رابطه رسالت فرزندپروری با بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی فرزندان با میانجی‌گری بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی مادران معلم جلال‌آباد افغانستان

حقیار, حکیم خان; نعامی, عبدالزهرا; زرگر, یدالله; بشلیده, کیومرث; هاشمی, سید اسماعیل

doi:10.22034/jmpr.2022.15307

رابطه رسالت فرزندپروری با بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی فرزندان با میانجی‌گری بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی مادران معلم جلال‌آباد افغانستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

² استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

³ دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران.

⁴ دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

10.22034/jmpr.2022.15307

چکیده

احساس رسالت مادر در تربیت فرزند باعث می شود تا مادران نسبت به فرزندان خود علاقه بیشتری نشان دهند و به گونهی موثر با آنها ارتباط برقرار کنند. پژوهش حاضر با هدف طراحی و آزمون الگویی از رابطه علی بین رسالت فرزندپروری با بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی فرزندان با میانجی‌گری بهزیستی روان‌شناختی و خودکارآمدی والدینی در معلمان زن کشور افغانستان انجام گردید. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 250 معلم زن و 250 نفر از فرزندان آنها با طیف سنی 16 سال به بالا ساکن در شهر جلال آباد افغانستان بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. زنان شرکت‌کننده پرسشنامه احساس رسالت در تربیت فرزند (کولسن و همکاران،2012)،پرسشنامه بهزیستیروانشناختی (ریف،1989) و خودکارآمدی والدینی (دومکا و همکاران، ۱۹۹۶) را تکمیل کردند. فرزندان پرسشنامه بهزیستی روانشناختی (ریف، 1989) و پرسشنامه خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران ،1982) را تکمیل نمودند. به منظور ارزیابی الگوی پیشنهادی از الگویابی معادلات ساختاری و آزمودن اثرهای واسطه ای از روش بوت استراپ با استفاده از نرم افزار AMOS استفاده شد. یافتههای تحقیق نشان دادند که الگوی طراحی شده از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار بود. علاوهبرآن، نتایج پژوهش نشان داد ضرایب مسیرهای مستقیم رسالت فرزند پروری با بهزیستیروانشناختی زنان (81/. =β) ، با خودکارآمدی والدینی (71/. =β) ، با بهزیستی روانشناختی فرزندان (68/. =β) و با خودکارآمدی فرزندان (47/. =β) که همه آنها در سطح (p<0/001) معنادار بودند. همچنین رسالت فرزند پروری به صورت غیر مستقیم و از طریق بهزیستی روانشناختی زنان و خودکارآمدی والدینی بر بهزیستی روانشناختی و خودکارآمدی فرزندان اثر معنادار داشتند. پیشنهاد می شود برای افزایش بهزیستی روانشناختی و خودکار آمدی فرزندان، زنان با رسالت فرزند پروری خود آشنایی بیشتری پیدا کنند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.67.16.8

عنوان مقاله [English]

Relationship Between Parenting Calling in Childrearing and Psychological Well-being, Self-Efficacy of Children with Mediating Psychological Well-being, Parental Efficacy, of Women Teachers in Jalal Abad Afghanistan

نویسندگان [English]

Hakim Khan Haqyar ¹
Abdolzahra Naami ²
Yadollah Zargar ³
Kiomarse Beshlideh ²
Seyed Esmail Hashemi ⁴

¹ PhD student of Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

² Professor, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

³ Associate Professor, Department of Counselling, Hazrat Masomeh University of Qom, Qom, Iran.

