اثر شناخت درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش در بهبود باورهای ناسازگار افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی با توجه به نقش تعدیل کننده تنظیم هیجانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی اثر شناخت درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش در بهبود باورهای ناسازگار افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی با توجه به نقش تعدیل کننده تنظیم هیجانی پرداخته شده است. بیماران مطالعه حاضر را 2 خانم مبتلا به اضطراب اجتماعی تشکیل می دادند که درمان ACT بر روی آنها به مرحله اجرا درآمد. قبل از آغاز درمان، از هر دو بیمار به ترتیب پلکانی3 ارزیابی اولیه به عنوان خط پایه به عمل آمد و پس از آغاز درمان در جلسات 4، 6 و 8 نیز مجددا ارزیابی متغیرهای وابسته به عمل آمد و در انتها، در پیگیری یک ماهه نیز ارزیابی پیگیری جهت بررسی وضعیت متغیرهای وابسته به مرحله اجرا گذارده شد. به منظور بررسی روند تغییرات در خط پایه، مداخله و پیگیری ازپرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل چشمی نمودارها شامل، تفسیر سطح، روند و تغییر پذیری عملکرد در طول شرایط خط پایه و درمان استفاده شد. نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب بهبود باورهای غیر منطقی از جمله کنترل هیجانی و درماندگی نسبت به تغییر در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی باتوجه به نقش تعدیل کننده تنظیم هیجانی می شود. نتایج این پژوهش موثر بودن شناخت درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد را در بهبود باورهای ناسازگار افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی با توجه به نقش تعدیل کننده تنظیم هیجانی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive Therapy Based on Commitment and Acceptance in the Improvement of Maladaptive Beliefs in People with Social Anxiety due to the Role of Regulating Emotional Moderator

نویسنده [English]

  • Hamideh Rasoulzadeh
Ph.D. student of psychology, Department of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of cognitive therapy based on commitment and acceptance in improving the maladaptive beliefs of patient with social anxiety due to the role of moderating emotional regulation. Patients in this study were two women with social anxiety that ACT was applied to them. Prior to initiation of treatment, from both patients, step-by-step evaluation was performed as the baseline. Initial treatment was also performed at sessions 4, 6, and 8 again, and afterwards, one month follow up was also performed. The follow-up evaluation was carried out to examine the status of the dependent variables. In order to investigate the trend of changes in the base line, intervention and follow-up of Jones's irrational beliefs questionnaire was used. In order to analyze the data, visual analysis of the graphs including surface interpretation, trend and function variability during the baseline conditions and treatment were used. The results showed that cognitive therapy based on admission and commitment improves the irrational beliefs such as emotional control and helplessness toward change in patient with social anxiety due to the role of moderating emotional regulation. The results of this study show the effectiveness of cognitive therapy based on admission and commitment in improving the incoherent beliefs of people with social anxiety due to the role of regulating emotional moderators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognition Therapy Based on Acceptance and Commitment
  • Irrational Beliefs
  • Emotional Regulation
  • Social Anxiety
ایزدی، راضیه؛ عابدی، محمدرضا (1392). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. چاپ اول، تهران؛ انتشارات جنگل.
دلاور، ع. (1380). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. چاپ سوم، تهران؛ انتشارات رشد.
فتی، ل.، موتایی، ف.، مولودی، ر.، و ضیایی، ک. (1389). «کفایت روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه کنترل فکر و افکار اضطرابی در دانشجویان ایرانی» . مجله مدل ها و روش های روانشناختی، 1، 104-81.
قاسم پور، ع.، ایل بیگی، ر.، حسن زاده، ش. (1391). «خصوصیات روانسنجی پرسشنامه تنظیم هیجانی گراس و جان در یک نمونه ایرانی». ششمین همایش بهداشت روانی دانشجویان، دانشگاه گیلان، 724-722.
خانجانی، زینب؛ مینا شیری، عبدالخالق؛ هاشمی نصرت آبادی، تورج؛ خسروجردی، محمد؛ موحدی، یزدان.( 1391). «پردازش اطلاعات تحریف شده ی مرتبط با خود و دیگری در اختلال فوبیای اجتماعی:سوگیری تعبیر در هراس اجتماعی و افراد عادی». مجله اندیشه و رفتار.87-77.
بیرامی، منصور؛ اکبری، ابراهیم؛ قاسم پور، عبدالله؛ عظیمی، زینب. (1391). «بررسی حساسیت اضطرابی، فرانگرانی و مولفه های تنظیم هیجانی در دانشجویان با نشانگان بالینی اضطراب اجتماعی و بهنجار». فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. 8، 69-43.
مرتضوی، سعید؛ ساغروانی، سیما؛ کارشکی، حسین. (1390). «تأثیر تنظیم هیجانات و گرایش به کار به عنوان ارزش بر فرسودگی هیجانی کارکنان». چشم انداز مدیریت دولتی. 8، 121- 99
ابراهیمی، امراله؛ رضاییان، معصومه؛ خوروش، مهدی؛ ضرغام، مهتاب (1392). «بررسی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد درمانی (ACT) بر پذیرش درد، کیفیت زندگی و کاهش اضطراب مرتبط با درد در بیماران مبتلا به دردهای مزمن لگن (CPPS)». مجله دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد. ویژه نامه پنجمین کنگره سایکوسوماتیک. ص 1.
محمود علیلو، مجید؛ قاسم پور، عبدالله؛ عظیمی، زینب؛ اکبری، ابراهیم؛ فهیمی، صمد (1391). «نقش راهبردهای تنظیم هیجانی در پیش بینی صفات شخصیت مرزی». فصلنامه اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی. 24، 18- 9.
عابدی، احمد؛ عریضی، حمید رضا؛ لعلی، محسن (1389). «مقایسه اثر بخشی آموزش ایمن سازی در مقابل استرس و پذیرش و تعهد درمانی در کاهش اضطراب ریاضی دانش آموزان سال دوم دبیرستان های اصفهان». پژوهش های مشاوره. 33، 146- 125.
مکوندی، بهنام؛ حیدری، علیرضا؛ شهنی ییلاق، منیجه؛ نجاریان، بهمن؛ عسکری، پرویز (1391). «رابطه الکسی تایمیا با هوش هیجانی، اضطراب و افسردگی در دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی اهواز». فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 47، 91- 83.
مرادی، اعظم؛ غلامی رنانی، فاطمه (1385). «درمان هراس اجتماعی». فصلنامه تازه های رواندرمانی. 41 و 42، 130- 118.
پور فرج، عمران (1390). «اثر بخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر هراس اجتماعی دانشجویان». فصلنامه دانش و تندرستی. 2، 5- 1.
ابوالقاسمی، عباس؛ بیگی، پروین؛ نریمانی، محمد (1390). «بررسی اثربخشی دو روش آموزشی شناختی – رفتاری و مهارت های تنظیم هیجان بر خودکارامدی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان دارای اضطراب امتحان». فصلنامه روانشناسی تربیتی. 22، 42- 21.
رحیمی، جعفر؛ حقیقیف جمال؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ بشلیده، کیومرث (1385). «بررسی تأثیر آموزش جرات ورزی بر مهارت های اجتماعی، اضطراب اجتماعی و ابراز وجود در دانش آموزان پسر سال اول مقطع متوسطه». مجله علوم تربیتی و روانشناسی. 1، 124- 111.
مشهدی، علی؛ قاسم پور، عبدالله؛ اکبری، ابراهیم؛ ایل بیگی، رضا؛ حسن زاده، شهناز (1392). «نقش حساسیت اضطرابی و تنظیم هیجانی در پیش بینی اضطراب اجتماعی دانشجویان». فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 2، 100- 90.
کاویانی، حسین؛ جواهری، فروزان؛ بحیرایی، هادی (1384). «اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) در کاهش افکار خودآیند منفی، نگرش ناکارامد، افسردگی و اضطراب: پیگیری 60 روزه». تازه های علوم شناختی، 1، 59- 49.
Arch, J. J., Eifert, G. H., Davies, C., Vilardaga, J. C. P., Rose, R. D., & Craske, M. G. (2012). Randomized clinical trial of cognitive behavioral therapy (CBT) versus acceptance and commitment therapy (ACT) for mixed anxiety disorders. Journal of consulting and clinical psychology, 80(5), 750. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/a0028310
Beck, A. T., Emery, G., & Greenberg, R. L. (2005). Anxiety disorders and phobias: A cognitive perspective. Basic books.
Clark, D. M., Crozier, W. R., & Alden, L. E. (2005). A cognitive perspective on social phobia. The essential handbook of social anxiety for clinicians, 193-218.
Clark, D. M., & McManus, F. (2002). Information processing in social phobia. Biological psychiatry, 51(1), 92-100. https://doi.org/10.1016/S0006-3223(01)01296-3
Clark, D., & Wells, A. (1995). Cognitive Model of Social Phobia. Social Phobia, Diagnosis, Assessment and Treatment, Heimberg R, Liebowitz M, Hope D, Schneier F (Ed), New York.
Dodge, C. S., Hope, D. A., Heimberg, R. G., & Becker, R. E. (1988). Evaluation of the Social Interaction Self-Statement Test with a social phobic population. Cognitive Therapy and Research, 12(2), 211-222. https://doi.org/10.1007/BF01204932 
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (1999). Acceptance and commitment therapy: An experiential approach to behavior change.New York, NY: Guilford Press.
Hofmann, S. G. (2005). Perception of control over anxiety mediates the relation between catastrophic thinking and social anxiety in social phobia. Behaviour Research and Therapy, 43(7), 885-895.
Dalrymple, K. L., & Herbert, J. D. (2007). Acceptance and commitment therapy for generalized social anxiety disorder: A pilot study. Behavior modification, 31(5), 543-568.
Lappalainen, R., Lehtonen, T., Skarp, E., Taubert, E., Ojanen, M., & Hayes, S. C. (2007). The impact of CBT and ACT models using psychology trainee therapists: A preliminary controlled effectiveness trial. Behavior modification, 31(4), 488-511. https://doi.org/10.1177%2F0145445506298436
Loerinc, A. G., Meuret, A. E., Twohig, M. P., Rosenfield, D., & Craske, M. G. (2012). CBT for anxiety disorders: Treatment responder criteria and response rates. Manuscript submitted for publication.
Orsillo, S. M., & Batten, S. V. (2005). Acceptance and commitment therapy in the treatment of posttraumatic stress disorder. Behavior modification, 29(1), 95-129. https://doi.org/10.1177%2F0145445504270876
Rapee, R. M., Brown, T. A., Antony, M. M., & Barlow, D. H. (1992). Response to hyperventilation and inhalation of 5.5% carbon dioxide-enriched air across the DSM-III—R anxiety disorders. Journal of Abnormal Psychology, 101(3), 538. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0021-843X.101.3.538
Roemer, L., & Orsillo, S. M. (2007). An open trial of an acceptance-based behavior therapy for generalized anxiety disorder. Behavior therapy, 38(1), 72-85. https://doi.org/10.1016/j.beth.2006.04.004
Spokas, M., Luterek, J. A., & Heimberg, R. G. (2009). Social anxiety and emotional suppression: The mediating role of beliefs. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 40(2), 283-291. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2008.12.004