiction & health, 7(3-4), 109.
Miotto, E. C., Cinalli, F. Z., Serrao, V. T., Benute, G. G., Lucia, M. C. S., & Scaff, M. (2010). Cognitive deficits in patients with mild to moderate traumatic brain injury. Arquivos de neuro-psiquiatria, 68(6), 862-868.
Mitrushina, M., Boone, K. B., Razani, J., & D’Elia, L. F. (2005). Handbook of Normative Data for Neuropsychological Assessment (2nd Ed.). New York: Oxford University Press.
Mousavi, S. Z., Mehri, A., Maroufizadeh, S., & Koochak, S. E. (2014). Comparing Verb Fluency with Verbal Fluency in Patients with Alzheimer's Disease. Middle East Journal of Rehabilitation and Health, 1(2).
Ogura, A., Watanabe, H., Kawabata, K., Ohdake, R., Tanaka, Y., Masuda, M., ... & Bagarinao, E. (2019). Semantic deficits in ALS related to right lingual/fusiform gyrus network involvement. EBioMedicine, 47, 506-517.
Ramezani, A., Alvani, S. R., Lashai, M., Rad, H., Houshiarnejad, A., Razani, J., & Cagigas, X. (2020). Case study of an Iranian-American neuropsychological assessment in the surgical setting: role of language and tests. Applied Neuropsychology: Adult, 1-6.
Satarian, F., Mehri, A., & Jalaie, S. (2018). Correlation of INECO Frontal Screening with Verbal Fluency Tasks and MMSE in Persian Healthy Population. Journal of Modern Rehabilitation, 12(1), 21-30.
Soltani, M., Dehcheshmeh, S. F. E., Moradi, N., Hajiyakhchali, A., Majdinasab, N., & Latifi, S. M. (2018). Comparing Executive Functions in Bilinguals and Monolinguals Suffering from Relapsing-Remitting Multiple Sclerosi. Journal of Modern Rehabilitation, 12(2), 133-139.
Spreen, O., & Benton, A. L. (1969). Neurosensory center comprehensive examination for Aphasia: manual of instructions (NCCEA). Victoria, BC: University of Victoria.
Thurstone, L. L., & Thurstone, T. G. (1962). Chicago Tests of Primary Mental Abilities (Rev). Science research associates, Chicago.
Torralva, T., Laffaye, T., Báez, S., Gleichgerrcht, E., Bruno, D., Chade, A., ... & Roca, M. (2015). Verbal fluency as a rapid screening test for cognitive impairment in early Parkinson’s disease. The Journal of neuropsychiatry and clinical neurosciences, 27(3), 244-247.
Tröger, J., Linz, N., König, A., Robert, P., Alexandersson, J., Peter, J., & Kray, J. (2019). Exploitation vs. exploration-computational temporal and semantic analysis explains semantic verbal fluency impairment in Alzheimer's disease. Neuropsychologia, 131, 53-61.
Trojsi, F., Caiazzo, G., Siciliano, M., Femiano, C., Passaniti, C., Russo, A., ... & Tedeschi, G. (2019). Microstructural correlates of Edinburgh Cognitive and Behavioural ALS Screen (ECAS) changes in amyotrophic lateral sclerosis. Psychiatry Research: Neuroimaging, 288, 67-75.
Van Dijk, F. E., Mostert, J., Glennon, J., Onnink, M., Dammers, J., Vasquez, A. A., ... & Buitelaar, J. K. (2017). Five factor model personality traits relate to adult attention-deficit/hyperactivity disorder but not to their distinct neurocognitive profiles. Psychiatry research, 258, 255-261.
Wauters, L., Marquardt, T., & Muñoz, M. L. (2020). Verbal fluency in three Spanish-English bilingual speakers with TBI. Journal of Communication Disorders, 84, 105971.
Weckerly, J., Wulfeck, B., & Reilly, J. (2001). Verbal fluency deficits in children with specific language impairment: Slow rapid naming or slow to name? Child Neuropsychology, 7(3), 142-152.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اسفند 1398
  • تاریخ بازنگری: 01 تیر 1399
  • تاریخ پذیرش: 12 تیر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار