مقایسه اثربخشی الگوریتم مراحل تغییر درد و درمان فراتشخیصی بر نشانه‌های همراه بیماری در بیماران سایکوسوماتیک مبتلا به میگرن

خورشیدی نازلو, لیلا; اعتمادی نیا, مهین; چلبیانلو, غلامرضا; خادمی, علی; خلیل زاده, رحیم

doi:10.22034/jmpr.2023.14763

مقایسه اثربخشی الگوریتم مراحل تغییر درد و درمان فراتشخیصی بر نشانه‌های همراه بیماری در بیماران سایکوسوماتیک مبتلا به میگرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

² استادیار، گروه روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

³ دانشیار، گروه روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

⁴ دانشیار، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

⁵ استادیار، گروه روانپزشکی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه ارومیه، ارمیه، ایران.

10.22034/jmpr.2023.14763

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین تفاوت اثربخشی الگوریتم مراحل تغییر درد و درمان فراتشخیصی بر نشانه های همراه بیماری در بیماران سایکوسوماتیک مبتلا به میگرن بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و جامعه آماری شامل افراد مبتلا به میگرن شهر ارومیه بود. تعداد 45 نفر از افراد مبتلا به میگرن پس از تشخیص نهایی توسط متخصص انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفره قرار گرفتند. گروه آزمایشی یک تحت درمان الگوریتم مراحل تغییر درد، گروه آزمایشی دو تحت درمان فراتشخیصی و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. نشانه های همراه میگرن شامل عدم تحمل پریشانی، اضطراب درد و اختلالات خواب بود که برای اندازه گیری آنها از پرسشنامه‌ عدم تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005)، مقیاس اضطراب درد (مک کراکن و همکاران، 1992) و پرسشنامه اختلالات خواب (محمدی و همکاران، 1388) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مختلط استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی در خرده مقیاس شناختی اضطراب درد و خرده مقیاس های عدم جذب، ارزیابی و تنظیم هیجان به طور معنادار اثربخشی بیشتری نسبت به درمان الگوریتم مراحل تغییر درد داشت. اما، بین اثربخشی درمان فراتشخیصی و الگوریتم مراحل تغییر درد در متغیرهای خواب اختلاف معنی داری وجود نداشت. نتایج این پژوهش حاکی از این است که استفاده از درمان فراتشخیصی توسط روان درمانگران می تواند نشانه های هیجانی بیماران مبتلا به میگرن را کاهش داده و به بهبود سردرد کمک کند. اما در مورد اختلالات خواب این بیماران، هر دو درمان قابلیت استفاده دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1402.18.69.9.2

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Pain Stages of Change Algorithm and Transdiagnostic Treatment on Comorbid Symptoms in Psychosomatic Patients with Migraine

نویسندگان [English]

Leila Khorshidi Nazlou ¹
Mahin Etemadinya ²
Gholamreza Chalabianloo ³
Ali Khademi ⁴
Rahim Khalilzadeh ⁵

¹ Ph.D. Candidate, Department of psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran .

² Assistant Professor, Department of psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.

³ Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.

⁴ Associate Professor, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.

⁵ Assistant Professor of Psychiatry ,Department of Psychiatry, Medical Sciences, University of Urmia, Urmia, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study was to compare the effectiveness of pain stages of change algorithm & transdiagnostic treatment on comorbid symptoms in psychosomatic patients with migraine. The current study was a quasi-experimental. Statistical population included people with migraine in Urmia city. Forty-five people with migraine were selected by a specialist after final diagnosis, and randomly divided into three groups of fifteen. Experimental group 1 underwent pain stages of change algorithm, experimental group 2 underwent transdiagnostic treatment, and control group was placed in waiting list. Comorbid Symptoms in patients with migraine included distress intolerance, pain anxiety, and sleep disorders; to measure these variables, distress intolerance questionnaire (Simmons and Gaher, 2005), pain anxiety scale (McCracken et al., 1992), and sleep disorders questionnaire (Mohammadi and et al., 2009) were used. Mixed ANOVA analysis of variance was used to analyze the data. The results showed that the transdiagnostic treatment in the cognitive subscale of pain anxiety and the subscales of non-absorption, evaluation, and regulation of emotion were significantly more effective than the pain stages of change algorithm. But, there was no significant difference between the effectiveness of transdiagnostic treatment and pain stages of change algorithm in sleep variables. The results of this study suggest that transdiagnostic treatment can reduce cognitive and emotional symptoms in patients with migraine and improve headaches. But in the case of sleep disorders in these patients both treatments can be used.

کلیدواژه‌ها [English]

pain stages of change algorithm
transdiagnostic treatment
pain anxiety
distress intolerance
sleep disorders

مراجع

احدیان فرد، پانته‌آ؛ اصغرنژاد علی اصغر؛ لواسانی، فهیمه و عاشوری، احمد .(1396). نقش مؤلفه‌های شناختی، فراشناختی و فراهیجانی در پیش بینی پریشانی هیجانی در دانشجویان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 23 (2)، 191-178.

اسدنیا، سعید؛ سپهریان آذر، فیروزه؛ سعادتمند، سعید و موسی الرضایی اقدم، آرش. (1392). رابطه کیفیت خواب با سردردهای میگرنی در دانشجویان دانشگاه ارومیه. مجله مطالعات علوم پزشکی (مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه), 24 (4)، 286-294.

اشهاریان دخت، مهدی؛ محمدیان، احمد؛ شریفی، طیبه و غضنفری، احمد (1397). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت با درمان فراتشخیصی بر علائم میگرن. مجله سلامت جامعه، 12( 3)، 10-19.

پاک‌نژاد، محسن؛ اصغری مقدم، محمدعلی؛ رحیمی‌نژاد، عباس؛ رستمی، رضا و ظاهری، آرمان (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس نشانگان اضطراب درد. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی. 5(3)، 71-94.

بابایی، الهام (1394)، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های تحمل پریشانی هیجانی مبتنی بر رفتار درمانی دیالکتیک روی افسردگی و مشکلات خواب زنان مبتلا به کم کاری تیروئید مراجعه کننده به پلی کلینیک خاتم النبیا شهر یزد، پایان نامه کارشناسی ارشد رواشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.

پارسی نژاد، زهرا؛ عاشوری، اعظم و مهدی خانلو، محسن (1399). اثربخشی درمان خودنظم جویی هیجانی بر تحمل پریشانی و مهارت های ذهن آگاهی افراد مبتلا به سردردهای میگرنی. مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، 7(3)، 149-136.

زمستانی، مهدی.؛ و ایمانی، مهدی. (1395). اثربخشی درمان فراتشخیصی بر نشانه های افسردگی، اضطراب و تنظیم هیجان. روانشناسی معاصر, 11(1 (پیاپی 21))، 21-32.

ساداتی، لیلا؛ بختیار، کتایون؛ سعادتمند، میثم؛ سعادتمند، سعید؛ اسدنیا، سعید. (1395). بررسی ارتباط بین کیفیت خواب و پیشرفت تحصیلی با سردردهای میگرنی در دانشجویان علوم پزشکی البرز. مجله علمی پژوهشی یافته. ۱۸ (۴)، ۶۹-۵۹.

سلیمانی نجف آبادی، رسول؛ نشاط دوست، حمیدطاهر و مهرابی، حسینعلی. (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر مدل فرانظری بر راهبردهای مقابله ای در بیماران مرد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون. اعتیاد پژوهی، 10(37)،211-226.

سیف پور، طاهره؛ مرشدی، هادی و محمدی زیدی، عیسی. (1398). تاثیر آموزش مبتنی بر مراحل آمادگی برای تغییر بر کاربرد مکانیسم های غلبه بر درد در بیماران زن مبتلا به میگرن. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 26(4)،300-314.

حسین پور، حسین؛ اکبری، مهدی؛ حسنی، جعفر و زرگر، فاطمه. (1399). اثربخشی دارودرمانی ترکیب شده با درمان کوتاه مدت ذهن آگاهی در کاهش ناتوانی ناشی از میگرن و بهبود کیفیت خواب. علوم اعصاب شفای خاتم، 8(2 )، 18-28.

فرنام، علی؛ برجعلی, احمد؛ سهرابی، فرامرز. و فلسفی نژاد، محمدرضا. (1393). اثر بخشی مدل پیشگیری از بازگشت بر پایه ذهن‌آگاهی (‌MBRP) در پیشگیری از بازگشت و افزایش مهارت‌های مقابله‌ای در افراد وابسته به مواد افیونی. مطالعات روان شناسی بالینی،4 (16)، 79-99.

عزیزی، معصومه؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا ؛ مشهدی، علی؛ و اصغری ابراهیم آباد، محمدجواد (1396). بررسی فراتحلیل عوامل روان‌شناختی بروز میگرن در ایران. مجله روانشناسی سلامت (22)6 100-88.

