اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر خودتفسیری، خلاقیت عاطفی و تنظیم هیجان بین‌فردی در دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن

عقیلی, سید مجتبی; احمدی طباطبایی, فرشته

doi:10.22034/jmpr.2022.15318

اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر خودتفسیری، خلاقیت عاطفی و تنظیم هیجان بین‌فردی در دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران.

² کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران.

10.22034/jmpr.2022.15318

چکیده

برخی از افراد علیرغم طبیعی یا تقریباً طبیعی بودن ظاهر جسمانی، اشتغال ذهنی مداومی درباره ظاهر جسمانی خود دارند. پژوهش هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش تنظیم هیجان بر خودتفسیری، خلاقیت عاطفی و تنظیم هیجان بین-فردی در دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن بود. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون به همراه گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن در کلینیک پویش فهیم شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند، که از بین آنان تعداد 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس اصلاح‌شده ییل- براون برای اختلال بدشکلی بدن، پرسشنامه خودتفسیری هاردین و همکاران، پرسشنامه خلاقیت عاطفی آوریل و پرسشنامه تنظیم هیجان بین فردی هافمن و همکــاران بودند. گروه آزمایش مهارت تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس در طی 8 جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت نمودند. داده‌های جمع‌آوری شده توسط تحلیل کوواریانس یک راهه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش تنظیم هیجان بر خودتفسیری، خلاقیت عاطفی و تنظیم هیجان بین‌فردی در دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن اثربخش می باشد (0/05>P). بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت که آموزش تنظیم هیجان بر کاهش خودتفسیری مستقل، افزایش خلاقیت عاطفی و تنظیم هیجانی بین‌فردی دختران دچار اختلال بدریخت انگاری بدن اثربخش است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.67.27.9

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Emotion Regulation Training on Self-interpretation, Emotional Creativity and Interpersonal Emotion Regulation in Girls with Body Deformity Disorder

نویسندگان [English]

Seyed Mojtaba Aghili ¹
Fereshteh Ahmadi Tabatabaei ²

¹ Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Golestan, Iran.

² Master of Psychology, Payame Noor University, Golestan, Iran.

چکیده [English]

Some people, despite the natural or almost natural appearance of their body, have a constant preoccupation with their physical appearance. The aim of this study was to determine the effect of emotion regulation training on self-interpretation, emotional creativity and interpersonal emotion regulation in girls with body deformity disorder. This was a quasi-experimental study with pre-test and post-test design with experimental and control groups. The statistical population of the present study consisted of all girls with body deformity disorder in Pooyesh Fahim Clinic in Tehran in 2021, from which 30 people were selected by available sampling method and randomly in two experimental groups (15 people). And the control group (15 people) were replaced. The research instruments were the modified Yale-Brown Scale for Body Deformity Disorder, Hardin et al.'s Self-Interpretation Questionnaire, the April Emotional Creativity Questionnaire, and the Huffman et al. Interpersonal Emotion Regulation Questionnaire. The experimental group received emotion regulation skills based on the Gross model in 8 sessions of 60 minutes. The collected data were analyzed by one-way analysis of covariance. The results showed that emotion regulation training is effective on self-interpretation, emotional creativity and interpersonal emotion regulation in girls with body deformity disorder (P<0.05). Based on the research findings, it can be said that emotion regulation training is effective in reducing independent self-interpretation, increasing emotional creativity and interpersonal emotion regulation in girls with body deformity disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

Emotion Regulation
Self-Interpretation
Emotional Creativity
Emotional Regulation
Body Deformity

مراجع

امیری، فاطمه؛ ویسکرمی، حسن علی؛ و سپهوندی، علی محمد. (1397). اثربخشی آموزش تنظیم شناختی هیجان بر خلاقیت هیجانی و نشاط ذهنی دانش‌آموزان تیزهوش دوره اول متوسطه. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی، 9(33)، 47-57.

الوندی فر، سجاد؛ کدیور، پروین؛ و عربزاده، مهدی. (1397). بررسی نقش واسطه ای خود تفسیری در رابطه بین عزت نفس و خلاقیت در دانش آموزان پسر سال سوم شهر کرج. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(3)، 163-194.

