مقایسه درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و بخشایش درمانی بر خود بازداری از خشم، در نوجوانان دختر مبتلا به اختلال بدتنظیمی خلق مخرب

صداقت, معصومه; شیبانی, حسین; طباطبایی, سید موسی; طاهر, محبوبه

doi:10.22034/jmpr.2023.16244

مقایسه درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و بخشایش درمانی بر خود بازداری از خشم، در نوجوانان دختر مبتلا به اختلال بدتنظیمی خلق مخرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای تخصصی، گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

² استادیار، گروه روانشناسی،واحد تهران، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

³ استادیار،گروه علوم شناختی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

⁴ استادیار، گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

10.22034/jmpr.2023.16244

چکیده

وجود اختلالات روانی در میان نوجوانان همواره، سلامت روان جامعه را تحت تاثیر خود قرار داده است. هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و بخشایش درمانی بر خودبازداری ازخشم در نوجوانان دختر مبتلا به اختلال بد تنظیمی خلق مخرب است. روش تحقیق نیمه آزمایشی، از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این تحقیق ،کلیه دانش آموزان دارای نشانه های اختلال بی نظمی خلق اخلاگردوره اول و دوم متوسطه محدوده سنی 17-14 سال درشهر بهارستان، درسال 1400 بودند. از این بین تعداد 54نفر به روش نمونه گیری در دسترس، به صورت تصادفی، 17 نفر در گروه بخشایش درمانی، 19 نفر در گروه شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و 18 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش،شامل مقیاس واکنش پذیری عاطفی استریگرزو همکاران ، پرسشنامه خطاهای شناختی کویین ، دوزس و اوجین وین و پرسشنامه فراشناخت حالتی عابدی بود. آزمودنیهادر دوگروه آزمایشی، تحت مداخله درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و گروه کنترل، هیچ مداخله ای دریافت نکردند . برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیره وآزمون بنفرونی استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که هردوگروه آزمایش درافزایش معنادار نمره خودبازداری و مولفه های آن(p<0.05)، به یک اندازه تاثیر داشته اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که برای افزایش توان خودبازداری ازخشم در نوجوانان مبتلا به بدتنظیمی خلق مخرب، از درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و بخشایش درمانی می توان بهره جست.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1402.18.69.20.3

عنوان مقاله [English]

Comparison of Cognitive Behavioral Therapy Based on Mindfulness and Forgiveness Therapy on Self-Inhibition of Anger in Teenage Girls with Destructive Mood Dysregulation Disorder.

نویسندگان [English]

Masoumeh Sedaghat ¹
Hosein Sheybani ²
Seyed Mosa Tabatabaee ³
Mahboobe Taher ⁴

¹ Ph.D. student, Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran

² Assistant professor, Department of psychology, Tehran Branch, Payame Noor University, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Cognitive Sciences, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

⁴ Assistant Professor, Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.

چکیده [English]

The presence of mental disorders among teenagers has always affected the mental health of society..The purpose of this research is to compare the effectiveness of cognitive behavioral therapy based on mindfulness and forgiveness therapy on increasing anger self-inhibition in teenage girls with destructive mood dysregulation disorder. Semi-experimental research method was pre-test-post-test type with control group. The statistical population of this research was all students with symptoms of mood disorder in the first and second year of high school, aged 14-17 years in Baharestan city in 2021. Among these, 54 people were randomly selected based on the available sampling method, 17 people were in the remission therapy group, 19 people were in the cognitive-behavioral group based on mindfulness, and 18 people were in the control group. The research tool included Strigerzo et al.'s emotional reactivity scale, Quinn, Dozes and Eugene Wayne's cognitive errors questionnaire and Abedi's state metacognition questionnaire. Subjects in two experimental groups were subjected to cognitive behavioral therapy intervention based on mindfulness, and the control group did not receive any intervention. Multivariate analysis of covariance and Benferoni test were used for data analysis. The results of the data analysis showed that both test groups had a significant role (p<0.05) in increasing the variable of self-inhibition and its components. And the effect of both groups was reported almost equally. According to the findings of the research, cognitive behavioral therapy based on mindfulness and forgiveness therapy can be used to increase the self-control of anger in adolescents with destructive mood dysregulation.

کلیدواژه‌ها [English]

cognitive behavioral therapy based on mindfulness
forgiveness therapy
self-restraint
disruptive mood dysregulation disorder
Anger

مراجع

اسدی، مریم؛ برجعلی، احمد؛ سهرابی، فرامرز. (1395). تأثیر بخشش درمانی بر روی پرخاشگری نوجوانان پسر بزهکار. مجله رویش روان‌شناسی، 5، 2(5)، 208-187.

انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (2020). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی، نسخه تجدیدنظر شده. ترجمه‌ فرزین رضایی، علی فخرایی،‌ آتوسا فرمند، علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر، فرهاد شاملو. (1398). تهران: ارجمند.

اولیور، جو؛ بنت، ریچارد. (2021). ترجمه جواد خلعتبری. منیر چراغی، زهرا ملک پور گلسفیدی، معصومه صداقت. (1400). کتاب کار و راهنمای گام‌به‌گام مبتنی بر ذهن آگاهی واکت. از خود گویی های منفی به‌سوی خود شفقتی. تهران: انتشارات چراغی.

باقری، معصومه؛ عربی، الهام؛ اسفندیاری، سعیده. (1398). نقش تعدیل‌کننده انواع چرات ورزی در رابطه بین خشم و اندیشناکی خشم در بیماران مبتلابه اختلال درد عضلانی اسکلتی مزمن. علوم پزشکی صدرا، 8(1)، 39-50.

پور طالب، سکینه.؛ غباری بناب، باقر؛ قاسم‌زاده، سوگند. (1398). اثربخشی برنامه‌ی بخشایشگری در کاهش مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده. نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت تهران. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(1)، 86-96.

صادقی، مسعود؛ سارانی، هادی.؛ صنوبر، هادی.؛ عسگری، مرتضی. (1399). اثربخشی درمان شناختی - رفتاری گروهی بر خودکنترلی، خود بازداری و نگرش‌های ناکارآمد در افراد مبتلابه سوءمصرف مواد. نشریه رویش روان‌شناسی، 9(10)، ۵۵. 67-78.

صالح پور، پرستو.؛ احمر، قدسی؛ نوابی نژاد، شکوه. (1398). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش باورهای غیرمنطقی و طلاق عاطفی زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره تهران. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، (62)5. 178-169.

عابدی، زیبا؛ شاکردولق، علی. (1396). مقایسه خود بازداری، بنیان‌های اخلاقی و جهت‌گیری زنانگی در والدین سازگار و ناسازگار کودکان آموزش پذیرکم توان ذهنی. فصلنامه کودکان استثنایی. 16، 31-7.

علی دادی شمس‌آبادی، شکوفه؛ لطیفی، زهره. (1397). اثربخشی گروه‌درمانی شناختی رفتاری والد و کودک بر سبک فرزند پروری والدین، خودکنترلی هیجانی، اعتمادبه‌نفس و انگیزش تحصیلی کودکان ADHD 6 تا 11 سال. اولین کنگره بین‌المللی و پنجمین کنگره ملی آموزش و سلامت کودکان پیش از دبستان، تهران. https://civilica.com/doc/786404

میر مهدی، رضا.؛ کامران، اصغر.؛ مقتدایی، کمال.؛ سلامت، منصوره. (1398).، نقش معنویت و بخشش بر کاهش علائم روان‌شناختی مبتلایان به بیماری عروق کرونل قلب. پژوهشنامه روانشناسی مثبت،17-27.

یاریان، سجاد.؛ محمودی مقدم، سید روح‌الله؛ خرامین, شیرعلی. (1393). اثربخشی مداخله‌ی گروهی بخشش بر سلامت ذهنی و کنترل خشم زندانیان با جرم نزاع دسته‌جمعی. اندیشه و رفتار، 8(31)، 17-26.

Adams, G. R. (2000). Adolescent development: the essential readings, Blackwell publishers, 2000. Retrieved from: books, google. Com/books? Isbn=0631217436

Best, Olivia., Ban, Sasha. (2021). Adolescence: physical changes and neurological development. British Journal of Nursing. 30, (5),272-275.

Carairmark, O., Guloghlou, M. (2014). Forgiveness and PTSD among veterans: The mediating role of anger and negative affect. Psychiatry Research. 536-542.

Francis, Sarah., Shawyer, Frances., Cayoun, Bruno., Enticott1, Joanne., Meadows Graham. (2020). Correction to: Study protocol for a randomized control trial to investigate the effectiveness of an 8-week mindfulnessintegrated cognitive behavior therapy (MiCBT) transdiagnostic group intervention. for primary care patient. BMC Psychiatry.vol: 20(7);2-13. (https://doi.org/10.1186/s12888-020-02534-y

Jia, Leile. Hirt, Eylet. Fishbach, Aylet (2019). Protecting an important goal: When prior self-control increases motivation for active goal pursuit. Journal of Experimental Social Psychology. 85.10375.

Kelly, J, r. (2007). Mindfulness-based and Cognitive-behavior Therapy for Anger-management: an Integrated Approach. Dissertation submitted in partial fulfillment of the Requirement of the Degree of Doctor of Psychology.Published Desertation, Philadelphia College of Osteopathic Medicine.

Kong, Fanchang., Zhang^,, Haibo., Xia, Haishuo., Huang^{, Bo.}Yan,. Qin, Zhang., Sun, Xiaojun., Zhou, Zongkui. (2020). Why Do People with Self-Control Forgive Others Easily? The Role of Rumination and Anger. Front Psycho. 11:129. doi: 10.3389/fpsyg.2020.00129

Muvariz, Dinu., Fitriani, Hanifah Nur., Nisrina, Indah. Nashori, Fuad. (2020). Forgiveness, self esteem, and resilience in adult victims of bullying. Journal of Albalagh. 5(2), 165 – 192.

Perez, Jesus. (2007). A Forgiveness Protocol for Adolescents with Disruptive Behavior Disorders: A Pilot Study. A Dissertation Presented to the Faculty of the School of Psychology and Counseling. Regent University. In Partial Fulfillment Of the Requirements of the Degree, Doctor of Psychology.

Rutkin, Katy. (2022). The State of Girls’ Mental Health in 2022. Electronic journal of. G.L.O.w. https://globalgirlsglow.org/the-state-of-girls-mental-health-in-2022/

Muvariz, Dinu., Fitriani, Hanifah Nur., Nisrina, Indah. Nashori, Fuad. (2020). Forgiveness, self esteem, and resilience in adult victims of bullying. Journal of Albalagh. 5(2), 165 – 192.

Schneider, Iris K., Gilberet, Marleen., Mattes, Andre. (2019). Meta-analytic evidence for ambivalence resolution as a key process in effortless. self-control. 85(10).38-46.

Strringars, A., Zavos, H., Leibenluft, E., Maughan, B., Eley, T. (2012). Adolescent irritability; phenotypic associations and genetic links whit Depressted mood, The American Journal of psychiatry, 169(1), 47-54.

Yuan, Y. (2021). Mindfulness Training on the resilience of adolescents under the COVID_19 epidemic: A latent growth curve analysis. Peraonality and individual differences, 172(110560). 1-9.