برنامه‌ی درسی مبتنی بر مغز در دوره‌ی پیش دبستانی بررسی وضعیت موجود و راهکارهایی برای وضعیت مطلوب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی برنامه‌ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

4 استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش تعیین وضعیت موجود برنامه درسی پیش دبستانی با تاکید بر محتوای کتابهای راهنمای کار مربیان از لحاظ پرداختن به ابعاد رشدی و اصول برنامه درسی مبتنی بر مغز بود. از روش تحلیل محتوا جهت مشخص شدن ابعاد مختلف رشدی و‌ فعالیت‌‌های یادگیری و نیز اصول برنامه درسی مبتنی بر مغز استفاده شد و سپس میزان توجه به هر یک از ابعاد و اصول در محتوای این کتاب‌ها به روش تحلیل محتوای مقوله‌ای استخراج گردید. جامعه و نمونه‌ی آماری این پژوهش 12 جلد کتاب کار مربی دوره‌ی پیش دبستانی بود. برای تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته‌های حاصل نشان داد در کتاب‌های راهنما به بعد جسمانی و کلامی بیشتر از دیگر ابعاد و اهداف توجه شده است و اصول برنامه درسی مبتنی بر مغز نیز توزیع یکسان و بهنجاری ندارد. وضعیت کنونی پرداختن به برنامه درسی مبتنی بر مغز در این کتاب‌ها مناسب نیست و پیشنهاد می‌شود محتوای کتابهای راهنمای مربی در این دوره مورد بازنگری قرار گیرد و به اصول درگیری فیزیولوژیکی، تجربه‌های تعاملی چندگانه و منحصر به فرد بودن مغز یا تفاوت‌های فردی در امر یادگیری نیز توجه بیشتری شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Brain Based Curriculum in Preschool: Review the Status Quo and Strategies for the Desired Situation

نویسندگان [English]

  • Ramin Nozohouri 1
  • Eskandar Fathi-Azar 2
  • Yousef Adib 3
  • Hasan Bafandeh 4
1 PhD student of Curriculum, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3 Professor, Department of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
4 Assistant Professor, Faculty of Education and Psychology, Shahid Madani University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is determine the current status of pre-school curriculum, with emphasis on the content of work guide books for educators in terms of addressing the dimensions and principles of the curriculum based on the brain. Content analysis method was used to determine the different dimensions of development and learning activities as well as the principles of the brain-based curriculum. Then, The amount of attention was extracted to each of the dimensions and principles in the content of these books through categorical content analysis. The statistical sample of this study are 12 volumes of the work book of the preschool educators. To analyze the results, descriptive and inferential statistics were used. The findings show that the textbooks focus on physical and verbal aspects more than other dimensions and goals, and the principles of the brain-based curriculum are not uniformly distributed. The current state of addressing the brain curriculum is not appropriate in these books, and it is suggested that the content of the tutorial guidebooks be reviewed in this period, and we need to pay more attention to the principles of physiological involvement, interpersonal experiences and the unique nature of the brain, or individual differences in learning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pre-School Period
  • Developmental Dimensions
  • Brain Curriculum
  • Coaching Guide Books
ادیب، یوسف و رباب پیری(1388) الگوی بهینه برنامه درسی برای پیش دبستان. مجله علوم تربیتی، 5 (2)، 82- 53
پورعلی، پریناز؛ پوشنه، کامبیز و علی اکبر خسروی(1391). ارزشیابی میزان کیفیت برنامه‌های مراکز پیش دبستانی شهر تهران. اندیشه‌های نوین تربیتی، دوره 8 ، شماره 1
تلخابی، محمد(1387) برنامه درسی مبتنی بر مغز. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 26، سال هفتم
سعادتمند، زهره؛ لیاقتدار، محمد جواد و زهرا صادقیان (۱۳۹۱)، نیازسنجی برنامه درسی دوره پیش دبستانی تحت نظر آموزش و پرورش از دیدگاه مدیران ومربیان شهر اصفهان، فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی 2 (8)
صادقیان، نبی اله و اسداله شعبانی (1386). فعالیتهای یاددهی-یادگیری برنامه درسی برای دوره پیش از دبستان، تهران:  انتشارات توکا.
علوی لنگرودی، سید کاظم؛ کریمی، بهنام و اقبال نیک(1392)، نقد وبررسی الگوی برنامه درسی دوره پیش از دبستان (مطالعه موردی )، همایش ملی تغییر برنامه درسی دوره‌های تحصیلی آموزش و پرورش، بیرجند، دانشگاه بیرجند.
محمدی فارسانی، فریبرز (1396) محیط یادگیری مبتنی بر مغز. مجله رشد آموزش پیش دبستانی. دوره نهم . شماره 1
مفیدی، فرخنده (1393). برنامه آموزش و پرورش در دوره پیش دبستانی، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
مهرمحمدی محمود و همکاران(1389). برنامه درسی، نظرگاه‌ها، رویکردها، چشم اندازها. مرکز تقیق و توسعه علوم انسانی. مشهد: شرکت به نشر(انتشارات آستان قدس رضوی)
میرزایی، ملیحه؛ احمدی، پروین وافسانه نراقی زاده(1395). مقایسه‌ی اهداف و محتوای برنامه درسی اجرا شده با برنامه درسی قصد شده در مراکز پیش دبستانی شهر کرمان. اندیشه‌های نوین تربیتی، دوره 12، شماره 4
نوری، علی و محمود مهرمحمدی.(1389). تبیین انتقادی جایگاه علوم اعصاب در قلمرو دانش و عمل تربیتی. تازه های علوم شناختی، 12 (46).
نوری علی(1390) تدوین چارچوب مفهومی برنامه درسی مبتنی بر مغز. رساله دکتری برنامه‌ریزی درسی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
براتعلی، مریم؛ کشتی آرای، نرگس و مسیح صبوری (1395) بینش‌های اساسی برآمده از یافته‌های علوم مغز و اعصاب برای تعلیم و تربیت. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی: سال سیزدهم، دوره دوم، شماره 21.
Functions of the Human Brain. Corwin Press, Thousand Oaks, CA.
Edie, D., &Schmid, D. (2007). Brain Development and Early Learning: Research on Brain Development. Quality Matters. Volume 1, Winter 2007. Wisconsin Council on Children and Families.
Graue, E., Clements, M. A., Reynolds, A. J) & Niles, M. D. (2004). More than Teacher Directed or Child initiated: Preschool Curriculum type ' Parent Involvement, and children’s outcomes in the Child- Parent Centers. Education Policy Analysis Archives, 12: 1-.40.
Jensen, E. (2008). Brain-Based Learning: The New Paradigm of Teaching. SAGE Publications. New York Academy of Sciences
Herman, N. (2005). The creative braine. Lake lure, Nc: The Ned Hermann Group.
Hart, L. (2002) Human brain, human learning. OR: Books for Educators.
Schiller, P. (2010), 'Early brain development research review and update', Exchange Magazine, no. 196, pp. 26–30, <www.childcareexchange.com
Thomas, B. M., & Swamy, S. S. (2014). Brain-Based Teaching Approach- A new paradigm of teaching. International Journal of Education and Psychological Research, 3(2), 62-65.
Tokuhama- Espinosa, T. (2011). The Scientifically Substantiated Art of Teaching. Universidad SanFrancisc de Quito Available at:                                             Http://www.ibo.org/contentassets/477a9bccb5794081a7bb8dd0ec5a4d17/ tracey tokuhama espinosa the scientifically subsstan tiatedart of teaching Holland oct 2011.pdf