اثربخشی مشاوره گروهی رویکرد مبتنی برپذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روانشناختی و معناداری زندگی زنان نابارور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه مشاوره و راهنمایی، تهران (نویسنده مسئول) Email:m.nosrati.b@gmail.com

2 استاد، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روانشناختی و معناداری زندگی زنان نابارور شهر تبریز است. طرح پژوهش شبه­آزمایشی و از نوع طرح پیش­آزمون- پس­آزمون بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان نابارور مراجعه­کننده به کلینیک تخصصی ناباروری میلاد تبریز در بهار سال 1394 بود که با توجه به سیال بودن جامعه تعداد تقریبی 150 نفر برآورد شد که همگی مورد ارزیابی پرسشنامه پذیرش و تعهد (AAQ-II) و معناداری و ارزشمندی زندگی (LRQ) قرار گرفتند. 85 نفر از این بین در هر دو آزمون نمره­ایی پایین­تر از میانگین داشتند که 30 نفر از آنها به روش نمونه­گیری تصادفی ساده برای پژوهش انتخاب شدند و به­صورت تصادفی در 2  گروه آزمایش و گواه قرار گـرفتند. پس از ریزش، در نهایت دو گروه 12 نفره مورد بررسی قرار گرفتند. برای گروه آزمایشی پروتکل هشت جلسه‌ایی مشاوره گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد ارائه شد و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. بعد از اجرای مشاوره گروهی، هر دو گروه توسط پرسشنامه­ها مورد آزمون قرار گرفتنه و پس از گذشت زمان چهل روزه مورد پیگیری قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل از واریانس بین-درون آزمودنی­های آمیخته (SP Anova) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و معناداری زندگی زنان نابارور در اثربخشی دارد و نتایج در طول دوره پیگیری نیز معنادار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness Group Counseling Based on Acceptance and Commitment therapy in Psychological Flexibility and Meaningful life of Infertile Women

نویسندگان [English]

  • Maryam Nosrati Beghzadeh 1
  • Simin Hosseinian 2
1 M.A Student, Consulting, Islamic AzaD University, Tehran, Iran (Correspondign Auther), Email:m.nosrati.b@gmail.com
2 Ph.D, Professor, Consulting, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Alzahara University, Tehran, Iran
منابع
انوری، محمدحسن؛ ابراهیمی، امراله؛ نشاط­دوست، حمیدطاهر؛ افشار، حمید و احمد عابدی (1393). اثر بخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر پذیرش درد، اضطراب مرتبط با درد و شدت درد بیماران مرد مبتلا به درد مزمن، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده پزشکی اصفهان. دوره 32، 259.
ایزدی، راضیه و محمدرضا عابدی (1393). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، تهران: جنگل.
ایراندوست، فروزان؛ صفری، سهیلا؛ نشاط­دوست، حمید طاهر و محمدعلی نادی (1394). اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرتبط با درد و افسردگی زنان مبتلا به کمردرد مزمن. مجله علوم رفتاری، 9(1)، 2-10.
پورحقیقی، حمزه و شهره شیرودی (1388). تأثیر درمان شناختی رفتاری در کاهش میزان اضطراب زنان نابارور. زن و مطالعات خانواده. دوره دوم، شماره 5.
کوچکسرایی، فاطمه؛ حسن­پور، شیرین؛ بانی، سهیلا و مژگان میرغفوروند (1392). سلامت روان و ارتباط آن با حمایت اجـتماعی ادراک شده در زوجین نابارور مراجـعه­کننده به بیمارستان الزهرا تبریز 1392. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
جنیدی، الهام؛ نورانی سعدالدین، شهلا؛ مخبر، نغمه و محمدتقی شاکری (1386). مقایسه خشنودی زناشویی در زنان بارور و نابارور مراجعه­کننده به مراکز دولتی شهر مشهد. مجله روان­شناسی بالینی. 86-85.
جوکار،بهرام. نصیری، حبیب اله (1387). معناداری زندگی، امید، رضایت از زندگی و سلامت روان در زنان. مجله پژوهش زنان. دوره 6 ، شماره2.
