مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر اینترنت و درمان متمرکز بر هیجان بر همجوشی شناختی و صمیمیت جنسی در زنان متأهل مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری

جانی, ستاره; حاجلو, نادر; نریمانی, محمد

doi:10.22034/jmpr.2023.16240

مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر اینترنت و درمان متمرکز بر هیجان بر همجوشی شناختی و صمیمیت جنسی در زنان متأهل مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

² استاد گروه روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

10.22034/jmpr.2023.16240

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر اینترنت و درمان متمرکز بر هیجان بر همجوشی شناختی و صمیمیت جنسی در زنان متأهل مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری بود. طرح پژوهش از نوع آزمایشی همراه با پیش-آزمون و پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری تحقیق را تمام بیماران زن متأهل مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری تشکیل می‌دادند که در بازه زمانی تیر تا مهرماه سال 1400 جهت درمان به یکی از مراکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی و روانپزشکی شهر پارس‌آباد استان اردبیل مراجعه کرده بودند. 45 نفر از ایشان به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های دریافت‌کننده درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر اینترنت (15 نفر)، درمان متمرکز بر هیجان (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها عبارت بودند از: مقیاس وسواس فکری- عملی ییل- براون، مقیاس همجوشی شناختی گیلاندرز و همکاران و پرسشنامه نیازهای صمیمیت باگاروزی. درمان‌های مداخله‌ای هر کدام طی 8 جلسه‌ی هفتگی انجام شد. داده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر اینترنت و متمرکز بر هیجان بر همجوشی شناختی و صمیمیت جنسی در زنان متأهل مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری اثربخش بوده است (0/05>P) و بین اثربخشی این دو شیوه درمانی، تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05<P). نتایج به دست آمده، به طور بالقوه اثرات کاربردی مهمی برای متخصصان و درمانگران جهت توجه به اثربخشی روش های درمانی به کار رفته در بهبود پیامدهای اختلال وسواسی- اجباری دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1402.18.69.16.9

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Internet-Based Cognitive-Behavioral Therapy and Emotion-Focused Therapy on Cognitive Fusion and Sexual Intimacy in Married Women with Obsessive-Compulsive Disorder

نویسندگان [English]

setareh jani ¹
Nader Hajloo ²
Mohammad Narimani ²

¹ PhD Candidate, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardebil, Iran.

² Professor, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardebil, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to comparison of the effectiveness of internet-based cognitive-behavioral therapy and emotion-focused therapy on cognitive fusion and sexual intimacy in married women with obsessive-compulsive disorder. The research design was experimental with pre-test and post-test and control group. The statistical population of the study consisted of all married female patients with obsessive-compulsive disorder who had referred to one of the counseling centers and psychological and psychiatric services for treatment in Parsabad city of Ardabil province between July and September 2021. 45 of them were located by purposive sampling method and randomly divided into groups receiving cognitive-behavioral therapy based on the Internet (n= 15), emotion-focused therapy (n= 15) and the control group (n= 15). Data collection tools were: Yale-Brown Obsessive-Compulsive Disorder Scale, Gilanders et al. Cognitive Fusion Scale, and the Bagarozi Intimacy Needs Questionnaire. Each treatment was performed in 8 weekly sessions and the control group did not receive any specific treatment during this period. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). The results showed that Internet-based cognitive-behavioral therapy and emotion-focused therapy were effective on cognitive fusion and sexual intimacy in married women with obsessive-compulsive disorder (P<0.05) and there was no significant difference between the effectiveness of these two therapies. (P>0.05). The results have potentially significant practical effects for specialists and therapists to pay attention to the effectiveness of the treatment methods used to improve the consequences of obsessive-compulsive disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

Internet-based cognitive-behavioral therapy
emotion-focused therapy
cognitive fusion
sexual intimacy
obsessive-compulsive disorder

مراجع

استکتی، گیل؛ ویلهلم، سابین (2006). شناخت درمانی اختلال وسواس فکری- عملی، ترجمه اصغری پور، نگار؛ بهفر، زهرا و کریمی، حسن (1392). تهران: انتشارات سایه سخن.

