اثربخشی پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی بر سطح سلامت معنوی و اجتماعی زنان مبتلا به سرطان پستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی بر سطح سلامت معنوی و اجتماعی زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. مطالعه‌ی حاضر از نوع کاربردی و روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به کلینیک تخصصی بیماری‌های پستان شهر مشهد بود. از بین آنها، 3۰ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت آموزش پروتکل بهبود سازگاری قرار گرفت و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه سلامت معنوی و پرسشنامه سلامت اجتماعی بود. داده‌ها با روش آزمون‌ تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS-24 تحلیل شدند. نتایج نشان داد پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی موجب افزایش معنادار سلامت معنوی و اجتماعی زنان مبتلا به سرطان پستان شده است (P<0.001). پروتکل بهبود سازگاری مبتنی بر مدل چندوجهی با ایجاد سازگاری معنوی، روان شناختی، اجتماعی، عاطفی و جسمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان موجب بهبود سطح سلامت معنوی و اجتماعی در آنها شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of a Multidimensional Model of Adaptation Improvement Protocol on the Level of Spiritual and Social Health of Women with Breast Cancer

نویسندگان [English]

  • Negar Mazloomalhoseini 1
  • Reza Rostami 2
  • Hadi Bahrami ehsan 2
  • Manijeh Firoozi 3
1 Phd candidate, Psychology Department, Faculty of Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor, Psychology Department, Faculty of Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate professor, Psychology Department, Faculty of Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to evaluate the effectiveness of adaptation protocol based on multidimensional model on the level of spiritual and social health of women with breast cancer. The present study was a quasi-experimental with pre-test and post-test with experimental and control groups. The present study was an applied study and the research method was quasi-experimental and its design was pre-test and post-test with experimental and control groups. The statistical population included patients with breast cancer referred to the specialized clinic of breast diseases in Mashhad. Among them, 30 were selected and randomly assigned to experimental and control groups. The experimental group was trained in adaptation improvement protocol and the control group did not receive any intervention. The research instruments were spiritual well-being questionnaire and social health questionnaire. Data were analyzed by analysis of covariance and SPSS-24 software. The results showed that the adjustment protocol based on the multidimensional model significantly increased the spiritual and social health of women with breast cancer (P <0.001). Multidimensional modeling adaptation protocol improved the level of spiritual and social health in women with breast cancer by creating spiritual, psychological, social, emotional and physical adaptation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptation
  • Spiritual health
  • Social health
  • Breast cancer

مراجع

پورفیضی، حسین؛ علی، محمد؛ خدایی، فاطمه؛ آذرفام، پروین و پولادی، ناصر. (1392). همه گیر شناسی سرطان پستان در تبریز (88-1385)، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 17(2)، 62-58.
پیرمردوند چگینی، بهمن؛ زهراکار، کیانوش و ثنایی ذاکر، باقر. (۱۳۹۷). اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان عقلانی- هیجانی- رفتاری بر استرس زناشویی زوجین مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، ۱۱(۴)، ۳۸-28.
حیدری، غلامحسین و غنایی، زیبا. (۱۳۸۷). هنجاریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، ۲(۷)، ۴۰-۳۱.
رحمتی نجارکلائی، فاطمه؛ حقیقی، مرتضی؛ بابایی حیدرآبادی، اکبر؛ انصاریان، احمد و مصری، مهدی. (1393). بررسی وضعیت سلامت معنوی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی. پژوهش در دین و سلامت، 1(1)، 13-20.
لطفی کاشانی، فرح؛ وزیری، شهرام؛ زین‌العابدینی، سیده نرگس و زین‌العابدینی، سیده نیلوفر. (۱۳۹۲). اثربخشی امید درمانی در کاهش پریشانی روان‌شناختی زنان دچار سرطان پستان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۴(۲۸)، ۴۵-58.
مرادی منش، فردین و باباخانی، خدیجه. (۱۳۹۶). اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان: یک کارآزمایی بالینی. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، ۱۰(۴)، ۱۷-7.
مظفری مطلق، محمد رسول؛ نجات، حمید؛ توزنده، حسن؛ ثمری، علی اکبر. (1399). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری یکپارچه ‌شده با ذهن آگاهی بر کاهش دردهای سرطانی بیماران مبتلا به سرطان پستان، بیماری های پستان، 13(1)، 35-45.
معروضی، پرویز؛ حاجی زاده، ابراهیم و غلامی فشارکی، محمد. (1399). مقایسه بار سرطان پستان در زنان ایرانی با حوزه مدیترانه شرقی و پیش بینی با روش هموارسازی نمایی. کومش،23(1)، 57-65.
Clark, E. M., Williams, B. R., Huang, J., Roth, D. L., & Holt, C. L. (2018). A longitudinal study of religiosity, spiritual health locus of control, and health behaviors in a national sample of African Americans. Journal of religion and health, 57(6), 2258-2278.
Daban, F., Pasarín, M. I., Borrell, C., Artazcoz, L., Pérez, A., Fernández, A., ... & Díez, E. (2022). Barcelona Salut als Barris: Twelve years' experience of tackling social health inequalities through community-based interventions. Gaceta Sanitaria, 35, 282-288.
Dadfar, M., Gunn III, J. F., Lester, D., & Abdel-Khalek, A. M. (2021). Love of Life Model: role of psychological well-being, depression, somatic health, and spiritual health. Mental Health, Religion & Culture, 24(2), 142-150.
De Luca, R., Dorangricchia, P., Salerno, L., Coco, G. L., & Cicero, G. (2017). The role of couples' attachment styles in patients' adjustment to cancer. Oncology, 92(6), 325-334.
De Ridder, D., Geenen, R., Kuijer, R., & van Middendorp, H. (2008). Psychological adjustment to chronic disease. The Lancet, 372(9634), 246-255.
Hu, Y., Jiao, M., & Li, F. (2019). Effectiveness of spiritual care training to enhance spiritual health and spiritual care competency among oncology nurses. BMC palliative care, 18(1), 1-8.
Hyphantis, T., Papadimitriou, I., Petrakis, D., Fountzilas, G., Repana, D., Assimakopoulos, K., ... & Pavlidis, N. (2013). Psychiatric manifestations, personality traits and health‐related quality of life in cancer of unknown primary site. Psycho‐Oncology, 22(9), 2009-2015.
Keyes, C. L. M. (1998). Social well-being. Social psychology quarterly, 121-140.
Kiffel, J., & Sher, L. (2015). Prevention and management of depression and suicidal behavior in men with prostate cancer. Frontiers in public health, 3, 28.
Kugbey, N., Meyer-Weitz, A., & Oppong Asante, K. (2019). Mental adjustment to cancer and quality of life among women living with breast cancer in Ghana. The International Journal of Psychiatry in Medicine, 54(3), 217-230.
Latulippe, K., Hamel, C., & Giroux, D. (2017). Social health inequalities and eHealth: a literature review with qualitative synthesis of theoretical and empirical studies. Journal of medical Internet research, 19(4), e6731.
Ogden, J. (2022). Health psychology. In Health Studies (pp. 157-200). Palgrave Macmillan, Singapore.
Paloutzian, R. F., & Ellison, C. W. (1982). Loneliness, spiritual well-being and the quality of life. Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy, 1.
Pukay-Martin, N. D. (2010). Couple connection and cancer: Understanding the mechanisms of partner support for women with breast cancer (Doctoral dissertation, The University of North Carolina at Chapel Hill).
Rassart, J., Oris, L., Prikken, S., Goethals, E. R., Raymaekers, K., Weets, I., ... & Luyckx, K. (2021). Illness identity and adjusting to type I diabetes: A four-wave longitudinal study. Health Psychology, 40(5), 326.
Sturge, J., Klaassens, M., Lager, D., Weitkamp, G., Vegter, D., & Meijering, L. (2021). Using the concept of activity space to understand the social health of older adults living with memory problems and dementia at home. Social Science & Medicine, 288, 113208.
Van Mierlo, M. L., Schröder, C., van Heugten, C. M., Post, M. W., de Kort, P. L., & Visser‐Meily, J. M. (2014). The influence of psychological factors on H ealth‐R elated Q uality of L ife after stroke: a systematic review. International journal of stroke, 9(3), 341-348.
Wang, X., Zhang, Q., Shao, J., & Ye, Z. (2020). Conceptualisation and measurement of adaptation within the Roy adaptation model in chronic care: a scoping review protocol. BMJ open, 10(6), e036546.
Ward, E. M., Sherman, R. L., Henley, S. J., Jemal, A., Siegel, D. A., Feuer, E. J., ... & Cronin, K. A. (2019). Annual report to the nation on the status of cancer, featuring cancer in men and women age 20–49 years. JNCI: Journal of the National Cancer Institute, 111(12), 1279-1297.
World Health Organization. (2013). Transforming and scaling up health professionals’ education and training: World Health Organization guidelines 2013. World Health Organization.
Yu, Y., Zhao, Y., Li, D., Zhang, J., & Li, J. (2021). The relationship between big five personality and social well-being of Chinese residents: The mediating effect of social support. Frontiers in Psychology, 11, 613659.
Zhang, Y., Xue, G., Chen, Y., An, K., & Chen, L. (2020). Factors related to spiritual health in Chinese haemodialysis patients: A multicentre cross‐sectional study. Nursing open, 7(5), 1536-1543.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 20 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 25 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار