تبیین مدل ساختاری رضایت زناشویی بر اساس اقتدار شخصی در سیستم خانواده با میانجی‌گری راهبردهای حل تعارض و استرس زناشویی

ادیب کیا, آلاله; امامی پور, سوزان; کشاورزی ارشدی, فرناز; محمدخانی, پروانه

doi:10.22034/jmpr.2022.53862.5221

تبیین مدل ساختاری رضایت زناشویی بر اساس اقتدار شخصی در سیستم خانواده با میانجی‌گری راهبردهای حل تعارض و استرس زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجو دکترا، گروه روانشناسی عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

² دانشیار، گروه روانشناسی بالینی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

³ استادیار، گروه روانشناسی بالینی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

⁴ استاد، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.

10.22034/jmpr.2022.53862.5221

چکیده

رضایت زناشویی دارای نقش کلیدی در حفظ و ثبات بنیان خانواده است و بنابراین شناسایی عوامل دخیل در آن حایز اهمیت می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی راهبردهای حل تعارض و استرس زناشویی در ارتباط بین اقتدار شخصی در سیستم خانواده و رضایت زناشویی انجام شد. مطالعه حاضر، توصیفی-همبستگی و از نوع مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل افراد متاهل شهر تهران بود که از بین آنها، ۳۵۳ نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه اقتدار شخصی در سیستم خانواده، پرسشنامه باورهای غیرمنطقی، مقیاس رفتار تعارض و مقیاس رضایت زناشویی انریچ بود. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با بهره‌گیری از نرم افزار AMOS و SPSS نسخه 22 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رضایت زناشویی با اقتدار شخصی دارای رابطه مثبت معنادار و با استرس زناشویی و رفتار تعارض دارای رابطه منفی معنادار در سطح 0/01 است. همچنین اثر غیر‌مستقیم بین اقتدار شخصی و رضایت زناشویی با میانجی‌گری راهبردهای حل تعارض و استرس زناشویی به لحاظ آماری در سطح 0/001 معنی‌دار بود. ضریب تعیین این مسیر برابر با 0/35 بود. بنابراین در زوجین، اقتدار شخصی در سیستم خانواده از طریق اثر بر راهبردهای حل تعارض و استرس زناشویی می‌تواند به رضایت زناشویی منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روانشناسی

عنوان مقاله [English]

Explaining the Structural Model of Marital Satisfaction Based on Personal Authority in the Family System with the Mediation of Conflict Resolution Strategies and Marital Stress

نویسندگان [English]

Alaleh Adibkia ¹
Susan Emamipour ²
Farnaz Keshavarzi Arshadi ³
Parvaneh Mohammadkhani ⁴

¹ Ph.D. student, Department of General Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Associate Professor, Department of Clinical Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

⁴ Professor, Department of Clinical Psychology, University of Rehabilitation Sciences and Social Health, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Marital satisfaction has a crucial role in maintaining and stability of the family foundation, and therefore it is essential to identify the factors involved in it. The present study investigated the mediating role of conflict resolution strategies and marital stress in the relationship between personal authority in the family system and marital satisfaction. The present study was descriptive-correlational and structural equation modeling. The statistical population of the research included married people in Tehran, and among them, 353 people were selected through convenience sampling. Data collection tools included a personal authority in the family system questionnaire, Stockholm marital stress scale, ENRICH Marital Satisfaction Scale, and the conflict behavior scale. Pearson's correlation coefficient and structural equation model were used for data analysis using AMOS and SPSS version 22 software. The research results showed that marital satisfaction has a significant positive relationship with personal authority and a significant negative relationship with marital stress and conflict behavior at the level of 0.01. Also, the indirect effect between personal authority and marital satisfaction with the mediation of conflict resolution strategies and marital stress was statistically significant at the 0.001 level. The determination coefficient of this route was equal to 0.35. Therefore, in couples, personal authority in the family system can lead to marital satisfaction through the effect on conflict resolution strategies and marital stress.

کلیدواژه‌ها [English]

marital satisfaction
conflict resolution strategies
personal authority
marital stress

مراجع

آریایی آذر، افسانه؛ صادقی، منصوره السادت و موتابی، فرشته. (1400). بررسی تمایزیافتگی زوجین از خانواده اصلی و نقش آن در پیشبینی الگوهای ارتباطی و رضایت زناشویی در قومیتهای مختلف ایران. خانواده پژوهی، 17(34)، 368-373.

دیباجی فروشانی، فاطمه سادات.، امامی پور، سوزان.، و محمودی، غلامرضا. (1388). رابطه سبک های دلبستگی و راهبردهای حل تعارض بر رضایتمندی زناشویی زنان. اندیشه و رفتار، 7(3)، 121-74.

رزم گر، مهسا و اصغری ابراهیم آباد، محمدجواد. (1399). نقش سبک های حل تعارض در پیش بینی رضایت از زندگی زنان متأهل با میانجی گری شادکامی. مطالعات روانشناختی، 1(12)، 200-169.

سهرابی، احمد.، جهانی، عهدیه.، محرابیان، طاهره.، مرعشیان، فاطمه و ظاهری، صدیقه. (1395). رابطه کیفیت زندگی و استرس با رضایت زناشویی در زنان مبتلا به سردرد میگرنی شهرستان اهواز. مجله علوم مراقبتی نظامی، 3(2)،115-122.

شهابی، شیفته.، جناآبادی، حسین.، و کرد تمینی، بهمن. (1400). نقش میانجی صمیمیت زناشویی در رابطه بینِ تحمل پریشانی و خودپنداره جنسی در زوجین دچار تعارض زناشویی. فصلنامه خانواده درمانی کاربردی، 1(10)، 132-118.

موسوی، سیده فاطمه و قلی نسب، رقیه. (1398). نقش حمایت عاطفی و خودتعیین‌گری در پیش‌بینی تعارضات زناشوییِ زنان متأهل. مطالعات خانواده، 2(4)، 94-80.

میرزایی، میترا و زارعی، اقبال. (1398). نقش تمایزیافتگی خود و عوامل اقتصادی با میانجیگری تعارضات خانوادگی در پیشگیری از آسیب های روانی و اجتماعی. فرهنگ مشاوره، 12(1)، 90-79.

نیک رخ، مرضیه و زهراکار، کیانوش. (1394). بررسی تأثیر آموزش تلقیح استرس بر کاهش استرس زناشویی. خانواده پژوهی، 11(3): 365-353.

یوسفی، ناصر و عزیزی، آرمان. (1397). تبیین مدلی برای پیش‌بینی تعارض زناشویی بر اساس تمایزیافتگی و تیپ‌های شخص. فصلنامه فرهنگ و مشاوره و روان درمانی دانشگاه علامه طباطبایی، 9، 35، 78-57.

Al Tamimi, N. (2009). Predictors of marital satisfaction in arranged marriages in Saudi Arabia.PhD. Thesis. The University of York. Centre for Women's Studies.

Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York: Aronson.

Bray, J. H. (2004). Manual for the Personal Authority in the Family System Questionnaire (2nd ed.). Houston, TX: Houston Family Institute.

Bray, J. H., Williamson, D. S., & Malone, P. E. (1984). Personal authority in the family system: Development of a questionnaire to measure personal authority in intergenerational family processes. Journal of Marital and family Therapy, 10(2), 167-178.

Bray, J.H., & Williamson, D. S. (1987). Assessrnent of intergenerational family relationships. In A. J. Hovestadt & M. Fine (Eds.), Farnilv of Ongin Theraoy, Rockville, MD: Aspen Publications.

Brown, M., Whiting, J., Kahumoku‐Fessler, E., Witting, A. B., & Jensen, J. (2020). A dyadic model of stress, coping, and marital satisfaction among parents of children with autism. Family Relations, 69(1), 138-150.