امام دوست، زیبا؛ تیموری، سعید؛ خوی نژاد، غلامرضا؛ و رجایی، علیرضا. (1399). مقایسه اثربخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری بر تنظیم‌ شناختی هیجان در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۹ (۸۹)، ۶۵۵-۶۴۷.

خوشینی، فاطمه؛ اکبری، مهدی؛ و محمدخانی، شهرام. (1400). رابطه ساختاری اختلال بدریخت‌انگاری بدن با طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و بی‌اعتبارسازی هیجانی ادراک شده: نقش میانجی فراشناخت، تصویر بدن و تحمل پریشانی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 19(2)، 101-119.

خوش ضمیر، شیرین؛ و بینش، مرتضی. (1395). رابطه‌ی بین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و خلاقیت هیجانی با بهداشت روانی دانشجویان. پژوهش در نظام های آموزشی، 10(33)، 85-100.

رزاق پور، مهدی؛ و حسین زاده، علی اصغر. (1398). نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با نشانه‌های جسمانی سازی دانشجویان دختر. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 13(2)، 295-316.

دمرچلی، نسیم؛ کاکاوند، علیرضا؛ جلالی، محمد رضا. (1396). تدوین مدل ارتباط اضطراب اجتماعی با اختلال بدریخت انگاری بدن: نقش میانجی ترس از ارزیابی مثبت و منفی. مطالعات روان‌شناختی، 13(2)، 113-132.

ربیعی، مهدی؛ خرم‌دل، کاظم؛ کلانتری، مهرداد؛ و مولوی، حسین. (1388). ساختار عاملی، پایایی و روایی مقیاس اصلاح‌شده وسواس فکری- عملی ییل- براون برای اختلال بدشکلی بدن در میان دانشجویان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۱۵ (۴)، ۳۵۰-۳۴۳.

شیبانی، حسن. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و آموزش تنظیم هیجان بر تحریک پذیری، افسردگی، اضطراب، استرس و تنظیم هیجانی نوجوانان دارای اختلال بدتنظیمی خلق مخرب. نشریه روانشناسی بالینی. 12(2)، 114-106.

صالحی، مریم؛ رجبی، سوران؛ و دهقانی، یوسف. (1398). پیش‌بینی اختلال بدریخت انگاری بدن براساس طرحواره های هیجانی، سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی در افراد متقاضی جراحی زیبایی. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۸ (۷۳)، ۸۷-۷۷.

صالحی، سیده نرگس؛ افتخارصعادی، زهرا؛ و برنا، محمدرضا. (1400). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مثبت نگر و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر تاب آوری و خودکارآمدی دانش آموزان دختر دارای افسردگی غیربالینی. نشریه علمی روانشناسی اجتماعی، 9(60)، 59-73.

صمدنژاد آذر، زهرا؛ پورشریفی، حمید؛ و باباپور، جلیل. (1399). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان برکاهش اضطراب اجتماعی در نوجوانان دختر دارای نشانه های اختلال بدشـکلی بـدن، اولین همایش ملی روان شناسی بالینی کودک و نوجوان، اردبیل.

عسگری، محمد؛ و متینی، اعظم. (1399). تاثیر آموزش تنظیم هیجان به روش گراس برتکانشگری دانشجویان سیگاری. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 11(42)، 205-230.

عسکری، فائزه؛ عرب زاده، مهدی؛ رضوان، احمد؛ و پناهی، ثنا. (1398). نقش خودتفسیری و اهداف پیشرفت ۲×۳ در پیش بینی اضطراب آمار دانشجویان. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۸ (۸۳)، ۲۱۴۷-۲۱۴۱.

علی‌دوستی، فاطمه؛ جنگی، فاطمه؛ و شجاعی‌فر، شیرین. (1399). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس بر تنظیم هیجان، اضطراب و افسردگی مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، ۷ (۱)، ۶۹-۸۰.

عرب زاده، مهدی. (1398). نقش خود تفسیری در پیش بینی توانایی حل مساله اجتماعی دانشجویان. انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش، 7(7)، 169-180.

عجم، علی اکبر؛ بادنوا، صدیقه؛ عبداللهی، مجید؛ و مومنی مهمویی، حسین. (1395). رابطه بین خلاقیت هیجانی با اشتیاق تحصیلی دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گناباد. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، ۸ (۴)، ۱۸-۱۱.

