اثر بخشی ترکیب مداخله‌های رفتاری و بازسازی شناختی بر اضطراب امتحان دانش‌آ‌موزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، عضو مرکز استعدادهای درخشان، دانشگاه تبریزدانشگاه تبریز

2 دانشیارگروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز

3 استاد گروه علوم تربیتی،دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه تبریز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ترکیب مداخله­های رفتاری (آرمیدگی عضلانی و حساسیت­زدایی نظام­دار) و بازسازی شناختی بر اضطراب امتحان دانش­آموزان اجرا شد. طرح پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانش­آموزان دختر پایه ششم تشکیل می­دادند که در سال تحصیلی 95-94 در شهر تبریز مشغول به تحصیل بودند. نمونه مورد نظر از طریق روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چندمرحله­ای، به تعداد 14 نفر در هر گروه و با استفاده از نمرات آزمون اضطراب امتحان اشپیلبرگر انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس تک­متغیره حاکی از آن بود که بین گروه آزمایش و کنترل در پس­آزمون از نظر میزان اضطراب امتحان تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به یافته این پژوهش، می­توان گفت، ترکیب روش­های درمانی رفتاری و شناختی در کاهش اضطراب امتحان مؤثر است. استلزام­های این مطالعه برای انجام پژوهش­های آتی در قلمرو مداخله­های رفتاری و شناختی برای کاهش اضطراب امتحان دانش­آموزان مورد بحث قرار می­گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of the Combinaton of Behavior and Cognitive Therapy in Decreasing Female Student' Test Anxiety

نویسندگان [English]

  • narges pourtaleb 1
  • mirmahmood Mirnasab 2
  • rahim BadriGharghari 3
1 Ph.D, Condidate, Educational Psychology, Department of Education, Facultyu of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Univsrity of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Professor, Educational Sciences, Department of Educatoin, Faculty of Educaional and Psycylogy, Univsrity of Tabriz, Tabriz, Iran
منابع
آقائی، الهام؛ عابدی، احمد  و جمال پاقلعه، سمیه (1391). فراتحلیل اثربخشی مداخلات شناختی- رفتاری در کاهش اضطراب امتحان در ایران. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 18(1): 3-12.
ایزدی­فرد، راضیه و سپاسی آشتیانی، میترا (1389). اثربخشی درمان­شناختی – رفتاری با آموزش مهارت حل مسئله در کاهش علایم اضطراب امتحان. مجله علوم رفتاری، 4(1): 23-27.
پورطالب، نرگس و میرنسب، میرمحمود (1394). پیش­بینی اضطراب امتحان دانش­آموزان دبیرستانی براساس ابعاد کمال­گرایی آنان. فصلنامه روانشناسی بالینی و شخصیت. زیر چاپ.
پینتریچ، پال آر؛ شانک، دیل اچ. (1390). انگیزش در تعلیم و تربیت (نظریه­ها، تحقیقات و کاربردها). تهران: نشر علم.
جمعه­پور، احمد (1385). رهایی از اضطراب امتحان. مشهد: انتشارات فرا انگیزش.
حمید، نجمه؛ حسین­زاده، آیناز؛ کیانی مقدم، رهنما (1394). اثربخشی روش آرامش عضلانی همراه با تجسم مثبت براضطراب امتحان و ترس از ارزیابی منفی، مجله روان­شناسی بالینی، 6 (4 پیاپی 24): 41- 49.
سیف، علی­اکبر (1393). تغییر رفتار و رفتار درمانی (نظریه­ها و روش­ها). تهران: نشر دوران.
سیف، علیاکبر (1388). روش­های یادگیری و مطالعه. تهران: نشردوران.
صاحبی، علی و عبداللهی، عفت­سادات (1383). راه­های غلبه بر اضطراب امتحان از طریق آشنایی با فنون مطالعه و فراگیری درسی برای دانش­آموزان و دانشجویان. مشهد: نشر آساره.
صبحی قراملکی، ناصر؛ رسول­زاده طباطبایی، کاظم؛ آزادفلاح، پرویز و فتحی آشتیانی، علی (1387). بررسی اثربخشی شناخت­درمانی و آموزش مهارت های مطالعه در درمان دانشجویان مبتلا به اضطراب امتحان. فصلنامه علمی ـ پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز3(11): 60 ـ 37.
عریضی، حمیدرضا؛ عابدی، احمد و احمدی فروشانی، سیدحبیب­اله (1392). فرا تحلیل اثربخشی مداخلات روان­شناختی بر میزان اضطراب امتحان در ایران باروش روزنتال و رابین. مجله روان­شناسی مدرسه، 2(1): 99-118.
عظیمی، مریم؛ شاکری، محمد؛ نوری، ربابه و حاتمی، محمد (1393). بررسی تأثیر درمان فراشناختی در کاهش اضطراب امتحان و تغییر باورهای فراشناختی دانش­آموزان سال سوم و چهارم متوسطه. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 6(3): 591- 600 .
غباری­بناب، باقر و میرنسب، میرمحمود (1393). اختلالات عاطفی- رفتاری کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات سایه سخن.
فلاح یخدانی، محمدحسین و حیدری، غلامعلی (1391). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی- رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 6(1): 25-32.
ماردپور، علیرضا؛ نجفی، محمود و رفعت­ماه، مرضیه (1391). مـقایسه اثربـخشی روش­های درمانی حساسیت­زدایی منظم، مهارت­های مطالعه و روش ترکیبی در کاهش اضطراب امتحان. مجله روانشناسی بالینی، 4(1): 55-64 .
مک ایلری، دیوید (1386). روش­های موفقیت در امتحان. مترجمان: اسماعیل بیابان گرد، سارا نصرالهیان. تهران: نشر ویرایش.
موسوی، سمیرا؛ احمدی، وحید؛ نصراللهی، عباس؛ پیریایی، صالحه؛ سلیمانی، خدیجه و محمودی، طیبه (1393). رابطه بین کمال­گرایی نابهنجار و اضطراب امتحان: بررسی نقش واسطه­ای راهبرد مقابله اجتنابی. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 22(1): 102- 110.
نورزادقراملکی، فاطمه؛ میرنسب، میرمحمود؛ غباری­بناب، باقر و هاشمی، تورج (1391). رابطه ی عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان دانشجویان. مجموعه مقالات ششمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه گیلان، 984- 986.
یعقوبی، ابوالقاسم؛ محققی، حسین؛ یوسف­زاده، محمدرضا؛ گنجی، کامران و الفتی، ناهید (1393). تاثیر آموزش مدیریت زمان بر اضطراب امتحان و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان. مجله روانشناسی مدرسه، 3(1): 131-144.
Affrunti, N.W., Geronimi, E.M.C., Woodruff- Borden, J. (2015). Language of perfectionistic parents predicting child anxiety diagnostic status. Journal of Anxiety Disorders, 30, 94-102.
Arefi¸ M.¸ Momen¸ Kh.¸ &Mohsenzadeh¸ F. (2012). The effect of cognitive and relaxation therapy on students test anxiety. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences, 16(2)¸ 25- 131.
Asghari, A., Abdul Kadir, R., Elias, H., & Baba, M. (2012). Test anxiety and its related concepts: Abrief review. Education Science and Psychology, 3(22), 3-8.
Baghaei, P., &Cassady, J. (2014). Validation of the Persian translation of the cognitive test anxiety scale. Sage open, 1-11.
Cassady, J. C., Holmes Finch, W. (2015). Using factor mixture modeling to identify dimensions of cognitive test anxiety. Learning and Individual Differences, Article in Press.
Driscoll. R. (2012). Test anxiety control improves test scores. www.test anxiety control. Com.
Friedberg. R. (2009). Cognitive therapy techniques for children and adolescents. The Guilford Press: New York, London.
Heiser.P.¸ Simidian.G.¸ Albert.D.¸ Garruto.J.¸ Catucci.D.¸ Faustino.P.¸ McCarten.K.¸ Caci.
K.¸ & Cooper.L. (2015). Anxious for success: High anxiety in New York´ s schools. Association of school psychologists¸ 1-8.
Khalaila, R. (2015). The relationship between academic self- concept, intrinsic motivation, test anxiety, and achievement among nursing students: Mediating and moderating effects. Nurse Education Today, 35, 432-438.
Lang, J., Lang, J. (2010). Priming competence diminshes the link between cognitive test anxiety and test performance: Implications for the interpretation of test scores. Psychological Science, 21(6), 811-819.
Lowe, P.A., Grumbein, M.J., & Raad, J.M. (2011). Examination of psychometric properties of the testanxiety scale for elementary students (TAS-E) scores.Journal of Psychoeducational Assessment, 29(6), 503-514.
Lozano, L.M., Valor- Segura, I., Lozano, L. (2015). Could a perfectionism context produce unhappychildreb?. Personality and Individual Differences, 80, 12-17.
Mousavi ,M., Hagshenas, H., &Alishahi, M.J. (2008). Effect of gender ‚ school performance and school type on test anxiety among Iranian adolescents. Iranian Red Crescent Medical Journal, 10, 4-7.
Nelson, J.M., Lindstorm, W, & Patricia, A.(2014). Test anxiety and college students with attentiondeficit hyperactivity disorder. Journal of Psychoeducational Assessment, 1-10.
Poorgholami, F., Fatehi, Y. (2014). An investigation of the impact of the combination of systematic desensitization and study- skills training on the reduction of studentsʼ test anxiety. Indian Journal of  Fundamental  and Applied Life Sciences ISSN. 4 (S4), 2627-2633.
Soysa, C. K., Weiss, A. (2014). Mediating perceived parenting styles- test anxiety relationships: Academic procrastination and maladaptive perfectionism.Learning and Individual Differences, 34, 77- 85.
Zeidner. M. & Gerald. M. (2010). Anxiety 101. Springer publishing company. : New York.
Zeidner.M. (2004). Test anxiety. Encyclopedia of Applied Psychology, (3), 545- 560.