مقایسه اثربخشی آموزش حافظه‌کاری هیجانی و خنثی بر انعطاف‌پذیری شناختی و عدم تحمل بلاتکلیفی در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی

غفاری, فرحناز; قنبری هاشم آبادی, بهرامعلی; اسلامی, معصومه

doi:10.22034/jmpr.2023.15332

مقایسه اثربخشی آموزش حافظه‌کاری هیجانی و خنثی بر انعطاف‌پذیری شناختی و عدم تحمل بلاتکلیفی در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای تخصصی، گروه روانشناسی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.

² استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

³ استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

10.22034/jmpr.2023.15332

چکیده

تاثیرات ناشی از همه‌گیری کووید-19 در جهان تهدیدی جدی برای سلامت‌روان افراد مبتلا به وسواس فکری-عملی ایجاد کرده است. هدف پژوهش جاری بررسی اثر آموزش حافظه‌کاری هیجانی و خنثی بر بهبود انعطاف‌پذیری شناختی و عدم تحمل بلاتکلیفی در مبتلایان به وسواس فکری عملی بود. طرح پژوهش از نوع نیمه‌تجربی و شامل دو گروه آزمایش، یک گروه کنترل، پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. گروه نمونه شامل 42 نفر از مبتلایان به اختلال وسواس فکری-عملی مراجعه کننده به کلینیک‌های هیمان و فولادی شهر مشهد در سال 1400 بود که به روش در دسترس انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در سه گروه 14 نفری جای گرفتند. پرسشنامه‌های انعطاف‌پذیری روانشناختی دنیس-وندورال و عدم تحمل بلاتکلیفی فریستون به عنوان پیش‌آزمون اجرا شدند. سپس آموزش حافظه‌کاری هیجانی برای گروه اول و آموزش حافظه‌کاری خنثی برای گروه دوم، هر کدام به مدت 20 جلسه اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. سپس پس‌آزمون شامل پرسشنامه‌های پیش آزمون اجرا گردید. نتایج آزمون مانکوا حاکی از اثربخشی معنادار آموزش حافظه‌کاری هیجانی و خنثی بر متغیرهای انعطاف‌پذیری روانشناختی و عدم تحمل بلاتکلیفی در افراد مبتلا به وسواس فکری-عملی می‌باشد (01/0>P). همچنین آموزش حافظه‌کاری هیجانی نسبت به آموزش حافظه‌کاری خنثی به‌طور معنادار اثربخشی بیشتری بر بهبودی عدم تحمل بلاتکلیفی داشت (01/0>P) و اثربخشی این دو مداخله بر متغیر انعطاف‌پذیری شناختی یکسان بود. با توجه به یافته‌ها می‌توان نتیجه‌گیری کرد که پردازش‌های هیجانی حافظه‌کاری نقش تعیین کننده‌ای در متغیر عدم تحمل بلاتکلیفی داشته و به نظر می‌رسد پردازش‌های خنثی حافظه‌کاری زیربنای کارکرد شناختی انعطاف‌پذیری شناختی را تشکیل می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.68.9.3

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Emotional and Neutral Working Memory Training on Cognitive Flexibility and Intolerance of Uncertainty in People with OCD.

نویسندگان [English]

farahnaz ghaffari ¹
Bahramali Ghanbari Hashemabadi ²
masume eslami ³

¹ Ph. D Student of Psychology, Faculty of Humanities, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.

² Full Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Psychology, University of Bojnord, Bojnord, Iran.

چکیده [English]

The effect of COVID-19 pandemic in the world has posed a serious threat to the mental health of people with OCD. The aim of this study was to investigate the effect of emotional working memory training (EWMT) and neutral working memory training (WMT) on improving cognitive flexibility (CF) and intolerance of uncertainty (IU) in patients with practical obsession. The research design was quasi-experimental and consisted of two experimental groups, a control group, pre-test and post-test. The sample group consisted of 42 patients with obsessive-compulsive disorder referred to Heiman and Fooladi clinics in Mashhad in 1400 who were selected by convenience sampling method and then randomly divided into three groups of 14 people. CF Questionnaire and IU Questionnaire were administered as a pretest. Then EWMT for the first group and WMT for the second group were performed for 20 sessions each and the control group did not receive any intervention. After that, the post-test was performed. The results of MANCOVA indicate a significant effectiveness of EWMT and WMT on the variables of CF and IU in people with OCD (P <0.01). Also, EWMT was significantly more effective in improving IU than WMT (P <0.01) and the effectiveness of these two interventions was the same on the CF variable. According to the findings, it can be concluded that emotional processing of working memory has a decisive role in the IU and it seems that neutral processing of working memory forms the basis of cognitive function of CF.

کلیدواژه‌ها [English]