اثربخشی برنامه هوش‌افزایی بر مبنای مؤلفه‌های هوش موفق در سه حوزه تصویری، کلامی و عددی و تأثیر آن بر تقویت هوش‌های چندگانه دانش‌آموزان ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه ی اثر برنامه هوش افزایی مبتنی بر نظریه هوش موفق در سه حوزه تصویری، کلامی و عددی بر ارتقای توانایی های هوش های چندگانه دانش آموزان ابتدایی انجام گرفت. طرح تحقیق از نوع شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه و با طرح پس آزمون بود. نمونه آماری شامل 44 دانش آموز دختر مقطع چهارم ابتدایی یک دبستان بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از بین دبستان های دخترانه شهر قم در سال تحصیلی 99-98 انتخاب شدند، و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. دانش آموزان گروه آزمایش طی 12 جلسه 75 دقیقه ای تحت برنامه آموزش هوش افزایی قرار گرفتند و گروه گواه هیچ گونه آموزشی در این رابطه دریافت نکردند. دو گروه پس از اتمام دوره آموزشی به پرسشنامه هوش های چندگانه پاسخ دادند و داده ها با آزمون تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد؛ فعالیت های هوش افزایی بر مبنای هوش موفق بر ارتقای هوش های چندگانه دانش آموزان درسطح (05/0P< ) اثربخش بوده، و در رابطه با مؤلفه های هوش های چندگانه بر توانایی های زبانی، ریاضی و فضایی اثر مثبت و معنادار داشته، اما بر توانایی های بین فردی، درون فردی، موسیقیایی و جنبشی ـ حرکتأثیر معناداری نداشته است. در نتیجه برنامه هوش افزایی که بر مبنای نظریه هوش موفق استرنبرگ طراحی گردید، می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید، جهت افزایش مهارت های هوش های چندگانه دانش آموزان نیز مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Intelligence Enhancement Program Based on Successful Intelligence Components in Three Areas of Visual, Verbal and Numerical and Its Effect on Strengthening the Multiple Intelligences of Elementary Students

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Zangeneh 1
  • Masoud Kiani 2
  • Mohammad Reza Tamannaeifar 3
1 MSc of Educational Psychology, Department of Psychology, University of Kashan, Kashan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Human Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Human Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to study the effect of intelligence enhancement program based on successful intelligence theory in three areas of verbal and numerical visuals on improving the multiple intelligence abilities of elementary students. The research design was quasi-experimental with two experimental and control groups and post-test design. The statistical sample consisted of 44 female students in the fourth grade of elementary school who were selected by multi-stage random sampling from girls' primary schools in Qom in the academic year of 2020-2021, and were randomly assigned to experimental and control groups. The students in the experimental group underwent an intelligence training program during 12 sessions of 75 minutes and the control group did not receive any training in this regard. Students in both groups answered the Chapman and Chislett (2005) Multiple Intelligences Questionnaire after completing the training and the data were analyzed by multivariate analysis of variance. The findings showed; Successful intelligence-based intelligence-enhancing activities are effective in promoting students' multiple intelligences at the level (p <0.05), and in relation to the components of multiple intelligences have a positive and significant effect on language, math and spatial abilities. But there was no significant difference between the two groups on interpersonal, intrapersonal, musical and kinetic-motor abilities. As a result, the intelligence program, based on Sternberg's theory of successful intelligence, can be used as a useful intervention method to increase students' multiple intelligence skills.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intelligence Enhancement
  • Successful Intelligence
  • Multiple Intelligences
  • Aurora Project

