اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر استرس ادراک شده و انسجام روانی مراقبان سالمند

مسعودی, فاطمه; نژاد محمد نامقی, عاطفه; قدسی, پروانه

doi:10.22034/jmpr.2023.57446.5707

اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر استرس ادراک شده و انسجام روانی مراقبان سالمند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

² استادیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

³ استادیار، گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/jmpr.2023.57446.5707

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر استرس ادراک شده و انسجام روانی مراقبان سالمند انجام گرفت. این پژوهش با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه با مرحله پیگیری دوماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را افراد مراقب سالمند مراکز تحت نظارت وزارت بهداشت شهر تهران در سال 1401 تشکیل دادند. در این پژوهش تعداد 27 مراقب سالمند با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جای‌دهی شدند. گروه آزمایش آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه مقیاس استرس ادراک شده (کوهن، کاکارک و مرملستین، 1983) و پرسشنامه احساس انسجام روانی (فلسنبرگ، ونتکولت و مریک، 2006) بود. داده‌های جمع‌آوری شده به شیوه تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS₂₃ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر استرس ادراک شده (0/001>P؛ 0/59=Eta؛ 36/79=F) و انسجام روانی (0/001>P؛ 0/61=Eta؛ 40/32=F) مراقبان سالمند تأثیر معنادار دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی با بکارگیری مفاهیم پایه‌ای همانند خودکارآمدی، امیدواری، خوش‌بینی و تاب‌آوری می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت کاهش استرس ادراک شده و بهبود انسجام روانی مراقبان سالمند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روانشناسی

عنوان مقاله [English]

Efficacy of Psychological Capital Training on the Perceived Stress and Psychological Coherence in Elderly Caregivers

نویسندگان [English]

Fatemeh Masoudi ¹
Atefeh Nezhad Mohammad Nameghi ²
Parvaneh Ghodsi ³

¹ PhD student in Counseling, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the efficacy of psychological capital training on the perceived stress and psychological coherence in elderly caregivers. It was a quasi-experimental study with pretest-posttest and control group design and Two-month follow-up period. The statistical population of the present study was made up of elderly caregivers of centers under the supervision of the Ministry of Health in Tehran in 2022. 36 elderly caregiver were selected through available sampling method and randomly accommodated into experimental and control groups. The experimental group received ten sessions of psychological capital training during two-and-a-half-months. The applied questionnaires in this study included Perceived Stress Scale (Cohen, Kamarck, Mermelstein, 1983) and Psychological Sense of Coherence Questionnaire (Flensborg, Ventegodt, Merrick, 2006). The collected data were analyzed through Covariance via SPSS23 software. The results showed that psychological capital training has significant effect on the perceived stress (P<0/001; Eta=0.59; F=36.79) and psychological coherence (P<0/001; Eta=0.61; F=40.32) in elderly caregivers. According to the findings of the study it can be concluded that psychological capital training can be used as an efficient method to decrease the perceived stress and increase psychological coherence in elderly caregivers by using basic concepts such as self-efficacy, hope, optimism and resilience.

کلیدواژه‌ها [English]