مرتضوی نصیری، فرشته؛ پاکدامن، شهلا؛ دهقانی، محسن (1394). رابطه فاجعه آفرینی و اضطراب مرتبط با درد با ناتوانی ناشی از سردرد در افراد مبتلا به میگرن. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 13(4)، 609-616.

مصطفایی، علی (1396). مقایسه اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل فرانظری و فراشناخت درمانی بر نظم جویی شناختی-هیجانی، درآمیختگی افکار، کنترل فکر و نشانگان بالینی در بیماران مبتلا به درد مزمن. پایان نامه دوره دکتری تخصصی، دانشگاه پیام نور استان تهران.

مصطفایی، علی؛ زارع، حسین؛ علی پور، احمد؛ فرزاد، والی الله (1397). مقایسه اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل فرانظری و فراشناخت درمانی بر کنترل فکر و کاهش درد در بیماران مبتلا به درد مزمن. فصلنامه روانشناسی شناختی، 6 (1)، 1-12.

هوایی، آزاده؛ کاظمی، حمید؛ حبیب الهی، اعظم و ایزدیخواه ؛ زهرا. (1395). اثربخشی مداخله تنظیم هیجان بر میزان تحمل پریشانی و مشکلات تنظیم هیجان در زنان مبتلا به سردرد تنشی. مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، 24(10)، 840-851.

Aloba, O., Adewuya, A., Ola, B., BMM. (2007). Validity of the Pittsburgh sleep quality index (PSQI) among Nigerian university students. Sleep Med, 8(3): 266-70.

Asmundson G. J. G., Collimore, K. C., Bernstein, A., Zvolensky, M. J., Hadjistavropoulos, H. D. (2007). Is thae latent structure of fear of pain continuous or discontinuous among pain patients? Taxometric analysis of the pain anxiety symptoms scale. The Journal of Pain, 8(5), 387-95.

Barlow, D. H. Farchione, T. J., Bullis, JR., Gallagher, MW. Murray-Latin, H., Sauer-Zavala, S., et al. (2017). The unified protocol for transdiagnostic treatment of emotional disorders compared with diagnosis-specific protocols for anxiety disorders: A randomized clinical trial. JAMA psychiatry, 74(9):875-84

Behrouzifar, S., Zenouzi, SH. Nezafati, M., Esmaili, H. (2007). Possible effective factors on the sleep quality and quantity of patients after coronary artery bypass graft. J Ilam Univ Med Sci, 16(3):22- 33.

Danae, Sij. Z., Dehghani Firoozabadi, M., Sharifzade, G. (2014). Effects of cognitive-behavioral stress management on depression, anxiety, and pain control in patients with migraine headaches. Mod Care Journal, 10(3): 157-64.

Dewald, J. F., Meijer, A. M., Oort, F. J., Kerkhof, G. A., &Bögels, S. M. (2010). The influence of sleep quality, sleep duration and sleepiness on school performance in children and adolescents: a meta-analytic review. Sleep medicine reviews, 14(3):179-189.

Diniz, I.; Duarte, M.; Peres, K.; de Oliveira, E.; Berndt, A. (2015). Active commuting by bicycle: Results of an educational intervention study. J. Phys. Act. Health, 12, 801–807.

Earle, S., Lioyd, CE. Sidell, M., Spurr, S. (2007). Theory and research in promoting public health. London: Sage Publications. The International Classifcation of Headache Disorder: Second Edition. Cephalalgia. (24): 160- 169

Ezzati, M., Riboli, E. (2012). Can noncommunicable diseases be prevented? Lessons from studies of populations and individuals. Science, 337(6101):1482-7.

Fietze I, Struch J, Holzhausn M, Glose M, Theobald C, Lehnkering H, et al. (2009). Sleep quality in professional ballet dancer. Chronobiol Int, 26(6): 1249-26.

Herpertz, S. C., Herzog, W., Taubner, S. (2016). Prevention of mental and psychosomatic disorders in occupational and training settings. Mental Health & Prevention, 4, (1):1-2.

Goli, Z., Asghari Moghadam, MA., Moradi, A. (2014). Experimental effects of mood and stress induction on pain intensity in migraine patients. Feyz, 18(3): 201-10.

Guidetti, V., Faedda, N., & Siniatchkin, M. (2016). Migraine in childhood: biobehavioural or
psychosomatic disorder? The Journal of Headache and Pain, 17 (1), 82-88.

