بررسی رابطه سلامت روانی، بهزیستی اجتماعی و هیجانی با نقش میانجی بهزیستی معنوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‏ای بهزیستی معنوی در رابطه بین سلامت روانی و بهزییستی اجتماعی و هیجانی شهروندان کلان شهر تبریز بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات همبستگی به روش مدل-یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه افراد ساکن شهر تبریز، که از بین آنها تعداد600 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و پرسشنامه‏های سلامت عمومی، بهزیستی معنوی و سؤالات مقیاس بهزیستی اجتماعی و بهزیستی هیجانی پرسشنامه استاندارد بهزیستی ذهنی را تکمیل نمودند. در بخش تجزیه و تحلیل آمار استنباطی، از مدل‏یابی معادلات ساختاری، با کمک نرم افزار لیزرل، استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که متغیرهای بهزیستی هیجانی، بهزیستی اجتماعی و بهزیستی معنوی تأثیر معنادار و مثبتی بر سلامت روانی افراد ساکن در کلان شهر تبریز دارند. مقادیر مربوط به ضریب مسیرها در مدل نهایی تحقیق بیانگر آن بود که بهزیستی هیجانی 38 %، بهزیستی معنوی 62 % و بهزیستی اجتماعی 47% تغییرات مربوط به متغیر سلامت روانی را به طور مستقیم تبیین می کنند. از سوی دیگر، بهزیستی هیجانی با ضریب 44/0 نیز نشان داد که به طور غیرمستقیم از طریق متغیر تعدیل کننده بهزیستی معنوی به میزان 44 % بر متغیر وابسته سلامت روانی تأثیر دارند. همچنین یافته های تحقیق نشان داد که بهزیستی اجتماعی تأثیر معناداری بر بهزیستی معنوی ندارد. نهایتاً یافته ها حاکی از آن بود بهزیستی هیجانی و بهزیستی اجتماعی بیشترین تأثیر بر متغیر سلامت روانی را دارند، همچنین بهزیستی معنوی نقش تعدیل کننده‏ای در رابطه بین بهزیستی هیجانی و سلامت روانی داراست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of psychological health, and social and emotional wellbeing’s relation With spiritual wellbeing’s mediator role

نویسندگان [English]

  • Rouhangiz Eidi 1
  • Marziyeh Alivandi Vafa 2
1 PhD Candidate, Department of psychology, Tabriz Islamic Islamic Azad university, Tabriz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Tabriz Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

This study aimed at investigating the mediating role of spiritual well-being in the relationship between mental health and social and emotional well-beings in people living in the Tabriz Metropolis. The present study is a correlation study using structural equation modeling. The statistical population consisted of all residents in Tabriz, out of whom 600 were selected through purposeful sampling and completed the General Health Questionnaire, Spiritual Well-being Scale, Social Well-being Scale, and Emotional Well-being of the Standard Mental Well-being Scale. The structural equation modeling was used to analyze the inferential statistics through LISREL. The results showed that the variables of emotional well-being, social well-being and spiritual well-being have a significant and positive effect on mental health of people in Tabriz. The values of path coefficients in the final model of the study indicated that emotional well-being, spiritual well-being, and social well-being could directly explain the changes in mental health variables as 38%, 62%, and 47%, respectively. On the other hand, it was revealed that emotional well-being (with coefficient of 0.44) indirectly had an effect through the moderator variable of spiritual well-being on the dependent variable of mental health. Moreover, the findings showed that social well-being had no significant effect on spiritual well-being. Finally, the findings indicated that emotional well-being and social well-being had the highest impact on the variable of mental health. Besides, spiritual well-being plays a moderating role in the relationship between emotional well-being and mental health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Health
  • Social and Emotional Well-being
  • Spiritual Well-being
منابع
ایوبی، سمیه.، تیموری، سعید.، نیری، مهدی. (1389). سرسختی، کیفیت زندگی و احساس بهزیستی. روانشناسی تحولی، 6 (24)، 360-353.
جعفری، عیسی.، حاجلو، نادر.، فغانی، رامین.، خزان، کاظم. (1391). رابطه بهزیستی معنوی و سرسختی روانشناختی با سلامت روانی سالمندان. تحقیقات علوم رفتاری، 10 (6)، 440-431.
حسین پور، محمدحسن.، یونسیان، علی.، خسروی، احمد، صباغ، یگانه.، کلاهدوزان، سکینه. (1394). بررسی چگونگی ارتباط هوش معنوی و هوش هیجانی با سلامت روان در دانشجویان. مجله دانش و تندرستی در علوم پزشکی، 10 (2)، 17-11.
سلیمانی، سمیرا.، محمد رضایی، علی.، داداللهی ساراب، رویا. (1396). سلامت روان دانشجویان: نقش معنویت و هوش هیجانی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، 13 (44)، 58-49.
سیدان، فریبا.، عبدالصمدی، محبوبه. (1389). رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت روان زنان و مردان. فصلنامه رفاه اجتماعی، 11 (42)، 254-229.
صفاری نیا، مجید.، تدریس تبریزی، معصومه.، علی اکبری دهکردی، مهناز. (1393). رواسازی و اعتبار یابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی در زنان و مردان ساکن شهر تهران. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 18 (5)، 132-116.
طاهری خرامه، زهرا.، شریفی‌فرد، فاطمه.، علیزاده، مصطفی.، وحیدابی، وحید.، میرحسینی، حسام.، امیدی، رضا. (1395). بررسی همبستگی مؤلفه‌های بهزیستی معنوی - مذهبی با سلامت روان در دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، ۱۰ (4)، 109-102.
گلستانی بخت، طاهره. (1386). ارائه الگوی بهزیستی ذهنی و شادمانی در جمعیت شهر تهران. رساله دکترای روانشناسی بالینی دانشگاه الزهرا.
مذهب دار قشقائی، هما.، حسینی ذیجود، مصطفی.، زاهدی اصل، محمد. (1392). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان سلامت روانی دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در سال تحصیلی ۹۰ ـ۱۳۸۹. مجله علمی پژوهان،۱۲ (۲)،63-55.
نریمانی، محمد.، پرزور، پرویز.، عطادخت، اکبر.، عباسی، مسلم. (1394). نقش بهزیستی معنوی و پایبندی مذهبی در پیش بینی رضایتمندی زناشویی پرستاران. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 4 (2)، 10-1.
نوربالا، احمدعلی.، دماری، بهزاد.، ریاضی اصفهانی، سهند. (1393). بررسی روند شیوع اختلالات روانی در ایران. دو ماهنامه دانشور پزشکی، 112 (21)، 11-1.
هاشمیان، کیانوش.، پورشهریاری، مه سیما.، بنی جمالی، شکوه السادات.، گلستانی بخت، طاهره. (1386). بررسی رابطه بین ویژگی های جمعیت شناختی با میزان بهزیستی ذهنی و شادمانی در جمعیت شهر تهران. مطالعات روانشناختی الزهرا، 3 (3)، 163-139.
همتی، رضا.، رحیمی علی آباد، اباذر. (1393). بررسی رابطه حمایت اجتماعی با سلامت روانی: مطالعه موردی زنان شهر خلخال. مطالعات علوم اجتماعی ایران، 10 (42)، 119-105.
Alorani, O. I., & Alradaydeh, M. t. F. (2018). Spiritual well-being, perceived social support, and life satisfaction among university students. International Journal of Adolescence and Youth, 23(3), 291-298.
Chapman, L., West-Burnham, J. (2010). Education for social justice: Achieving wellbeing for all. Edinburgh: A and C Black.
Colby, D. A., & Shifren, K. (2013). Optimism, mental health, and quality of life: A study among breast cancer patients. Psychology, Health & Medicine, 18(1), 10-20.
Fernández-Abascal, E. G., & Martín-Díaz, M. D. (2015). Dimensions of emotional intelligence related to physical and mental health and to health behaviors. Frontiers in psychology, 6(317). doi:10.3389/fpsyg.2015.00317
Gergianaki, I., Kampouraki, M., Williams, S., Tsiligianni, I. (2019). Assessing spirituality: is there a beneficial role in the management of COPD? NPJ Prim Care Respir Med, 29(1):23.

Gwin, S., Branscum, P., Taylor, L., Cheney, M., Maness, S. B., Frey, M. Zhang. Y. (2019). Associations Between Depressive Symptoms and Religiosity in Young Adults. J Relig Health. 1, [Epub ahead of print].

Hoelterhoff, M. (2010). Resilience against death anxiety in relationship to post-traumatic stress disorder and psychiatric co-morbidity. Research with Plymouth University.
Ironson, G.,  Banerjee, N.,  Fitch, C.,  Krause, N. (2018). Positive emotional well-being, health Behaviors, and inflammation measured by C-Reactive protein. Social Science & Medicine, 197, 235-243.
Karaca, A., Yildirim, N., Cangur, S., Acikgoz, F., & Akkus, D. (2019). Relationship between mental health of nursing students and coping, self-esteem and social support. Nurse Education Today, 76, 44-50.
Keyes, C. L. M., Fredrickson, B. L., & Park, N. (2012). Positive Psychology and the Quality of Life. Handbook of Social Indicators and Quality of Life Research.
Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., Ryff, C. D. (2003).  Optimizing wellbeing: The empirical encoundter  of two traditions. J Personal Soci Psychol, 82(6), 1007-22.
Lucchetti, A. L., Peres, M. F., Vallada, H. P., Lucchetti, G. (2015). Spiritual Treatment for Depression in Brazil: An Experience From Spiritism. The Journal of Science and Healing, 11(5), 22-31.
Lyon, M. E., Kimmel, A. L., Cheng, Y. I., Wang, J. (2016). The Role of Religiousness/Spirituality in Health-Related Quality of Life Among Adolescents with HIV: A Latent Profile Analysis. J Relig Health. 55(5):1688-99.
Maass, R., Kloeckner, C. A., Lindstrom, B., & Lillefjell, M. (2016). The impact of neighborhood social capital on life satisfaction and self-rated health: A possible pathway for health promotion? Health Place, 42, 120-128.
Martinez, B. B., & Custodio, R. P. (2014). Relationship between mental health and spiritual wellbeing among hemodialysis patients: a correlation study. Sao Paulo Medical Journal, 132, 23-27.

Milner, K., Crawford, P., Edgley, A., Hare-Duke, L., Slade, M. (2019). The experiences of spirituality among adults with mental health difficulties: a qualitative systematic review. Epidemiol Psychiatr Sci. 3:1-10.

Rosmarin, D. H., Alper, D. A., Pargament, K. I.. (2016). Religion, Spirituality, and Mental Health. Encyclopedia of Mental Health (Second Edition)
Rowthorn, M. J., Billington, D. R., Krägeloh, C. U., Landon, J., Medvedev, O. N. (2019).  Development of a mental health recovery module for the WHOQOL. Qual Life Res. 10. [Epub ahead of print].
Sharma, V., Marin, D. B., Koenig, H. K., Feder, A., Iacoviello, B. M., Southwick, S. M., Pietrzak, R. H. (2017). Religion, spirituality, and mental health of U.S. military veterans: Results from the National Health and Resilience in Veterans Study. Journal of Affective Disorders, 217
Wei, D., Liu, X. Y., Chen, X. Z., Hu, H. P. (2016). Effectiveness of Physical, Psychological, Social, and Spiritual Intervention in Breast Cancer Survivors: An Integrative Review. Asia Pac J Oncol Nurs, 3(3), 65-57.
Yoon, D. P., & Lee, E. K. (2007). The impact of religiousness, spirituality, and social support on psychological well-being among older adults in rural areas. J Gerontol Soc Work, 48(3-4), 281-298.