⁴ Professor, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

The mother is the first person with whom the child has a relationship, so she has the most important role in child rearing. Aim of the present study was to design and test a model of casual Relationship between calling-childrearing and psychological well-being, self-efficacy of children with mediating psychological well-being, parental efficacy, of women teachers in Jalal Abad Afghanistan. The study participants included 250 female teachers and 250 of their children aged 16 years living in Jalalabad, Afghanistan who were selected by random sampling. Female participants completed the subjective sense of calling Questionnaire (Coulson et al., 2012), the Psychological Well-Being Questionnaire (Reef, 1989), and the Parental Self-Efficacy Questionnaire (Dumka et al., 1996). Children completed the Psychological Well-being Questionnaire (Reef, 1989) and general Self-Efficacy Questionnaire (Scherer et al., 1982). In order to evaluate the proposed model, structural equation modeling and for testing of the mediators effects the bootstrap method of Amos software was used. The research findings showed that the designed model had a relatively good model fit. In addition, the research findings showed that all direct paths of parenting calling to mother psychological well-being, parental self-efficacy, children's psychological well-being and children's self-efficacy were positive and significant. Also, the parenting calling indirectly and through women's psychological well-being and parental self-efficacy had a positive and significant effect on children's psychological well-being and self-efficacy. It is suggested that in order to increase the psychological well-being and self-efficacy of children, women should become more familiar with their parenting calling.

کلیدواژه‌ها [English]

Parenting Calling
Psychological Well-Being and Self-Efficacy

مراجع

بیانی، ع. ا.، کاوچکی، ع. م.، گاودرزی، ح. (1386). اعتباار و روایی مقیاس رضایت از زنادگی. فصلنامه روانشناسان ایرانی. 3(11)،265- 259.

سرخونی، ط. ا.، سعادت زاده، م. و زینلی پور، ح. (1393). نقش خودکارآمدی و مهارتهای زندگی در پیش بینی بهزیستی روانشناختی دانش آموزان مقطع متوسطه استان هرمزگان. فصلنامه خانواده و پژوهش، 1.

مهبد، م. و فولادچنگ، م. (1391). نقش دلبستگی به والدین در پیشرفت تحصیلی با واسطهگری خودکارآمدی: فصلنامه روانشناسی کاربردی، 1 (21)، 102-88.

نوروزی، و. و اسدی مجره، س. (1397). نقش بهزیستی روانشناختی والدین و تعاملات والد - فرزند در تبیین سازگاری اجتماعی دانش آموزان نوجوان. دوفصلنامه روانشناسی معاصر، (2) 13، 148- 140.

هومن، ح. ع. (1387). مدلیابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل (با اصلاحات). تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتاب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freemn & Company.

Bellah, R. N., Madsen, R., Sullivan. M., Swidler, A., & Tipton, S. M. (1985). Habits of the heart: Individualism and commitment in American life. Berkeley: University of California Press.

Bunderson, J. S., & Thompson, J. A. (2009). The call of the wild: Zookeepers, callings, and the double-edged sword of deeply meaningful work. Administrative Science Quarterly, 54(1), 32-57.

Cha, J., & Yoon, G. (2016). The effects of a sense of calling on life satisfaction of early childhood pre-service teachers: The mediating effect of career decision-making self-efficacy. The Journal of Eco Early Childhood Education & Care, 15, 93-112.

Coulson, J. C. (2011). Parents’ subjective sense of calling in childrea Coulson, J. C. (2011). Parents' subjective sense of calling in childrearing.ring. Ph.D. Thesis, University of Wollongong, Wollongong.

Coulson, J. C., Oades, L. G., & Stoyles, G. J. (2012). Parents’ subjective sense of calling in childrearing: Measurement, development and initial findings. The Journal of Positive Psychology, 7(2), 83-94.

Montigny, F., & Lacharité, C. (2005). Perceived parental efficacy: Concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 49(4), 387-396.

Dickerson, S. W. (2018). Psychological Well-Being and Health Gains in the Developing World: Evidence From Peru and Malawi. Ph.D. Thesis, University of Maryland, Maryland.

Dik, B. J., & Duffy, R. D. (2009). Calling and vocation at work: Definitions and prospects for research and practice. The Counseling Psychologist, 37(3), 424-450.

Dik, B. J., Canning, B. A., & Marsh, D. R. (2019). A cultural lens approach to promoting work as a calling. In Positive psychological intervention design and protocols for multi-cultural contexts (pp. 57-80). Cham: Springer,

Dobrow, S. R. (2006). Having a calling: A longitudinal study of young musicians. Harvard University. Ph.D. Thesis, Harvard University, Mass.

Dobrow, S. R., & Tosti‐Kharas, J. (2011). Calling: The development of a scale measure. Personnel Psychology, 64(4), 1001-1049.

