اثربخشی زوج­‌درمانی تلفیقی سیستمی- روان­پویشی- رفتاری بر سبک شنیداری زوجین ناسازگار مراجعه کننده به مراکز مشاوره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

4 استادیار، گروه مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی زوج‌درمانی تلفیقی سیستمی- روان‌پویشی- رفتاری بر سبک شنیداری زوجین ناسازگار مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اهواز بود. طرح پژوهش از نوع طرح آزمایشی تک موردی یا تک آزمودنی بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه زوج‌های ناسازگار مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اهواز در سال 1398 بودند. روش نمونه‌گیری به صورت در دسترس بود که 3 زوج دارای کیفیت زندگی زناشویی پایین انتخاب شدند و تحت مداخله زوج درمانی تلفیقی سیستمی- روان‌پویشی- رفتاری در 12 جلسه‌ 5/1 ساعت قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه‌های کیفیت ادراک شده ابعاد رابطه زناشویی (فلیچر و همکاران، 2000) و پرسشنامه سبک‌های شنیداری (دوئل، 1997) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای ترسیم دیداری یا تحلیل نمودار گرافیکی، شاخص تغییر پایا و درصد بهبودی استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد شاخص پایا در مرحله درمان و پیگیری برای سبک تاملی و واکنشی معنی‌دار می‌باشد (05/0p<). درصد بهبودی کلی نیز نشان داد اثربخشی درمان تلفیقی سیستمی- روان‌پویشی- رفتاری بر سبک شنیداری زوجین ناسازگار بر اساس طبقه‌بندی بلانچارد در زنان در مرحله درمان و پیگیری، در طبقه بهبودی اندک و در مردان برای سبک تاملی در طبقه درمان موفق و برای سبک واکنشی در طبقه بهبودی اندک قرار گرفت که به طور کلی حاکی از موفقیت مداخله تلفیقی بر افزایش سبک شنیداری تاملی و کاهش سبک واکنشی در زوجین ناسازگار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Integrating systemic, psychodynamic, and behavioral couple therapy in listening style in maladaptive couples referring to counseling centers

نویسندگان [English]

  • somayyeh pourmeydani 1
  • mahnaz mehrabizadeh honarmand 2
  • seyyed esmaiel hashemi 3
  • zabihollah abbaspour 4
1 PhD Student, Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
2 Professor, Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
3 Associate Professor, Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
4 Assistant Professor, Counceling, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of Integrating systemic, psychodynamic, and behavioral couple therapy on listening style in maladaptive couples referring to counseling centers in Ahvaz. The research plan was single case or single subject. The statistical population of this research included all maladaptive couples who referred to counseling centers in Ahvaz in 2019. The sampling method was available in which 3 couples with low marital quality of life were selected and received integrating systemic-psychodynamic-behavioral couple therapy in 12 weekly sessions each one was 1.5 hours. In this study, perceived quality of marital relationship dimensions questionnaires (fletcher et al, 2000) and listening Styles Questionnaire (Doell, 1997) were used. Data analysis was performed by using visual charting or graphical analysis methods, Reliable change index and percentage of improvement. The results showed that Reliable change index was significant for listening to understand and listening to responding style in treatment and follow-up (p <0.05). Also percentage of overall improvement showed the Effectiveness of Integrating Systemic- psychodynamic- Behavioral Therapy on maladaptive Couples' listening Style in Treatment and Follow-up Stages, was in little Improvement category in Women and for listening to understand Style was in Successful Treatment category and for listening to responding Style was in little improvement category in Men, Based on Blanchard's Classification. These results generally indicated the integrating intervention was successful to improvement listening to understand and decreasing listening to responding style in maladaptive couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • integrating couple therapy
  • systemic
  • psychodynamic
  • behavioral
  • listening style
برنشتاین، فیلیپ؛ برنشتاین، مارسی. (1384). زناشویی درمانی (از دیدگاه رفتاری- ارتباطی). ترجمه: حسن پورعابدی نائینی و غلامرضا منشئی، تهران، رشد.
پناهی، احسان و فاتحی­زاده، مریم (1393). بررسی رابطه بین مؤلفه­های سرمایه روان­شناختی و کیفیت زندگی زناشویی در بین زوجین شهر اصفهان. زن و جامعه، 5 (1)، صص 139-156.
پورمیدانی، سمیه؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ هاشمی سید اسماعیل و عباس­پور، ذبیح اله (در دست چاپ). ارزیابی ویژگی­های روانسنجی مقیاس سبک­ شنیداری زوجین در نمونه ایرانی. خانواده پژوهی.
حمید پور، حسن (1387). اهمیت روش­شناسی در پژوهش­های رفتاری-شناختی. بازتاب دانش، 3: صص 49-56.
حیدری، مرضیه (1396). بررسی روابط چندگانه میان رضایت از زندگی، رضایت زناشویی و رضایت جنسی با بهبود کیفیت زندگی زناشویی زنان متاهل شهرستان آباده. زن و جامعه، 8 (4)، صص 205- 228.
دوانلو حبیب (1389). روان درمانی پویشی کوتاه مدت. ترجمه خلیقی سیگارودی عنایت. تهران: ارجمند.
رجبی، غلامرضا؛ نادری، زهرا؛ امان اللهی، عباس و شهنی ییلاق، منیجه (1394). اثربخشی زوج درمانی سیستمی- سازه­گرا بر پردازش بین فردی و نزدیکی رابطه در زوج­های آشفته. روش­ها و مدل­های روانشناختی، 21، صص 105-128.
رضاپور میرصالح، یاسر؛ آقایانی چاوشی، اکبر؛ ملازمانی، علی؛ صابری مصطفی (1396). ویژگیهای روانسنجی مقیاس ایمان در رابطه زناشویی. زنان و خانواده، 11 (35)، صص 123-150.‎
عباسی، مسلم؛ بگیان کوله مرز، محمد جواد؛ درگاهی، شهریار و قمری گیوی، حسین (1394). اثربخشی زوج درمانی رفتاری- ارتباطی بر سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی زوجین. نشریه پرستاری ایران، 95، صص 22-33.
مبسم، سلماز؛ دلاور، علی؛ کرمی، ابوالفضل؛ ثنایی، باقر و شفیع­آبادی، عبدالله (1391). بررسی اثر بخشی روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده بر کاهش تعارضات زناشویی در زنان. مطالعات روانشناسی بالینی، 9، صص 77-97.
معینی، بابک؛ کریمی شاهنجرینی، اکرم؛ سلطانیان، علیرضا و ولی­پور مطلبی، زهرا (1395). بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر بهار با استفاده از تئوری حمایت اجتماعی درافزایش رضایتمندی زناشویی زوجین. آموزش و سلامت جامعه، 3 (3)، صص 9-16.
 