چوب­فروش، آزاده، کلانتری،  مهرداد و حسین مولوی (1388). اثربخشی مدیریت شناختی رفتاری استرس بر بهزیستی ذهنی زنان نابارور. مجله روانشناسی بالینی، 4: 1-9.
عباسی، ایمانه؛ فتی، لادن؛ مولودی، رضا و حمید ضرابی (1391). کفایت روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه پذیرش و عمل- نسخه دوم. مجله روش­ها و مدل­های روان­شناختی،10(2): 65-80.
علمداری، الهه (1392). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر رضایت زناشویی و کیفیت زندگی زوجین نابارور. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی بالینی دانشگاه محققی اردبیلی.
قرایی اردکانی، شایسته؛ آزادفلاح، پرویز و سیدعباس تولایی (1391). اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد درمانی در کاهش تجربه درد زنان مبتلا به سردرد مزمن. فصلنامه روانشناسی بالینی، 4(2)، 39-50.
فرانکل (1393). انسان در جستجوی معنی. ترجمه مهین میلانی. تهران: انتشارات درسا.
هنرپروران، نازنین؛ میرزایی­­کیا، نیری، لطفی (1393). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. مشهد:امید مهر.
راستی، مریم؛ حسن زاده، رمضان و بهرام میرزاییان (1391). مقایسه ویژگی­های شخصیت و شادکامی در بین زنان بارور و نابارور. فصلنامه سلامت خانواده، 1(2)، 27-33.
محبت بهار، سحر؛ اکبری، محمداسماعیل؛ ملکی، فاطمه و محمد مرادی­جو (1393). اثربخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان. مجله اندیشه و رفتار، 9(34)، 17-26.
نریمانی، محمد؛ علمداری، الهه و عباس ابوالقاسمی (1393). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی زنان نابارور. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 4(3)، 387-405.
نصرتی، مریم و حسینیان سیمین (1394). اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روانشناختی و معناداری زندگی زنان نابارور. پایان­نامه کارشناسی ارشد. علوم تحقیقات تهران.
عرب نامی، مصطفی (1393). اثربخشی گروه درمانی با رویکردهای موج سوم رفتار درمانی؛ پذیرش و تعهد (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) و درمان دیالکتیک (DBT) بر کاهش رفتارهای بزهکارانه در زندانیان شهرستان نیشابور. اولین کنگره سراسری موج سوم درمان­های رفتاری، تهران.
مجدی، فیروزه (1389). بررسی رابطه معناداری زندگی و شیوه­های فرزندپروری مادران و اختلالات رفتاری کودکان. پایان­نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه اصفهان.
هاشمی­نسب علی­آبادی، محسن (1393). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر کاهش علایم اختلال اضطراب فراگیر. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی بالینی دانشگاه تبریز.
Arch, J.J, Eifert, G,H., Davies, C., Vilardaga, J.C.P., Rose, R.D., & Craske, M.G (2012, May7). Randomized Clinical Trail of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) Versus Acceptance and Cmmitment Therapy (ACT) for Mixed Anxiety Disorders. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 17, 1-16.
Baumeister, R.F. (2005). The cultural animal: Human nature, meaning, and social life. New Templeton A, Fraser C, Thompson B. Infertility—epidemiology and referral prACTice. Human Reproduction. 1991; 6(10): 1391-94.
Bond, F.W, Hayes, S.C, Zettle, R.D. (2011). Preliminary psychometric properties of the acceptance andaction questionnaire-II: a revised measure of psychogical inflexibility and experiential avoidance. Behaviour. (42): 676-688.
Bond, F.W., Hayes, S.C., & Barnes-Homes, D. (2006). Psychological flexibility, act, and organizational behaviour. Journal of Organizational Behavior Management, 26, 25-54.
Brown G.K, Nicassio PM, Wallston KA. (1989). Pain Coping Strategies and Depression in Rheumatoid Arthritis. J Consult Clin Psychol; 57: 65-27.
Brucker,  PS,  Mckeny, PC. (2004). Support from Health Care Providers and the Psychological Adjustment of Individuals Experiencing Infertility. Obstet Genecol Neonatal Nurs, 33(5), 597-603.
Campbell-Sills, L., Cohan, S.L., & Stein, M.B. (2006). Relationship of resilience to personality, coping, and psychiatric symptoms in young adults. Behavior Research and Therapy, 44(4), 585–599.
Ciarrochi, J. Bilich, L., & Godsel, C. (2010).  Psychological flexibility as a mechanism of change in Acceptance and Commitment Therapy. In Ruth Baer’s (Ed), Assessing Mindfulness and Acceptance: Illuminating the Processes of Change. (pp. 51-76). New Harbinger Publications, Inc.: Oakland, CA.
Conner, K.M., & Davidson, J.R.T (2003).  Development of a new resilience scale: The Conner-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76-82.
Eifert, G.H., Forsyth, J.P., Arch, J., Espejo, E., Keller, M., & Langer, D. (2009). Acceptance and Commetment Therapy for Anxiety Disorders: Three Case studies Exemplifying Unified treatment protocol. Cognitive and Behavioral Practice: 16, 368-385.
Feldman, D.B., Snyder C.R. (2005). Hope and the Meaningful Life: Theoreical and Empirical Associations between Goal-directed Thinking and Life Meaning, Journal of Social and Clinical Psychology, 24, 401-421.
Funchs, C., Lee, J., Roemer, L., & Orsillo, SM. (2013). Using mindfulness- and Acceptance- Based Treatments with Clients from non-dominant Cultural and/or marginalized Backgrounds: Clinical Considerations, Meta-analysis Findings, and Introduction to Special Series. Cognitive and Behavioral Practice, Sepcial Issue: Clinical Considerations in Using Acceptance- and mindfulness- Based Treatments with Diverse Populations. 20, 1-12.
Garabye, Sh., Ardakane, P., Azadfallah. Tolaye, Seyd Abas (2011). effectiveness of admission and therapy commitment approaches in decrease pain of women suffering from chronic headache. Clinical psychological quarterly, 4(2), 39-50.
Harris, A.H. & Standard, S. (2001). Psychometric Properties of the Life Regard Index-Revised: A Validation Study of a Personal Measure of Personal Meaning, Psychological Report, 2001, 89, 759-773.
Hayes, Sc, Luoma, JB, Bond, FW, Masuda A, & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment therapy: Model Processes and Outcome. Behaviour Research and Thrapy, 44, 1-25.
Hayes, S.C., Kelly G. Wilson, and Kirk Strosahl (2011). Acceptance and commitment therapy, second edition: The process and prACTice of mindful change: Guildford Press.
Heidari, P., & Latifnejad, R. (2010). Relationshi between Psychosocial Factors and Marital Satisfaction in infertile Women. J Qazvin Univ Med Sci. 2010; 14(1), 26-32.
Herbert, J.D., and E.M. Forman (2011). The evolution of cognitive behavior therapy: The rise of psychological acceptance and mindfulness. In Acceptance and mindfulness in cognitive behavior therapy: Understanding and applying the new therapies, edited by J.D. Herbert and E. Forman. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Hulbert-Williams, N,J., Storey, L., & Wilson, K.G. (2015). Psychological interventions for patients with cancer: psychological flexibility and the potential utility of acceptance and commitment therapy. European Journal of Cancer Care, 24, 15–27.
Luthar, S.S. (1991).Vulnerability and resilience: A study of highrisk adolescents. Child Development, 62(3), 600-616.
Karekla M. & Constantinou, M. (2010). Religious coping and cancer: proposing an Acceptance and Commitment Therapy Approach. Cognitive and Behavioral PrACTice, 17, 371–381.
Klock, S.C. (2004). Psychological adjustment to twins after infertility. Best PrACTice Res Clini Obstet Gynaecol, 18, 645–656.
Lee, V., Cohen, S.R., Edgar, L., Laizner, A.M. & Gagnon, A.J, (2006). Meaning-making intervention during breast or colorectal cancer treatment improves self-esteem, optimism, and self-efficacy, Social Science & Medicine, 62 (4), 3133–3145.