Duffy, R. D., & Dik, B. J. (2013). Research on calling: What have we learned and where are we going?. Journal of Vocational Behavior, 83(3), 428-436.

Duffy, R. D., & Sedlacek, W. E. (2007). The presence of and search for a calling: Connections to career development. Journal of Vocational Behavior, 70(3), 590-601.

Duffy, R. D., Bott, E. M., Allan, B. A., Torrey, C. L., & Dik, B. J. (2012). Perceiving a calling, living a calling, and job satisfaction: Testing a moderated, multiple mediator model. Journal of Counseling Psychology, 59(1), 50-59.

Dumka, L. E., Stoerzinger, H. D., Jackson, K. M., & Roosa, M. W. (1996). Examination of the cross-cultural and cross-language equivalence of the parenting self-agency measure. Family Relations, 45(2), 216-222.

Erum, H., Abid, G., & Contreras, F. (2020). The calling of employees and work engagement: the role of flourishing at work. Business, Management and Economics Engineering, 18(1), 14-32.

Froh, J. J., Kashdan, T. B., Yurkewicz, C., Fan, J., Allen, J., & Glowacki, J. (2010). The benefits of passion and absorption in activities: Engaged living in adolescents and its role in psychological well-being. The Journal of Positive Psychology, 5(4), 311-332.

Grolnick, W. S. (2009). The role of parents in facilitating autonomous self-regulation for education. Theory and Research in Education, 7(2), 164-173.

Hall, D. T., & Chandler, D. E. (2005). Psychological success: When the career is a calling. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26(2), 155-176.

Hart, R., & Hart, D. (2018). Conceptualizing callings through a values-based framework: Classic, modern and neoclassic callings unpacked. European Network for Positive Psychology, Budapest, June 2018.

Jaureguizar, J., Bernaras, E., Bully, P., & Garaigordobil, M. (2018). Perceived parenting and adolescents’ adjustment. Psicologia: Reflexao e Critica.

Jung, H. K., & Lee, J. Y. (2018). Relationship between Teacher’s Calling Spirit, Self-Efficacy, Job Commitment, and Life Satisfaction. Journal of research in education, 67, 279-196.

Lyubomirsky, S. (2008). The how of happiness: A scientific approach to getting the life you want. NewYork: Penguin Press

Newland, L. A. (2015). Family well‐being, parenting, and child well‐being: Pathways to healthy adjustment. Clinical Psychologist, 19(1), 3-14.

Oates, K. L., Lewis Hall, M. E., & Anderson, T. L. (2005). Calling and conflict: A qualitative exploration of interrole conflict and the sanctification of work in Christian mothers in academia. Journal of Psychology and Theology, 33(3), 210-223.

Park, J., Sohn, Y. W., & Ha, Y. J. (2016). South Korean salespersons’ calling, job performance, and organizational citizenship behavior: The mediating role of occupational self-efficacy. Journal of Career Assessment, 24(3), 415-428.

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.

Ryff, C. D., & Singer, B. (2003). Ironies of the human condition: Well-being and health on the way to mortality. In L. G. Aspinwall & U. M. Staudinger (Eds.), A psychology of human strengths: Fundamental questions and future directions for a positive psychology (p. 271-287). American Psychological Association.

Sherer, M., Maddux, J. E., Mercandante, B., Prentice-Dunn, S., Jacobs, B., & Rogers, R. W. (1982). The Self-Efficacy Scale: Construction and validation. Psychological Reports, 51(2), 663-671.

Treadgold, R. (1999). Transcendent vocations: Their relationship to stress, depression, and clarity of self-concept. Journal of Humanistic Psychology, 39(1), 81-105.

Wrzesniewski, A., McCauley, C., Rozin, P., & Schwartz, B. (1997). Jobs, careers, and callings: People's relations to their work. Journal of Research in Personality, 31(1), 21-33.

Wrzesniewski, A., Rozin, P., & Bennett, G. (2003). Working, playing, and eating: Making the most of most moments. In C. L. Keyes & J. Haidt (Eds.), Flourishing: Positive psychology and the life well-lived (pp. 185-204). Washington DC: American Psychological Association.