تحلیل روانشناختی داستان "یافتن شاه باز را به خانه‌ی کَمپیر زن" مولوی از منظر پدیدارشناسی و روان تحلیل گری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور ، تبریز، ایران

چکیده

بررسی رابطه آراء مولوی با رویکردها و نظریه‌های روان­شناختی به مراتب گسترده‌تر از تحلیل تطبیقی یک داستان است و وسعت اندیشه­ورزی وی، امکان تحلیل کل آن را در مقیاس یک کار تحلیلی مختصر ممکن نمی‌سازد؛ لذا تحقیقات و مطالعات انجام گرفته در حوزۀ مولوی­شناسی بصورت گزینشی به انطباق آرا وی با مکاتب روان­شناختی جدید از زوایای مختلف پرداخته‌اند. در این راستا نوشته حاضر نیز می‌خواهد با استخراج مضامین روان­شناختی بویژه از منظر نظریه شناختی جرج کلی و روان­تحلیل­گری در حکایت " یافتن شاه باز را به خانه‌ کَمپیر زن " مولوی سهمی هر چند اندک در دانش­افزایی بر ادبیات پژوهشی مربوطه داشته باشد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد رفتارهای کَمپیر زن به خوبی بر نظریه سازه‌های شخصی جرج کلی منطبق است همچنین، انتخاب باز و پیامدهای این انتخاب که بر اساس تمایلات لذت گرایانه و بدون تفکر در پیامد آن انجام گرفته است با نظریه فرایند تفکر نخستین نظریه روان تحلیلگری انطباق دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Psychological Analysis of Rumi's story "Finding the King to the Camper's House" From Phenomenological and Psychoanalytical Perspective

نویسنده [English]

  • Abolfazl Ghanizadeh
Ph.D, Assistant Professor, Department of Literature, Payame Nour University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The study of the relationship between Rumi's views and psychological approaches and theories is far broader than comparative analysis of a story, and the extent of his thinking does not make it possible to analyze the whole work on the scale of a brief analytical work; Therefore, studies conducted in the field of Rumi studies have selectively adapted his views to the new schools of psychology from different perspectives. Accordingly, the present article aims to contribute to the knowledge of the relevant literature by extracting psychological themes, especially from the point of view of George Kelly's theoretical theory and psychoanalysis in the story of "Finding the King to the Camper's House". Results of the present study showed that the female camper's behaviors are well consistent with George Kelly's theory of personal structures. Also, choice freedom and the consequences of this selection, which is based on hedonistic tendencies and without thinking about its consequences, are consistent with the theory of the primary thought process of the psychoanalysis theory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychoanalysis
  • Phenomenology
  • Personal structures
  • Rumi and the story of "Finding the king to the Camper’s house
امامی سیگارودی، عبدالحسین؛ دهقان نیری، ناهید؛ رهنورد، زهرا؛ نوری سعید، علی. (1391). روش شناسی تحقیق کیفی: پدیدار شناسی. پرستاری و مامایی جامع نگر، سال 22، شماره 68،56- 63
تقی یاره، فاطمه. (1391). استخراج مؤلفه‌های رواندرمانگری وجودی از اندیشه جلالالدین محمد مولوی. انسان پژوهی دینی سال نهم، شماره 28، 53- 78
حجازی، مسعود؛ آریان، حسین؛ شجاعی، فهیمه. (1392). بررسی تطبیقی شخصیت از دیدگاه جلال الدین مولوی با آبراهام مازلو. دوره 9، شماره 36؛ صفحات 1-25
خداپناهی، محمدکریم. (1395). انگیزش و هیجان. انتشارات سمت
دارابی، علی. (1388). رویکرد پدیدارشناسی در تجزیه و تحلیل پدیده‌های سیاسی. مطالعات سیاسی، سال دوم، شماره 5، 61-82
درودگریان، فرهاد. (1393). تحلیل تولد «دوباره» پیر چنگی در مثنوی مولوی بر اساس نظریه یونگ. ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی (زبان و ادبیات فارسی). دوره 10، شماره 35، صفحات 91-105
دهباشی، مهدی؛ رضائیان، مرضیه. (1390). بررسی اندیشة مولوی و ک ییرکگور در باب خودشناسی. حکمت و فلسفه، سال هفتم، شماره دوم، تابستان 1390، صص 75 10
شریعت باقری، محمدمهدی. (1391). مطالعه تطبیقی نظریات مولوی و مزلو درباره انسان سالم و کامل. مطالعات روان شناختی، سال هشتم شماره 4، صفحات 131- 145
شولتز، دوان؛ شولتز، سیدنی آلن. (1395). تاریخ روانشناسی نوین. ترجمه علی اکبر سیف. انتشارات دوران
شولتز، دوان؛ شولتز، سیدنی آلن. (1392). نظریه‌های شخصیت (ویراست دهم). ترجمه یحیی سیدمحمدی. انتشارات نشر ویرایش
عبدالرحیمی، محمد؛ فعالی محمد. (1394). تأثیر عشق بر سلامت معنوی نزد فروم و مولوی. پژوهشنامۀ ادیان سال نهم، شمارۀ هجدهم، صفحات 73- 106
فیست، جس؛ فیست، گروگوری. (1395). نظریه‌های شخصیت. ترجمه یحیی سیدمحمدی. انتشارات نشر روان
گنجی، مهدی. (1394). ارزشیابی شخصیت. انتشارات ساوالان
مشکات، محمد؛ دهباشی، محمد. (1387). رابطة پدیدارشناسی و منطق هگل. نامه حکمت، سال ششم، شماره اول- بهار و تابستان 1387، صص 129-155
منصور، محمود (1395). روانشناسی ژنتیک: تحول روانی از تولد تا پیری، تهران، انتشارات سمت
Dijksterhuis, A., Chartrand, T.L., Aarts, H. (2007). Effects of priming and perception on social behavior and goal pursuit. In Social Psychology and the Unconscious: The Automaticity of Higher Mental Processes, ed. JA Bargh, pp. 51–132. Philadelphia, PA: Psychol. Press
Fransella, F. (2003). International handbook of personal construct psychology. Chichester: John Wiley & Sons.
Levy, D. (2015). Unconscious: History of the Concept. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 24, 722-727
Kawgan-Kagan, I., & Daubitz, S. (2017). Individually constructed criteria for perception of urban transportation means – An approach based on Kelly’s personal construct theory. Transportation Research Part F 44 (2017) 20–29
Polkinghorne, D. (1983). Methodology for the human sciences: Systems of inquiry. Albany: State University of New York Press.
 Roy, F., Baumeister, R. F., Masicampo,E. J., & Vohs, K.D. (2011). Do Conscious Thoughts Cause Behavior? Annual Review of Psychology, 62:331–61
Shakibaei, Z., & Golaiji, Y. (2012). The Effect of Mevlana's Masnavi Manavi Narratives on the Extent of Adolescent's Philosophizing Questioning Skills. Procedia - Social and Behavioral Sciences 46, 2882 – 2885
Smith, R., Lane, R.D. (2015). Unconscious emotion: A cognitive neuroscientific perspective. Neuroscience and Biobehavioral Reviews 69, 216–238