الفونه، انیسه؛ ایمانی، مهدی؛ سرافراز، مهدی رضا (1399). مقایسه اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و رفتاردرمانی شناختی بر اجتناب تجربی و همجوشی شناختی بیماران مبتلا به سردرد میگرنی. ارمغان دانش، 25(1): 83-69.

ایزدی، راضیه؛ عابدی، محمدرضا (1392). کاهش علائم وسواس در بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی مقاوم به درمان از طریق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. دوماهنامه علمی- پژوهشی فیض، 17(3): 286-275.

بساکنژاد، سودابه؛ عباده اهوازی، پریا؛ مهرابیزاده هنرمند، مهناز (1397). مقایسة صمیمیت جنسی، رضایت از زندگی و راهبردهای مقابلهای در زنان یائسه و غیریائسة مراجعه کننده به مراکز بهداشتی. مجله علمی دانشکده پرستاری و مامایی همدان، 26(6): 396-389.

حمزه لو، راحله؛ جعفری، داود؛ ابراهیمی، محمداسماعیل (1398). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری با شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن بر اختلال وسواس اجباری. روان شناسی بالینی و شخصیت، 17(1): 144-133.

حیدری، طاهره؛ عظیمی لولتی، حمیده؛ موسوی، سیدمحمد؛ موسوی نسب، سیدنورالدین (1399). تاثیر برنامه آموزشی خانواده-بیمار محور بر علائم وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۰(۱۸۴): ۱۳۶-۱۴۱.

خیری، بهناز؛ میرمهدی، سیدرضا؛ آکوچکیان، شهلا؛ حیدری، حسن؛ آلیاسین، سیدعلی (1398). مقایسهی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان و رفتار درمانی دیالکتیک بر کاهش علایم وسواس بیماران زن مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 37(517): 153-145.

رحیمی، پوپک؛ سادات موسوی، آرزو (1399). بررسی اثربخشی آموزش با رویکرد هیجانمدار بر صمیمیت جنسی و بخشودگی بین فردی زوجین متعارض زناشویی. مجله علوم روانشناختی، 19(86): 236-229.

زارع، حسین (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود انعطاف‌پذیری و همجوشی شناختی. دوفصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی، 6(1): 134-125.

شاملی، لیلا (1394). تأثیر درمان متمرکز بر هیجان بر خودتنظیمی هیجانی، اجتناب تجربه‌ای و علائم وسواس در زنان مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری شهر اهواز. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

علوی پایدار، سلاله سادات اصل؛ خدابخش، روشنک؛ مهری نژاد، سیدابوالقاسم (1397). مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و فراشناختی بر درهمآمیختگی فکر بیماران مبتلا به وسواس فکری-عملی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 16(2): 51-41.

علوی، زهرا؛ امانالهی، عباس؛ عطاری، یوسفعلی؛ کرایی، امین (1397). اثربخشی زوجدرمانی متمرکز بر هیجان بر صمیمیت هیجانی و جنسی زوجهای ناسازگار. مشاوره و رواندرمانی خانواده، 2، 46-25.

قاسمی، سیمین؛ عزیزی، آرمان؛ اسماعیلی، نوشین. (1396). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش با درمان شناختی- رفتاری بر رضایت زناشویی زنان مبتلا به اختلال وسواس در سال 1395. سلامت جامعه، 11(2): 67-58.

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5nd ed. Washington DC: Author; 253-9.

Bagarozzi, DA. (1997). marital intimacy needs questionnaire: Preliminary report. The American Journal of Family Therapy, 25(3), 285-290.

Coccaro, E., Drossos, T., Kline, D., Lazarus, S., Joseph, J., & De Groot, M. (2022). Diabetes distress, emotional regulation, HbA1c in people with diabetes and a controlled pilot study of an emotion-focused behavioral therapy intervention in adults with type 2 diabetes. Primary Care Diabetes, 16(3), 381-386.

Gillanders DT, Bolderston H, Bond FW, Dempster M, Flaxman PE, Campbell L, & Masley S. (2014). The development and initial validation of the cognitive fusion questionnaire. Behavior Therapy, 45(1), 83-101.‌

Gillett, S.B., Bilek, E.L., Hanna, G.L., Fitzgerald, K. D. (2018). Intolerance of uncertainty in youth with obsessive-compulsive disorder and generalized anxiety disorder: A transdiagnostic construct with implications for phenomenology and treatment. Clinical Psychology Review, 60, 100-108.

Greenberg LS. Emotion-focused therapy of depression. Person-Centered & Experiential Psychotherapies 2017; 16(2), 106-17.

Hammond, D. C. (2001). Nearofeedback treatment of depression with Roshi. Journal of Neurotherapy, 4(2), 45- 56.

Hammond, D. C. (2003). QEEG- Guided Neurofeedback in the treatment of OCD. Journal of Neurotherapy. 7(2), 25-51.

Hoover, CF., & Insel, TR. (2008). Families of origin in obsessive-compulsive disorder. The Journal of nervous and mental disease, 172(4), 207-15.

Hoyer, J., Uhmann, S., Rambow, J., & Jacobi, F. (2009). Reduction of Sexual Dysfunction: by Product of Cognitive-behavioral Therapy for Psychological Disorders, Journal Sexual and Relationship Therapy, 24, 64-73.

Hwang, H., Bae, S., Sun Hong, J., & Hyun Han, D. (2021). Comparing Effectiveness between a Mobile App Program and Traditional Cognitive Behavior Therapy in Obsessive-Compulsive Disorder: Evaluation Study. JMIR Mental Health, 8(1), e23778.

Jones, P. J., Mair, P., Riemann, B. C., Mugno, B. L., & McNally, R. (2018). A network perspective on comorbid depression in adolescents with obsessive compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders, 53, 1-8.

Kang, J. I., Namkoong, K., Woo Yoo, S., Jhung, K., & Kim, S. J. (2012). "Abnormalities of emotional awareness and perception in patients with obsessive compulsive disorder", Journal of Affective Disorders, 141(2), 286-293.

Koran, L. M. (1999). Obsessive- compulsive and related disorders in adults. London: Cambridge University Press.

Luu, J., Millard, M., Newby, J., Haskelberg, H., Hobbs, M., & Mahoney, A. (2020). Internet-based cognitive behavioral therapy for treating symptoms of obsessive compulsive disorder in routine care. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 26, 100561.

McKinnon, J. M., & Greenberg, L. S. (2013). Revealing underlying vulnerable emotion in couple therapy: impact on session and final outcome. Journal of Family Therapy, 35(3), 303-319.

Rutledge, SE., Jemmott, JB., O’Leary, A., & Icard, LD. (2018). What’s in an identity label? Correlates of sociodemographics, psychosocial characteristics, and sexual behavior among African American men who have sex with men. Archives of sexual behavior, 47(1), 157-167.

Sanchez Meca, J., Rose Alcazar, AI., Iniesta Sepulvesab, M., & Roza Alcazara, A. (2014). Differential efficacy of cognitive-behavioral oral therapy and pharmacological treatments for pediatric obsessive-compulsive disorder: A metaanalysis. Journal of Anxiety Disorders, 28(1), 31-44.

Stern, M. R., Nota, J. A., Heimberg, R. G., Holaway, R. M. & Coles, M. E. (2014). "An initial examination of emotion regulation and obsessive compulsive symptoms". Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 3, 109-114.

Storch, EA., Murphy, TK., Geffken, GR., Mann, G., Adkins, J., Merlo, LJ, et al. (2006). Cognitive-behavioral therapy for PANDAS-related obsessive-compulsive disorder: findings from a preliminary waitlist controlled open trial. JAACAP, 45(10), 1171-8.

Watson, J., & Sharbanee, J. (2022). Emotion Focused Therapy – Case Conceptualization and Treatment: Adults. Comprehensive Clinical Psychology (Second Edition), 6, 105-128.

Wiebe, S. A., Johnson, S. M., Burgess Moser, M,. Dalgleish, T. L., & Tasca, G. A. (2017). Predicting follow up outcomes in emotionally focused couple therapy: The role of change in trust, relationship specific attachment, and emotional engagement. Journal of Marital and Family Therapy, 43(2), 213-226.

Ye, Y-Y., Zhang, Y-F., Chen, J., Liu, J., Li, X-J., Liu, Y-Z., et al. (2015). Internet-Based cognitive behavioral therapy for insomnia (ICBT-i) improves Comorbid anxiety and Depression-A Meta-Analysis of Randomized controlled trials. PLOS ONE, 10(11), 1-11.