اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک‌های مقابله‌ای و استرس ادراک شده زنان نابارور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دکترای روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

3 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران.

4 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز، تهران، ایران.

5 دانشجوی دکترای گروه روانشناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

6 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.

چکیده

ناباروری می‌تواند باعث مشکلات روانشناختی متعددی در زندگی زوجین شود و مشکلات زناشویی متعددی را برای این افراد بوجود آورد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک‌های مقابله‌ای و استرس ادراک شده زنان نابارور بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه پژوهش شامل زنان نابارور 20 تا 45 ساله بیمارستان بهمن شهرک غرب تهران بود. که 30 نفر از آن‌ها با روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب و در دو گروه 15 نفری (آزمایش و کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌های استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و پرسشنامه راهبردهای مقابله‌ای لازاروس و فولکمن (1988) بود. داده‌ها با استفاده از نرم افزار Spss نسخه 20 و روش تحلیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نمرات استرس ادراک شده و سبک‌های مقابله‌ای بیماران گروه آزمایش، موثر و معنی‌دار بوده است (P≤0.001). نتایج پژوهش بیانگر تأثیر روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود سبک‌های مقابله‌ای و کاهش استرس ادراک شده زنان نابارور بود. توصیه می‌گردد مشاوران، و درمانگران از این رویکرد درمانی در مراکز درمان و کلاس‌های آموزشی جهت حل مشکلات روانشناختی زنان نابارور بهره ببرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Coping Styles and Perceived Stress in Infertile Women

نویسندگان [English]

  • Ali Ahmadian 1
  • Behzad Taghipuor 2
  • Mohsen Alirezaee Hoor 3
  • Narges Sabzi 4
  • Seyedeh Marzieh Davodi 5
  • Maryam Mirzapourbenkalaee 6
1 PhD student of Psychology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 PhD of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
3 MA Clinical Psychology, University of Payame Noor South Tehran, Tehran, Iran.
4 MA Family Consulting, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
5 PhD student, Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
6 MS Clinical Psychology, Khalkhal Branch, Islamic Azad University, Khalkhal, Iran.
چکیده [English]

Infertility ‌can cause several psychological problems in the lives of couples and marital problems for these people. This study aimed to investigate the effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Coping Styles and Perceived Stress in infertile women. Method This study was of a semi-experimental type with pre-test post-test with control group. For the present study, the population consisted of all infertile women aged 20 to 45 years old in bahman hospital west town Tehran, and 30 of them ‌ were selected using convenient sampling method and placed in two groups of 15 subjects each (experimental and control). Research tools included Perceived Stress Scale by Cohen and et al (1983) and Coping Strategies Inventory by Lazarus and Folkman (1988). The data were analyzed using Spss-20 softwar and covariance analysis. The findings indicated that Acceptance and Commitment Therapy on experimental group’s scores of perceived stress and coping styles was effective and significant (P≤ 0.001). The results show that acceptance and commitment therapy to Improvement the Coping styles and reduce Perceived stress was effectiveness in Infertility women. It is recommended that this treatment counselors, Therapists and consultants in Treatment centers and education classes in order to solve their psychologist problems infertile women and boost productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment Therapy
  • Perceived Stress
  • Coping Styles
  • Infertility
امیرفخرائی، آزیتا؛ کرامتی، کرامت و سماوی، عبدالوهاب. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ناباروری و افسردگی زوجین نابارور. پژوهش نامه زنان، 11(1)، 18-1.
بهروز، بهروز؛ فاطمه، بوالی؛ نسرین، حیدری­زاده و مهران فرهادی (1394). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر علائم روانشناختی، سبک­‌های مقابله­‌ای و کیفیت­ زندگی بیماران دیابتی نوع 2. مجله سلامت و بهداشت، 7 (2)، 236-253.
بهزادپور، سمانه؛ مطهری، زهرالسادات؛ وکیلی، مریم و سهرابی، فرامرز. (1394). تاثیر آموزش تاب آوری بر افزایش بهزیستی روانشناختی زنان نابارور. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 23(5)؛ 142-131.
تمنایی­فر، محمد رضا (1390). بررسی مقایسه­ای سلامت روانی، سازگاری زناشویی و پاسخ­های مقابله­ای در زنان بارور و نابارور. روانشناسی بالینی و شخصیت دانشگاه شاهد. 3 (4)، 51-60.
حسن­زاده لیف شاگرد، منیره؛ ترخان، مرتضی و محمد احسان تقی­زاده (1392). اثربخشی ایمن­سازی در مقابل استرس بر استرس ادراک شده زنان باردار با سابقه ناباروری. مجله پرستاری و مامایی جامع نگر، 23 (70)، 27-34.
دلاور، علی. (1397). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
دیر کوند مقدم، اشرف؛ دل پیشه، علی و کوروش سایه میری (1392). بررسی میزان ناباروری در ایران به روش مرور سیستماتیک. مجله زنان، مامایی و نازایی، 16(81)، 1-7.
رهنما، مارال و ایلناز سجادیان (1396). تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ادارک شده و راهبردهای مقابله با استرس در بیماران کرونر قلبی. روانشناسی معاصر، 12 (ویژه نامه). 838-843.
سدیدی، محسن و یمینی، محمد (1397). پیش بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس راهبردهای مقابله ای و ناگویی هیجانی. مجله مطالعات روانشناختی، 12 (2)؛ 141-125.
صبور، سهیلا و کیوان کاکابرایی (1395). اثربخشی گروه درمانی پذیرش و تعهد بر میزان علائم افسردگی، استرس و شاخص های درد در زنان مبتلا به درد مزمن. مجله پژوهش توانبخشی در پرستاری. 2 (4)، 1-8.
صمدی، حمیده و محسن دوستکام (1396). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سازگاری زناشویی زنان نابارور. اندیشه و رفتار، 11 (43)، 67-90.
معصومیان، سمیرا؛ شعیری، محمد رضا و سید مسعود هاشمی (1392). تاثیر درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن­آگاهی بر کیفیت زندگی بیماران. فصلنامه علمی پژوهشی بیهوشی و درد. 4 (1)، 25-37.
نریمانی، محمد؛ علمداری، الهه و عباس ابوالقاسمی (1392). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی زنان نابارور. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 4 (3)، 388-404.
نژاد محمد نامقی، عاطفه و مریم نصرتی بیگ زاده (1397). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش انعطاف پذیری روانشناختی زنان نابارور: طراحی پروتکل درمانی. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 13(3)، 40-47
نیکنام،‌ ماندانا. (1398). اثربخشی مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت­نگر بر سرسختی روانشناختی و استرس ادراک شده زنان دارای همسر معتاد. مجله پژوهش های نوین روانشناختی، 14(54)؛‌ 251-231.
یعقوبی، حسن؛ سهرابی، فرامرز و علی محمد­زاده (1391). مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و روان درمانی معنوی-مذهبی مبتنی بر آموزه­‌های اسلام بر کاهش اضطراب آشکار دانشجویان. مجله تحقیقات علوم رفتاری. 10 (2)، 99-107.
Addelyan Rasi, H., Timpka, T., Lindqvist, K., and Moula, M. (2013). Can a psychosocial intervention programme teaching coping strategies improve the quality of life of Iranian women? A non-randomised quasi-experimental study. BMJ Open, 3(3), 1-9.
Adeleye, A., Cruz, K., Pasch, L & Huddleston, H. (2020). Differences in perceived stress during ovarian stimulation between women with infertility and those pursing oocyte cryopreservation. Journal Fertility and Sterility, 114(5), 1076-1084.
Aghajanova, L., Hoffman, J., Mok-Lin, E., Cristopher, N., & Herndon, C.N. (2017). Obstetrics and Gynecology Residency and Fertility Needs. Reproductive Sciences, 24(3), 428-434.
Alizadeh, T., Farahani, M.N., Shahraray, M., & Aliyzadgan, S.h. (2005). The relationship between self-esteem and locus of control with infertility related stress of no related infertile men and women. Journal of Reproduction and Infertility, 6(22), 194-204.
Bahattab, M., AlHadi, A.N. (2021). Acceptance and commitment group therapy among daudi muslim females with mental health disorder. Journal of Contextual Behavioral Science, 19, 86-91.
Benedict, C., Penedo, F.J. (2013). Psychosocial interventions in cancer. New York: Springer, 221–53.
Berga, S. (2012). Psychiatry and Reproductive medicine. In: Sadock BA, Sadock VA. Comprehensive text book of psychiatry. 7 en ed. USA: Williams & wilkins. 1940 - 1941.
Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24 (4), 385-396.
Crowley, B.J., Hayslip, J.R., & Hobdy.J. (2003). Psychological hardiness and adjustment to life events in adulthood. Journal Adult Development. 10(4), 237-48.
De Liz, T.M., & Strauss, B. (2005). Differential efficacy of group and individual/couple psychotherapy with infertile patients. Human Reproduction, 20 (5), 1324-32.
Domar, A.D., Clapp, D., Slawsby, E., Dusek, J., Kessel, B., & Freizinger, M. (2010). Impact of group psychological interventions on pregnancy ractes in infertile women. Fertility and Sterility, 73(4), 805-11.
Forman, E.M., Herbert, J.D. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: acceptance-based therapies, chapter to appear in w. o’donohue, je. Fisher, (eds), cognitive behavior therapy: Applying empirically supported treatments in your practice, 2nd ed. Hoboken, NJ: Wiley, 63, 263-265.
Fu, B., Yan, P., Yin, H., Zhu, S.H., Liu, Q., & Liu, Y., et al. (2016). Sychometric Properties of the Chinese version of the Infertility Self-Efficacy Scale. International Journal of Nursing Science, 3, 259-267.
Galhardo, A., Cunha, M., & Pinto-Gouveia, J. (2016). Acceptability and feasibility of the mindfulness-based program for infertility (PBMI). European Psychiatry, 33, 519.
Galhardo, A., Moura-Ramos, M., Cunha, M., & Pinto-Gouveia, J. (2017). How Does the Mindfulness-Based Program for Infertility (MBPI) Work in Reducing Depressive Symptoms? Mindfulness, 9(2), 629–635.
Garland, E., Gaylord, S., & Park, J. (2009). The role of mindfulness in positive reappraisal. Explore (NY), 5, 37-44