Makanjuola, AB., Elegbede, AO., & Abiodun, OA. (2010). Predictive Factors for Psychiatric Morbidity Among Women with Ifertility Attending a Gynaeconlogy Clinic in Nigeria. Afr J Psychiatry. 13, 36-42.
Masten, A.S. (1994). Resilience in individual development: Successful adaptation despite risk and adversity. In M.C. Wang & E.W. Gordon (Eds.), Educational resilience in innercity.
Mazaheri, M., & Mohsenian, R. (2012). Comprison of Mental Health Ratings of Fertile and Infertile Women. Zahedan J Res Med Sc. 14(1), 72-5.
McCracken, L.M. (1998). Learning to Live with the Pain: Acceptance of Pain Pain Predicts Adjustment in Patients with Choronic Pain. Pain. 74:21-7.
Monsetes, J-L, Villatte, M., Mouras, H., Loas, G., & Bond, F. W (2009). French Translation and Validation of the Acceptance & Action Questionnaire (AAQ-II). 29, 301-308.
Peterson, B.D., Eifert, G.H., Feingold, T., & Davidson, S.  (2009). Using Acceptance and Commitment Therapy to Treat Distressed Couples: A Case Study with Two Couples. Cognitive and Behavioral PrACTice, 16, 430–442.
Savitz- Smith, J. (2003). Couples Undergoing Infertility Treatment Implications for Counselors. Family, 19(8), 383-7.
Scott, W., Mccracken, L.M., & Trost, Z. (2014). A psychological flexibility conceptualization of the experience of injustice among individuals with chronic pain. British Journal of Pain, 8(2), 62-71.
Souter ,V.L., Hopton, J.L., Penney, G.C., & Tempietion A.A. (2002). Survey of Psychological Health in Women with Infertility. Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 22(4), 41-9.
Thorn, F. (2009). Understanding Infertility: psychological and social considerations from a counseling perspective, International Journal of Fertility and Sterility, Vol.3, No.2.
Triplett, K.N., Tedeschi, R.G., Cann, A., Calhoun, L.G., & Reeve, C.L. (2012). Posttraumatic growth, meaning in life, and life satisfACTion in response to trauma. Psychological Trauma: Theory, Research, PrACTice, and Policy, 4(4), 400-410.
Whiting, D.L., Deane, F.P., Ciarrochi, J., McLeod, H.J., & Simpson, G.K. (2014, November24).Validating Measures of Psychological Flexibility in a Population with Acquired Brain Injury Psychological Assessment. Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/pas0000050.
Wicksell, R.K. (2009). Exposure and Acceptance in Patients with Choronic Debilitating Pain-A Behavior Therapy Model to Improve Functioning and Quality of Life. [PhD Thesis]. Stockholm, Sweden: Karolinska Uneversity.
Whiting, D.L., Deane, F.P., Ciarrochi, J., McLeod, H.J., & Simpson, G.K. (2014, November24). Validating Measures of Psychological Flexibility in a Population with Acquired Brain Injury.Psychological Assessment. Advance online. publicationhttp://dx.doi.org/10.1037/pas000005.
Westerhof, G.J., Bohlmeijer, E.T., Van Beljouw, I.M., et al (2010). Improvement in personal meaning mediates the effects of a life review intervention on depressive symptoms in a randomized controlled trial. Gerontologist; 50(4), 541–9.
Wicksell, R.K., & Olsson, G.L., & Hayes, S.C. (2010). Psychological flexibility as a mediator of improvement in Acceptance and Commitment Therapy for patients with chronic pain following whiplash. Eur J Pain, 14(10): 1059-1065.
Williams, K.E., Ciarrochi, J., & Heaven, P.C. (2012). Inflexible parents, inflexible kids: A 6-year longitudinal study of parenting style and the development of psychological flexibility in adolescents. Journal of youth and adolescence, 41(8), 1053-1066.
Yagmur, Y., & Oltuluoghlu, H. (2012).  Social Support and Hopelessness in Women Undergoing  Infertility Treatment in Eastern Turkey. PHN. 29(2), 99-104.