Johnson, SU., Hoffart, A., Nordahl, HM., Ulvenes, PG., Vrabel, K., Wampold, BE. (2018). Metacognition and cognition in inpatientMCT and CBT for comorbid anxiety
disorders: A study of within-person effects. J Couns Psychol, 65(1): 86-89

Lee, JY., Park, HA., Min, YH. (2015). Transtheoretical model-based nursing intervention on lifestyle change: a review focused on intervention delivery methods. Asian Nurs Res (Korean Soc Nurs Sci), 9(2): 158-67. doi: 10.1016/j.anr.2015.05.001.

Lin, J. (2001). overview of migraine. Journal of Neuroscience Nursing, 33(1): 6-12.

Lynch, T. R., Morse, J. Q., Mendelson, T., & Robins, C. J. (2003). Dialectical behavior therapy for depressed older adults: A randomized pilot study. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 11(1), 33-45.

Manning, K., Rogers, AH. Bakhshaie, J., Hogan, JBD. Buckner, JD. Ditre, JW; Zvolensky, MJ. (2008). the association between perceived distress tolerance and cannabis use problems, cannabis ithdrawal symptoms, and self-efficacy for quitting cannabis: The explanatory role of pain-related affective distress. Addictive Behaviors, 85, 1-7.

Mennin, D. S., & Fresco, D. M. (2014). Emotion regulation therapy. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (pp. 469- 490). New York: Guilford Press

Molina-García, J., Castillo, I., Queralt, A., Sallis, J.F. (2013). Bicycling to university: Evaluation of a bicycle-sharing program in Spain. Health Promote. Inter. 30, 350–358.

Munday I, Kneebone I, Newton-John T. The language of chronic pain. Disabil Rehabil. 2019: 1-8. doi: 10.1080/09638288.2019.1624842.

Neyse F, Daneshmandi M, Sadeghi Sharme M, Ebadi A. The effect of earplugs on sleep quality in patients with acute coronary syndrome. IJCCN. 2011; 4(3): 127-134.

Newby, JM., McKinnon, A., Kuyken, W., Gilbody, S., Dalgleish, T. (2015). Systematic review and meta-analysis of transdiagnostic psychological treatments for anxiety and depressive disorders in adulthood. Clinical psychology review, 40:91-110.

Orta, OR; Gelaye, B., Qiu, C., Stoner, L., Williams, MA. (2015) Depression, anxiety and stress among pregnant migraineurs in a pacificnorthwest cohort. Journal Affect Disord, 172: 390-6.

Paroli M, Bernini O, De Carolis G, Tollapi L, Bondi F, Martini A, et al. Are Multidimensional Pain Inventory Coping Strategy Profiles Associated with Long-Term Spinal Cord Stimulation Effectiveness? Pain Med. 2018; 19(5): 1023-32. doi: 10.1093/pm/pnx106.

Payne, LA., Ellard, KK. Farchione, TJ. Fairholme, CP., Barlow, DH. (2014) Emotional disorders: A unified transdiagnostic protocol. 2nd Ed. New York: Guilford Press, 237-75.

Peraza, N., Smit, T., Garey, L., Manning, K., Buckner, JD. Zvolensk, MJ. (2019). Distress tolerance and cessation-related cannabis processes: The role of cannabis use coping motives. Addictive Behavior, 90: 164-170.

Robbins, M. S., & Lipton, R. B. (2010). The epidemiology of primary headache disorders. In Seminars in neurology, 30 (02), 107-119.

Roy, R., Sánchez-Rodríguez, E., Galán, S., Racine, M., Castarlenas, E., Jensen, M. P., & Miró, J. (2018). Factors Associated with Migraine in the General Population of Spain: Results from the European Health Survey, Pain Medicine, 18 (9):1-9.

Simons, JS. Gaher, RM. (2005). The distress tolerance scale: Development and validation of a selfreport measure. Motivation and EmotionV, 29(2): 83–102.

Strahl, C., Kleinnecht, RA., Dinnel, DL. (2000). T he role of pain self functioning. Behav Res Ther, 38(9): 863-73.

Steiner, T. J., Stovner, L. J., Vos, T., Jensen, R., & Katsarava, Z. (2018). Migraine is first cause of disability in under 50s: will health politicians now take notice? J Headache Pain, 19 (1) , 17–20.

Vetvik, K. G., & MacGregor, E. A. (2017). Sex differences in the epidemiology, clinical features, and pathophysiology of migraine. The Lancet Neurology, 16 (1), 76-87.

Vermeer, L. M., Gregory, E., winter, M. K., McCarson, K. E., & Berman, N. E. (2015). Behavioral effects and mechanisms of migraine pathogenesis following estradiol exposure in a multibehavioral model of migraine in rat. Experimental Neurology, 263, 1-8.