فیروزآبادی، سمیه؛ و یوسفی، صادق. (1398). پیش‌بینی خلاقیت هیجانی بر اساس ابعاد کارکرد خانواده با نقش واسطه‌ای سبک‌های مقابله‌ای. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 20(4)، 68-78.

فهیمی، نازنین؛ کیامرثی، آذر؛ کاظمی، رضا؛ و نریمانی، محمد. (1399). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان به همراه رژیم غذایی بر انعطااف پذیری روانی و رفتار خودتنظیمی نوجوانان دارای اضافه وزن. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 18(4)، 148-139.

کریمی، سارا؛ و اسمعیلی، معصومه. (1399). بررسی رابطه راهبردهای تنظیم هیجان و تاب‌آوری با سازگاری زناشویی معلمان زن. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۹ (۸۷)، ۲۹۸-۲۹۱.

کرمی، رزاق؛ شریفی، طیبه؛ نیک خواه، محمد؛ و غضنفری، احمد. (1398). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس بر کاهش نشخوار فکری و اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دختر با پیگیری ۶۰ روزه. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، ۷(1)، 9-1.

لطفی، مژگان؛ شیاسی، یاسمن؛ امینی، مهدی؛ منصوری، کامیار؛ حمزه زاده، سیروان؛ و صالحی، علی. (1399). بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه تنظیم هیجان بین فردی (IERQ) در دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۰ (۱۸۵)، ۸۵-۷۴.

Angelakis, I., Gooding, P. A., & Panagioti, M. (2016). Suicidality in body dysmorphic disorder (BDD): A systematic review with meta-analysis. Clinical psychology review, 49(1), 55-66.

Averill, R. (2007). Emotional creativity: toward spiritualizing the passions, Eds S. J. López & C. R. Snyder. Oxford Handbook of Positive Psychology (New York, NY: Oxford University Press), 249–257.

Averill, J. R. (1999). Emotions and Creativity. Paper presented at the 12^th conference on creativity & innovation (ECCI XII), Faro, Journal of Portuga, 1(67), 1-153.

Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S., & Schweizer, S. (2010). Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clinical Psychology Review, 30(2), 217-37.

Bos, L., Vulink, N., Broers, D., & Bildt, M. (2021). Mental disorders in the dental practice. Patients with body dysmorphic disorder. Ned Tijdschr Tandheelkd, 128(5):263-268.

Borgers, T., Kürten, M., & Kappelhoff, A. (2022). Brain functional correlates of emotional face processing in body dysmorphic disorder. Journal of Psychiatric Research, 147(3), 103-110.

Cao, X., Luo, Z., Qiu, J., & Liu, Y. (2022). Does ostracism impede Chinese tourist self-disclosure on WeChat? The perspective of social anxiety and self-construal. Journal of Hospitality and Tourism Management, 50(3), 178-187.

Chinchanachokchai, S., & Pusaksrikit, T. (2020). The role of self-construal in romantic gift posting across Social Networking Sites. Computers in Human Behavior, 117(4), 66-75.

Čábelková, I., Strielkowski, W., Rybakova, A., & Molchanovа, A. (2020). Does Playing Video Games Increase Emotional Creativity. Int J Environ Res Public Health, 17(7), 21-30.

Fernandez, C., Jazaieri, H., & Gross, J. (2016). Emotion regulation: A transdiagnostic perspective on a new RDoC domain. Cognitive Therapy and Research, 40(1), 426- 440.

González-Zamar, M., & Segura, E. (2021). Emotional Creativity in Art Education: An Exploratory Analysis and Research Trends. Int J Environ Res Public Health, 18(12, 62-70.

Gross, J, & Thompson, A. (2007). Emotion regulation: Conceptual foundations. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation, New York: Guilford Press.

Gratz, K., Weiss, N., & Tull, M. (2015). Examining Emotion Regulation as an Outcome, Mechanism, or Target of Psychological Treatments. Curr Opin Psychol, 3(1), 85-90.

Gratz, K.L., & Gunderson, J.G. (2010). Preliminary data on an acceptance-based emotion regulation group intervention for deliberate self-harm among women with borderline personality disorder. Behav Ther, (37), 25- 35.

Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2010). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual differences, 30(8), 1311-27.

Gunstad, J., & Phillips, K. A. (2013). Axis I comorbidity in body dysmorphic disorder. Comprehensive psychiatry, 44(4), 270-276.

Herbst, I., & Jemec, G (2020). Body Dysmorphic Disorder in Dermatology: A Systematic Review, Psychiatric Quarterly, 91(3), 1003- 1010.

Hardin. E., Leong. F. T., & Bhagwat. A. (2004). Factor structure of the Self Construal Scale: Implications for the multi-dimensionality of self-construal. Journal of Cross-Cultural Psychology, 35(1), 327-345.

Harrison, A., de la Cruz, L. F., Enander, J., Radua, J., & Mataix-Cols, D. (2016). Cognitive-behavioral therapy for body dysmorphic disorder: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clinical Psychology Review, 48(1), 43-51.

Hofmann, S. G., Heering, S., Sawyer, A. T., & Asnaani, A. (2014). Interpersonal emotion regulation model of mood and anxiety disorders. Behaviour Research and Therapy, 47(1), 389-394.

Kim, J., Brockner, J., & Block, C. (2022). Tailoring the intervention to the self: Congruence between self-affirmation and self-construal mitigates the gender gap in quantitative performance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 169(3), 41-53.

Loevaas, M. E. S., Sund, A. M., Lydersen, S., Neumer, S. P., Martinsen, K., Holen, S. & Reinfjell, T. (2019). Does the Transdiagnostic EMOTION Intervention Improve Emotion Regulation Skills in Children? Journal of Child and Family Studies, 28(1), 805-813.

Meng, X., Mu, Y., & Luo, Y. (2022). Self-construal and generalized trust predict first impressions from faces. Personality and Individual Differences, 191(1), 153-162.

Mazzuca, S., Kafetsios, K., Livi, S., & Presaghi, F. (2019). Emotion regulation and satisfaction in long-term marital relationships: The role of emotional contagion. Journal of Social and Personal Relationships, 36(9), 80-95.

Mendes, A. L., Ferreira, C., & Marta-Simões, J. (2017). Experiential avoidance versus decentering abilities: The role of different emotional processes on disordered eating. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesit, 22(3), 467-474.

Nuncy, A. (2021). Exploring the Impacts of Response-focused Emotion Regulation Strategies on Psychophysiology, Cognition, Affect, and Social Consequences. Journal of Child and Family Studies, 21(2), 14-21.

Okur Güney, Z. E., Sattel, H., Witthöft, M., & Henningsen, P. (2019). Emotion regulation in patients with somatic symptom and related disorders: A systematic review. PloS one, 14(6), 1-29.

Ochnner, K.N., & Gross, J.J. (2010). The cognitive control of emotion, Trends in cognitive sciences, 9(5), 242-249.

Phillips, K. A., Hollander, E., Rasmussen, S. A., Aronowitz, B. R., DeCaria, C., & Goodman, W. K. (1997). A severity rating scale for body dysmorphic disorder: Development, reliability, and validity of a modified version of the YaleBrown Obsessive-Compulsive Scale. Psychopharmacological Bulletin, 33(1), 17-22.

Sucupira, S., Brito, M., Leite A., Aihara, E., Neto, & M., Ferreira, L. (2021). Body Dysmorphic Disorder and Personality in Breast Augmentation: The Big-Five Personality Traits and BDD Symptoms. Journal of Plastic, Reconstructive & Aesthetic Surgery, 14(11), 17-26.

Sun, X., Li, J., & Meng, L. (2021). Reflection on EFL/ESL Teachers' Emotional Creativity and Students L2 Engagement. Front Psychol, 5(12), 93-101.

Sanders, M. R., Turner, K. M., & Metzler, C. W. (2019). Applying self-regulation principles in the delivery of parenting interventions. Clinical child and family psychology review, 22(1), 24-42.

Sarwer, D. (2019). Body image, cosmetic surgery, and minimally invasive treatments. Body Image, 31(1), 302-308.

Yang, W., Shen, B., Yu, X. (2021). The effectiveness of self-regulatory training on positive strategies of emotional regulation and individual self-efficacy. System, 103(1), 26-33.