Alayi, Z., AhmadiGata T., & Babaei Zad Khamen, A. (2011). Relation between communication skills and marital-adaptability among university students. Social and Behavioral Sciences, 30, 1959 – 1963.
Ayles, C. (2004). Biographical Determinates of Marital Quality. Available From: http:// www.oneplusone.org.uk/Publications/Reports/Biogra phicalDeterminants_ Full Report.pdf. Accessed 2008.
Benjamin, J. (2004). Beyond doer and done to: An intersubjective view of thirdness. Psychoanalytic Quarterly, 73, 5–46.
Bulanda, J. R., Brown, J. S., & Yamashita, T. (2016). Marital quality, marital dissolution and mortality risk during the later life course. Social Science & Medicine, 165, 119-127.
Choi, H., Yorgason, J. B., & Johnson, D.R. (2016). Marital quality and health in middle and later adulthood: dyadic associations. J Gerontol Soc Sci, 71, 154-164.
Doell, F. (1997). Listening to understand: The development of a self-report measure of listening styles in committed relationships. Unpublished bachelor’s thesis, York University, Toronto, Canada.
Doell, F. K. (2003). Partners’ listening styles and relationship satisfaction: listening to understand vs. Listening to respond. Thesis submitted for the degree of Master of Arts. Graduate Programme in Psychology York University Toronto, Ontario.
Epstein, S.E., Pacini, R., Denes-Raj, V. & Heier, H. (1996). Individual differences in intuitive-experiential and analytical-rational thinking styles. Journal of   Personality and Social Psychology, 71, 390-405.
Finkel, E. J., Hui, C. M., Carswell, K. L., & Larson, G. M. (2014). The suffocation of marriage: climbing mount masloe without enough oxygen. Psycho Inq, 25, 1-41.
Fisher, R., Ury, W., & Patton, B. (2011). Getting to yes: Negotiating agreement without giving in (3rd ed.). New York: Penguin Books.
Fletcher, G. J., Simpson, J. A., & Thomas, G. (2000). The measurement of perceived relationship quality components: A confirmatory factor analytic approach. Personality and Social Psychology Bulletin, 26(3), 340-354.
Gurman, A. S. (2008b). Integrative couple therapy: A depth psychological approach. In A. S. Gurman (Ed.), Clinical handbook of couple therapy (4th ed., pp. 383–423). New York: Guilford Press.
Hicks, L. L., McNulty, J. K., Meltzer, L. A., & Olson, M. A. (2018). A Dual-Process Perspective on How Sexual Experiences Shape Automatic Versus Explicit Relationship Satisfaction: Reply to Brody, Costa, Klapilová, and Weiss. Psychological Science, 29 (4), 670-672.
Hosseinchari, M., & Fadakar, M. (2005). Investigation effectiveness of university on communication skills base on comparison of students and pupils. Scientific and Research Journal of Shahed University, new volume, 15, 21-33.
Johnson, S. M. (2008). Emotionally focused couple therapy, Chapter 4 in A. S. Gurman (Ed.), Clinical handbook of couple therapy (4th ed., pp. 107–137). New York: Guilford Press.
Khorramabadi, Y., Moein, R., & Rahimi, A. (2016). The Effectiveness of Promoting Iranians’ Marital Quality Training Program in Marital Quality Among Couples Referring to Health Centers. Avicenna J Neuro Psych Physio, 3(3), e43039.
Lebow, J. L., Chambers, A. L., Christensen, A., & Johnson, S. M. (2012). Research on the treatment of couple distress. Journal of Marital and Family Therapy, 38, 145–168.
Murat Yalcin, B., & karaban, T. F, (2007). Effect of a couple communication program on marital adjustment. The Journal of the American Board of Family Medicine, 20 (1), 36-44. 
Nielsen, A. C. (2016). A roadmap for couple therapy: Integrating systemic, psychodynamic, and behavioral approaches. New York, NY: Routledge, 290 pp.
Norcross, J. C. (2005). A primer on psychotherapy integration. In J. C. Norcross & M. R. Goldfried (Eds.), Handbook of psychotherapy integration (2nd ed., pp. 3–23). New York: Oxford University Press.
Penberthy, J. K., Chhabra, D., Ducar, D. M., Avitabile, N., Lynch, M., Khanna, S., Xu, Y., Ait-Daoud, N., & Schorling, J. (2018). Impact of Coping and Communication Skills Program on Physician Burnout, Quality of Life, and Emotional Flooding. Safety and Health at Work, xxx: 1-7.
Peterson, B. D., Eifert, G. H., Feingold, T., & Davidson, S. (2009). Using of acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: A case study with two couples. Cognitive and Behavioral Practice, 16, 430-442.
Proulx, C. M., Helms, H. M., & Buehler, C. (2007). Marital quality and personal well-being: A meta-analysis, Journal of Marriage and Family, 69(3), 576-593.
Ringstrom, P. A. (2014). A relational psychoanalytic approach to couples psychotherapy. New York: Routledge.
Slatcher, R. B., & Schoebi, D. (2017). Protective processes underlying the links between marital quality and physical health. Current Opinion in Psychology, 13, 148-152.
Snyder, D. K., Balderrama-Durbin, C. (2012). Integrative Approaches to Couple Therapy: Implications for Clinical Practice and Research. Behavior Therapy, 43 (1), 13-24.
Taraban, L., Shaw, D. S., Leve, L. D., Wilson, M. N., Dishion, T. J., Natsuaki, M. N., et al. (2017). Maternal depression and parenting in early childhood: Contextual influence of marital quality and social support in two samples. Dev Psychol, 53(3), 436–449.

Tavakolizadeh, J., Nejatian, M., & Soori, A. (2015). The Effectiveness of Communication Skills Training on Marital Conflicts and its Different Aspects in Women. Social and Behavioral Sciences, 171 (16), 214-221.

Thompson, P. A., & Schrodt, P. (2015). Perceptions of joint family storytelling as mediators of family communication patterns and family strengths. Communication Quarterly, 63, 405-426.
Traa, M. J., Jolanda De Vries, J. D., Bodenmann, G., &  Oudsten, B. L. (2014). Dyadic coping and relationship functioning in couples coping with cancer: A systematic review. Health Psychology, 20 (1), 85-114.
Umberson, D., Williams, K., Powers, D. A., Liu, H., & Needham, B. (2006). You make me sick: Marital quality and health over the life course. Journal of Health and Social Behavior, 47, 1–16.
Wile, D. B. (2002). Collaborative couple therapy. In A. S. Gurman & N.S. Jacobson (Eds.), Clinical handbook of couple therapy (3rd ed., pp. 281–307). New York: Guilford Press.