Chang, S. H., & Bhat, C. S. (2022). A Group Counseling Model Based on Bowen Family Systems Theory for College Students with Codependency in Taiwan. The Journal for Specialists in Group Work, 1-16.

Dong, S., Dong, Q., & Chen, H. (2022). Mothers' parenting stress, depression, marital conflict, and marital satisfaction: The moderating effect of fathers' empathy tendency. Journal of affective disorders, 299, 682-690.

Elam, K. K., Chassin, L., Eisenberg, N., & Spinrad, T. L. (2017). Marital stress and children's externalizing behavior as predictors of mothers’ and fathers’ parenting. Development and Psychopathology, 29(4), 1305-1318.

Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1993). ENRICH Marital Satisfaction Scale: A brief research and clinical tool. Journal of Family psychology, 7(2), 176.

Lampis, J., Cataudella, S., Agus, M., Busonera, A., & Skowron, E. A. (2019). Differentiation of self and dyadic adjustment in couple relationships: A dyadic analysis using the actor‐partner interdependence model. Family process, 58(3), 698-715.

Lampis, J., Cataudella, S., Speziale, R., & Elat, S. (2020). The role of differentiation of self dimensions in the anxiety problems. The Family Journal, 28(1), 90-97.

LeBaron, A. B., Kelley, H. H., & Carroll, J. S. (2018). Money over marriage: Marriage importance as a mediator between materialism and marital satisfaction. Journal of Family and Economic Issues, 39(2), 337-347.

Lee, J. Y., Kim, J. S., Kim, S. S., Jeong, J. K., Yoon, S. J., Kim, S. J., & Lee, S. M. (2019). Relationship between health behaviors and marital adjustment and marital intimacy in multicultural family female immigrants. Korean journal of family medicine, 40(1), 31.

Lee, S., Wickrama, K. K., Lee, T. K., & O'Neal, C. W. (2021). Long‐term physical health consequences of financial and marital stress in middle‐aged couples. Journal of Marriage and Family, 83(4), 1212-1226.

Li, X., Cao, H., Lan, J., Ju, X., Zheng, Y., Chen, Y., ... & Fang, X. (2019). The association between transition pattern of marital conflict resolution styles and marital quality trajectory during the early years of Chinese marriage. Journal of Social and Personal Relationships, 36(1), 153-186.

Likcani, A., Stith, S., Spencer, C., Webb, F., & Peterson, F. R. (2017). Differentiation and intimate partner violence. The American Journal of Family Therapy, 45(5), 235-249.

Mahoney, A., Pargament, K. I., & DeMaris, A. (2021). Spiritual intimacy, spiritual one-upmanship, and marital conflict across the transition to parenthood. Journal of Family Psychology, 35(4), 552.

Orth-Gomer, K., Wamala, S. P., Horsten, M., Schenck-Gustafsson, K., Schneiderman, N., & Mittleman, M. A. (2000). Marital stress worsens prognosis in women with coronary heart disease: The Stockholm Female Coronary Risk Study. Jama, 284(23), 3008-3014.

Peleg, O., & Harish, N. (2022). Can Family Patterns Help Adolescents Establish Intimate Social Relationships with Peers?. The American Journal of Family Therapy, 50(3), 227-248.

Straus, M., Hamby, S. L., Boney-McCoy, S. U. E., & Sugarman, D. B. (1995). Revised Conflict Tactics Scales. Journal of Family Issues.

Taggart, T. C., Bannon, S. M., & Hammett, J. F. (2019). Personality traits moderate the association between conflict resolution and subsequent relationship satisfaction in dating couples. Personality and Individual Differences, 139, 281-289.

Van Ouytsel, J., Walrave, M., & Ponnet, K. (2019). Sexting within adolescents' romantic relationships: How is it related to perceptions of love and verbal conflict?. Computers in Human Behavior, 97, 216-221.

Zeng, S., Hu, X., Zhao, H., & Stone-MacDonald, A. K. (2020). Examining the relationships of parental stress, family support and family quality of life: A structural equation modeling approach. Research in developmental disabilities, 96, 103523.