مراجع

 آقابابایی، سارا؛ ملک پور، مختار؛ کجباف، محمدباقر و عابدی، احمد (1394). اثربخشی آموزش هوش موفق بر توانایی های خلاقانه و عملی دختران تیز هوش 9-12 ساله شهر اصفهان. فصلنامه کودکان استثنائی. 11، 4، 44-37.
آقازاده،محرم، سنه، افسانه (1396).کاربرد هوش های چندگانه در کلاس درس. تهران: نشر مرآت.
ابراهیمی، علی اکبر؛ عابدی، احمد؛ یارمحمدیان، احمد؛ فرامرزی، سالار(1395). ویژگی های روان سنجی سیاهه رتبه بندی رفتاری کنش های اجرایی(فرم والد) در کودکان پیش دبستانی. فصلنامه روان شناسی تحولی. 12، 48، 439-427.
استرنبرگ، رابرت ج؛ جاروین، لیندا و گریگور نکو، النا(2011). کاوشی در تیزهوشی. ترجمه عابدی، احمد، شعرباف، عادله.(1395). انتشارات کاوشیار.
تقی زاده، محمد احسان؛ رضایی، اکبر (1395). روانشناسی هوش و سنجش آن. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور
حجازی، الهه. (1396). روانشناسی تربیتی در هزاره سوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سلطانی، اکبر؛ ادیب، یوسف؛ محمودی، فیروز و واحدی، شهرام(1399). جایگاه برنامه مبتنی بر هوش های چندگانه در کتب درسی دوره اول ابتدایی بر اساس مؤلفه های هوش های چندگانه. فصلنامه سلامت روان کودک، 7، 11، 270-280.
سیف، علی اکبر(1394).روانشناسی پرورشی نوین. تهران: انتشارات دوران.
شوشتری، مژگان؛ ملک پور، مختار؛ عابدی، احمد؛ قمرانی، امیر(1395). بررسی اثربخشی برنامه هوش موفق استرنبرگ بر حافظه فعال و کارکردهای اجرایی کودکان تیز هوش دبستانی. فصلنامه کودکان استثنایی، 16، 3، 14-5.
فرامرزی، سالار؛ زارع، حسین؛ فتوت، اعظم (1395). اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه گاردنر بر عملکرد هوش های چندگانه دانش آموزان. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 11، 36، 171-151.
مهدوی، مجتبی؛ افروز، غلامعلی؛ شکوهی یکتا، محسن؛ صالحی، کیوان و مقدم زاده، علی(1400). بررسی و انطباق مؤلفه های سنجش هوش های چندگانه با نگاه بومی برای دانش آموزان ابتدایی. مجله علوم روانشناختی، 20،  102، 835-823.
A Abdullah M. Aljughaiman. Alaa eldin A. Ayoub. (2012). The Effect of an Enrichment Program on Developing Analytical, Creative, and Practical Abilities of Elementary Gifted Students. J Educational of the Gifteds.32(2), 153-174.
Aghababaei S, Male pour M, Kajbaf M, Abebi A. (2016). Confirmatory Factor Analysis of  Auorora-a Battery on Children. J Modern Applied Science. 10(10), 99-105.
Alaa eldin A. Ayoub. Abdullah M. Aljughaiman. (2016). A Predictive Structural model for gifted student’s performance: A based on intelligence and its implicit theories. J Learning and Individual Differences. 15(2016), 11-.81.
Azid. Nurulwahida & MD-Ali. Ruzlan. (2020). The effect of the successful intelligence interactive module on University Utara Malaysia students analytical, critical and practical thinking skills. J Education. 40(3), 1-11.
Baş, G., & Beyhab, Ö. (2010). Effects of multiple intelligences supported project-based learning onstudents’ achievement levels and attitudes towards English lesson. International Electronic Journal of Elementary Education, 2(3), 365-386.
Furnham, A., & Lester, D. (2012). The development of a short measure of character strength. European Journal of Psychological Assessment, 28: 95–101.
Ko, L. W., Komarov, O., Hairston, W. D., Jung, T. P., & Lin, C. T. (2017). Sustained attention in real classroom settings: An EEG study. Frontiers in human neuroscience, 11, 388.
Mandelman, S. D., Barbot, B., Tan, M., & Grigorenko, E. L. (2013). Addressing the ‘quiet crisis’:     Gifted identification with Aurora.  Educational & Child Psychology, 30(2), 101-.901.
Mandelman, S. D., Barbot, B., & Grigorenko, E. L. (2016). Predicting academic performance and trajectories from a measure of successful intelligence. Learning and Individual Differences, 51, 387-393.
Mourgues, C., Tan, M., Hein, S., Elliott, J. G., & Grigorenko, E. L. (2016). Using creativity to predict future academic performance: An application of Aurora's five subtests for creativity. Learning and Individual Differences, 51, 378-386.‏
Mayer John, Panter. A. T, Carosu, David. (2017). A Closer look at the test of Personal Intelligence(TOPI). J Personality and Individual Differences,111(2017), 301-311.
Miller, E. M. (2019). Promoting Student Success in Statistics Courses by Tapping Diverse Cognitive Abilities. Teaching of Psychology, 46(2), 140-.541.
Dolores P, Carmen F, Merced S, Maria R. (2017). Aurora Battery: A new assessment of successful intelligence. J Revista de Education. https://www.researchgate.net/publication/281952627.
Kornilov, S. A., Tan, M., Elliott, J. G., Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (2012). Gifted identification with Aurora: Widening the spotlight. Journal of Psychoeducational Assessment, 30(1), 117-133.
Sternberg Robert J. (2020). Is Being “Gifted” a Blessing or a Curse, or Some of Both? J Empirical Studies of the Arts. 38(1), 90-99.
Sternberg, R. J. (2018). Speculations on the role of successful intelligence in solving contemporary world problems. Journal of Intelligence, 6(1), 4-10.
Sternberg, R. J., Jarvin, L., Birney, D. P., Naples, A., Stemler, S. E., Newman, T., ... & Grigorenko, E. L. (2014). Testing the theory of successful intelligence in teaching grade 4 language arts, mathematics, and science. Journal of Educational Psychology, 106(3), 881-899.
 Sternberg, R. J. (2014). Teaching about the nature of intelligence. Intelligence, 42, 176-.971
Sternberg, R, J. (2010). Assessment of gifted students for identification purpose: New techniques for a new millennium. J Learning and Individual Differences. 20(2010), 327-  336.
Sternberg, R. J., Jarvin, L., & Grigorenko, E. L. (2010). Explorations in giftedness. Cambridge University Press.
Tirri, K., & Nokelainen, P. (2008). Identification of multiple intelligences with the Multiple  Intelligence Profiling Questionnaire III. Psychology Science, 50(2), 602.
Vásquez, B. J. S., Ocaña-Fernández, Y., Nieto-Gamboa, J., Diaz, M. A. A., & Augusto, C. (2020). Communicative Skills as a Result of Successful Intelligence. Psuchology and Education, 57(1), 62-69.‏
Winarti Atiek. Yunita Leny. Nur Moh. (2019). The Effectiveness of Multiple Intelligence Based Teaching Strategy in Enhancing the Multiple Intelligences and Science Process Skills of Junior High School Students. J Technology and Science Education, 9(2), 122-.531.
Warne, R. T., Astle, M. C., & Hill, J. C. (2018). What do undergraduates learn about human intelligence? An analysis of introductory psychology textbooks. Archives of Scientific Psychology, 6(1), 32-50.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 28 اسفند 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار