اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر درهم آمیختگی افکار در افراد دارای نشانه های وسواسی – اجباری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی ، دانشکده روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪدی ارﺗﺒﺎط ﻣﺜﺒﺖ و معنی‌دار ﺑﯿﻦ علائم وﺳﻮاس و درهم آﻣﯿﺨﺘﮕﯽ اﻓﮑﺎر را ﮔﺰارش ﻧﻤﻮده و آن را پیش بین قدرتمندی برای علائم وسواس دانسته‌اند. در تحقیقات قبلی اثربخشی ذهن آگاهی براختلال وسواسی – جبری(OCD) بررسی شده، اما تاثیر این روش بر آمیختگی افکار روشن نیست.بنابراین پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر درهم آمیختگی افکار در افراد دارای نشانه های OCD است.این پژوهش، از نوع طرح آزمایش تک آزمودنی با خط پایه چندگانه بود که تعداد 3 دانشجوی دانشگاه تبریز به شکل هدفمند و داوطلبانه و غربال گری در این طرح شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه‌ی درآمیختگی افکار (TFI) در مراحل خط پایه، حین آموزش و پیگیری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل نموداری و ترسیمی و همچنین برای تحلیل نتایج، فرمول درصد بهبودی و اندازه اثر به کار رفت. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی، از نظر بالینی تاثیر معنادار در تغییر آمیختگی فکر – عمل، فکر – شی و فکر- رویداد دارد. براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش ذهن آگاهی در تغییر آمیختگی افکار افراد دارای نشانه های OCD اثر بخش است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of Mindfulness Training on thought fusion amoung individuals with obsessive – compulsive symptoms

نویسندگان [English]

  • samane mirzamohamadi 1
  • rasoul heshmati 2
1 MSc, Clinical psychology,department of Psychology,University of Tabriz, Tabriz, iran
2 Associate Professor, Department of Psychology, Tabriz university, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Several studies have reported a positive and significant relationship between obsessive-compulsive symptoms and thought fusion which is a prognosis for obsessive-compulsive symptoms. In previous studies, the effects of mindfulness training on obsessive-compulsive disorder (OCD) had been investigated, but the effect of this method on the thought fusion was not clear. Therefore, the present study aimed to evaluate the effects of mindfulness training on the thought fusion amoung individuals with obsessive- compulsive symptoms. This study was a single-subject project with multiple base line and 3 students from University of Tabriz, who volunteered to participate in this project. To collect data, the Thought –Fusion Integration (TFI) was used during the baseline, training and follow up. Graphical analyze was used to analyze the information and moreover, for the analysis of the results, the formula for the percentage of recovery and the effect size was used. Results indicated that mindfulness training has a clinically significant effect in the change of thought-fusion, thought-object and thought-event.Based on the findings, we conclude that mindfulness training effects in changing the thought fusion of individuals with OCD symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness Training
  • Thought Fusion
  • Obsessive – Compulsive symptoms
بخشی پور رودسری،عباس؛بیات،شیوا(1396).اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در درمان اختلال وسواس فکری – جبری. پایان نامه : دولتی- وزارت علوم،تحقیقات و فناوری- دانشگاه تبریز.
زارع ، حسین ؛ عبداله زاده ، حسن (۱۳۹۵) . مقیاس‌های اندازه گیری در روانشناسی شناختی. تهران: انتشارات آییژ.
سادوک ، بنجامین جیمز؛ سادوک ، ویرجینیا آلکوت ؛ روئیز ، پدرو (۲۰۱۵). خلاصه روانپزشکی (جلد1). ترجمه: فرزین رضایی (۱۳۹۵). تهران: انتشارات ارجمند.
ﻋﺎﻟﻢدﻳﺎﻧﺘﻲ، ﻓﺎﻃﻤﻪ؛ ﻣﺤﺐ،نعیمه(1396). ﺗﺄﺛﻴﺮ  آﻣﻮزش ﺷﻨﺎﺧﺖ  - درمانی ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ذﻫﻦ آﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮﻛﺎﻫﺶ اﻫﺒﺮدﻫﺎی منفی تنظیم شناختی هیجان در مبتلایان به اختلال وسواسی – جبری.نشریه علمی – پژوهشی آموزش و ارزشیابی،سال دهم، شماره40،صفحات188-171
علیزاده،عزیزه؛ محمدی، ابوالفضل(1393). اثر بخشی مواجهه مبتنی بر ذهن آگاهی در درمان اختلال وسواسی- جبری،نشریه علمی –پژوهشی وزارت بهداشت،شماره37،صفحات350-342.    
غضنفری، فیروزه ؛سپهوند،رامین(1389).اثر بخشی تکنیک کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر علایم اختلال وسواسی –اجباری . پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره،4،(2)،121-110.
فرامرزی ، محبوبه ؛ بخشی پور ،باب اله ؛ احمدی بحق ،سودابه (1393). اثربخشی گروه درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر وسواس فکری ـ عملی، باورهای فراشناخت و نشخوار فکری.فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی ، شماره بیستم، سال پنجم.
فیروزآبادی، عباس ؛ شاره ، حسین(1388). اثربخشی تکنیک های ذهن آگاهی انفصالی در درمان یک مورد اختلال وسواسی – اجباری.تازه های علوم شناختی، سال11، شماره2،صفحات 1-7.
محمدخانی ، شهرام (۱۳۹۵). ذهن آگاهی: شکل گیری و مفاهیم اساسی  در درمان‌های موج سوم و درمان‌های شناختی  رفتاری. مقالات روان شناسی بدون دیدگاه.
موسوی مدنی، نوشین؛ آتش پور،سید حمید ؛ مولوی، حسین(1389). تاثیر آموزش روش ذهن آگاهی گروهی بر میزان علائم اختلال وسواسی – اجباری در زنان شهر اصفهان. یافته های نو در روان شناسی.
Epstein, M. (2013). Thoughts without a thinker: Psychotherapy from a Buddhist perspective. Basic Books a Member of Perseus Books Group.
Fisher, P. L. & Wells, A. (2008). Metacognitive therapy for obsessive–              compulsive disorder: A case series. Journal of Behavior Therapy and            Experimental Psychiatry39(2), 117-132.        
Frewen, A. P., Evans, E. M., Maraj, N., Dozois , D. J. A. & Partridge, K. (2006). Letting go: Mindfulness and negative automatic thinking .Cognitive Therapy and Research, 54, 376387.
Goleman, D. (1988). The Meditative Mind: The Varieties of Meditative Experience.
Hale, L., Strauss, C., & Lever Taylor, B. (2012). The effectiveness and acceptability of mindfulness-based therapies for obsessive-compulsive disorder: A review of the literature. Mindfulness.
Hanstede, M., Gidron, Y., & Nyklícek, I. (2008). The effects of a mindfulness intervention on obsessive-compulsive symptoms in a non-clinical student population. The Journal of nervous and mental disease196(10), 776-779.
Hertenstein, E., Rose, N., Voderholzer, U., Heidenreich, T., Nissen, C., Thiel, N & Külz, A. K. (2012). Mindfulness-based cognitive therapy in obsessive-compulsive disorder-A qualitative study on patients' experiences. BMC Psychiatry12.
Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: The program of the stress reduction clinic at the University of Massachusetts Medical Center.
Kabat‐Zinn, J. (2003). Mindfulness‐based interventions in context: past, present, and future. Clinical psychology: Science and practice10(2), 144-156.             
Kroska, E. B., Miller, M. L., Roche, A. I., Kroska, S. K., & O’Hara, M. W. (2018). Effects of traumatic experiences on obsessive-compulsive and internalizing symptoms: The role of avoidance and mindfulness. Journal of affective disorders225, 326-336.
Külz,A.K.,Landmann,S.,Cludius,B.,Hottenrott,B.,Rose,N.,Heidenreich,TH.,Hertenstein,E.,Voderholzer,U&Moritz,s.(2014).Mindfulness-based cognitive therapy in obsessive – compulsive disorder:protocol of a randomized controlled trial,BMC Psychiatry.
Linehan, M. M. (2018). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford Publications.
Rachman, S., & Shafran, R. (1998). Cognitive and behavioral features of obsessive–compulsive disorder. Obsessive-compulsive disorder: Theory, research, and treatment, 51-78.
Toneatto, T. (2004). A Meta cognitive therapy for anxiety disorders: Buddhist psychology applied. Cognitive and Behavioral Practice, 9, 72–78.
Wells, A. (2002). Emotional disorders and metacognition: Innovative cognitive therapy. John Wiley & Sons.    
Williams, J. M. G., Teasdale, J. D., Segal, Z. V., & Soulsby, J. (2000). Mindfulness-based cognitive therapy reduces overgeneral autobiographical memory in formerly depressed patients. Journal of abnormal psychology109(1), 150.