مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن ‏آگاهی بر تجربه شرم بیرونی و درونی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی

همت یار, ایمان; آقایوسفی, علیرضا; آقایی, حکیمه; طباطبایی, سیدموسی

doi:10.22034/jmpr.2024.61502.6193

مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن ‏آگاهی بر تجربه شرم بیرونی و درونی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای تخصصی، گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

² دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

³ استادیار، گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

⁴ استادیار، گروه علوم روانشناختی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

10.22034/jmpr.2024.61502.6193

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌‏آگاهی بر تجربه شرم بیرونی و درونی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شمال شهر تهران در زمستان سال 1402 بود. در مرحله اول تعداد 45 نفر با نمره 19 و بالاتر در مقیاس اختلال اضطراب اجتماعی انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در 2 گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. سپس افراد گروه‌های آزمایش تحت درمان هیجان‌مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌‏ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از سیاهه اضطراب اجتماعی (SPIN) کانر و همکاران (2000)، مقیاس شرم بیرونی (OAS) گاس و همکاران (1994) و مقیاس شرم درونی (ISS) کوک (1988) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تحلیل داده‌‏ها از طریق نرم‌‏افزار SPSS نسخه 28 با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور تاثیر معناداری بر کاهش شرم بیرونی و شرم درونی داشته‌اند (0/05>P). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که درمان هیجان مدار تاثیر بیشتری دارد (0/05>P). می‌توان نتیجه‌گیری کرد که علاوه بر اثربخش بودن هر دو درمان، تقدم استفاده در درمان مشکلات افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی با درمان هیجان‌مدار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روانشناسی

عنوان مقاله [English]

The Comparing Effectiveness of Emotion-Focused Therapy and Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Externalized and Internalized Shame in People with Social Anxiety Disorder

نویسندگان [English]

Iman Hemmatyar ¹
Alireza Aghayousefi ²
Hakime Aghaei ³
Seyed Mosa Tabatabaee ⁴

¹ PhD student, Department of Psychology, Shahroud Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

² Associate Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Psychology, Shahroud Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

⁴ Asistant Professor, Department of Cognitive Sciences, Faculty of Psychology and Education, Semnan University, Semnan, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to comparing effectiveness of emotion-focused therapy and mindfulness-based cognitive therapy on externalized and internalized shame in people with social anxiety disorder. This semi-experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group and follow-up 2 month. The statistical population of the present study was all patients with social anxiety disorder in Tehran city in winter year 2024. In the first stage, the number of 45 patients with a score of 19 and above on the social anxiety disorder scale was selected and then randomly divided into 2 experimental groups (each group 15 people) and one control group (15 people) were replaced and experimental groups underwent emotion-focused therapy and mindfulness-based cognitive therapy, but the control group received no training and remained in the waiting list. To collect data social anxiety inventory (SPIN) of Connor and et al (2000), the other as shamer scale (AOS) of Goss and et al (1994) and internalized shame scale (ISS) of Cook and et al (1988). Data analysis was performed using SPSS-28 software with analysis of variance with repeated measures and Bonferroni. The results of the study showed that of both interventions had a significant effect on externalized and internalized shame in people with social anxiety disorder (P<0.05). In addition, the results of Bonferroni post hoc test showed that emotion-focused therapy is more effective (P<0.05). It can be concluded that that, in addition effectiveness of both treatments, the priority of use in the treatment of problems patients with social anxiety disorder is with emotion-focused therapy.

کلیدواژه‌ها [English]