اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی بر اختلالات درونی‌سازی و برونی‌سازی شده و نوع‌دوستی دانش‌آموزان با رفتارهای قلدری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

10.22034/jmpr.2024.63425.6402

چکیده

تحقیقات تا به امروز حاکی از وقوع قلدری در هر مدرسه‌ای با درجات و شدت‌های متفاوت است که باعث آسیب جسمی و روان‌شناختی فرد قلدری کننده و قربانی می‌شود؛ لذا هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی بر اختلالات درونی‌سازی و برونی‌سازی شده و نوع‌دوستی دانش‌آموزان با رفتارهای قلدری بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر دارای رفتارهای قلدری 12 تا 15 سال مدارس منطقه 4 شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بود. تعداد 30 نفر از دانش‌آموزان با رفتارهای قلدری به‌ روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه قلدری هارتر (1985)، مشکلات رفتاری کودکان آخنباخ (1991) و نوع‌دوستی روسی (2004) بود. درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی در 10 جلسه 60 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی دانش‌آموزان با رفتارهای قلدری در متغیرهای اختلالات درونی‌سازی شده و برونی‌سازی شده (F=32/75، Eta=0/52، P<0/001) و نوع‌دوستی (F=12/27 ،Eta=0/39 ،P<0/001) تأثیر دارد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان گفت درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی بر کاهش اختلالات درونی‌سازی و برونی‌سازی شده و افزایش نوع‌دوستی دانش‌آموزان با رفتارهای قلدری اثربخش بوده و می‌توان از این آموزش جهت ارتقای سلامت آن‌ها استفاده کرد و آگاهی والدین، معلمان، مدیران و سایر متخصصان از این آموزش‌ها می‌تواند کمک‌کننده باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Treatment Based on Mentalization on Internalizing and Externalizing Disorders and Altruism of Students with Bullying Behaviors

نویسندگان [English]

  • Niloofar Mirza Yosefkhani 1
  • Samaneh Rostami Ahmadkandi 2
1 Master of Psychology, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
2 Master of Psychology, University of Science and Research, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The research until today indicates that bullying occurs in every school with different degrees and intensities, which causes physical and psychological damage to the bully and the victim; therefore, the aim of this research was to investigate the effectiveness of mentalization-based treatment on internalizing and externalizing disorders and altruism of students with bullying behaviors. The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population included male students with bullying behaviors aged 12 to 15 years old in Tehran's district 4 schools in the academic year 2023-2024. A number of 30 students with bullying behaviors were selected by purposeful sampling and randomly assigned to two experimental and control groups (15 people in each group). Research tools included Harter's Bullying Questionnaire (1985), Achenbach's Children's Behavioral Problems (1991) and Russian altruism (2004). Mentalization-based therapy was implemented in 10 60-minute sessions for the experimental group. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. The results showed that the treatment based on the mentalization of students with bullying behaviors in the variables of internalized and externalized disorders (F=32.75, Eta=0.52, P<0.001) and altruism (F=12.27, Eta=0.39, P>0.001) has an effect. Based on the results of this research, it can be said that the treatment based on mentalization is effective in reducing internalizing and externalizing disorders and increasing the altruism of students with bullying behaviors, and this training can be used to improve their health and the awareness of parents, teachers, administrators and Other professionals from these tutorials can be helpful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mentalization-Based Therapy
  • Internalizing Disorders
  • Externalizing Disorders
  • Altruism
  • Bullying
امیر ارده جانی، نگین. (1401). اثربخشی عروسک‌درمانی شناختی‌رفتاری بر مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان ۹-۷ سال با آسیب بینایی. رویش روان شناسی، ۱۱(۱۱): 204-195.
اکبری بلوطبنگان، افضل؛ و طالع پسند، سیاوش. (1393). ویژگی‌های روانسنجی مقیاس قلدری هارتر در مدارس ابتدایی سمنان. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، ۱۲(۴): 28-13.
خالقی، سمانه؛ غفاری، عذرا؛ هاشمی، تورج؛ بیرامی، منصور و تکلوی، سمیه. (1402). طراحی بسته آموزشی اخلاق شهروندی و بررسی اثربخشی آن بر بهبود نوع‌دوستی و رفتار اجتماعی مطلوب در نوجوانان. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی، 16(62): 80-59.
خواجه وند، شیما؛ بحرینیان، عبدالحمید؛ نصری، مریم؛ و شهابی زاده، فاطمه. (1403). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی سازی و درمان مبتنی بر رابطه والد_کودک بر کارکردهای اجرایی و علائم اضطرابی کودکان مضطرب. روانشناسی شناختی، 11(4): 16-1.
درزی، محمد؛ یعقوبی، ابوالقاسم؛ و رشید، خسرو. (1400). رابطه پیوند با مدرسه و شایستگی اجتماعی با قلدری دانش‌آموزان با نقش میانجی همدلی. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 16(62): 17-1.
دشت بزرگی، زهرا؛ و صفر زاده، سحر. (1392). مقایسه نوع دوستی، حس همدلی و مسؤولیت پذیری اجتماعی بین مشاوران زن و مرد. روانشناسی اجتماعی، 31(2): 116-105.
رستمی، رضا؛ فراهانی، سمانه؛ و دهقانی آرانی، فاطمه. (1399). مقایسه مشکلات درونی‌سازی و برونی‌سازی در دو زیرگروه بی‌توجه و مرکب اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی. مجله علوم روانشناختی، ۱۹(۹۶): ۱۵۵۶-۱۵۴۷.
شربتیان، محمدحسین؛ و جهان‌شیری، جواد. (1401). رابطه سرمایه اجتماعی با رفتارهای نوع دوستانه پلیس ازمنظر شهروندان. مطالعات فرهنگی پلیس، 2(33): 43-35.
ضرابیان، فروزان؛ و منصوری نصرآباد، معصومه. (1402). مدل ارتباطی جهت گیری مذهبی، هوش اخلاقی، مسئولیت‌پذیری، همدلی، نوع‌دوستی و بخشودگی بین‌فردی دانش‌آموزان مجازی در مناطق نظامی نشین تهران. روانشناسی نظامی، 14(1): 76-51.
غفاری چراتی، منیژه؛ محمدی پور، محمد؛ و عزیزی، علیرضا. (1402). اثربخشی درمان مبتنی ذهنی‌سازی بر دشواری تنظیم هیجانی و پرخاشگری نوجوانان دختر افسرده. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 18(71): 178-169.
فلاحت، عنایت الله؛ امینی، ناصر؛ و آزادی، شهدخت. (1401). اثربخشی آموزش خودنظم‌دهی هیجانی بر شایستگی اجتماعی و ابرازگری هیجانی دانش‌آموزان پسر با نشانه‌های قلدری. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 13(3): 260-243.
قنبری، فاطمه، نظیری، قاسم، و امیدوار، بنفشه. (1401). اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی سازی بر همدلی کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی/ بیش فعالی. علوم پزشکی رازی (مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران)، 29(4 ): 134-125.
کرسوی، سیما سادات؛ و صدوقی، مجید. (1399). رابطه رفتار اجتماعی، شایستگی اجتماعی و ترجیح اجتماعی با رفتار قلدری دانش‌آموزان: نقش تعدیل‌کننده جنسیت. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 10(38): 20-1.
کریمی، فریبا؛ فرحبخش، کیومرث؛ سلیمی بجستانی، حسین؛ و معتمدی، عبداله. (1399). اثر بخشی الگوی مبتنی بر ذهنی سازی برکیفیت روابط خانواده و رفتار آسیب به خود در نوجوانان دختر. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 27(2): 265-257.
موسوی، زهرا؛ محمودعلیلو، مجید؛ بخشی پور رودسری، عباس؛ فاطمی، فرشاد؛ و فیضی، مهدی. (1398). دین و رفتار نوع‌دوستانه: شواهدی از یک مطالعه آزمایشگاهی. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 14(2): 11-1.
میرهاشمی، آزیتا؛ میهمی، اکرم؛ و جابری، فرزانه سادات. (1402). اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر کنترل قلدری و تحریک پذیری نوجوانان تحت حمایت بهزیستی شهر تهران، نهمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم تربیتی، روانشناسی و مشاوره ایران، تهران.
Achenbach, T. M., & Rescorla, L. A. (1991). Testing the 8-syndrome structure of the child behavior checklist in 30 societies. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 36(3): 405- 417.
Austin, S. & Joseph, S. (1996). Assessment of bully/victim problems in 8 to 11 year-olds. Briti J of Edu Psychol, 66(1): 447-456.
Bateman, A., & Fonagy, P. (2020). Mentalization-based treatment for borderline and antisocial personality disorder. Contemporary Psychodynamic Psychotherapy, 1(1): 133-148.
Choi, M., Lee, S., Kim, J., & Lee, J. (2024). The interaction of race/ethnicity and school-connectedness in presenting internalizing and externalizing behaviors among adolescents. Children and Youth Services Review, 161(6): 107-116.
Chae, Y., Goodman, M., Goodman, G. S., Troxel, N., McWilliams, K., Thompson, R. A., & Widaman, K. F. (2021). How children remember the Strange Situation: The role of attachment. Journal of Experimental Child Psychology, 166(1): 360-379.
Drozek, R., Unruh, B., Liu, G., & Demers, C. (2023). Mentalization-based Treatment. Encyclopedia of Mental Health (Third Edition), 1(1): 203-511.
Ensink, K., Begin, M., Normandin, L., Godbout, N., & Fonagy, P. (2022). Mentalization and dissociation in the context of trauma: Implications for child psychopathology. J Trauma Dissoc, 18(1): 11-30
Foldager, M., Simonsen, E., Lassen, J., Petersen, L., Oranje, B., Aggernes, B., & Vestergaard, M. (2024). Narrative coherence and mentalizing complexity are associated in fictive storytelling and autobiographical memories in typically developing children and adolescents. Cognitive Development, 71(8): 148-154.
Gonzalez-Rubio, M., Delgadillo-Ramos, G., Valles-Medina, A., Caloca-Leon, H., & De-La-Mora, S. (2023). Internalizing and externalizing behaviors in high school adolescents in a northern border city of Mexico and their type of family. Atencion Primaria, 55(12): 102-117.
Gautam, N., Rahman, M., & Khanam, K. (2024). Adverse childhood experiences and externalizing, internalizing, and prosocial behaviors in children and adolescents: A longitudinal study. Journal of Affective Disorders, 363(15): 124-133.
Geng, J., Bao, L., Wang, J., Wei, W., Zeng, P., & Lei, L. (2022). The maladaptive side of Internet altruists: Relationship between Internet altruistic behavior and cyberbullying victimization. Children and Youth Services Review, 134(3): 362-371.
Gleissner, U., Fritz, N. E., Von Lehe, M., Sassen, R., Elger, C. E., & Helmstaedter, C. (2008). The validity of the Child Behavior Checklist for children with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 12(2), 276-280.
Hans Schwarzer, N., Nolte, T., Fonagy, P., & Feigenbaum, J. (2024). Linking mentalizing capacity, shame, and depressive symptoms in the context of childhood maltreatment. Children and Youth Services Review, 163(8): 77-89.
Harter, S. (1985). The Self-perception Profile for Children: Revision of the Perceived Competence Scale for Children. Manual Denver, CO: University of Denver.
Jørgensen, M.S., Storebø, O.J., Bo, S., Poulsen, S., Gondan, M., Beck, E., Chanen, A.M., Bateman, A., Pedersen, J., & Simonsen, E. (2021). Mentalization-based treatment in groups for adolescents with borderline personality disorder: 3- and 12-month follow-up of a randomized controlled trial. European Children and Adolescent Psychiatry, 30(5): 699-710.
Li, J., Sha, S., Luo, W., Zhou, W., Dong, Y., & Zhang, S. (2022). Prevalence and associated factors of bullying victimization among Chinese high school students in Shandong, China. Journal of Affective Disorders, 323(15): 667-674.
Li, L., Chen, X., & Li, H. (2020). Bullying victimization, school belonging, academic engagement and achievement in adolescents in rural China: A serial mediation model. Children and Youth Services Review, 113(3): 104-110.
Malberg, N. T. (2021). Working with Autistic Children and their Families from a Mentalization Based Therapy for Children (MBT-C) Approach. Psychoanalytic Perspectives, 18(1): 22-42.
Polnay, A., McIntosh, L.G., Burnett, A., Williams, A., Cahill, C., Wilkinson, P., Mohammad, F., & Patrick, J. (2021). Examining the factor structure, reliability, and validity of the main outcome measure used in mentalization-based therapy skills training. Health Science Reports, 4(1): 245-254.
Paez, G. R. (2020). School safety agents’ identification of adolescent bullying. Children and Youth Services Review, 113(7): 104-109.
Smokowski, P. R., & Evans, C. B. (2019). Bullying and Victimization across the Lifespan: Playground Politics and Power. Springer.
Saija, E., Cervin, M., Baiocco, R., Barcaccia, B., Ioverno, S., & Pallini, S. (2024). Dispositional and state sadness, interpersonal features, and internalizing/externalizing symptoms: A network analysis. Journal of Applied Developmental Psychology, 94(11): 101-117.
Shen, X. (2023). Choice of cooperation strategy under demand updating and altruistic behavior. Children and Youth Services Review, 9(9): 98-114.
Tang, W., Chen, M., Wang, N., Deng, R., Tang, H., Xu, W., & Xu, J. (2023). Bullying victimization and internalizing and externalizing problems in school-aged children: The mediating role of sleep disturbance and the moderating role of parental attachment. Child Abuse & Neglect. 138(4): 106-116.
Rosse, A. S. (2004). Social responsibility to family and community. In: Brim, O.G., Ryff, C.D., Kessler, R.C. (Eds.), How Healthy Are We? A National Study of Well-being at Midlife. University of Chicago Press, Chicago, 1(1): 550–585.